Τρόφιμα: Την ώρα που τα ράφια των σούπερ μάρκετ σε όλο τον κόσμο αδειάζουν, πλέον υπάρχει φόβος και για τα φρούτα τα οποία πιθανότατα είναι ακατάλληλα για κατανάλωση!
Η μόλυνση των φρέσκων φρούτων με επικίνδυνα φυτοφάρμακα αυξήθηκε κατακόρυφα στην Ευρώπη την περασμένη δεκαετία, σύμφωνα με μια μελέτη εννέα χρόνων που στηρίχθηκε σε κρατικά στοιχεία.
Το ένα τρίτο των μήλων και τα μισά από τα μούρα που ελέγχθηκαν είχαν υπολείμματα από τις πιο τοξικές κατηγορίες φυτοφαρμάκων, μερικά εκ των οποίων έχουν συνδεθεί με αρρώστιες μεταξύ των οποίων και ο καρκίνος, παθήσεις της καρδιάς αλλά και παραμορφώσεις στις γεννήσεις.
Τα υπολείμματα στα ακτινίδια αυξήθηκαν από 4% το 2011 σε 32% το 2019, με τη μόλυνση στα κεράσια επίσης να διπλασιάζεται από το 22% στο 50% την ίδια περίοδο. Συνολικά, στην ανάλυση περίπου 100.000 δειγμάτων φρούτων από την Ευρώπη καταγράφηκε αύξηση στη μόλυνση περίπου 53%, η οποία μάλιστα αφορά τα πιο επικίνδυνα υπολείμματα σε διάστημα 9 χρόνων. Η έρευνα διενεργήθηκε από το Pesticide Action Network (PAN) Europe.
Η καθηγήτρια Νικόλ Βαν Νταμ του γερμανικού κέντρου Ολοκληρωτικής Έρευνας Βιοποικιλότητας περιέγραψε την έκθεση σαν «σοκαριστική». «Τι νόημα έχει να τρως υγιεινά αν τα υγιεινά φρούτα ψεκάζονται με τοξίνες» αναρωτιέται.
Η εκπρόσωπος του PAN Europe, Σαλόμ Ροϊνέλ, ανέφερε: «Οι καταναλωτές βρίσκονται σε δύσκολη θέση, καθώς ενώ συνίσταται να τρώνε φρέσκα φρούτα, πολλά από αυτά είναι μολυσμένα με τα πιο τοξικά υπολείμματα φυτοφαρμάκων τα οποία και συνδέονται με πολύ σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία. Για μας είναι καθαρό ότι οι κυβερνήσεις δεν προτίθενται να απαγορεύσουν αυτά τα φυτοφάρμακα, ό,τι και αν αναφέρει ο νόμος. Φοβούνται πολύ το λόμπι των καλλιεργητών, το οποίο εξαρτάται σε ισχυρά χημικά και ένα αποτυχημένο αγροτικό μοντέλο».
Η Ροινέλ τονίζει ότι τα χημικά αυτά έχουν τα πιο τοξικά υπολείμματα, για τα οποία δεν προβλέπεται κάποιο όριο και καλεί τους καταναλωτές να αγοράζουν και να καταναλώνουν βιολογικά φρούτα το καλοκαίρι «ιδιαίτερα αν πρόκειται για εγκυμονούσες ή νεαρές μητέρες που ταΐζουν τα παιδιά τους».
Η έρευνα βρήκε ακόμα πως το 87% των αχλαδιών στο Βέλγιο και το 85% αυτών στην Πορτογαλία ήταν μολυσμένα με τουλάχιστον ένα από αυτά τα τοξικά υπολείμματα. Περίπου το 1/3 των φρούτων που εξετάστηκαν το 2019 την τελευταία χρονιά για την οποία υπάρχουν στοιχεία, ήταν μολυσμένα από επικίνδυνα φυτοφάρμακα.
Τα φρούτα που παρουσιάζονται μολυσμένα σε μεγαλύτερο βαθμο είναι τα μούρα (51%), ροδάκινα (45%), φράουλες (38%), κεράσια (35%) και βερίκοκα (35%).
Τα αντίστοιχα ποσοστά στα λαχανικά ήταν σέλερι (50%), σελινόριζα (45%), λαχανίδα – kale (31%).
Από την πλευρά της η Ανίκα Γκατ Σέρετνι, εκπρόσωπος της εμπορικής ένωσης CropLife Europe, αναφέρει: «Η παρουσία ίχνους φυτοφαρμάκων δεν σημαίνει ότι η κατανάλωση των συγκεκριμένων είναι επικίνδυνη. Η Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων της Ευρώπη έχει διενεργήσει εκτενείς μελέτες πάνω στο συγκεκριμένο ζήτημα και έχει αποδείξει ότι ο κίνδυνος των καταναλωτών από τη διατροφική σωρευτική έκθεση είναι κάτω από το όριο και επομένως δεν αποτελεί πραγματικό κίνδυνο».
Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Κομισιόν σχολιάζοντας το θέμα τόνισε: «Η ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλείας των Τροφίμων, δημοσιεύει κάθε χρόνο έκθεση για τα υπολείμματα των φυτοφαρμάκων σε τρόφιμα και θεωρείται η πιο αξιόπιστη πηγή για το θέμα. Για πολλά χρόνια, οι εκθέσεις έχουν δείξει ότι το 98% των δειγμάτων συμμορφώνεται με την νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Η Κομισιόν υποστηρίζει ότι η χρήση επικίνδυνων φυτοφαρμάκων ήταν μειωμένη κατά 12% το 2019 σε σχέση με την περίοδο 2015 – 2017, ενώ προτείνει μείωση κατά 50% μέχρι το 2030.
Αντίθετα, η νέα μελέτη που είδε το φως της δημοσιότητας και τα στοιχεία που δίνει , δείχνουν δραματική αύξηση για τα φρούτα όπως τα μήλα (117%), τα κεράσια (152%) από το 2011, τη χρονιά δηλαδή που οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις υποτίθεται πως θα ξεκινούσαν να απαγορεύουν αντίστοιχα φυτοφάρμακα. Συνολικά, η έρευνα δείχνει ότι το ποσοστό των μολυσμένων φρούτων το 2019 ήταν κατά 8,8 ποσοστιαίες μονάδες μεγαλύτερο από εκείνο του 2015 – 2017.
Τρόφιμα: Δραματικές εξελίξεις
Γιατί η Ισπανία διεκδικεί τον τίτλο του “FoodTech Nation”. Η μεγάλη έκθεση καινοτομίας Food 4 Future στο Μπιλμπάο και οι τεράστιες δυνατότητες για τους παραγωγούς σε όλη τη Νότια Ευρώπη. Όλες οι εξελίξεις στο xristika.gr.
«Είμαστε η χώρα που παράγει τα καλύτερα τρόφιμα του κόσμου, τώρα θέλουμε να γίνουμε και η χώρα με τα πιο προηγμένα τεχνολογικά τρόφιμα του κόσμου».
Η Λόλι Μορένο δεν κρύβει την υπερηφάνεια της για τη θέση της Ισπανίας στον παγκόσμιο διατροφικό χάρτη. Θέση που προσπαθεί να ενισχύσει ο ICEX, ο κρατικός οργανισμός που έχει αποστολή να καταστήσει την Ισπανία πρωτοπόρο της διατροφικής τεχνολογικής εξέλιξης.
«Βασικός στόχος είναι η βιομηχανία τροφίμων της χώρας να αποτελέσει σημείο αναφοράς για διεθνείς επενδύσεις» δηλώνει η Μορένο, εκπρόσωπος του ICEX.
«Η Ισπανία κατέχει ήδη ηγετική θέση στον τομέα των εναλλακτικών πρωτεϊνών, την ανάπτυξη πιο υγιεινών και πιο βιώσιμων συστατικών, τη διαφάνεια και την ιχνηλασιμότητα στην αλυσίδα παραγωγής και την επανεφεύρεση των υπηρεσιών τροφίμων».
Αυτή τη περίοδο, πάνω από 400 ισπανικές start up εργάζονται στον τομέα των τροφίμων και της εστίαση. Τεχνική νοημοσύνη, Internet of Things, Μεγάλα Δεδομένα επιστρατεύονται για μία πιο βιώσιμη και πράσινη παραγωγή.
Πολλές από αυτές τις start up έδωσαν το παρόν στη διεθνή έκθεση Food4Future- Expo Foodtech που πραγματοποιήθηκε στο Μπιλμπάο, στις 17 και 18 Μαΐου.
Τρόφιμα: Εναλλακτικές πρωτεΐνες – Η λύση για τη διάσωση του πλανήτη
Μία από τις κυρίαρχες τάσεις στον χώρο των τροφίμων είναι η αναζήτηση εναλλακτικών πηγών πρωτεΐνης και η Ισπανία προσπαθεί να αναδειχθεί ηγέτης της αγοράς.
«Οι καταναλωτές απαιτούν, πλέον, να έχουν διαφορετικές επιλογές γιατί έχουν συνειδητοποιήσει το πρόβλημα με την έλλειψη πρωτεϊνών, ότι στο μέλλον δε θα υπάρχουν αρκετές πρωτεΐνες για το σύνολο του παγκόσμιου πληθυσμού» εξηγεί στο newmoney, η Clara Olave Sobron, από το Fudin του Κέντρου Τεχνολογίας Επιχειρήσεων Τροφίμων (CticCita) στην αυτόνομη κοινότητα Λα Ριόχα (La Rioja) της Ισπανίας.
«Εμείς προσπαθούμε να βοηθήσουμε τις εταιρείες του κλάδου να ανταποκριθούν σε αυτή τη ζήτηση.
Για παράδειγμα, η εταιρεία Sanygran έχει ετοιμάσει το Santy’s, ένα προϊόν/ υποκατάστατο κρέατος που παρασκευάζεται με λαχανικά που δεν βγαίνουν στην αγορά γιατί δεν είναι αισθητικά άρτια.
Το προϊόν τους είναι γευστικό, μπορείς να φτιάξεις ακόμα και μπέργκερ με αυτό, βιώσιμο και εξαιρετικά οικονομικό, καθώς παρασκευάζεται με υλικά που διαφορετικά θα είχαν πεταχτεί. Η εμπορική του χρήση ξεκινάει αυτό το καλοκαίρι.»
Ακόμα και σε μία χώρα όπως η Ισπανία όπου το κρέας είναι εξαιρετικά δημοφιλές, η στροφή των καταναλωτών σε πιο βιώσιμα προϊόντα είναι εμφανής, όπως φάνηκε στο περίπτερο του Ινστιτούτου BCC Innovation, του μοναδικού τεχνολογικού κέντρου στον κόσμο που εξειδικεύεται στη γαστρονομία, όπως χαρακτηριστικά τονίζουν οι αρχές της Χώρας των Βάσκων.
Εκεί παρουσιάστηκε το hot dog χωρίς κρέας και έγινε ανάρπαστο.
«Η Ισπανία είναι από τις προχωρημένες χώρες της Ευρώπης σε αυτό τον τομέα» μας εξηγεί ο σεφ John Regefalk «καθώς οι Ισπανοί προσπαθούν να ισορροπήσουν την κατανάλωση κρέατος με τη βιωσιμότητα.
Το κρέας δεν πρόκειται να αντικατασταθεί πλήρως, αλλά θα υπάρξει μία καλύτερη ισορροπία, κυρίως στις συνήθειες των νεότερων γενεών.
Εμείς αναπτύσσουμε ανατρεπτικά προϊόντα, παρουσιάσαμε εδώ στην έκθεση ένα απολύτως vegan hot dog, που μοιάζει ακριβώς όπως το συμβατικό και η γεύση του είναι σχεδόν ίδια.»
Τρόφιμα: Μεγάλα Δεδομένα για αύξηση της παραγωγικότητας
Χρησιμοποιώντας αισθητήρες, προηγμένες αναλύσεις δεδομένων και ένα έξυπνο σύστημα υποστήριξης αποφάσεων, η εταιρεία επεξεργασίας κρέατος Splendid Foods κατάφερε να μειώσει τον χρόνο επεξεργασίας των προϊόντων της και να αυξήσει τη παραγωγικότητα της μονάδας της κατά 20% χωρίς να μειώσει την ποιότητα του τελικού προϊόντος.
Το έργο Embot-ITS ήταν μία από τις δράσεις της εταιρείας στο δρόμο της προς το Industry 4.0. Υποστηρίχθηκε από το Eurecat, το Τεχνολογικό Κέντρο της Καταλονίας, το οποίο έχει επιστρατευτεί στην εθνική προσπάθεια για ανάδειξη της Ισπανίας στην πρωτοπορία της διατροφικής τεχνολογίας.
Η ομάδα επιστημόνων του Eurecat εργάζεται σε περισσότερα από 200 έργα εφαρμοσμένης R&D, με στόχο συγκεκριμένες εφαρμογές και λύσεις τη βιοτεχνολογία, τη βιωσιμότητα, την ψηφιοποίηση και τη βιομηχανία στα τρόφιμα.
Με τον πόλεμο στην Ουκρανία να γεννά φόβους για επισιτιστική κρίση, κυρίως στα σιτηρά, το πρόγραμμα της Agricolus LinkDAPA αποκτά μεγαλύτερη βαρύτητα.
Όπως εξηγεί στο newmoney, η εκπρόσωπος της προγράμματος, Oksana Hryneych, στόχος είναι να ενισχυθούν οι αποδόσεις των καλλιεργειών σιτηρών.
Το πρόγραμμα, που πραγματοποιείται με τη συνεργασία 10 παραγωγών από Ιταλία, Γερμανία και Ηνωμένο Βασίλειο υπό την επίβλεψη των πανεπιστημίων Reading και Hohenheim, αναπτύσσει ένα αυτόματο σύστημα επεξεργασίας Μεγάλων Δεδομένων από το χωράφι, αλλά και από το ιστορικό της περιοχής.
Στη συνέχεια παράγονται αλγόριθμοι για την καλύτερη διαχείριση των καλλιεργειών σιτηρών (πχ με πρόβλεψη για την τελική σοδειά, την περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες, χάρτες για τα σημεία που πρέπει να ενισχυθούν με λιπάσματα).
Τρόφιμα: Έλεγχος ποιότητας εκτός εργαστηρίου
Ένας από τους μεγαλύτερους πονοκεφάλους στις βιομηχανίες επεξεργασίας τροφίμων είναι η πραγματική ποιότητα των πρώτων υλών που παραλαμβάνουν (για παράδειγμα σε γάλα, κρέας κλπ).
Η ΒΙΟΒΕΕ χρησιμοποιεί μικρο-ηλεκτρονική τεχνολογία για να αντιμετωπίσει ακριβώς αυτό το πρόβλημα.
«Με τους μικροεπεξεργαστές που έχει το προϊόν μας μία εταιρεία – για παράδειγμα- γαλακτοκομικών μπορεί να ελέγξει την περιεκτικότητα λίπους και νερού στο γάλα που αγοράζει από τους παραγωγούς» εξηγεί στο newmoney ο Martin Aizpuru, ιδρυτής της ΒΙΟΒΕΕ.
«Έτσι ο έλεγχος ποιότητας γίνεται εκτός εργαστηρίου, με μία κινητή συσκευή, επί τόπου.
Παρέχουμε πλήρη ανιχνευσιμότητα και ψηφιοποίηση κρίσιμων δεδομένων, που μέχρι τώρα ήταν διαθέσιμα μόνο στα εργαστήρια.»
Τρόφιμα: Energy drinks με θαλασσινό νερό
Το REFIX είναι ένα βιολογικό ποτό ανάκτησης, που παρασκευάζεται με 20% αλκαλικό θαλασσινό νερό από την Costa da Morte, στη Γαλικία της Ισπανίας, που προστατεύεται από το δίκτυο Natura 2000.
Με 78 ωκεάνια μεταλλικά άλατα όπως μαγνήσιο, ασβέστιο, πυρίτιο, κάλιο, το ρόφημα που μας παρουσιάζει ο Raúl Anta, ιδρυτής της REFIX έχει τα εξής πλεονεκτήματα: είναι 100% φυσικό, βιώσιμο, βιολογικό και vegan και συσκευάζεται σε γυάλινο μπουκάλι. Επίσης, είναι μια φυσική πηγή βιταμίνης C που υποστηρίζει ένα υγιές ανοσοποιητικό σύστημα.
Τρόφιμα:Μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης στην Ελλάδα
Οι περισσότερες από τις start up που παρουσιάστηκαν στην Food4Future Expo Foodtech στηρίζονται από προγράμματα του EIT Food της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Προγράμματα που είναι προσβάσιμα και στους Έλληνες παραγωγούς όπως τονίζει στο newmoney, η Lara Rodriguez Ortega, εκπρόσωπος του EIT Food.
«Αποστολή μας είναι να δημιουργηθούν πιο βιώσιμα, διαφανή και υγιεινά συστήματα διατροφής. Επικεντρωνόμαστε ιδιαίτερα στις ευρωπαϊκές περιοχές που υπολείπονται στον τομέα της καινοτομίας, κυρίως στις χώρες της νότιας και ανατολικής Ευρώπης, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα.
Έχουμε προγράμματα υποστήριξης σπουδαστών, start up και πανεπιστημίων, που είναι προσβάσιμα και στην Ελλάδα. Παρέχουμε καθοδήγηση, εκπαίδευση και χρηματοδότηση, ανάλογα με το στάδιο ανάπτυξης της start up, ενώ φέρνουμε τις εταιρείες σε επαφή με τους “μεγάλους παίκτες” της ευρωπαϊκής βιομηχανίας για να δημιουργηθούν συνέργειες.»
Στην Ελλάδα το EIT Food έχει ξεκινήσει ένα πρόγραμμα ενίσχυσης της συνεργασίας ιδιωτικού τομέα, πανεπιστημίων και ερευνητικών ιδρυμάτων με στόχο την ανάδειξη της βιολογικής γεωργίας στον τομέα του ελαιόλαδου, αφού αναγνωρίζει ότι η Ελλάδα είναι ο τρίτος μεγαλύτερος παραγωγός ελαιολάδου στον κόσμο.