Τρόφιμα: Τρόμος στον πλανήτη – Οι τρεις παγκόσμιες απειλές

Τρόφιμα: Η υπερβολική ζέστη που επικρατεί σε μεγάλες περιοχές της Ασίας, της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής καταστρέφει καλλιέργειες με ρύζι, φρούτα, λαχανικά και σιτηρά. Όλες οι εξελίξεις στο xristika.gr.

Με τις ακραίες θερμοκρασίες να καταστρέφουν τις φάρμες από τις ΗΠΑ μέχρι και την Κίνα, οι συγκομιδές σε φρούτα και γαλακτοκομικά υφίστανται πιέσεις. Οι ακραίες καιρικές συνθήκες είναι μόνο μία από τις απειλές σε ό,τι αφορά τα τρόφιμα και τις προμήθειες σε ολόκληρο τον κόσμο.

Την προηγούμενη εβδομάδα η Ινδία, ο μεγαλύτερος εξαγωγέας ρυζιού στον πλανήτη, απαγόρευσε ορισμένες αποστολές σε άλλες χώρες, σε μια προσπάθεια να διατηρήσει υπό έλεγχο τις τιμές (το ρύζι αποτελεί τη βασική τροφή για σχεδόν τον μισό πληθυσμό του κόσμου).

Παράλληλα, η Ρωσία εγκατέλειψε τη συμφωνία της Μαύρης Θάλασσας για τα σιτηρά, που επέτρεπε τις εξαγωγές από την Ουκρανία. Σαν να μην έφτανε αυτό, υπάρχει και το φαινόμενο El Niño, το οποίο μπορεί να προκαλέσει ακόμη μεγαλύτερη ζημιά στις καλλιέργειες.

Όπως επισημαίνει το Bloomberg, όλα αυτά φουντώνουν την ανησυχία για την επισιτιστική ασφάλεια και τις τιμές, αυξάνοντας και τον κίνδυνο να παραμείνει ο πληθωρισμός για πολύ καιρό ακόμα, γεγονός που θα πλήξει περαιτέρω τους καταναλωτές, οι οποίοι αναζητούν διαρκώς τρόπους για να αντεπεξέλθουν στα αυξανόμενα έξοδα.

«Εξακολουθούμε όλοι να αγωνιζόμαστε υπό το καθεστώς του πληθωρισμού», είπε ο Τιμ Μπέντον, ειδικός σε θέματα ασφάλειας τροφίμων στο Chatham House στο Λονδίνο.

«Και παρόλο που ο πληθωρισμός μειώνεται, φυσικά αυτό δεν σημαίνει ότι οι τιμές πέφτουν. Σημαίνει ότι αυξάνονται πιο αργά».

Η υπερβολική ζέστη που επικρατεί σε μεγάλες περιοχές της Ασίας, της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής είναι η πιο πρόσφατη πρόκληση σε μια δύσκολη χρονιά για τους αγρότες, καθώς έπρεπε να αντιμετωπίσουν τις καταστροφές από ακραίες καιρικές συνθήκες, όπως οι παρατεταμένες ξηρασίες, οι έντονες βροχοπτώσεις και οι πλημμύρες.

Αυτή τη στιγμή η ζέστη στη Νότια Ευρώπη είναι τόσο έντονη, που οι αγελάδες παράγουν λιγότερο γάλα και οι ντομάτες καταστρέφονται. Επίσης, τα σιτηρά θα είναι πιο περιορισμένα, λόγω της μάχης με την ξηρασία.

Στην Ασία, οι σοδειές του ρυζιού στην Κίνα κινδυνεύουν, ενώ οι συνθήκες στις ΗΠΑ για την καλλιέργεια των δημητριακών τον Ιούνιο ήταν οι χειρότερες εδώ και τρεις δεκαετίες.

Οι δε τιμές του ρυζιού στην Ασία έφτασαν πρόσφατα σε υψηλό δύο ετών, καθώς οι εισαγωγείς έφτιαξαν αποθέματα.

Η πλήρης έκταση της ζημίας θα εξαρτηθεί από το χρονικό διάστημα, κατά τον οποίο θα επιμείνουν αυτές οι αντίξοες συνθήκες, ωστόσο υπάρχουν ήδη σαφείς ενδείξεις καταστροφής στα φρούτα και τα λαχανικά στη Νότια Ευρώπη, από όπου τροφοδοτείται μεγάλο μέρος της ηπείρου.

Στη Σικελία οι καλλιέργειες ντομάτας έχουν αρρωστήσει, καθώς οι ακραίες καιρικές συνθήκες προκαλούν έλλειψη ασβεστίου στα φυτά.

«Είναι σαν καμένα μέχρι κάτω», δήλωσε ο Πάντι Πλάνκετ, στέλεχος του εισαγωγέα Natura, τονίζοντας ότι δεν έχει ξαναδεί κάτι τέτοιο.

Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με την ομάδα αγροτών Coldiretti, σε ολόκληρη την Ιταλία οι ζημιές που σχετίζονται με τις καιρικές συνθήκες στη γεωργία θα ξεπεράσουν εκείνες του προηγούμενου έτους, που είχαν φτάσει τα 6 δισ. ευρώ.

Μάλιστα, οι υψηλές θερμοκρασίες έχουν επιταχύνει την ωρίμανση ή το κάψιμο στα φρούτα και τα λαχανικά, από τα σταφύλια μέχρι το πεπόνι, τα βερίκοκα και τη μελιτζάνα, ενώ η δραστηριότητα και η επικονίαση των μελισσών έχουν επηρεαστεί αρνητικά και η παραγωγή σιταριού έχει μειωθεί.

Σύμφωνα με το Bloomberg, στοιχεία του υπουργείου Τροφίμων της Ινδίας αναφέρουν ότι οι λιανικές τιμές του ρυζιού στο Δελχί έχουν αυξηθεί φέτος σχεδόν κατά 15%, ενώ η μέση τιμή σε ολόκληρη τη χώρα έχει ανέβει κατά 9%.

Όπως ανέφερε η Nomura Holdings, η κυβέρνηση της χώρας δεν αποκλείεται να επεκτείνει τους περιορισμούς και σε άλλες ποικιλίες ρυζιού.

Παρόμοια προβλήματα υπάρχουν και σε αρκετές περιοχές των ΗΠΑ. Όπως είπε στο Bloomberg ο Άρλαν Σάντερμαν, επικεφαλής οικονομολόγος εμπορευμάτων στη χρηματιστηριακή εταιρεία StoneX, παρόλο που τα επίπεδα των βροχοπτώσεων πλέον έχουν βελτιωθεί, έπειτα από θερμές και ξηρές συνθήκες που υπήρξαν νωρίτερα φέτος, ο καιρός αναμένεται να ανατραπεί και πάλι στις μεσοδυτικές πολιτείες την επόμενη εβδομάδα και στις αρχές Αυγούστου, ακριβώς την ώρα που οι καλλιέργειες καλαμποκιού και σόγιας περνούν από κρίσιμα στάδια ανάπτυξης.

Το υπουργείο Γεωργίας της χώρας εκτιμά ότι η παραγωγή σκληρού σιταριού θα μειωθεί κατά 16% φέτος, ενώ οι άλλες ανοιξιάτικες ποικιλίες κατά 1%.

Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με τα λόμπι των αγροτικών επιχειρήσεων Copa και Cogeca, η ξηρασία στην Ευρώπη δείχνει ότι η παραγωγή σιτηρών στην Ιταλία, την Ισπανία και την Πορτογαλία θα είναι κατά 60% χαμηλότερη από πέρυσι, με αποτέλεσμα πιθανόν τη χειρότερη συγκομιδή σε σιτηρά στην ΕΕ τα τελευταία 15 χρόνια.

Τέλος, η ανησυχία για την επάρκεια σε τρόφιμα μπορεί να ενταθεί από τα προβλήματα στις μεταφορές, καθώς η στάθμη των υδάτων στους ποταμούς Μισισιπή και Οχάιο μειώνεται για δεύτερη συνεχή χρονιά, ενισχύοντας το ενδεχόμενο να υπάρξουν προβλήματα στη ναυτιλία, σε κρίσιμες εμπορευματικές διαδρομές.

Τρόφιμα: Αυτό που έγινε δεν το περίμενε κανείς

Κίνδυνος για την επισιτιστική ασφάλεια. Στον «αέρα» ο θαλάσσιος διάδρομος για τα ουκρανικά σιτηρά. Όλες οι εξελίξεις στο xristika.gr.

Οι μέρες περνούν και ακόμη δεν υπάρχει φως στην άκρη του τούνελ για τον θαλάσσιο διάδρομο του ΟΗΕ για τα ουκρανικά σιτηρά. Οι ρωσικές αρχές έχουν εκφράσει την άρνησή τους να ανανεώσουν τη συμφωνία για τα σιτηρά με την Ουκρανία στις 17 Ιουλίου, κάτι που θα δημιουργήσει πρόσθετο πονοκέφαλο στα Ηνωμένα Έθνη, καθώς προσπαθούν να διατηρήσουν την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια.

Οι εξαγωγές σιτηρών μέσω της Πρωτοβουλίας Σιτηρών Μαύρης Θάλασσας επιβραδύνθηκαν σε 1,3 εκατ. τόνους τον Μάιο, που είναι ο χαμηλότερος όγκος από τότε που ο ΟΗΕ, η Ουκρανία και η Ρωσία κατέληξαν σε συμφωνία το καλοκαίρι του 2022.

Ο διάδρομος σιτηρών χρησιμοποιείται από διάφορα μεγέθη πλοίων, από Handysizes έως Panamaxes, και η διαφαινόμενη μη ανανέωση της συμφωνίας θα έχει αντίκτυπο στα κέρδη των φορτηγών πλοίων-Dry Bulk.

Εάν συμβεί αυτό, η Ουκρανία θα στραφεί στον ποταμό Δούναβη για εναλλακτική διαδρομή.

Ο Δούναβης θα γίνει η βασική διέξοδος για τις ουκρανικές εξαγωγές, καθώς η νέα εποχή της συγκομιδής είναι κοντά και το Κίεβο προσπαθεί να βελτιώσει τις ουκρανικές υποδομές δίπλα στον ποταμό, ώστε να επιτρέψει τη διέλευση μεγαλύτερων πλοίων.

“Το μπλοκάρισμα του ουκρανικού εμπορίου σιτηρών δημιουργεί παγκόσμια επισιτιστική ανασφάλεια, ενώ άλλες χώρες σχεδιάζουν στρατηγικές προκειμένου να καλύψουν το κενό” επισημαίνουν οι αναλυτές του ναυλομεσιτικού οίκου Xclusiv Shipbrokers:

“Η κυβέρνηση της Βραζιλίας πρόκειται να διαθέσει περισσότερα από 90 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ για τη στήριξη και χρηματοδότηση εγχώριων γεωργικών επενδύσεων και επιχειρήσεων, προκειμένου να ενισχύσουν τον ήδη σημαντικό γεωργικό τομέα της χώρας.

Ενισχυμένες γεωργικές υποδομές, νέες εγκαταστάσεις αποθήκευσης που διευκολύνουν τις παγκόσμιες ανησυχίες για την ασφάλεια των τροφίμων.

Καθώς η Βραζιλία έχει αναδειχθεί σε αγροτική δύναμη τα τελευταία χρόνια και σε κορυφαίο προμηθευτή σημαντικών γεωργικών προϊόντων, μια περαιτέρω ενίσχυση της παραγωγής θα αυξήσει την ανάγκη για εξαγωγές, αυξάνοντας τόσο τη ζήτηση πλοίων όσο και τα τονομίλια στην αγορά”.

Τρόφιμα: Χαλυβουργία

Ο πόλεμος στην Ουκρανία επηρέασε επίσης το εμπόριο σιδήρου.

Η ουκρανική χαλυβουργία παραδοσιακά εξήγαγε το μεγαλύτερο μέρος των προϊόντων της μέσω των λιμανιών της Μαύρης Θάλασσας και αυτό το μοτίβο έχει σταματήσει από την έναρξη του πολέμου – καθώς δεν έχει επιτευχθεί καμία συμφωνία για την εξασφάλιση ασφαλούς διέλευσης για τη μεταλλουργική βιομηχανία.

Για να διασφαλιστεί ότι οι εξαγωγές δεν θα επηρεαστούν, οι ουκρανικοί χαλυβουργοί έπρεπε να δημιουργήσουν και να χρησιμοποιήσουν εναλλακτικές διαδρομές, οι οποίες περιλαμβάνουν σιδηροδρομικές μεταφορές προς τα λιμάνια της Βαλτικής ή της Ρουμανίας, μέσω του Δούναβη ή των λιμανιών της Αδριατικής.

“Πρόκειται για εναλλακτικές λύσεις που είναι τόσο δαπανηρές όσο και χρονοβόρες, με αποτέλεσμα να έχουν μειώσει τις θαλάσσιες εξαγωγές στο μισό περίπου από τα επίπεδα που ήταν πριν από τον πόλεμο” επισημαίνουν οι αναλυτές:

“Από ρωσικής πλευράς, οι εξαγωγές σιδήρου έχουν επίσης μειωθεί, αλλά μόνο κατά 20% περίπου σε σύγκριση με τη μείωση άνω του 50% που παρατηρήθηκε στις ουκρανικές εξαγωγές σιδήρου.

Οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας έχουν προκαλέσει πλήγμα στη βιομηχανία σιδήρου και χάλυβα της, αλλά η Ρωσία κατάφερε ακόμη να βρει νέες αγορές.

Πριν από τον πόλεμο, το 50% των εξαγωγών σιδήρου της Ρωσίας πήγαινε στις ΗΠΑ, αλλά τώρα άλλοι προμηθευτές όπως η Βραζιλία, η Ινδία και η Τουρκία τρέχουν να καλύψουν το κενό που άφησαν οι κυρώσεις που επέβαλαν οι ΗΠΑ στις ρωσικές εισαγωγές”.

Τρόφιμα: Ξηρό φορτίο

Οι σημαντικές εμπορικές μεταβολές που δημιούργησε ο ουκρανικός πόλεμος επηρέασαν το θαλάσσιο εμπόριο χύδην ξηρού φορτίου, καθώς ήταν ο κύριος τρόπος εξαγωγής σιδήρου και χάλυβα.

Ακόμη και αν ο πόλεμος τελειώσει αύριο, το παγκόσμιο εμπόριο και ιδιαίτερα το θαλάσσιο εμπόριο θα χρειαστεί αρκετό χρόνο για να επιστρέψει στα προπολεμικά επίπεδα και δραστηριότητες στην περιοχή.

Στην ανάλυση του Xclusiv Shipbrokers επισημαίνονται τα εξής:

“Στην άλλη πλευρά του κόσμου, οι εισαγωγές άνθρακα της Κίνας αυξήθηκαν παραδόξως, παρά τη σημαντική αύξηση της εγχώριας παραγωγής άνθρακα.

Η κινεζική παραγωγή άνθρακα έχει αυξηθεί σχεδόν 6% σε ετήσια βάση, αλλά παραδόξως οι εισαγωγές θαλάσσιου άνθρακα έχουν επίσης αυξηθεί κατά 70% σε ετήσια βάση.

Οι κινεζικοί σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας είδαν τα αποθέματά τους να φτάνουν σε επίπεδο ρεκόρ σχεδόν 190 εκατομμυρίων τόνων στις αρχές Ιουνίου, προσπαθώντας να επωφεληθούν από τη χαμηλή τιμή και την υψηλή ποιότητα των εισαγωγών άνθρακα.

Η Ινδονησία, η Ρωσία και η Αυστραλία είναι υπεύθυνες για σχεδόν το 95% των εισαγωγών άνθρακα στην Κίνα, αλλά ειδικά η Ρωσία και η Αυστραλία έχουν διπλασιάσει τις ποσότητες τους από το 2022.

Καθώς η οικονομία της Κίνας αντιμετωπίζει προκλήσεις και δεν έχει ανακάμψει όπως πίστευαν οι αναλυτές μετά την πανδημία, οι αυξημένες θαλάσσιες εισαγωγές άνθρακα είναι ο βασικός παράγοντας που στηρίζει τα πλοία Capesize και οι αναλυτές της αγοράς ελπίζουν ότι η Κίνα θα συνεχίσει να δημιουργεί αποθέματα άνθρακα – παρά τη χαμηλότερη εγχώρια ζήτηση – και θα δώσει προτεραιότητα στις εισαγωγές”.