Black Friday 2023: Εν μέσω ακρίβειας και προστίμων για «μαϊμού» εκπτώσεις, έρχεται η «γιορτή» του καταναλωτή. Πότε πέφτει φέτος, τι πρέπει να προσέχετε.
Ευκαιρίες να κάνουν τις αγορές τους σε χαμηλότερες τιμές θα έχουν οι καταναλωτές και φέτος, την τελευταία Παρασκευή του Νοεμβρίου. Η Black Friday πέφτει το 2023 στις 24 Νοεμβρίου. Βέβαια, η περίφημη «Μαύρη Παρασκευή» έχει στιγματιστεί -προτού καν πλησιάσει- από τις μαϊμού εκπτώσεις και τα μεγάλα πρόστιμα που έχουν ήδη «φάει» οι μεγάλες αλυσίδες.
Τι είναι η «Black Friday»
Ξεκίνησε ως συνήθεια στις ΗΠΑ και εξαιτίας της επιτυχίας που γνώρισε, έγινε θεσμός που υιοθέτησαν και άλλες χώρες.
Στις αρχές της δεκαετίας του ’60 τα λογιστικά φύλλα και οι αποδείξεις ήταν βεβαίως χειρόγραφα και τα καταστήματα είχαν δύο χρώματα μελανιού για να καταγράφουν τα στοιχεία.
Με κόκκινο γράφονταν οι ημέρες με αρνητικό ισολογισμό πωλήσεων και με μαύρο οι ημέρες με θετικό απολογισμό.
Καθιερώθηκε λοιπόν η τελευταία Παρασκευή του Νοέμβρη ως η πρώτη ημέρα των πωλήσεων της Χριστουγεννιάτικης περιόδου, με σημαντικά αυξημένους τζίρους, εξ’ ου και η ονομασία Black Friday.
Ο θεσμός τα τελευταία χρόνια έχει εξαπλωθεί σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ των οποίων σε Αγγλία, Γερμανία, Γαλλία, Δανία, Ιταλία, Ισπανία, Αυστρία, Φινλανδία, Πολωνία και κάθε χρονιά συμμετέχουν όλο και περισσότεροι λιανέμποροι.
Πρόστιμα 940.000 ευρώ για πλασματικές εκπτώσεις σε «κολοσσούς»
Πρόστιμα συνολικού ύψους 940.000 ευρώ επιβλήθηκαν από το υπουργείο Ανάπτυξης στις αρχές Σεπτεμβρίου, σε καταστήματα πώλησης ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών, καθώς και καταστήματα με είδη καλλυντικών, έπειτα από ελέγχους της Διϋπηρεσιακής Μονάδας Ελέγχου της Αγοράς (ΔΙΜΕΑ).
Σύμφωνα με το υπουργείο, κατά τους ελέγχους διαπιστώθηκε ότι παραβίαζαν την κείμενη νομοθεσία και συγκεκριμένα το άρθρο 15 του Ν. 4177/2013, το άρθρο 78 της Υπουργικής Απόφασης 91354/24-08-2017, καθώς και την Υπουργική Απόφαση 35935/2023 «Κώδικας Δεοντολογίας περί ανακοινώσεων μείωσης της τιμής (ιδίως σε προσφορές/εκπτώσεις/ προωθητικές ενέργειες)».
Συγκεκριμένα, όπως ανακοίνωσε το υπουργείο Ανάπτυξης, επιβάλλονται διοικητικά πρόστιμα:
- 720.000 ευρώ στην εταιρεία «DIXONS SOUTH-EAST EUROPE Α.Ε.Β.Ε.»,
- 100.000 ευρώ στην εταιρεία «ΓΕΡΜΑΝΟΣ Α.Β.Ε.Ε.»,
- 120.000 ευρώ σε τρεις εταιρείες (από 40.000 ευρώ στην καθεμία) με είδη καλλυντικών: «HONDOS CENTER Α.Ε.Ε. ΠΟΛΥΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ», «GALLERIE DE BEAUTE ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ Α.Ε.Ε.» και «SEPHORA GREECE A.E.».
Σε δήλωσή του, ο υπουργός Ανάπτυξης, Κώστας Σκρέκας, ανέφερε ότι «οι αυστηροί έλεγχοι με την αξιοποίηση σύγχρονων ηλεκτρονικών εργαλείων της Διϋπηρεσιακής Μονάδας Ελέγχου της Αγοράς (ΔΙΜΕΑ) κατά την θερινή εκπτωτική περίοδο με στόχο τον εντοπισμό φαινομένων πλασματικών/εικονικών εκπτώσεων παράγουν απτά αποτελέσματα. Επιβάλλουμε νέα πρόστιμα συνολικού ύψους 940.000 ευρώ σε 5 εταιρείες κι έτσι το ύψος των συνολικών κυρώσεων για πλασματικές εκπτώσεις προσεγγίζει τα 2,4 εκατομμύρια ευρώ».
«Θέλω με την ευκαιρία να επαναβεβαιώσω ότι για το υπουργείο Ανάπτυξης, στο πλαίσιο των κατευθύνσεων του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, παραπλανητικές πρακτικές σε βάρος των καταναλωτών δεν πρόκειται να γίνουν αποδεκτές. Το κράτος ασκεί στο ακέραιο το ρυθμιστικό/ελεγκτικό ρόλο του στην αγορά και λαμβάνει τα αναγκαία μέτρα για την προστασία των καταναλωτών. Σ’ αυτή τη συγκυρία χρειάζεται να σταθούμε όλοι μας στο ύψος των αναγκών και των προσδοκιών του ελληνικού λαού» σημείωσε ο κ. Σκρέκας.
Πού κάνετε καταγγελία για ψεύτικες τιμές
«Πρεμιέρα» έκανε την Τετάρτη 11 Ιανουαρίου 2023 η νέα ψηφιακή πλατφόρμα kataggelies.mindev.gov.gr, μέσω της οποίας οι καταναλωτές θα μπορούν να καταγγείλουν εμπορικές πρακτικές που τους θίγουν, όπως οι πλασματικές εκπτώσεις, η αισχροκέρδεια κ.ά.
Την πλατφόρμα αυτή, όπως και τον νέο κώδικα δεοντολογίας – πρακτικό οδηγό για την αντιμετώπιση του φαινομένου των πλασματικών εκπτώσεων, παρουσίασαν σήμερα η ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης, αναφέροντας μεταξύ άλλων ότι οι επώνυμες καταγγελίες θα εξετάζονται κατά προτεραιότητα.
Συνολικά οι καταγγελίες μπορούν να γίνουν για επτά γενικές κατηγορίες προϊόντων και υπηρεσιών (Καταναλωτικά Αγαθά, Υπηρεσίες, Τραπεζικές Υπηρεσίες, Ασφαλιστικές & Λοιπές Χρηματοοικονομικές Υπηρεσίες, Εταιρείες Ενημέρωσης Οφειλετών, Ρύθμιση Χρεών, Προστασία Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα) και 62 υποκατηγορίες, μεταξύ των οποίων τρόφιμα, μη τρόφιμα, καλλυντικά – φάρμακα, καύσιμα, ηλεκτρική ενέργεια – φυσικό αέριο κοκ).
«Φτιάξαμε μία νέα ψηφιακή πλατφόρμα υποβολής καταγγελιών, πέραν του τηλεφωνικού αριθμού 1520, όπου κάθε καταναλωτής που θεωρεί ότι έπεσε θύμα παραπλάνησης ή εξαπάτασης θα μπορεί να προβαίνει σε καταγγελία και η ΔΙΜΕΑ θα προβαίνει κατά προτεραιότητα σε έλεγχο επιβάλλοντας τα νόμιμα πρόστιμα», τόνισε ο υπουργός Ανάπτυξης, Άδωνις Γεωργιάδης.
Παράλληλα, προβλέπονται αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο υπολογίζονται οι τιμές στις εκπτώσεις.
Ειδικότερα, τα καταστήματα υποχρεούνται να εμφανίζουν ως αρχική τιμή, τη χαμηλότερη των τελευταίων 30 ημερών και όχι αυτή της προηγούμενης μέρας απ’ την έναρξη της περιόδου των εκπτώσεων.
«Από φέτος, από αυτήν την εκπτωτική περίοδο, ως τιμή αναφοράς για να μπορεί κάποιο κατάστημα να διαφημίσει ότι κάνει έκπτωση 20%, 30%, 40%, 50%, 60%, 70% δεν λαμβάνεται η τιμή αναφοράς του προϊόντος μία μέρα πριν την έναρξη των εκπτώσεων, όπως γινόταν μέχρι σήμερα, αλλά η χαμηλότερη τιμή που είχε το προϊόν αυτό τις τελευταίες 30 μέρες. Έτσι, αποκλείουμε την πιθανότητα να μπορεί κάποιος να παραπλανήσει τον καταναλωτή με τεχνητή διόγκωση των τιμών», τόνισε ο κ. Γεωργιάδης.
Στην ίδια διάταξη προβλέπεται ότι όταν το προϊόν κυκλοφορεί στην αγορά για λιγότερο από 30 ημέρες, ως προγενέστερη τιμή νοείται η χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο έμπορος κατά τη διάρκεια χρονικού διαστήματος 10 ημερών πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής. Όταν η μείωση της τιμής αυξάνεται προοδευτικά, ως προγενέστερη τιμή νοείται η τιμή χωρίς τη μείωση της τιμής πριν από την πρώτη εφαρμογή της μείωσης της τιμής.
«Ο καταναλωτής έως σήμερα δεν γνώριζε εάν οι εκπτώσεις είναι πραγματικές ή πλασματικές. Τώρα το Κράτος έχει τη δυνατότητα να ελέγξει το πεδίο αυτό και να παρέμβει όπου χρειάζεται», σημείωσε απ’ την πλευρά του ο ΓΓ Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή Σωτήρης Αναγνωστόπουλος.