Δάνειο: Τι αλλάζει σε δάνεια, καταθέσεις και συναλλαγές. Το νέο τοπίο για τους πελάτες των τραπεζών. Όλες οι λεπτομέρειες στο xristika.gr.
Ένα νέο τοπίο, με μικρότερο κόστος δανεισμού, υψηλότερες αποδόσεις στις καταθέσεις και χαμηλότερες προμήθειες στις συναλλαγές, φέρνει το 2024 για τους πελάτες των τραπεζών, χωρίς, ωστόσο, να λείπουν και οι… αστερίσκοι.
Ειδικότερα, τα «στοιχήματα», όσον αφορά στο χρονισμό της μείωσης των επιτοκίων από την Ευρωπαική Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), δίνουν και παίρνουν, με το επικρατέστερο σενάριο να παραμένει αυτό της αποκλιμάκωσης το β’ εξάμηνο του 2024.
Το τελευταίο διάστημα, ωστόσο, οι αγορές θεωρούν ως εξίσου πιθανή την προοπτική η κεντρική τράπεζα να δώσει – πρώτη αυτή, με τη FED να ακολουθεί – το έναυσμα της μείωσης ακόμη και μέσα στους πρώτους τρεις μήνες του 2024, «ποντάροντας» στην πτώση του καταθετικού επιτοκίου στο 2,5% από 4% σήμερα.
Όπως και να έχει, η εξέλιξη αυτή θα αποβεί προς όφελος των δανειοληπτών, τόσο παλαιών που την τελευταία διετία είδαν το κόστος του δανείου τους να έχει εκτοξευτεί, με κάποιους εξ αυτών να προχωρούν σε πρόωρες αποπληρωμές, «θυσιάζοντας» μέρος των διαθεσίμων τους, όσο και νέων που ελέω υψηλών επιτοκίων ανέβαλαν για αργότερα τα όποια σχέδιά τους για δανεισμό.
Όσον αφορά στους δανειολήπτες με στεγαστικά δάνεια, για τα οποία οι τράπεζες έχουν προχωρήσει σε «πάγωμα» του επιτοκίου αναφοράς, για να δουν μείωση θα πρέπει η ΕΚΤ να ρίξει τα επιτόκια κάτω του ορίου που είχε διαμορφωθεί στα τέλη του περασμένου Μαρτίου, δηλαδή 2,70% για το Euribor ενός μηνός, 2,85% για το Euribor τριών μηνών, 3,30% για το επιτόκιο ΕΚΤ (MRO) και 1,20% για το επιτόκιο Saron (Swiss Average Rate Overnight), βάσει του οποίου προκύπτουν τα αντίστοιχα Libor για το ελβετικό φράγκο. Υπενθυμίζεται πως το Euribor τριών μηνών βρίσκεται σήμερα στο 3,909%.
Στο πλαίσιο αυτό γίνεται αντιληπτό πως τα όποια οφέλη για τους δανειολήπτες θα εξαρτηθούν, όχι μόνο από το χρόνο, αλλά από την ταχύτητα αποκλιμάκωσης των επιτοκίων.
Στον αντίποδα, το ενδεχόμενο μείωσης των επιτοκίων κάποια στιγμή εντός του 2024 φέρεται να έχει θορυβήσει τους αποταμιευτές που έτσι κι αλλιώς, αναζητούν εναλλακτικούς τρόπους – μακριά από τις προθεσμιακές καταθέσεις – για να «κλείσουν» τα χρήματά τους.
Κι αυτό γιατί, όπως έγραψε το newmoney, αν και τα επιτόκια που προσφέρουν οι τράπεζες έχουν αυξηθεί κατά 60% τους τελευταίους μήνες (μεσοσταθμικά στο 1,60% τον Οκτώβριο για καταθέσεις έως δύο ετών έναντι 0,99% τον Μάρτιο του 2023), ελάχιστοι αποταμιευτές θα δουν στους λογαριασμούς αποδόσεις πάνω από 20 ευρώ τον μήνα καθαρά από φόρους (λιγότερα από 250 ευρώ ετησίως), ακόμα και εάν είχαν καταθέσει κλειστά ποσά 20.000 ευρώ ή και πολύ μεγαλύτερα.
Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, ο ανταγωνισμός που δέχονται από τα ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου (σ.σ. κάθε μήνα υπολογίζεται ότι πάνω από 7.000 ελληνικά νοικοκυριά επιλέγουν να τοποθετήσουν σε αυτά έως και 15.000 ευρώ, εξασφαλίζοντας αποδόσεις 3,5% – 3,8%), σε συνδυασμό με τις… πιέσεις από πλευράς της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ) να μειωθεί η «ψαλίδα» μεταξύ των επιτοκίων δανείων και καταθέσεων, αναμένεται να λειτουργήσει προς όφελος των αποταμιευτών. Προς ώρας, πάντως, οι αποδόσεις που προσφέρουν οι εγχώριες τράπεζες εξακολουθούν να είναι από τις χαμηλότερες στην Ευρώπη.
Τέλος, όσον αφορά στις συναλλαγές, η πρόσφατη απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού που υποχρέωσε τις τράπεζες να μειώσουν – ήδη από τις αρχές του 2024 και για μία περίοδο 3+2 ετών – κατά περίπου 30% τις προμήθειες που κρατούν για την ανάληψη μετρητών από ΑΤΜ με τη χρήση καρτών που έχουν εκδοθεί από άλλα ιδρύματα (σ.σ. Direct Access Fee, DAF), θεωρείται από πολλούς προπομπός για μειώσεις και σε μία σειρά άλλων χρεώσεων.
Κόλπο για να πάρεις μεγάλο δάνειο εκτός τράπεζας
Ο τρόπος χορήγησης ενός δανείου εκτός τραπέζης. Αν και υπάρχουν σοβαροί περιορισμοί, ωστόσο είναι δυνατό να το πάρετε.
Ωστόσο, το υπ. Εθνικής Οικονομίας έθεσε σοβαρούς περιορισμούς ως προς τα δάνεια που θα χορηγούν οι εταιρείες παροχής πιστώσεων στις επιχειρήσεις. Αυτό τουλάχιστον προβλέπει το νομοσχέδιο που βρίσκεται σε διαβούλευση.
Μπορεί μέχρι σήμερα να κυριαρχούσε η εντύπωση πως θα διευρύνονταν οι χορηγήσεις και ως εκτούτου η και η ενίσχυση του ανταγωνισμού στο τραπεζικό σύστημα, το νομοσχέδιο που βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση δίνει τη δυνατότητα σε μη τραπεζικούς φορείς να εκταμιεύουν επιχειρηματικά δάνεια μόνο για τους σκοπούς αναδιαρθρώσεων και αναχρηματοδοτήσεων.
Όπως μεταδίσει το Capital.gr, αφορά μόνο στα δάνεια προς επιχειρήσεις, τα οποία είτε είναι ενήμερα και χρειάζονται αναχρηματοδότηση είτε είναι μη εξυπηρετούμενα και έχουν ρυθμιστεί.
Το όφελος για τις επιχειρήσεις έγκειται στο ότι ο ανταγωνισμός στα corporate δάνεια είναι ιδιαίτερα οξύς στην ελληνική αγορά και συχνά οι επιχειρήσεις προχωρούν σε αναχρηματοδότηση του χρέους τους με βάση τις τρέχουσες συνθήκες, επιδιώκοντας καλύτερους όρους (χαμηλότερο επιτόκιο, μεγαλύτερη διάρκεια κ.λπ.). Ωστόσο, στην επιχειρηματική πίστη ο νέος νόμος δεν θα δώσει ώθηση στην πιστωτική επέκταση με την είσοδο νέων παικτών καθώς τα τραπεζικά υπόλοιπα θα παραμένουν ίδια.
Δάνειο: Τα δάνεια που απελευθερώνονται
Αναφορικά με τους ιδιώτες, οι εταιρείες παροχής πιστώσεων θα μπορούν να χορηγούν δάνεια με στόχο την αναδιάρθρωση υφιστάμενων “κόκκινων (αλλά ρυθμισμένων) δανείων, αλλά και νέα δάνεια στεγαστικής και καταναλωτικής πίστης.
Έτσι, ένας που θέλει δάνειο, θα μιλά με τις εν λόγω εταιρείες για την εκταμίευση νέου δανείου – το οποίο σημαίνει διεύρυνση της πιστωτικής δραστηριότητας πέραν του τραπεζικού κλάδου και ενδεχόμενη αύξηση των συνολικών υπολοίπων δανείων στην οικονομία.
Στόχος του ΥΠΕΘΟ είναι να παρακάμψει τον αποκλεισμό των εν λόγω δανειοληπτών από το τραπεζικό σύστημα -όπως ισχύει σήμερα- παρέχοντας τη δυνατότητα στους εν λόγω οφειλέτες να “πρασινίσουν. Προϋπόθεση, είναι, βέβαια η οικονομική τους κατάσταση να έχει καταστεί ξανά βιώσιμη ώστε να μπορούν να κάνουν μια νέα αρχή, είτε πρόκειται για επιχείρηση είτε για νοικοκυριό.
Πηγές με γνώση των διαδικασιών εξηγούν στο Capital.gr ότι στόχος της ΤτΕ είναι να απλοποιηθεί σημαντικά η διαδικασία αδειοδότησης των εν λόγω εταιρειών, η οποία είναι πολύ πιο γρήγορη και απλή από τις τράπεζες αλλά πιο απαιτητική από την αδειοδότηση των εταιρειών μικροπιστώσεων.
Η ουσία, πάντως, είναι ότι καμία τέτοια εταιρεία δεν έχει αδειοδοτηθεί έως σήμερα από την ΤτΕ, ενώ ούτε οι εταιρείες διαχείρισης (servicers) έχουν κάνει χρήση της δυνατότητας που τους προσφέρει ο νόμος να παρέχουν πιστώσεις με στόχο την αναχρηματοδότηση των δανείων.
Αυτός είναι ο λόγος που κεντρική τράπεζα και Υπουργείο Οικονομικών αποφάσισαν να επανακαθορίσουν το πλαίσιο λειτουργίας των εταιρειών αυτών με στόχο να προσελκύσουν το ενδιαφέρον της αγοράς. Αμέσως μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου, θα εκδοθούν οι σχετικές πράξεις εκτελεστικής επιτροπής οι οποίες θα εξειδικεύουν τη λειτουργία και διαδικασία αδειοδότησης των εταιρειών παροχής πιστώσεων.
Για πρώτη φορά στην ιστορία του εγχώριου χρηματοπιστωτικού συστήματος, εταιρείες που δεν είναι τράπεζες θα μπορούν να χορηγούν, όχι μόνο μικροπιστώσεις και καταναλωτικά δάνεια όπως ίσχυε έως σήμερα, αλλά και στεγαστικά και επιχειρηματικά (corporate) δάνεια.
Συγκεκριμένα, το νέο ν/σ προβλέπει ότι οι εταιρείες παροχής πιστώσεων παρέχουν πάσης φύσεως πιστώσεις σε φυσικά και νομικά πρόσωπα, συμπεριλαμβανομένων και των δανείων στεγαστικής πίστης, ως εξής:
α) ως προς την παροχή δανείων σε νομικά πρόσωπα, η παροχή πίστωσης αφορά είτε στην αναχρηματοδότηση υφιστάμενου δανείου, χορηγηθέντος από άλλο πιστωτικό ή χρηματοδοτικό ίδρυμα, είτε στην παροχή πίστωσης σε πιστούχο που έχει δάνεια που βρίσκονται σε καθεστώς ρύθμισης ή με σκοπό την αναδιάρθρωση της δανειολήπτριας επιχείρησης,
β) ως προς την παροχή δανείων σε φυσικά πρόσωπα, η παροχή πίστωσης αφορά στην αναδιάρθρωση υφιστάμενου δανείου του δανειολήπτη, χορηγηθέντος από άλλο πιστωτικό ή χρηματοδοτικό ίδρυμα.