Μπορεί να είναι Π.Ο.Π, μπορεί όλος ο κόσμος να τρελένεται γι’ αυτό, αλλά με τις τελευταίες εξελίξεις το συγκεκριμένο προϊόν μπορεί πια να το βλέπουμε με τα κυάλια, καθώς θα είναι απλησίαστο.
Είναι τέτοια η καταστροφή που συνέβη στη Θεσσαλία από την κακοκαιρία Daniel, που οι κτηνοτρόφοι δεν θα μπορούν πια να το διαθέσουν ούτε στα σούπερ μάρκετ. Και όσοι τυχεροί θα το… βρουν, θα πρέπει να το πληρώσουν σε τιμή απλησίαστη.
Ό,τι φέτα φάγατε μέχρι σήμερα φάγατε, γιατί η Θεσσαλία πλέον που εξακολουθεί να βρίσκεται κάτω από το νερό, δεν θα μπορεί να παράγει.
Να θυμίσουμε πως στη Θεσσαλία βρίσκεται περίπου το 40% του συνόλου της αιγοπροβατοτροφίας, που παράγουν το γάλα το οποίο χρησιμοποιείται για την παρασκευή της.
Οι πρώτες εκτιμήσεις μιλούν για μείωση της παραγωγής της εγχώριας φέτας κατά 10% -15% λόγω της καταστροφικής πλημμύρας. Η φετινή παραγωγή αναμένεται μειωμένη με όποιες συνέπειες μπορεί να έχει αυτό για την κάλυψη των αναγκών τόσο της εγχώριας αγοράς όσο και των εξαγωγών.
Πού θα φτάσει η τιμή της φέτας
Οι εκτιμήσεις για την τιμή της φέτας, σύμφωνα με τον Οικονομικό Ταχυδρόμο είναι όχι απλά δυσοίωνες, αλλά προκαλούν απίστευτη θλίψη.
Η εκτίμηση είναι πωςς η τιμή του κιλού της φέτας που ανέρχεται στα 13 ευρώ με 16 ευρώ αναμένεται να ξεπεράσει τα 20 ευρώ.
Και αυτό γιατί η φέτα μπορεί να παραχθεί σε άλλες έξι περιφέρειες, η Θεσσαλία διακρίνεται, τόσο στην παραγωγή πρώτης ύλης (πρώτη σε πρόβειο γάλα, δεύτερη σε κατσικίσιο), όσο και στην παραγωγή τυριού (πρώτη περιφέρεια με 40% της παραγωγής μαλακού τυριού και του 23% της παραγωγής σκληρών τυριών).
Έτσι η απώλεια χιλιάδων αιγοπροβάτων στον Θεσσαλικό κάμπο, σημαίνει ότι μέχρι να καλυφθεί το κενό (αν καλυφθεί, αφού το κόστος για μια μεσαία κτηνοτροφική μονάδα με 400 πρόβατα κυμαίνεται σε τουλάχιστον 200.000 ευρώ) η παραγωγή φέτας θα είναι μειωμένη.
Ποια άλλα ΠΟΠ τυριά έχουμε στην Ελλάδα
Για να χαρακτηριστεί ένα τυρί ΠΟΠ πρέπει να έχει ορισμένα στοιχεία: Να παράγεται και να ωριμάζει εντός αυστηρά προκαθορισμένης γεωγραφικής ζώνης. Η πρώτη ύλη απ’ όπου προέρχεται να παράγεται επίσης εντός της ίδιας ζώνης. Να μην χρησιμοποιούνται χημικά πρόσθετα κατά την παραγωγή του. Να κατασκευάζεται με παραδοσιακές τεχνικές σε φυσικές συνθήκες.
Οι αναφορές για την ανάπτυξη της τυροκομίας στην Ελλάδα υπάρχουν από αρχαιοτάτων χρόνων. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, η τέχνη της τυροκομίας δόθηκε ως πολύτιμο δώρο στους θνητούς από τους θεούς του Ολύμπου.
Σήμερα, η Ελλάδα διαθέτει πληθώρα τυριών, τα οποία μπορούν να καταναλωθούν με ποικίλους τρόπους και να ικανοποιήσουν τις γευστικές επιθυμίες και των πιο απαιτητικών. Εκτός από τη φέτα, η φήμη της οποίας έχει εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο, η Ελλάδα έχει προστατεύσει σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία άλλες 23 ονομασίες τυριών, με πιο πρόσφατη αυτή του προϊόντος τυριού «Τσαλαφούτι».
Το Ανεβατό, το Γαλοτύρι, οι Γραβιέρες Αγράφων, Κρήτης και Νάξου, το Καλαθάκι Λήμνου, το Κασέρι , το Κατίκι Δομοκού, η Κεφαλογραβιέρα, η Κοπανιστή, το Λαδοτύρι Μυτιλήνης, το Μανούρι, το Μετσοβόνε, ο Μπάτζος η Ξυνομυζήθρα Κρήτης, το Πηχτόγαλο Χανίων, το Σαν Μιχάλη ΠΟΠ, η Φέτα, η Σφέλα, η Φορμαέλλα Αράχωβας Παρνασσού, το Ξύγαλο Σητείας ή Ξίγαλο Σητείας, το Κρασοτύρι Κω/Τυρί της Πόσιας ΠΓΕ και το Αρσενικό Νάξου κοσμούν την λίστα των ελληνικών τυριών που έχουν καταχωριστεί ως Προστατευόμενες Ονομασίες Προέλευσης.
Σούπερ μάρκετ: Τραγωδία! Δείτε τι γίνεται στα ράφια
Πώς διαμορφώνονται οι τιμές στην Ελλάδα. Η εικόνα σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Τι έδειξε μελέτη του ΙΕΛΚΑ για τις τιμές. Η σύγκριση γίνεται με και χωρίς την αξία του ΦΠΑ, ο οποίος διαφέρει σε κάθε χώρα. Eurostat: Στο 3,5% ο πληθωρισμός στην Ελλάδα τον Αύγουστο. Στο 5,2% στην Ευρωζώνη. Όλες οι εξελίξεις στο xristika.gr.
Χαμηλότερα σε σχέση με βασικές ευρωπαϊκές αγορές (Γαλλία, Αγγλία, Ιταλία, Ισπανία) κινούνται στην Ελλάδα οι τιμές ενός τυπικού καλαθιού προϊόντων σούπερ μάρκετ ενός νοικοκυριού, αλλά υψηλότερα σε σχέση με την Πορτογαλία, όπως προκύπτει από τα συμπεράσματα μελέτης του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ).
Η μελέτη του ΙΕΛΚΑ συγκρίνει τιμές που βασίζονται σε στοιχεία από πλατφόρμες σύγκρισης τιμών σε κάθε χώρα, αλλά και σε τιμοληψίες από αλυσίδες σούπερ μάρκετ σε τυπικό καλάθι προϊόντων του νοικοκυριού του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων (σούπερ μάρκετ) στην Ελλάδα, τον Σεπτέμβριο 2023 και αντίστοιχα στην Γαλλία, στο Ηνωμένο Βασίλειο, στην Ισπανία, στην Ιταλία και στην Πορτογαλία.
Σημειώνεται ότι η σύγκριση τιμών γίνεται με και χωρίς την αξία του ΦΠΑ, ο οποίος διαφέρει σε κάθε χώρα.
Αναλυτικότερα, συγκρίθηκαν οι τιμές σε συνολικά 44 κατηγορίες προϊόντων και συγκεκριμένα 20 υποκατηγορίες προϊόντων που συνθέτουν ένα τυπικό καλάθι αγορών, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί στη συγκεκριμένη επαναλαμβανόμενη έρευνα από το 2012 έως σήμερα.
Επιπλέον, 19 υποκατηγορίες προϊόντων που εντάσσονται στο καλάθι του νοικοκυριού από τον Νοέμβριο 2022 και πέντε επιπλέον υποκατηγορίες προϊόντων που εντάσσονται στο καλάθι του νοικοκυριού από τον Μάρτιο 2023.
Αυτές οι υποκατηγορίες προϊόντων εξετάζονται από ένα σημαντικό δείγμα άνω των 5.000 τιμών προϊόντων και 30 διαφορετικές αλυσίδες σούπερ μάρκετ στις έξι χώρες συνολικά, για να υπολογισθούν οι μέσες τιμές με δειγματοληψίες από έγκυρα site σύγκρισης τιμών σε Ελλάδα και εξωτερικό, αλλά και από αλυσίδες σούπερ μάρκετ.
Τα στοιχεία περιλαμβάνουν τόσο τιμές προϊόντων σε προσφορά, όσο και προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας σε κάθε χώρα.
Ειδικότερα, η σύγκριση των μέσων τιμών των καλαθιών δείχνει ότι τρεις ευρωπαϊκές χώρες έχουν σημαντικά ακριβότερο μέσο καλάθι από την Ελλάδα (18% η Γαλλία, 11% το Ηνωμένο Βασίλειο, 12% η Ιταλία), η Ισπανία είναι στα ίδια επίπεδα με την Ελλάδα, ενώ η Πορτογαλία είναι φθηνότερη κατά 6% με την Ελλάδα.
Η εικόνα των αποτελεσμάτων αλλάζει σημαντικά όταν αφαιρέσουμε τον αναλογούντα ΦΠΑ ανά χώρα για να γίνουν αντιληπτές οι πραγματικές τιμές των προϊόντων σούπερ μάρκετ.
Η σύγκριση των καλαθιών σε αυτή την περίπτωση δείχνει ότι οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν πιο ακριβό μέσο καλάθι από την Ελλάδα και συγκεκριμένα η Γαλλία κατά 26%, το Ηνωμένο Βασίλειο κατά 20%, η Ιταλία κατά 20%, η Ισπανία κατά 7%, ενώ η Πορτογαλία παραμένει φθηνότερη κατά 5%.
Αυτό, σύμφωνα με το ΙΕΛΚΑ, είναι αποτέλεσμα της διαφοράς που έχει ο χαμηλός ΦΠΑ ανά χώρα (πρόκειται για τον ΦΠΑ που αναφέρεται σε τρόφιμα και ποτά). Στην Ελλάδα αυτός ο ΦΠΑ είναι 13%.
Ο ΦΠΑ είναι σημαντικά υψηλότερος από το Ηνωμένο Βασίλειο (0% ή 5%) και τη Γαλλία (10% και 5,5%), την Ισπανία (10% και 4%), την Πορτογαλία (13% και 6%), την Ιταλία (5% και 4%), αλλά και τις περισσότερες χώρες της ΕΕ.
Η βασική διαφορά είναι ότι τρόφιμα που στην Ελλάδα υπάγονται στον υψηλό συντελεστή ΦΠΑ με 24% στις υπόλοιπες χώρες υπάγονται στον χαμηλό συντελεστή ΦΠΑ, ο οποίος είναι και χαμηλότερος του ελληνικού με 6%, 5,5%, 4% ή ακόμα και 0%.
Σημειώνεται ότι η επίδραση ειδικών φόρων κατανάλωσης (πχ καφές) δεν είναι δυνατόν να συνυπολογιστεί στα παραπάνω στοιχεία.
Πέρα από τον ΦΠΑ, παράγοντες που θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη όταν συγκρίνονται τιμές ανάμεσα σε διαφορετικές χώρες είναι:
- Φυσικές καταστροφές λόγω της κλιματικής αλλαγής
- Η απόσταση της χώρας από τα παραγωγικά κέντρα της κεντρικής και δυτικής Ευρώπης και τα αντίστοιχα κόστη
- Το κόστος ενέργειας και μεταφορών
- Η πολυπλοκότητα της γεωγραφίας της κάθε χώρας (πχ οδικό δίκτυο, νησιά κλπ)
- Το μέγεθος της αγοράς και αντίστοιχες οικονομίες κλίμακας στις προμήθειες των προϊόντων
- Το ισοζύγιο εξαγωγών-εισαγωγών σε σχέση με τα τρόφιμα και τις πρώτες ύλες παρασκευής τους
- Τα διάφορα κόστη παραγωγής (ενέργεια, πρώτες ύλες, μισθολογικό κόστος, χρηματοοικονομικό κόστος, γραφειοκρατία)
- Η παραγωγικότητα της βιομηχανίας και του λιανεμπορίου σε κάθε χώρα
- Οι καταναλωτικές συνήθειες και η αγοραστική δυνατότητα σε κάθε χώρα
- Το ύψος της φορολογίας σε κάθε χώρα.