Φορολογία: Αυτό που όλοι λίγο-πολύ πιστεύαμε ήρθε να μας πιστοποιήσει μια νέα έρευνα η οποία αναφέρει πως το μισό χρόνο δουλεύουμε στη χώρα μας για να πληρώνουμε… το κράτος!
Σύμφωνα με το ΚΕΦίΜ – Μάρκος Δραγούμης, το 2021, από τις 365 ημέρες του χρόνου, τις 179 εργαστήκαμε για να πληρώσουμε φόρους και εισφορές.
Με βάση την ανάλυση “Ημέρα Φορολογικής Ελευθερίας” για την Ελλάδα ήταν η 29η Ιουνίου του 2021, αφού έως τότε κάθε μισθός και ημερομίσθιο προοριζόταν για τα κρατικά ταμεία. Την τελευταία πενταετία, σταθερά σχεδόν το μισό εισόδημα που παράγεται στην Ελλάδα πηγαίνει στο κράτος.
Αν συνυπολογιστεί το έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης για το 2021, το οποίο αντιπροσωπεύει μελλοντικούς φόρους, τότε η Ημέρα Φορολογικής Ελευθερίας για το 2021 θα έρθει σε 42 ημέρες και συγκεκριμένα την 10η Αυγούστου.
Το γεγονός ότι η Ελλάδα βρίσκεται στην 8η χειρότερη θέση σε ό,τι αφορά το πόσους φόρους πληρώνουμε, δεν θα ήταν ίσως αρνητικό αν η ανταποδοτικότητα των φόρων, με τη μορφή των προσφερόμενων κρατικών υπηρεσιών, ήταν υψηλού επιπέδου.
Ο πίνακας κατάταξης των χωρών δείχνει πως πολλές ανεπτυγμένες χώρες πληρώνουν υψηλούς φόρους: Ιταλία, Φινλανδία, Αυστρία, Σουηδία, Γαλλία κ.λ.π. δουλεύουν περισσότερες μέρες από την Ελλάδα για το κράτος.
Προφανώς, όμως, οι περισσότερες από αυτές, έχουν πολύ υψηλότερου επιπέδου υπηρεσίες και κοινωνικά επιδόματα.
Μία ακόμη σύγκριση που προκύπτει από τα στοιχεία του ΚΕΦίΜ είναι εντυπωσιακή: Το ποσό που πληρώνουν κάθε χρόνο οι Ελληνες για φόρους και ασφαλιστικές εισφορές και το οποίο είναι διπλάσιο σε σύγκριση με αυτό που πληρώνουν για την κάλυψη των βασικών τους αναγκών.
Συγκεκριμένα, για διατροφή, ένδυση, στέγαση, οικιακά αγαθά, μεταφορές και επικοινωνίες πλήρωσαν το 2019 περί τα 44,4 δισ. ευρώ, ενώ για φόρους και ασφαλιστικές εισφορές, πολίτες και επιχειρήσεις στην Ελλάδα πλήρωσαν το 71,9 δισ. ευρώ.
Η αύξηση των ημερών που δουλεύουμε για το κράτος ήταν αλματώδης την περίοδο της κρίσης.
Ως το 2010, δουλεύαμε 137-147 ημέρες τον χρόνο, ενώ στη συνέχεια, προφανώς λόγω δραματικής πτώσης του ΑΕΠ, αλλά και φοροεισπρακτικών μέτρων, φτάσαμε έως και τις 186 ημέρες το 2018.
Φορολογία: Σοκάρουν τα στοιχεία της έκθεσης
Από την ανάλυση της έκθεσης προκύπτουν τα εξής:
1. Το 2021 δουλέψαμε 75 ημέρες για την πληρωμή έμμεσων φόρων, 60 ημέρες για την πληρωμή ασφαλιστικών εισφορών, 43 ημέρες για την πληρωμή άμεσων φόρων και 1 ημέρα για την πληρωμή των φόρων κεφαλαίου
2. Η συνολική επιβάρυνση πολιτών και επιχειρήσεων από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές το 2021 ανέρχεται σε 71,9 δισ. και είναι σχεδόν διπλάσια από το ποσό που καταβάλλουν τα νοικοκυριά για την κάλυψη των βασικών τους αναγκών (ενδεικτικά: 44,4 δισ. το 2019 για διατροφή, ένδυση, στέγαση, οικιακά αγαθά, μεταφορές και επικοινωνίες, σύμφωνα με την προ πρόσφατη έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ
3. Η Ελλάδα, καταγράφει μία από τις 7 υψηλότερες επιβαρύνσεις από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές για το 2019 (12 ημέρες πάνω από τον μέσο όρο) και χαμηλότερο βαθμό εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση σε σχέση με τον μέσο όρο για το 2020 (11 ποσοστιαίες μονάδες κάτω από τον μέσο όρο) ανάμεσα στις 23 Ευρωπαϊκές χώρες για τις οποίες υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία και για τους δύο δείκτες.
4. Η Ελλάδα, καταγράφει χαμηλότερο βαθμό αποτελεσματικότητας της κοινωνικής πολιτικής, σε σχέση με τον μέσο όρο για το 2019, όντας 24η ανάμεσα στις 26 Ευρωπαϊκές χώρες για τις οποίες υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία, ενώ παράλληλα σημειώνει την 8η υψηλότερη επιβάρυνση από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές (14 ημέρες πάνω από τον μέσο όρο) στις 26 χώρες του δείγματος, για το ίδιο έτος.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΚΕΦίΜ, Αλέξανδρο Σκούρα, “Τα διαχρονικά δεδομένα της Ημέρας Φορολογικής Ελευθερίας αναδεικνύουν δύο σημαντικά συμπεράσματα: αφενός, την εκτίναξη του φορολογικού βάρους που επωμίστηκαν πολίτες και επιχειρήσεις κατά την οικονομική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας εξαιτίας των συγκεκριμένων πολιτικών επιλογών εκείνης της περιόδου, και αφετέρου την συγκράτηση αυτής της επικίνδυνης τάσης τα τελευταία δύο χρόνια. Βεβαίως, όπως καταδεικνύει ο συνυπολογισμός των ελλειμμάτων, που φέτος για πρώτη φορά εντάσσεται στη μεθοδολογία της Ημέρας Φορολογικής Ελευθερίας, οι έκτακτες δαπάνες για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας είναι ένα δεδομένο που πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη στη χάραξη της οικονομικής πολιτικής των επόμενων ετών. Άλλωστε, όπως επανειλημμένα και οδυνηρά έχει αποδειχθεί στην πράξη, όταν τα ελλείμματα δεν αντιμετωπίζονται με τη δέουσα προσοχή, το κόστος που εντέλει θα κληθούν να αντιμετωπίσουν οι πολίτες θα είναι δυσβάσταχτο”.
Φορολογία: Μας έχουν «κυκλώσει» από παντού!
Την ίδια στιγμή, ένα τρίγωνο που δεν αφήνει το παραμικρό ίχνος σκέψης για φοροδιαφυγή έχουν σχηματίσει Εφορία, Τράπεζες και Αστυνομία, σε μια προσπάθεια πάταξης της διακίνησης και του ξεπλύματος μαύρου χρήματος.
Τα στοιχεία αφορούν στα εισοδήματα των φυσικών προσώπων, τα προσωπικά τους στοιχεία, την εργασία τους, και ότι άλλο στοιχείο ταυτοποιεί το υπό «έλεγχο» φυσικό πρόσωπο.
Με απόφαση του υπουργού Επικρατείας, Κυριάκου Πιερρακάκη, καθορίζεται η διαδικασία άντλησης στοιχείων των φυσικών προσώπων, από τις τράπεζες, στην οποία ορίζεται ότι η πρόσβαση των τραπεζών στα αρχεία του Taxisnet και του συστήματος ΕΡΓΑΝΗ επιτρέπεται με την ειδική συγκατάθεσης του φυσικού προσώπου.
Ειδικότερα με την απόφαση καθορίζεται η διαδικασία άντλησης από τα πληροφοριακά συστήματα των φορέων του δημοσίου τομέα και διαβίβασης των δεδομένων που απαιτούνται για την εξακρίβωση και την επαλήθευση της ταυτότητας και των στοιχείων επικοινωνίας, της επαγγελματικής δραστηριότητας και των ετήσιων εισοδημάτων των φυσικών προσώπων από τα πιστωτικά ιδρύματα και τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του άρθρου 13 του ν. 4557/2018, για την «Πρόληψη-καταστολή της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες».
Η αναζήτηση στοιχείων των φυσικών προσώπων, από τις τράπεζες θα διεκπεραιώνεται μέσα από την ηλεκτρονική εφαρμογή «Συστηθείτε (Know Your Customer – eGov -KYC)», προκειμένου να διασφαλίζεται το απόρρητο της διαδικασίας.
Στην εφαρμογή θα εισέρχεται ο «ελεγχόμενος», θα αναζητεί τα στοιχεία του, τα οποία θα κοινοποιεί στη συνέχεια στην τράπεζα ή στο χρηματοπιστωτικό οργανισμό. Η νέα εφαρμογή τίθεται σε λειτουργία από τις 12 Απριλίου 2021.
Οι κατηγορίες των δεδομένων του φυσικού προσώπου που δύνανται να αντλούνται και να διαβιβάζονται, είναι οι εξής:
Στοιχεία ταυτότητας
Στοιχεία επικοινωνίας
Στοιχεία εισοδήματος
Στοιχεία επαγγελματικής δραστηριότητας απασχολούμενου στο Δημόσιο
Στοιχεία επαγγελματικής δραστηριότητας απασχολούμενου με εξαρτημένη σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου
Στοιχεία επαγγελματικής δραστηριότητας επιτηδευματία
Το πιστωτικό ίδρυμα ενημερώνει μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής του το φυσικό πρόσωπο για την υποχρέωση να επικαιροποιήσει/επαληθεύσει τα στοιχεία του. Αφού ενημερωθεί για τις κατηγορίες δεδομένων που δύναται να επικαιροποιήσει / επαληθεύσει, του δίδεται η δυνατότητα να επιλέξει την υπηρεσία eGov-KYC ως τρόπο επικαιροποίησης/ επαλήθευσης.
Για την είσοδο στην υπηρεσία eGov-KYC, το φυσικό πρόσωπο κάνει χρήση των κωδικών-διαπιστευτηρίων της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης (TAXISnet) ή άλλους τρόπους ισχυρής αυθεντικοποίησης που προβλέπονται στην κείμενη νομοθεσία και ιδίως στον ν. 4727/2020 (Α΄184).
Η υπηρεσία eGov-KYC προβάλλει στο φυσικό πρόσωπο τις κατηγορίες και τα ειδικότερα πεδία των δεδομένων που θα διαβιβαστούν στο οικείο ΠΙ ή ΧΟ, ύστερα από ρητή και ειδική συγκατάθεση του φυσικού προσώπου.
Εφόσον το φυσικό πρόσωπο δώσει ρητή και ειδική συγκατάθεση στην υπηρεσία eGov-KYC, ανακατευθύνεται στο περιβάλλον του ΠΙ ή ΧΟ και τα δεδομένα αντλούνται και διαβιβάζονται στο οικείο ΠΙ ή ΧΟ.
Η συγκατάθεση ισχύει μόνον για τη διενεργούμενη κάθε φορά άντληση και διαβίβαση δεδομένων και για τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, κατά την οποία χορηγήθηκε συγκατάθεση.
Εάν το φυσικό πρόσωπο αρνηθεί να χορηγήσει συγκατάθεση για τη διαβίβαση των δεδομένων του, ανακατευθύνεται στο περιβάλλον του ΠΙ ή ΧΟ χωρίς να λάβει χώρα διαβίβαση δεδομένων.
Στοιχεία ταυτότητας
Για την επιβεβαίωση των στοιχείων ταυτότητας αναζητούνται βάσει του Αριθμού Δελτίου Ταυτότητας (ΑΔΤ) του αιτούντος από το Μητρώο Ταυτοτήτων της Ελληνικής Αστυνομίας:
Ονοματεπώνυμο,
Πατρώνυμο,
Μητρώνυμο,
Ημερομηνία γέννησης,
Τόπος γέννησης,
Ημερομηνία έκδοσης της ταυτότητας,
Φωτογραφία ταυτότητας, εφόσον τηρείται στο μητρώο της ΕΛ.ΑΣ,
Αρχή έκδοσης και ix) Αριθμός προηγούμενου Α.Δ.Τ..
Τα ονόματα αποτυπώνονται και με λατινικούς χαρακτήρες, εφόσον διατίθενται από το μητρώο της ΕΛ.ΑΣ..
Στοιχεία επικοινωνίας
Για τα στοιχεία επικοινωνίας αντλούνται βάσει του ΑΦΜ του αιτούντος τα εξής στοιχεία επικοινωνίας:
διεύθυνση διαμονής,
διεύθυνση επικοινωνίας,
διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail),
αριθμός κινητού τηλεφώνου και
αριθμός σταθερού τηλεφώνου, εάν είναι διαθέσιμος.
Στοιχεία εισοδήματος
Για την άντληση στοιχείων εισοδήματος του αιτούντος φυσικού προσώπου, αξιοποιείται από την υπηρεσία eGov-KYC, μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας, κατάλληλη διαδικτυακή υπηρεσία της Α.Α.Δ.Ε..
Με τη διαδικτυακή υπηρεσία αντλείται, βάσει του ΑΦΜ του αιτούντος, το πραγματικό εισόδημά του από όλες τις κατηγορίες εισοδήματος (φορολογούμενο ή απαλλασσόμενο ή φορολογούμενο με ειδικό τρόπο).
Το πραγματικό εισόδημα λαμβάνεται από τον πίνακα Δ1 της τελευταίας εκδοθείσας πράξης διοικητικού/ διορθωτικού προσδιορισμού φόρου του προηγούμενου φορολογικού έτους, από το έτος εντός του οποίου παρέχεται η συγκατάθεση από τον αιτούντα για πρόσβαση στα εισοδήματά του.
Εάν δεν έχει εκδοθεί πράξη διοικητικού/διορθωτικού προσδιορισμού φόρου σε αυτό το φορολογικό έτος, τα εισοδήματα θα λαμβάνονται από την τελευταία εκδοθείσα πράξη διοικητικού/διορθωτικού προσδιορισμού φόρου των αμέσως δύο (2) προηγούμενων φορολογικών ετών.
Στοιχεία από την ΕΡΓΑΝΗ
Μέσω του ΑΦΜ του αιτούντος, αντλούνται στοιχεία για όλους τους δηλωμένους ενεργούς εργοδότες του και λαμβάνονται στοιχεία όπως είναι i) ο ΑΦΜ του εργοδότη, ii) η κύρια δραστηριότητα (Κ.Α.Δ.) εργοδότη, iii) η επωνυμία εργοδότη, iv) η έδρα (διεύθυνση).
Ως προς τα στοιχεία μισθωτού, αντλείται ανά εργοδότη το καθεστώς απασχόλησης (πλήρης, μερική ή εκ περιτροπής) του μισθωτού στον συγκεκριμένο εργοδότη.
Αν υπάρχει παράρτημα απασχόλησης, αντλούνται επιπλέον: i) ο αριθμός του παραρτήματος, ii) η έδρα του παραρτήματος, iii) η κύρια δραστηριότητα (Κ.Α.Δ.) του παραρτήματος (αριθμός και περιγραφή).
Όταν ο αιτών είναι επιτηδευματίας αναζητούνται τα στοιχεία επαγγελματικής δραστηριότητας από το μητρώο φορολογουμένων της Α.Α.Δ.Ε, τα οποία είναι i) επωνυμία, ii) Κ.Α.Δ. κύριας και δευτερεύουσας δραστηριότητας (αριθμός και περιγραφή) iii) έδρα και iv) ημερομηνίας έναρξης δραστηριότητας.