Στρατιωτική θητεία: Ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Δένδιας προανήγγειλε «προσαρμογή» της στρατολόγησης των Ενόπλων Δυνάμεων στο Φινλανδικό Μοντέλο.
Όπως δήλωσε σε συνέντευξή του ο ΥΠΕΘΑ Νίκος Δένδιας, «η θητεία θα προσδίδει δυνατότητες στον οπλίτη «αλλά επίσης θα του παρέχει τακτική επανεκπαίδευση, ώστε να είναι ενσωματωμένος σε μια μονάδα στην οποία να μπορεί να λειτουργήσει και στο μέλλον, παρακολουθώντας τα νέα οπλικά συστήματα, τα νέα δόγματα, τις νέες δυνατότητες».
Όλοι οι Φινλανδοί άνδρες πολίτες ηλικίας 18 έως 60 ετών είναι υποχρεωμένοι να συμμετέχουν στη στρατιωτική άμυνα της Φινλανδίας. Είναι δυνατή η επιλογή μεταξύ ένοπλης και άοπλης θητείας, ενώ υπάρχει και η επιλογή της κοινωνικής θητείας.
Γυναίκες ηλικίας από 18 έως 29 ετών μπορούν να υποβάλουν αίτηση για εθελοντική στρατιωτική θητεία.
Ο χρόνος υπηρεσίας είναι 165 σε ημέρες, (όπου λαμβάνουν βασική στρατιωτική εκπαίδευση και στη συνέχεια ανατίθενται σε διάφορους ρόλους εντός των ενόπλων δυνάμεων πεζικό, πυροβολικό ή μηχανικός), σε 255, (όπου ειδικές δεξιότητες, μπορεί να είναι γλωσσικές ή τεχνικές -ή όποιες άλλες. Κατά τη θητεία, λαμβάνουν πρόσθετη εκπαίδευση στον τομέα που έχουν επιλέξει) ή 347 ημέρες για τους στρατεύσιμους κληρωτούς και 347 ημέρες για τους στρατεύσιμους που εκπαιδεύονται ως υπαξιωματικοί ή έφεδροι αξιωματικοί.
Ενσωματώνοντας σύγχρονες μεθόδους εκπαίδευσης και νέες τεχνολογίες η Φινλανδία έχει εμπλουτίσει την στρατιωτική θητεία των οπλιτών με προσομοιώσεις, καθώς και με διαδικτυακή και εικονική εκπαίδευση.
«Αντιρρησίες συνειδήσεως» μπορούν να υποβάλουν αίτηση για άοπλη στρατιωτική θητεία. Αυτή η μορφή υπηρεσίας ισοδυναμεί με την τακτική στρατεύσιμη θητεία από κάθε άποψη, με την εξαίρεση της ένοπλης εκπαίδευσης.
Όσοι επιλέγουν να υπηρετήσουν άοπλοι σε καθήκοντα όπου είναι δυνατή η άοπλη υπηρεσία, υπηρετούν είτε εννέα είτε δώδεκα μήνες, ανάλογα με την εκπαίδευσή τους.
- Η μη στρατιωτική (κοινωνική) θητεία αποτελείται από τη βασική εκπαίδευση και την πραγματική υπηρεσία. Όπως και η άοπλη θητεία, έτσι και η κοινωνική θητεία αφορά πολίτες που εκφράζουν αντιρρήσεις βάσει προσωπικών πεποιθήσεων και συνείδησης.
- Η μη στρατιωτική θητεία διαρκεί 347 ημέρες και περιλαμβάνει μια περίοδο βασικής εκπαίδευσης 28 ημερών και την θητεία κοινωνική εργασίας η οποία διαρκεί περίπου 10 με 11 μήνες.
- Η υπηρεσία κοινωνική εργασίας εκτελείται σε τοποθεσίες υπηρεσίας εγκεκριμένες από το Κέντρο Μη Στρατιωτικής Θητείας, εκ των οποίων υπάρχουν περίπου 2.000 σε διάφορα μέρη της Φινλανδίας.
- Δεν υπάρχει καμία υποχρέωση για μελλοντική επανεκπαίδευση του πολίτη που υπηρέτησε σε κοινωνική θητεία.
Κατά τη βασική εκπαίδευση, ο εκπαιδευόμενος μαθαίνει να προσφέρει πρώτες βοήθειες, και εναλλακτικές μεθόδους αντίστασης όπως την πολιτική ανυπακοή και τη μη βίαιη αντίσταση.
Επιπλέον, ορισμένοι εκπαιδευόμενοι λαμβάνουν εκπαίδευση για την διαχείριση ρύπων πετρελαιοκηλίδων ή αντιμετώπισης κρίσεων και φυσικών καταστροφών.
Κατά την περίοδο της υπηρεσίας του, ο πολίτης που υπηρετεί την κοινωνική του θητεία χρειάζεται να αναζητήσει μια θέση υπηρεσίας, η οποία διατηρεί σχετική συμφωνία με το κέντρο κοινωνικής θητείας.
Όσοι υπηρετούν μπορούν να διαμένουν σε δικό τους χώρο ή σπίτι ενώ η υπηρεσία στην οποία υπάγονται και προσφέρουν την εργασία τους είναι υπεύθυνη για την σίτιση και την υγειονομική τους περίθαλψη.
Ο πολίτης που υπηρετεί την κοινωνική του θητεία υποχρεούται να εργάζεται 40 ώρες την εβδομάδα σε ώρες που ορίζει η κατά τόπους αρχή.
Στρατιωτική θητεία: Ποιοι θα κληθούν σε περίπτωση επιστράτευσης
Θα πρέπει, λοιπόν, να γνωρίζουμε ότι η επιστράτευση στην Ελλάδα πραγματοποιείται υπό ορισμένες συνθήκες.
Ο γενικός κανόνας για την επιστράτευση είναι πως στην κατάσταση πορτοκαλί συναγερμού (όχι πολέμου), επιστρατεύονται όλες οι σειρές (ΕΣΣΟ) που έλαβαν απολυτήρια τα τελευταία δύο έτη, καθώς επίσης και τα μέλη συγκεκριμένων ειδικοτήτων (ναρκαλιευτές, χειριστές ραντάρ κλπ) και φυσικά οι επίλεκτες ειδικές δυνάμεις του των Στρατιωτικών Σωμάτων.
Στην περίπτωση του «πορτοκάλι» συναγερμού, καλούνται με Φύλλα Ατομικής Προσκλήσεως (τα οποία επιδίδονται από την αστυνομία όλο το 24ώρο) οι υπόχρεοι να παρουσιαστούν στις μονάδες που αναγράφουν πάνω τα ΦΑΠ μέσα στο χρονικό διάστημα που αναγράφεται.
Στις περιοχές πρώτης γραμμής το χρονικό αυτό διάστημα ορίζεται ως ΑΜΕΣΑ και όχι πέραν των 2-4 ωρών (τελευταία μερική επιστράτευση έγινε στο ανατολικό αιγαίο τον Γενάρη του 1996 και όριζε χρονικό διάστημα 2 ωρών).
Στις υπόλοιπες περιοχές το χρονικό περιθώριο αυξάνεται ανάλογα με την απόσταση. Οι μετακινήσεις προς τη μονάδα και πίσω (μετά τη λήξη) είναι δωρεάν και γίνονται με ειδικά κουπόνια που βρίσκονται στο κάτω μέρος του ΦΑΠ.
Εφόσον υπάρχει αντικειμενική αδυναμία μετάβαση στο χρονικό περιθώριο που τίθεται (γιατί πχ βρίσκεσαι σε ταξίδι ή δεν υπάρχουν συγκοινωνιακά μέσα κλπ) τότε ΑΜΕΣΑ μεταβαίνεις στο Στρατόπεδο Προώθησης Εφέδρων (υπάρχουν πολλά σε κάθε νομό), το οποίο αναλαμβάνει από εκεί και πέρα την υποχρέωση είτε να σε προωθήσει στη μονάδα σου ή να σε εντάξει σε άλλη μονάδα σε συνεννόηση με το ΓΕΕΘΑ.
Σύμφωνα με τον κανονισμό υπάρχουν δύο φάσεις επιστράτευσης. Στην πρώτη φάση καλούνται όσοι είναι κάτω των 41 ετών και στην δεύτερη οι μεταξύ 41 και 45 ετών. Οι μεγαλύτεροι των 45 ετών απαλλάσσονται προσωρινά της ειδικής και μερικής επιστράτευσης.
Πρακτικά όμως όσοι έχουν πράσινα φύλλα πορεία είναι αυτοί που θα κληθούν πρώτοι. Όσοι έχουν λευκά ανήκουν στη Β΄ Φάση!
Υπάρχουν άτομα που έχουν λευκά φύλλα πορεία σε ηλικία μικρότερη των 41 ετών, αυτοί δεν έχουν κρίσιμη ειδικότητα γι΄αυτό και δεν αποτελούν άμεση προτεραιότητα. Έστω υπόψη ότι συγκεκριμένες ειδικότητες έχουν και άλλα χρώματα φύλλων πορείας.
Στην περίπτωση αυτή ήδη γνωρίζουν τι να πράξουν και αν το έχουν ξεχάσει πρέπει να απευθυνθούν στις στρατολογικές υπηρεσίες, γιατί συνήθως αυτοί έχουν απόρρητες οδηγίες.
Όλοι οι έφεδροι, δηλαδή όσοι έχουν ολοκληρώσει τη θητεία τους και έχουν λάβει Ειδικό Φύλλο Πορείας. Πάνω στο ΕΦΠ αναγράφονται ειδικοί κωδικοί, για τους οποίους έχουν ενημερωθεί από την μονάδα τους.
Οι κάτοχοι λευκών ΕΦΠ μεταβαίνουν ΟΠΟΥ ΔΙΑΤΑΧΘΟΥΝ, αλλά όπως προαναφέραμε εντάσσονται στη β΄φάση, οπότε θεωρητικά θα τους έρθει στο σπίτι ειδοποίηση. Σημαντικό είναι να έχετε ενημερώσει τις στρατολογικές υπηρεσίες για τυχόν αλλαγή της διεύθυνσης κατοικίας.
Στην κατάσταση αυτή όσον αφορά τις ηλικίες ισχύουν ότι και παραπάνω. Φυσικά μέσα στον κανονισμό ορίζεται ότι τα όρια ηλικίας μπορούν να διαφοροποιηθούν ανάλογα με τις ανάγκες της χώρας, χωρίς να ορίζεται η μικρότερη ή η μεγαλύτερη ηλικία.
Πρακτικά στην εμπόλεμη κατάσταση, καλούνται να πολεμήσουν ΟΛΟΙ οι ικανοί να κρατάνε όπλο.
Τι έγγραφα φέρουν μαζί τους όσοι καλούνται:
Το ΦΑΠ που του έστειλε η Επιστρατεύουσα Αρχή.Το Ειδικό Φύλλο Πορείας.
Το Ατομικό Βιβλιάριο Μεταβολών και Εκπαίδευσης (όσοι έχουν).
Την Αστυνομική ταυτότητα και τα Επιστρατευτικά έγγραφα.
Την Στρατιωτική άδεια οδηγήσεως αυτοκινήτου ή ειδικοποιημένου Μηχανήματος (όσοι διαθέτουν).
Το δίπλωμα οδήγησης πολιτικού οχήματος – ειδικοποιημένου οχήματος-μηχανήματος (όσοι διαθέτουν).
Τη μεταλλική Ταυτότητα.
Λοιπά (κατά την κρίση του) : Αντίγραφο Πτυχίου ΑΕΙ – ΤΕΙ – ΙΕΚ (αποκτηθείσας ειδικότητας που δεν είχε δηλωθεί κατά την εκπλήρωση της στρατιωτικής θητείας), πιστοποιητικό επάρκειας γνώσης Ξένων Γλωσσών κ.α.
Τροφή για την κίνηση μέχρι την Μονάδα (ξηρά τροφή δύο ή τριών ημερών). Η τροφοδοσία θα αρχίσει με την κατάταξη στη Μονάδα. Ένα μικρό σακίδιο με τα απαραίτητα ατομικά είδη (υγιεινής, εσώρουχα). Ακολουθούν οι πληροφορίες από την ιστοσελίδα του Γενικού Επιτελείου Στρατού.
Η ανάγκη διατήρησης δυνάμεων εφεδρείας επιβάλλεται από πολλούς λόγους (οικονομικούς, ιστορικούς, κοινωνικούς, γεωγραφικούς, γεωπολιτικούς, δημογραφικούς) καθώς:
Σε όλες τις μεγάλες συγκρούσεις του 20ου και 21ου αιώνα, κλήθηκαν να συμμετάσχουν δυνάμεις εφεδρείας των χωρών πού ενεπλάκησαν σε πόλεμο.
Η χώρα μας δεν είναι σε θέση για οικονομικούς, κυρίως, αλλά και κοινωνικούς λόγους (σταδιακή μείωση θητείας κατά τις τελευταίες δεκαετίες), να διατηρεί σε ετοιμότητα το σύνολο της δύναμης πού αναγκαιεί για την αντιμετώπιση των πιθανών απειλών.
Η μορφολογία της Ελλάδας έχει ως κύριο χαρακτηριστικό τα εκτεταμένα σύνορα, χερσαία και θαλάσσια, περιλαμβάνοντας μεταξύ άλλων πολυάριθμα νησιά, μικρονησίδες και βραχονησίδες, με αυξημένες απαιτήσεις φυσικής στρατιωτικής παρουσίας για τη φύλαξή τους, καθώς επίσης και πληθώρα προσωπικού για σκοπούς επιτήρησης με επίγεια, θαλάσσια και αεροπορικά μέσα.
Τα παραπάνω, σε συνδυασμό με το διαρκώς μεταβαλλόμενο γεωστρατηγικό περιβάλλον της Μέσης Ανατολής, τον εξ ανατολών κίνδυνο, ο οποίος είναι μόνιμος και εκδηλώνεται με ολοένα αυξανόμενες απειλές και αμφισβητήσεις του ελληνικού ζωτικού χώρου, καθώς και την έκρηξη του φονταμενταλισμού, που τα τελευταία χρόνια είναι μεγάλη πηγή κινδύνου για όλα τα Δυτικά κράτη λόγω της αλληλέγγυας μεταξύ τους στάσης στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας και σε κάθε είδους ασύμμετρη απειλή, έχουν καταστήσει περισσότερο από ποτέ επιτακτική την ανάγκη μετάπτωσης του στρατού από την ειρηνική στην εμπόλεμη κατάσταση, στο συντομότερο χρόνο και υπό τις καλύτερες προϋποθέσεις.
Πλέον όμως του αυξημένου βαθμού ετοιμότητας της εφεδρείας, εξίσου σημαντική είναι και η συστηματική χρησιμοποίησή της από τον καιρό της ειρήνης. Η οργανωτική δομή των φορέων Επιστράτευσης περιλαμβάνει:
Τη Διεύθυνση Επιστράτευσης του Γενικού Επιτελείου Στρατού Α4 (ΔΕΣ) από το 1988, στη θέση του πρώην 6ου Επιτελικού Γραφείου (ΓΕΣ/6Ο ΕΓ).
Τις Επιστρατεύουσες Μεγάλες Μονάδες (ΕΜΜ).
Τις Μονάδες Επιστράτευσης (ΜΕ), οι οποίες εκτελούν το κυρίως επιστρατευτικό έργο και βρίσκονται διεσπαρμένες σε όλη την ελληνική επικράτεια.
Σε κάθε Μονάδα Επιστράτευσης, ανάλογα με τη θέση της, τον πληθυσμό της περιοχής και τις γεωγραφικές ιδιαιτερότητες, έχει ανατεθεί η παρακολούθηση της εφεδρείας κάποιου επιστρατευτικού διαμερίσματος (ενός ή περισσοτέρων Νομών) και το έργο της συγκρότησης και ενεργοποίησης αριθμού Μονάδων.
Ο σκοπός της επιστράτευσης είναι η ανάκληση – κατάταξη και τοποθέτηση των εφέδρων στις στρατιωτικές μονάδες, προκειμένου να γίνει δυνατή η μετάπτωση των μονάδων αυτών στη πολεμική τους σύνθεση και οργάνωση.
Με βάση το ισχύον θεσμικό πλαίσιο η εφεδρεία του Στρατού Ξηράς περιλαμβάνει όλους τους εκπαιδευμένους και κατά το νόμο υποκείμενους σε επιστράτευση εφέδρους, όπως παρακάτω:
Αξιωματικούς – Μόνιμους Υπαξιωματικούς, μέχρι καταλήψεώς τους από το εκάστοτε και κατά περίπτωση προβλεπόμενο όριο ηλικίας.
Οπλίτες μέχρι την συμπλήρωση του 45 έτους ηλικίας τους.
Οι έφεδροι τοποθετούνται στις Μονάδες μηχανογραφικά από την Δ/νση Επιστράτευσης του Γενικού Επιτελείου Στρατού, ανάλογα τον τόπο διαμονής, την ειδικότητα και το βαθμό.