Το «κόλπο» για να μην χαθεί η πρώτη κατοικία – Τι πρέπει να κάνετε

Στεγαστικά δάνεια: Ο νέος πτωχευτικός κώδικας απειλεί την πρώτη κατοικία. Πώς μπορούμε να την προστατεύσουμε. Τι πρέπει να κάνουν όσοι αδυνατούν να πληρώσουν τα στεγαστικά δάνεια. Όλες οι λεπτομέρειες στο xristika.gr.

Σύμφωνα με τελευταίες εξελίξεις και τα μηνύματα της αγοράς, οι κατασχέσεις κατοικιών από εταιρείες ειδικού σκοπού και τράπεζες θα είναι δυστυχώς πλέον η καθημερινότητά μας.

Οι πολίτες με στεγαστικά δάνεια που εξακολουθούν να εκκρεμούν και εφόσον ο οφειλέτης δεν περάσει εγκαίρως στην πτωχευτική διαδικασία, θα βλέπουν την κατοικία τους να περνάει στα χέρια των τραπεζών ή σε εταιρίες ειδικού σκοπού.

Είναι σημαντικό να ειπωθεί, ότι ο νέος πτωχευτικός κώδικας, προστατεύει και σώζει τις κατοικίες και την περιουσία όσων έχουν την δυνατότητα να ρυθμίσουν τις οφειλές τους, είτε πρόκειται για φυσικά πρόσωπα, είτε επιχειρήσεις, ενώ στις επιχειρήσεις συγκεκριμένα δίνει τη δυνατότητα εξυγίανσης, μέσω σχεδίου αναδιάρθρωσης.

Κάτι παρόμοιο, δηλαδή, του προ πτωχευτικού νόμου που ίσχυε.

Στόχος, όπως αναφέρει το e-forologia.gr, φαίνεται ξεκάθαρα να είναι ένα μεγάλο σορτάρισμα και ξεκαθάρισμα ανάμεσα σε αυτούς που μπορούν να ικανοποιήσουν, σύμφωνα με τα εισοδήματά τους και τη βιοτική τους κατάσταση πάντα, τις οφειλές τους και σε εκείνους που αντικειμενικά αδυνατούν να το κάνουν.

Αυτοί που δεν μπορούν και αναφερόμαστε στις κοινωνικά ευάλωτες και ευπαθείς ομάδες και στους δανειολήπτες που δεν κατάφεραν και δεν καταφέρνουν να ανταποκριθούν σε μια ρύθμιση των οφειλών τους, θα χάνουν την πρώτη κατοικία τους, με κατάσχεση και συνοπτικές διαδικασίες.

Ούτε οι νομικοί δεν θα μπορούν να προσφέρουν κάποια βοήθεια σε αυτό το στάδιο, καθώς όλοι και όλα παραπέμπονται στις διαδικασίες που ο νέος νόμος ορίζει.

Τι σημαίνει πρακτικά, όμως, αυτό;

Ότι, εάν η πρώτη κατοικία σας εισέλθει στη διαδικασία του πλειστηριασμού οι ανακοπές και τα άλλα ένδικα μέσα δεν επαρκούν, εφόσον οι πλειστηριασμοί διεξάγονται με συνοπτικές διαδικασίες και υπάρχει πλέον ο πτωχευτικός νόμος.

Οι τράπεζες δεν επιτρέπουν την παραμονή του πρώην ιδιοκτήτη εντός του πλειστηριασμένου ακινήτου, ενώ δεν προτιμάται ο ίδιος για την επαναγορά της κατοικίας του.

Η αποβολή του πρώην ιδιοκτήτη θα είναι άμεση και το ακίνητο θα διατίθεται απευθείας προς πώληση από τις μεσιτικές εταιρείες.

Με τον πλειστηριασμό της πρώτης κατοικίας δεν σημαίνει ότι οι οφειλές του καλύπτονται από την αξία που πλειστηριάστηκε το ακίνητο. Το υπόλοιπο, παραμένει ως οφειλή και ο οφειλέτης υποχρεούται να το εξοφλήσει το υπόλοιπο που έχει περιέλθει σε κάποια εταιρεία ειδικού σκοπού.

Στεγαστικά δάνεια: Ποιες εναλλακτικές έχουν οι οφειλέτες;

Οι οφειλέτες που ανήκουν στις κοινωνικά ευάλωτες ομάδες και οι οφειλέτες που αδυνατούν να ανταποκριθούν είτε σε ρύθμιση, είτε επιχειρηματίες που δεν διαθέτουν τα προαπαιτούμενα για εξυγίανση, καλό θα ήταν να ενταχθούν στην πτωχευτική διαδικασία για τους εξής λόγους:

1. Θα έχουν το δικαίωμα να εκμισθώσουν την κατοικία που διαμένουν σε χαμηλή τιμή.

2. Δεν θα αποβληθούν βίαια και δεν θα χρειαστεί να ψάξουν για να εκμισθώσουν νέο ακίνητο, ειδικά όπου υπάρχει συναισθηματικός δεσμός.

3. Θα εξοφληθούν όλες οι οφειλές που αφορούν την δανειακή υποχρέωση που είχαν, καθώς και όλες οι άλλες οφειλές τους που ακολουθούν.

4. Θα έχουν το δικαίωμα επαναγοράς του ακινήτου (με επιφύλαξη λόγω της αύξησης των αντικειμενικών αξιών), μόνο όταν και εάν καταφέρουν να αποκτήσουν την οικονομική ικανότητα.

5. Οι χαμένοι της υπόθεσης, θα είναι αυτοί που έφτασαν πολύ κοντά για να εξοφλήσουν ένα δάνειο για απόκτηση πρώτης κατοικίας και δεν τα κατάφεραν.

Γι’ αυτό και τελικά είναι προτιμότερο για τους προαναφερθέντες οφειλές, να εντάσσονται στην διαδικασία του πτωχευτικού και να προσπαθήσουν να εξασφαλίσουν με εκμίσθωση την πρώτη κατοικία τους σε χαμηλό κόστος από τον συσταθέντα Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωση και προκειμένου μέσω αυτής της διαδικασίας, να διαγραφεί το σύνολο όλων των υπολοίπων εκκρεμών χρεών τους.

Σε κάθε περίπτωση, πρέπει όλοι να γνωρίζουν, ότι η 2η ευκαιρία και ο νέος πτωχευτικός νόμος και τα εργαλεία που παρέχει, αποτελεί πλέον τη μοναδική οδό διευθέτησης χρεών, τη στιγμή μάλιστα που η χώρα οφείλει να έλθει σε κατάσταση ελέγχου των οφειλών της από κόκκινα δάνεια και να εξυγιάνει συνολικά την κατάστασή της, όρο που έχει μάλιστα υπογράψει με την ΕΕ ήδη από τον Νοέμβριο του 2018, στο πλαίσιο δεσμεύσεων της από τα Μνημόνια.

Στεγάστικά δάνεια: Δεν μπορείς να πληρώσεις; Πληρώνει το κράτος – Τι πρέπει να κάνεις

Λύση στα ευάλωτα νοικοκυρια ώστε να μην χαθεί η πρώτη κατοικία.  Πώς μπορεί να πληρώνεται το δάνειο με την καταβολή «ενοικίου» στο κράτος. Όλες οι λεπτομέρειες στο xristika.gr.

Την επόμενη εβδομάδα δημοσιεύεται η προκήρυξη για τον Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων που θα αποκτά τα ακίνητα-πρώτη κατοικία των ευάλωτων δανειολήπτων που πτωχεύουν ώστε να διατηρούν το δικαίωμα στέγασης έναντι ενοικίου και με την κρατική αρωγή και μετά την πάροδο 12 ετών θα έχουν δικαίωμα επαναγοράς του ακινήτου.

Μια εβδομάδα αργότερα, στις 15 Σεπτεμβρίου, θα ξεκινήσει η πενταετής επιδότηση των δανείων πρώτης κατοικίας των ευάλωτων που έχουν ενήμερα δάνεια, στα οποία περιλαμβάνονται και τα ρυθμισμένα δάνεια, με την επιδότηση να ανέρχεται ως και 210 ευρώ βάση της οικογενειακής κατάστασης.

Τα κριτήρια επιλεξιμότητας πέραν των εισοδηματικών/περιουσιακών αφορούν το υπόλοιπο της οφειλής που δεν πρέπει να υπερβαίνει το ποσό των 135.000 ευρώ προκειμένου για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, το οποίο προσαυξάνεται κατά 20.000 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος, με ανώτατο όριο τις 215.000 ευρώ.

Υπενθυμίζεται ότι η βεβαίωση ευαλωτότητας εκδίδεται αυτοματοποιημένα από ειδική πλατφόρμα.

Σημειώνεται ότι το μέσο στεγαστικό δάνειο κυμαίνεται κοντά στα 80.000 ευρώ και η μέση μηναία δόση περί τα 300 ευρώ η επιδότηση μπορεί να δώσει σημαντική ανάσα σε ένα ευάλωτο νοικοκυριό καθώς μπορεί να καλύψει ακόμα και το 70%-80% της μηνιαίας δόσης δημιουργώντας ισχυρό δίχτυ ασφαλείας για την πρώτη κατοικία. Από την πλευρά τον τραπεζών/servicers η επιδότηση των ευάλωτων δανειοληπτών θα αποτελέσει τροχοπέδη στη δημιουργία νέων «κόκκινων» δανείων.

Η πενταετής επιδότηση των δανείων πρώτης κατοικίας θα αποτελέσει ανάχωμα στη δημιουργία νέων «κόκκινων» με δεδομένο ότι στο τέλος Σεπτεμβρίου λήγει και το πρόγραμμα «Γέφυρα Ι» αν και το σενάριο παράτασης του για τους υφιστάμενους δικαιούχους για λίγους μήνες ακόμα αλλά με μικρότερο ποσοστό επιδότησης είναι ανοιχτό.

Οι «κόκκινοι» ευάλωτοι στεγαστικοί που οδεύουν προς την πτώχευση (είτε από επιλογή, είτε γιατί δεν υπάρχει περιθώριο ρύθμισης) και την παροχή δεύτερης ευκαιρίας «γλιτώνουν» για λίγους μήνες και μέχρι την ίδρυση του Φορέα Ακινήτων την άνοιξη. Το οικονομικό επιτελείο αναμένει την έγκριση των θεσμών για το μεταβατικό στάδιο που θα ισχύσει.

Στεγάστικά δάνεια: Πώς θα μπείτε στις 120 δόσεις αν χάσατε την προθεσμία

Νέα ευκαιρία να επανενταχθούν στις ρυθμίσεις των 100 και 120 δόσεων, τις οποίες απώλεσαν τους προηγούμενους μήνες έχουν χιλιάδες πληττόμενοι από την υγειονομική κρίση οφειλέτες του δημοσίου.

Σύμφωνα με εγκύκλιο της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), κοινοποιούνται οι διατάξεις του άρθρου 76 του ν. 4821/2021 σχετικά με τη δυνατότητα επανένταξης στο ίδιο καθεστώς ρύθμισης, με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις σε περίπτωση απώλειας της ρύθμισης για το χρονικό διάστημα από 1/3/2020 έως 31/7/2021.

Η επανένταξη πραγματοποιείται μετά από αίτηση του οφειλέτη και εφόσον καταβληθεί η δόση Αυγούστου μέχρι την τελευταία εργάσιμη μέρα του Σεπτεμβρίου 2021 μαζί με τη δόση και του Σεπτεμβρίου .

H αίτηση υποβάλλεται ηλεκτρονικά στη διαδικτυακή εφαρμογή myBusinessSupport της ΑΑΔΕ (aade.gr/mybusinesssupport). Στην ηλεκτρονική εφαρμογή της ΑΑΔΕ εμφανίζονται οι ρυθμίσεις οι οποίες, σύμφωνα με τα στοιχεία που τηρούνται στη Γενική Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης της ΑΑΔΕ, χάθηκαν κατά την περίοδο Μαρτίου 2020 – Ιουλίου 2021.

Από αυτές, ο οφειλέτης μπορεί να επιλέξει εκείνη για την οποία επιθυμεί να υποβάλει αίτηση επανένταξης.

Η καταληκτική ημερομηνία της αναβιώσασας ρύθμισης επεκτείνεται κατά το πλήθος των δόσεων που ήταν ανεξόφλητες την ημέρα της αναβιώσεως.

Οι αιτούντες την επανένταξη δηλώνουν στην αίτηση, η οποία επέχει και θέση υπεύθυνης δήλωσης του αρ. 8 ν. 1599/1986, ότι:

  • είναι πληγέντες από την πανδημία, ήτοι ότι έχει χορηγηθεί παράταση και αναστολή είσπραξης για τις οφειλές τους στο πλαίσιο αντιμετωπίσεως των επιπτώσεων του κορονοϊού COVID19, και
  • απώλεσαν ρύθμιση του ν. 4321/2015 ή/και του ν. 4611/2019 εντός του χρονικού διαστήματος Μαρτίου 2020 έως και Ιουλίου 2021, και
  • έχουν υποβάλει όλες τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και του φόρου προστιθέμενης αξίας, όπως προβλέπεται από τις κείμενες διατάξεις.

Στεγάστικά δάνεια: Αυστηρό πλαίσιο – Πότε βγαίνετε εκτός ρύθμισης

Η απώλεια των ρυθμίσεων των 100 και των 120 δόσεων οφείλεται στο αυστηρό καθεστώς που τις περιβάλει, καθώς οι όροι είναι ασφυκτικοί.

Στις συγκεκριμένες ρυθμίσεις ισχύει η γενική αρχή, σύμφωνα με την οποία, οι οφειλέτες θα πρέπει να αποπληρώνουν, εκτός από τις μηνιαίες δόσεις των συγκεκριμένων ρυθμίσεων και όλες τις υπόλοιπες τρέχουσες οφειλές τους ή να τις εντάσσουν σε κάποια άλλη ρύθμιση.

Ειδικότερα, όσοι επανενταχθούν σε αυτές, θα πρέπει να πληρώνουν τακτικά όχι μόνο τις δόσεις που αντιστοιχούν στις ρυθμίσεις των 100 ή των 120 δόσεων, αλλά προηγουμένως, να έχουν ρυθμίσει όλα τα αρρύθμιστα χρέη τους και μετά να αποπληρώνουν εμπρόθεσμα όλα τις νέες φορολογικές υποχρεώσεις που προκύπτουν.

Η ρύθμιση των 100 δόσεων χάνεται:

  • Αν ο οφειλέτης δεν καταβάλλει τρεις συνεχόμενες μηνιαίες δόσεις της ρύθμισης ή καθυστερήσει την καταβολή των τριών τελευταίων δόσεων της ρύθμισης για το αντίστοιχο χρονικό διάστημα.
  • Αν ο οφειλέτης δεν υποβάλλει τις προβλεπόμενες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και του φόρου προστιθέμενης αξίας, καθ’ όλο το διάστημα της ρύθμισης των οφειλών του και μέχρι την εξόφλησή της, εντός τριών μηνών το αργότερο από την παρέλευση της προθεσμίας υποβολής τους.
  • Αν έχει ενταχθεί στη ρύθμιση του ν.4321/2015 με εσφαλμένες βεβαιώσεις.

Αν δεν εξοφλεί ή τακτοποιήσει κατά νόμιμο τρόπο τις νέες οφειλές του μετά την ημερομηνία υπαγωγής στη ρύθμιση νόμου 4321/2015, εντός της νόμιμης προθεσμίας καταβολής τους.

Η ρύθμιση των 120 δόσεων χάνεται:

  • Αν ο οφειλέτης δεν καταβάλλει δύο συνεχόμενες μηνιαίες δόσεις της ρύθμισης ή καθυστερήσει την καταβολή των δύο τελευταίων δόσεων της ρύθμισης για το αντίστοιχο χρονικό διάστημα για ρύθμιση με τον ν.4611/2019
  • Αν ο οφειλέτης δεν υποβάλλει τις προβλεπόμενες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και του φόρου προστιθέμενης αξίας, καθ’ όλο το διάστημα της ρύθμισης των οφειλών του και μέχρι την εξόφλησή της, εντός τριών μηνών το αργότερο από την παρέλευση της προθεσμίας υποβολής τους.
  • Αν δεν εξοφλεί ή τακτοποιήσει κατά νόμιμο τρόπο τις νέες οφειλές του μετά την ημερομηνία υπαγωγής στη ρύθμιση του νόμου 4611/2019 εντός διμήνου από τη λήξη προθεσμίας καταβολής τους.

Στεγάστικά δάνεια: Υπάρχουν και οι 420 δόσεις!

Παράλληλα, εκατομμύρια χαμόγελα σκόρπισε το Υπουργείο Οικονομικών με ανακοίνωσή του, καθώς ενημέρωσε για το πρόγραμμα ρύθμισης χρεών από 240 έως 420 δόσεις!

Επιπλέον, σε αντίθεση με τον προηγούμενο εξωδικαστικό μηχανισμό που αφορούσε μόνο επιχειρήσεις, ο νέος μηχανισμός αφορά τόσο τα φυσικά όσο και τα νομικά πρόσωπα.

Διευκρινίζεται ακόμα ότι έχει ληφθεί ειδική πρόνοια, ώστε μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού, να υπάρχει η δυνατότητα ρύθμισης δανείων για τα οποία έχει παρασχεθεί η εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου.

Με τη ρύθμιση όλων των οφειλών, επιτυγχάνονται τα ακόλουθα:

  • Αναστολή των διαδικασιών αναγκαστικής εκτέλεσης, όπως διαταγές πληρωμής, κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών, καθώς και δεσμεύσεις και πλειστηριασμοί στην κινητή και ακίνητη περιουσία του οφειλέτη, συμπεριλαμβανομένης της 1ης κατοικίας, καθώς και της επαγγελματικής στέγης.
  • Αποπληρωμή των οφειλών προς το Δημόσιο (ΑΑΔΕ, ΟΤΑ κ.λπ.) και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ, ΚΕΑΟ κ.λπ.) σε χρονικό διάστημα έως 20 ετών. Για πρώτη φορά στην Ελλάδα παρέχεται αποπληρωμή σε έως 240 δόσεις, δηλαδή σε διπλάσιο αριθμό δόσεων από ό,τι προβλεπόταν μέχρι σήμερα. Αριθμός που μπορεί να φθάσει έως τις 420 δόσεις, για οφειλές προς χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
  • Διαγραφή μέρους της οφειλής, υπό τις προϋποθέσεις και τα κριτήρια που καθορίζονται από το ισχύον θεσμικό πλαίσιο.

Επιπροσθέτως, η Κυβέρνηση, επιδεικνύοντας αίσθημα κοινωνικής δικαιοσύνης, χορηγεί στα ευάλωτα νοικοκυριά επιδότηση της δόσης των δανείων με υποθήκη/προσημείωση στην 1η κατοικία, ύψους έως 210 ευρώ μηνιαίως (ανάλογα με τη σύνθεση του νοικοκυριού) για 5 έτη.

Ενώ, στον νέο μηχανισμό, έχουν ενσωματωθεί ειδικές δικλείδες ασφαλείας, ώστε να μην υπάρξει κατάχρηση ευνοϊκών ρυθμίσεων από στρατηγικούς κακοπληρωτές.

Με την έναρξη λειτουργίας του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών, ολοκληρώνεται με επιτυχία η εφαρμογή του Νόμου 4738/2020 για τη «Ρύθμιση Οφειλών και την Παροχή 2ης Ευκαιρίας» και η χώρα μας εναρμονίζεται με το Ευρωπαϊκό Θεσμικό Πλαίσιο (ήτοι, Ευρωπαϊκή Οδηγία 1023/2019).

Ενός Νόμου που αποδεικνύει έμπρακτα ότι η Κυβέρνηση αντιμετωπίζει αποφασιστικά, με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης και οικονομικής αποτελεσματικότητας, το μεγάλο οικονομικό και κοινωνικό πρόβλημα της υπερχρέωσης των νοικοκυριών.

Και ταυτόχρονα, εξασφαλίζει τη διατήρηση της αναγκαίας κουλτούρας πληρωμών.

Οι διαδικασίες ρύθμισης οφειλών διενεργούνται μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του νέου εξωδικαστικού μηχανισμού που σχεδίασε και ανέπτυξε η Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους του Υπουργείου Οικονομικών, σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Απλούστευσης Διαδικασιών και τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, από την οποία υποστηρίζεται διαρκώς και φιλοξενείται στις υποδομές της. Συνοπτικά, η διαδικασία ρύθμισης οφειλών νοικοκυριών και επιχειρήσεων περιλαμβάνει τα ακόλουθα στάδια:

  1. Δημιουργία αίτησης στην ηλεκτρονική πλατφόρμα (http://www.keyd.gov.gr/ ή http://ofeiles.gov.gr).
  2. Άρση του απορρήτου του/της συζύγου, εξαρτώμενων μελών, συνοφειλετών και εγγυητών (εάν υπάρχουν) και άντληση προσωπικών και οικονομικών στοιχείων.
  3. Επιβεβαίωση κριτηρίων επιλεξιμότητας και διενέργεια ελέγχων και διασταυρώσεων, με σκοπό τον αποκλεισμό στρατηγικών κακοπληρωτών.
  4. Παραγωγή, από την πλατφόρμα, μιας αυτοματοποιημένης πρότασης ρύθμισης οφειλών, βάσει αλγορίθμου με συγκεκριμένους οικονομικούς κανόνες/παραμέτρους (π.χ. αξία ρευστοποίησης, ικανότητα αποπληρωμής).
  5. Διενέργεια ψηφοφορίας επί της πρότασης ρύθμισης οφειλών από τους πιστωτές. Εάν η πλειοψηφία των πιστωτών συμφωνήσει, τότε η πρόταση αποστέλλεται στον οφειλέτη.
  6. Αξιολόγηση προτεινόμενης συμφωνίας από τον οφειλέτη.
  7. Υπογραφή συμφωνίας αναδιάρθρωσης οφειλών μεταξύ οφειλέτη και πιστωτών.

Αναλυτικός οδηγός χρήσης της πλατφόρμας, καθώς και συχνές ερωτήσεις-απαντήσεις για τον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών είναι διαθέσιμα στην ιστοσελίδα της ΕΓΔΙΧ (www.keyd.gov.gr).

Υπενθυμίζεται ότι από την 1η Μαρτίου, οι επιχειρήσεις, καθώς και φυσικά πρόσωπα με επιχειρηματική δραστηριότητα (δηλαδή, ελεύθεροι επαγγελματίες – επιτηδευματίες), μπορούν να ρυθμίσουν όλες τις οφειλές τους, ακολουθώντας τη διαδικασία της εξυγίανσης (http://www.keyd.gov.gr/ryumish_ofeilvn_ejygiansh/), κατόπιν δικαστικής επικύρωσης της συμφωνίας της πλειοψηφίας των πιστωτών.

Νοικοκυριά και επιχειρήσεις που επιθυμούν να λάβουν περαιτέρω ενημέρωση για το θεσμικό πλαίσιο και τις επιλογές διαχείρισης των οφειλών τους, μπορούν να απευθυνθούν σε ένα από τα 50 Κέντρα και Γραφεία Ενημέρωσης και Υποστήριξης Δανειοληπτών της ΕΓΔΙΧ που λειτουργούν πανελλαδικά, κατόπιν ραντεβού στο τηλέφωνο 213.212.57.30.