Φυσικό αέριο: Μόλις για 10 ημέρες επαρκούν τα αποθέματα φυσικού αερίου που διαθέτει η Ελλάδα παρά τις κυβερνητικές διαβεβαιώσεις περί ενεργειακής επάρκειας, οι οποίες περιέχουν μεγάλα ποσοστά αβεβαιότητας.
Όλα αυτά συμβαίνουν την ώρα που σφίγγουν οι κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας και ο ενεργειακός εφοδιασμός της Ευρώπης τίθεται εν αμφιβόλω, καθώς ουδείς μπορεί να προβλέπει με ασφάλεια πώς θα εξελιχθεί η σύγκρουση Ρωσίας – Ουκρανίας και το κυριότερο, ποια θα είναι η διάρκειά της.
Σημειώνεται, πως, το φυσικό αέριο χρησιμοποιείται όχι μόνο για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών των εγχώριων βιομηχανιών και χιλιάδων νοικοκυριών, αλλά και για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος από τους σταθμούς της ΔΕΗ και των ιδιωτών παραγωγών ρεύματος.
Αυτό σημαίνει πως αν, για κάποιο λόγο, διακοπεί σήμερα ο εφοδιασμός της χώρας με φυσικό αέριο είτε μέσω των αγωγών είτε μέσω των πλοίων που μεταφέρουν υγροποιημένο φυσικό αέριο, η Ελλάδα θα επιβιώσει ενεργειακά μόλις για ένα δεκαήμερο.
Η επάρκεια που επικαλείται ο αρμόδιος υπουργός Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, στηρίζεται σε υποσχέσεις σύναψης συμφωνιών που ακόμη δεν έχουν επιτευχθεί και σε εκκλήσεις προς την Ιταλία, να «τραβάει» λιγότερο αέριο από τον αγωγό TAP.
Ακόμη στην κυβέρνηση ελπίζουν στη βελτίωση του καιρού, ώστε να περιοριστεί η κατανάλωση φυσικού αερίου και ηλεκτρικού ρεύματος. Το πρόβλημα για την Ελλάδα είναι οι μικροί αποθηκευτικοί χώροι φυσικού αερίου και η απουσία συμφωνιών για την προμήθεια ικανών ποσοτήτων φυσικού αερίου LNG.
Οι αποθηκευτικοί χώροι της Ρεβυθούσας, όπου αποθηκεύεται το υγροποιημένο φυσικό αέριο και στη συνέχεια αεριοποιείται και διατίθεται στο δίκτυο διανομής, ην κατανάλωση, καλύπτουν την κατανάλωση μόλις 10 ημερών.
Οι αποθηκευτικοί χώροι επαναγεμίζουν με τις ποσότητες που μεταφέρονται με πλοία, αλλά το ζήτημα είναι πως σε μία κρίση, που θα διακοπεί η τροφοδοσία με φυσικό αέριο μέσω αγωγών, θα υπάρξουν ανακατατάξεις και περιορισμοί των ποσοτήτων που μεταφέρονται μέσω πλοίων.
Αιτία θα είναι ο ανταγωνισμός μεταξύ των κρατών για η εξασφάλιση της ενεργειακής επάρκειά τους, που σημαίνει πως είναι άλλη η βαρύτητα των συμφωνιών της Γερμανίας της Γαλλίας και της Ιταλίας, και διαφορετική της Ελλάδας.
Φυσικό αέριο: Τι φορτία LNG αναμένονται
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΔΕΣΦΑ, μέσα στον Μάρτιο αναμένονται πέντε φορτία LNG στις εγκαταστάσεις της Ρεβυθούσας και συγκεκριμένα:
- Στις 7 Μαρτίου αναμένεται φορτίο 147.710 κυβικά μέτρα που προορίζεται για τη Mytilineos και την Elpedison.
- Στις 11 Μαρτίου θα φτάσει φορτίο 73.855 κυβικών μέτρων LNG της ΔΕΠΑ Εμπορίας,
- Στις 13 Μαρτίου καταφτάνει φορτίο 39.882 κυβικών μέτρων για λογαριασμό της Elpedison.
- Στις 25 Μαρτίου φτάνει φορτίο 37.313 κυβικών μέτρων της Mytilineos.
Όλα αυτά τα φορτία LNG ήταν προγραμματισμένα και καλύπτουν τις τρέχουσες και φυσιολογικές ανάγκες της χώρας, υπό την προϋπόθεση ότι συνεχίζεται η ροή φυσικού αερίου μέσω των αγωγών.
Δεν υπήρξε συμφωνία για την προμήθεια έκτακτων ποσοτήτων LNG, τις ημέρες της κλιμάκωσης της Ρωσο-Ουκρανικής κρίσης. Πηγές του υπουργείου Ενέργειας δηλώνουν, τώρα, πως είναι σε διαπραγματεύσεις για την προμήθεια και άλλων έκτακτων φορτίων φυσικού αερίου, αλλά οι συμφωνίες αυτές τελούν την αίρεση του ανταγωνισμού μεγάλων κρατών.
Παράλληλα, οι ίδιες πηγές υποστηρίζουν ότι υπάρχει δυνατότητα αύξησης της ποσότητας του αζέρικου φυσικού αερίου από τον αγωγό TAP, το οποίο το 2021 αντιστοιχούσε περίπου στο 18% της κατανάλωσης φυσικού αερίου, σύμφωνα με στοιχεία του ΔΕΣΦΑ. Όμως οι διαπραγματεύσεις μόλις τώρα ξεκίνησαν, ενώ αντίστοιχες διαπραγματεύσεις κάνουν φυσικά και άλλα κράτη.
Επίσης, για να αυξηθούν οι ποσότητες του φυσικού αερίου από τον TAP, θα πρέπει να συμφωνήσει η Ιταλία, να θυσιάσει ποσότητες που σήμερα προμηθεύεται, κάτι που είναι εξαιρετικά δύσκολο να συμβεί, δεδομένης της μεγάλης εξάρτησης της Ιταλίας από το ρωσικό αέριο, το οποίο αν μειωθεί ή διακοπεί θα της δημιουργήσει ενεργειακό πρόβλημα.
Παράλληλα, σε περίπτωση προβλημάτων εφοδιασμού με φυσικό αέριο, ορισμένες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής που στηρίζονται στο αέριο, όπως η «Κομοτηνή» και «Λαύριο 4» της ΔΕΗ, της Elpedison σε Θεσσαλονίκη και Θίσβη και μονάδες του ΗΡΩΝ, μπορούν να χρησιμοποιήσουν εναλλακτικά, ντίζελ για τη συνέχιση της παραγωγής ρεύματος.
Τέλος σχεδιάζεται η επαναλειτουργία λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ, τις οποίες, σημειώνεται, η κυβέρνηση βιάστηκε να κλείσει.
Φυσικό αέριο: Ξεφεύγει και η τιμή της βενζίνης!
Η κλιμάκωση της κρίσης στην Ουκρανία εκτιμάται ότι θα εκτοξεύσει τις τιμές των καυσίμων σε τέτοιο επίπεδο ώστε να φτάσουν τα 2 ευρώ στα μεγάλα αστικά κέντρα και τα 2,30 με 2,40 το λίτρο σε νησιά και επαρχία. Όλες οι εξελίξεις στο xristika.gr.
Νέο κύκλο ενεργειακής κρίσης με ακόμη μεγαλύτερη έκρηξη των τιμών σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο, που μπορεί να διαρκέσει και μήνες θα πυροδοτήσει μια εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
«Εάν έχουμε άσχημη εξέλιξη με εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το μόνο σίγουρο είναι πως θα δούμε μια εκτόξευση των τιμών. Ενεργειακά αυτό θα μας επηρεάσει κάποιους μήνες», δηλώνει στην «Η» ο Δρ. Κώστας Ανδριοσόπουλος, καθηγητής ενεργειακής οικονομίας στο Audencia Business school.
Την ίδια εκτίμηση εκφράζει και ο κ. Νίκος Παπαγεωργίου, πρόεδρος πρατηριούχων υγρών καυσίμων Αττικής ο οποίος υποστηρίζει ότι «η τιμή των καυσίμων στα μεγάλα αστικά κέντρα θα αγγίξει τα 2 ευρώ άμεσα μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, πράγμα που σημαίνει πως η τιμή της αμόλυβδης θα φτάσει τα 2,30 με 2,40 ευρώ το λίτρο στα νησιά και την επαρχία».
Σύμφωνα με τον κ. Παπαγεωργίου, ο οποίος επικαλείται διεθνείς αναλυτές, το πετρέλαιο μπορεί να φτάσει σε αυτή την περίπτωση ακόμη και τα 150 – 170 δολάρια το βαρέλι, που σημαίνει ότι η αύξηση στην τσέπη του καταναλωτή στην Ελλάδα θα είναι 20-30 λεπτά του ευρώ ανά λίτρο βενζίνη.
Αναφερόμενος στις επιπτώσεις της Ουκρανικής κρίσης, ο καθηγητής και πρώην Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιάννης Μανιάτης εκτιμά, μιλώντας στην «Η», ότι «η κλιμάκωση της κρίσης στην Ουκρανία θα προκαλέσει πολύ σοβαρά προβλήματα στην ενεργειακή τροφοδοσία της Ευρώπης.
Για την Ελλάδα, ωστόσο, το πρόβλημα ίσως να μην είναι τόσο οδυνηρό όσο σε άλλες χώρες, καθώς η χώρα μας εξαρτάται σε ποσοστό 40%-45% από τη Ρωσία για τροφοδοσία φυσικού αερίου και το αέριο που παίρνουμε δεν περνά από την Ουκρανία αλλά έρχεται μέσω του αγωγού Turk Stream.
Η ραγδαία αύξηση των τιμών οφείλεται στο ότι η Ευρώπη εξαρτάται από τη Ρωσία για το 40% των αναγκών της σε φυσικό αέριο και για το 50% σε πετρέλαιο.
Τα τελευταία 20 χρόνια, πάντως, η Ρωσία μειώνει τη μεταφορά φυσικού αερίου προς την Ευρώπη μέσω Ουκρανίας, αξιοποιώντας άλλους αγωγούς που παρακάμπτουν την Ουκρανία, όπως ο Blue Stream προς Τουρκία (2003), ο Yamal προς Πολωνία (2006), ο Nord Stream I προς Γερμανία (2011) και ο Turk Stream προς Τουρκία, Ελλάδα, Βουλγαρία, Σερβία, Ουγγαρία, Αυστρία (2020).
Το 1998 η Ρωσία έστελνε στην Ευρώπη μέσω Ουκρανίας 140 δις. κυβ. μέτρα (bcm) φυσικού αερίου. Σήμερα οι αγωγοί της Ουκρανίας μεταφέρουν στην Ευρώπη 40 bcm ρώσικο φυσικό αέριο.