Υγεία: Η ασπαρτάμη, από τα πιο διαδεδομένα τεχνητά γλυκαντικά στον κόσμο, είναι πιθανή καρκινογόνα ουσία, όπως αναμένεται να ανακοινώσει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) και αποκαλύπτει το Reuters.
Εάν επιβεβαιωθεί η αποκάλυψη του πρακτορείου, η ανακοίνωση του διεθνούς οργανισμού αναμένεται να φέρει… αναστάτωση στη βιομηχανία τροφίμων.
Η ασπαρτάμη χρησιμοποιείται ευρέως σε προϊόντα από αναψυκτικά διαίτης έως τσίχλες και αναμένεται να καταχωρηθεί τον Ιούλιο ως «πιθανώς καρκινογόνα για τον άνθρωπο» για πρώτη φορά από τον Διεθνή Οργανισμό Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC), τον ερευνητικό βραχίονα του ΠΟΥ για τον καρκίνο, δήλωσαν οι πηγές στο Reuters.
Ο θάνατος βρίσκεται στον αέρα – Το αόρατο καρκινογόνο που δεν γνωρίζει κανείς
Μια χημική ουσία που εντοπίζεται σε πλήθος προϊόντων διατροφής αλλά και σε φάρμακα βρίσκεται στο «μικροσκόπιο» των ευρωπαϊκών ελεγκτικών αρχών.
Πρόκειται για τις νιτροζαμίνες, τις χημικές ουσίες που προκύπτουν από τη χημική αντίδραση νιτρικών και νιτρωδών αλάτων (που χρησιμοποιούνται ως συντηρητικά ή υπάρχουν φυσικά στα τρόφιμα) και από ορισμένες αμίνες (λόγω αλκαλικής διάβρωσης).
Οι νιτροζαμίνες θεωρούνται καρκινογόνες και γονιδιοτοξικές, δηλαδή μπορούν να βλάψουν το DNA.
«Για όλες τις ηλικιακές ομάδες στον πληθυσμό της ΕΕ, το επίπεδο έκθεσης σε νιτροζαμίνες στα τρόφιμα εγείρει ανησυχία για την υγεία», έχει προειδοποιήσει η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA).
Προειδοποίηση είχε εκδώσει και ο Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ) τονίζοντας τους κινδύνους που διατρέχει η υγεία των πολιτών λόγω των νιτροζαμινών που μπορεί να παραχθούν στα τρόφιμα κατά την προετοιμασία και την επεξεργασία τους.
Σύμφωνα με αξιολόγηση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA), τουλάχιστον δέκα νιτροζαμίνες που βρίσκονται στα τρόφιμα είναι καρκινογόνες και γονιδιοτοξικές.
«Η αξιολόγησή μας καταλήγει στο συμπέρασμα ότι για όλες τις ηλικιακές ομάδες στον πληθυσμό της Ε.Ε., το επίπεδο έκθεσης σε νιτροζαμίνες στα τρόφιμα εγείρει ανησυχία για την υγεία» επεσήμανε ο Δρ. Dieter Schrenk, πρόεδρος της Επιτροπής για τους Επιμολυντές στην Τροφική Αλυσίδα, και συμπλήρωσε:
«Με βάση τις μελέτες σε ζώα, θεωρήσαμε τη συχνότητα των ηπατικών όγκων στα τρωκτικά ως την πιο κρίσιμη επίδραση στην υγεία».
Οι νιτροζαμίνες έχουν βρεθεί σε διάφορους τύπους τροφίμων.
Μια από τις πιο σημαντικές ομάδες τροφίμων στις οποίες έχουν εντοπιστεί είναι το κρέας και τα προϊόντα κρέατος.
Εντοπίζονται επίσης και σε πολλά άλλα τρόφιμα, συμπεριλαμβανομένων των επεξεργασμένων λαχανικών, των δημητριακών, του γάλακτος και των γαλακτοκομικών προϊόντων, των ψαριών και των θαλασσινών ή των τροφών που έχουν υποστεί ζύμωση.
Έχουν εντοπιστεί ακόμα στο τουρσί, στο κακάο και στα καρυκεύματα, στις μπύρες και σε άλλα αλκοολούχα ποτά, ακόμη και σε φάρμακα.
Σημειώνεται πως τα νιτρικά και τα νιτρώδη άλατα, από την αντίδραση των οποίων προκύπτουν οι νιτροζαμίνες, αποτελούν νόμιμα πρόσθετα στα τρόφιμα, καθώς καταστέλλουν τον πολλαπλασιασμό επιβλαβών βακτηρίων (όπως για παράδειγμα αυτών που προκαλούν αλλαντίαση) και επιμηκύνουν την διάρκεια ζωής των τροφίμων.
Επίσης στο κρέας και τα αλλαντικά χρησιμοποιούνται για να διατηρηθεί το έντονο κόκκινο/ροζ χρώμα και βελτιώνοντας την γεύση.
Ασκούν επίσης, αντιοξειδωτική δράση, ενώ στα λαχανικά εμφανίζονται από το έδαφος στο οποίο φύονται/καλλιεργούνται.
Η περιεκτικότητα του εδάφους σε νιτρικά και σε νιτρώδη εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως τα λιπάσματα, η ποιότητα του εδάφους και του νερού και οι συγκεντρώσεις διοξειδίου του άνθρακα.
Φαίνεται ωστόσο να υπάρχει μια σημαντική διαφορά μεταξύ του τρόπου με τον οποίο τα νιτρικά και τα νιτρώδη συσκευάζονται στο κρέας σε σχέση με την φυσική ύπαρξή τους στα λαχανικά και αυτή η διαφορά ενδεχομένως να επηρεάζει και την καρκινογόνο δράση τους.
Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του Γαλλικού Πρακτορείου, η EFSA παραδέχεται πως υπάρχουν αρκετά γνωστικά κενά σχετικά με τη παρουσία νιτροζαμινών σε συγκεκριμένες κατηγορίες τροφίμων.
«Για να διασφαλίσουμε υψηλό επίπεδο προστασίας των καταναλωτών, δημιουργήσαμε το χειρότερο σενάριο για την αξιολόγηση επικινδυνότητας. Υποθέσαμε ότι όλες οι νετροζαμίνες που βρίσκονται στα τρόφιμα είχαν την ίδια δυνατότητα να προκαλέσουν καρκίνο στους ανθρώπους με την πιο επιβλαβή νιτροζαμίνη, αν και αυτό είναι απίθανο», δήλωσε ο Dieter Schrenk.
Η αρμόδια ρυθμιστική αρχή εκτιμά πως η εξισορρόπηση της διατροφής με την κατανάλωση μεγαλύτερης ποικιλίας τροφών θα μπορούσε να βοηθήσει τους καταναλωτές να μειώσουν την πρόσληψη νιτροζαμινών.
Έρευνες αποκαλύπτουν πως οι νιτροζαμίνες θα μπορούσαν να «μολύνουν» και ορισμένα φάρμακα, γεγονός που θα μπορούσε να οδηγήσει μια επανεκτίμηση της άδειας κυκλοφορίας τους, ιδιαίτερα εάν τα επίπεδα των επικίνδυνων ουσιών υπερβούν ένα αποδεκτό όριο.
Σύμφωνα με άρθρο στη Pharmaceutical Journal, όπου αναφέρθηκε για πρώτη φορά η είδηση, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (EMA) είχε βρει περίπου 20 φαρμακευτικά προϊόντα που μπορεί να περιέχουν υπερβολικά επίπεδα νιτροζαμινών.
Εκπρόσωπος του EMA δήλωσε ότι οι αρχές «εξετάζουν προσεκτικά» την ανάγκη λήψης ρυθμιστικών μέτρων για την προστασία της δημόσιας υγείας διασφαλίζοντας παράλληλα ότι τα κρίσιμα φάρμακα θα παραμείνουν διαθέσιμα στους ασθενείς.
Υπενθυμίζεται πως το 2019 η ρανιτιδίνη – ένα μη συνταγογραφούμενο αντιόξινο φάρμακο που πωλούταν με την εμπορική ονομασία Zantac – αποσύρθηκε από τις αγορές των ΗΠΑ και της ΕΕ λόγω της παρουσίας νιτροζαμίνης.
Σε αυτή την περίπτωση υπήρχαν εναλλακτικές θεραπείες, οπότε οι ασθενείς είχαν τη δυνατότητα να επιλέξουν κάποιο άλλο φάρμακο.
Επίσης το 2018 οι φαρμακοβιομηχανίες που παράγουν σαρτάνες, μια συγκεκριμένη κατηγορία ρυθμιστών αρτηριακής πίεσης, αναγκάστηκαν να αναδιαμορφώσουν την παραγωγή τους μετά από μαζικές ανακλήσεις λόγω της παρουσίας νιτροζαμινών.
Υγεία: Εμφανίσατε αυτά τα σπυράκια; Πιθανότατα παθαίνετε έμφραγμα!
Σε σιωπηλό… δολοφόνο εξελίσσεται το καρδιακό έμφραγμα.
Υπάρχουν όμως κάποιες όχι και τόσο εμφανείς συνδέσεις, όπως πρησμένα πόδια ή αιμορραγία ούλων, που πρέπει επίσης να αξίζουν έναν καρδιακό έλεγχο από το γιατρό σας.
Τα κλασικά «καμπανάκια» για ένα έμφραγμα είναι γνωστές σε όποιον έχει παρακολουθήσει ιατρικά δράματα στην τηλεόραση.
Ο ασθενής, συνήθως ένας ηλικιωμένος άνδρας, αρχίζει να συριγμό και να λαχανιάζει.
Έπειτα σφίγγει το στήθος του, τρεκλίζει και τελικά πέφτει.
Στην πραγματική ζωή, τα σημεία και τα συμπτώματα της καρδιακής νόσου είναι πολύ πιο ποικίλα και διακριτικά.
Ενώ η ηλικία είναι παράγοντας κινδύνου για καρδιακές παθήσεις, μπορεί να χτυπήσει σε οποιαδήποτε ηλικία.
Μάλιστα, τα καρδιακά επεισόδια σε νέους ηλικίας 35 έως 54 ετών αυξάνονται τις τελευταίες δεκαετίες, ιδιαίτερα μεταξύ των γυναικών, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2019 στο περιοδικό Circulation .
Τα υψηλά ποσοστά κινδύνου για καρδιακές παθήσεις, συμπεριλαμβανομένης της παχυσαρκίας και της υψηλής αρτηριακής πίεσης, σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα τις θέτει σε υψηλότερο κίνδυνο, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC).
Σημάδια έναντι των συμπτωμάτων της καρδιακής νόσου
Τα συμπτώματα της καρδιακής νόσου είναι ενδείξεις που αισθάνεστε ή αντιμετωπίζετε, ενώ ένα σημάδι καρδιακής νόσου είναι κάτι που ο γιατρός σας μπορεί να δει ή να βρει.
Τα εμφανή συμπτώματα της καρδιακής νόσου περιλαμβάνουν δύσπνοια και πόνο στο στήθος, ωστόσο υπάρχουν και προειδοποιητικά «καμπανάκια» που δεν είναι γνωστά στο ευρύ κοινό.
Κίτρινα εξογκώματα στο δέρμα
Τα ξανθώματα είναι εναποθέσεις λίπους που συσσωρεύονται κάτω από το δέρμα.
Μπορεί να εμφανίζονται ως μικρά κίτρινα εξογκώματα ή ως επίπεδες, φαρδιές πλάκες στους αγκώνες, τα γόνατα, τα χέρια, τα πόδια ή τους γλουτούς σας.
Ένας τύπος ξανθώματος που ονομάζεται xanthelasma palpebrarum εμφανίζεται στα βλέφαρα. Αυτές οι κίτρινες εναποθέσεις λίπους μπορεί ενδεχομένως να είναι σημάδια καρδιακής νόσου.
«Το ξανθόμα μπορεί να είναι δείκτης πολύ υψηλών επιπέδων χοληστερόλης στην κυκλοφορία του αίματος», λέει ο Manish A. Parikh, MD , Επικεφαλής Καρδιολογίας στο NewYork-Presbyterian Brooklyn Methodist Hospital.
«Αυτό σχετίζεται με καρδιακές παθήσεις, επειδή μπορούν επίσης να συσσωρευτούν εναποθέσεις μέσα στις αρτηρίες της καρδιάς», συμπληρώνει.
Πρήξιμο των ποδιών (και γενικότερα των άκρων)
Η κατακράτηση υγρών στα άκρα είναι γνωστή ως περιφερικό οίδημα.
Το οίδημα μπορεί να εμφανιστεί ως «σημάδια από κάλτσες» στα πόδια και τους αστραγάλους σας στο τέλος της ημέρας, ειδικά αν φοράτε σφιχτές κάλτσες ή λάστιχο.
«Το ήπιο περιφερικό οίδημα είναι κοινό. Ο γιατρός σας μπορεί να ελέγξει για αυτό το σημάδι πιέζοντας ένα δάχτυλο στον αστράγαλο ή την κνήμη σας για να δει εάν έχει μείνει πίσω μια κατάθλιψη ή βαθούλωμα. Αυτό ονομάζεται ”οίδημα με λακκούβες” και μπορεί να υποδηλώνει συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια.
Το οίδημα μπορεί να είναι σημάδι καρδιακής ανεπάρκειας επειδή όταν η καρδιά σας δεν αντλεί καλά, υγρό από το εσωτερικό των αιμοφόρων αγγείων σας τείνει να διαρρέει στους περιβάλλοντες ιστούς. Τα πόδια και οι αστραγάλοι είναι κοινές περιοχές για οίδημα λόγω των επιπτώσεων της βαρύτητας.
Το πρήξιμο των ποδιών μπορεί επίσης να είναι φλεβική ανεπάρκεια ή κιρσοί», σημειώνει, συνεχίζοντας την ανάλυσή του, ο Dr. Parikh.
Αυτό συμβαίνει όταν οι φλέβες στα πόδια δεν επαναφέρουν κανονικά το αίμα στην καρδιά και μπορεί να οδηγήσει σε αίσθημα βάρους ή πρήξιμο στο πόδι.
«Εάν το ένα πόδι είναι πρησμένο ή ασύμμετρο, με ξαφνικό πόνο και ευαισθησία πίσω από τις γάμπες ή τους μηρούς, αυτό θα μπορούσε να υποδηλώνει θρόμβο αίματος, ο οποίος είναι σοβαρός και απαιτεί άμεση ιατρική φροντίδα», λέει ο Dr Parikh.
Δεδομένου ότι το οίδημα μπορεί να υποδεικνύει διάφορες καταστάσεις, είναι πάντα καλή ιδέα να μιλήσετε με το γιατρό σας εάν έχετε νέο ή επιδεινούμενο πρήξιμο στα πόδια σας.
«Η θεραπεία εξαρτάται από την αιτία του οιδήματος, αλλά πολλές φορές μπορεί να αντιμετωπιστεί με φάρμακα ή αλλαγές στον τρόπο ζωής», λέει η Briana Costello, MD, γενική και επεμβατική καρδιολόγος στο Ινστιτούτο Καρδιολογίας του Τέξας.
Ανδρική Φαλάκρα
Ορισμένες έρευνες έχουν βρει μια σχέση μεταξύ της ανδρογενούς αλωπεκίας, μιας κοινής μορφής τριχόπτωσης, και της καρδιακής νόσου στους άνδρες.
Αυτός ο τύπος τριχόπτωσης στους άνδρες ονομάζεται ανδρική φαλάκρα.
Μια συχνά αναφερόμενη μελέτη, που δημοσιεύθηκε το 2000 στο JAMA Internal Medicine , διαπίστωσε ότι οι άνδρες με τριχόπτωση στην κορυφή του κεφαλιού έχουν αυξημένο κίνδυνο καρδιακής νόσου περίπου 23% σε σύγκριση με τους άνδρες με γεμάτα μαλλιά.
Οι άνδρες με πλήρη απώλεια μαλλιών στην κορυφή του κεφαλιού τους έχουν αυξημένο κίνδυνο 36%, σύμφωνα με την έκθεση.
Μια πιο πρόσφατη μελέτη, που δημοσιεύθηκε τον Ιούνιο του 2021 στο International Journal of General Medicine , βρήκε μια σχέση μεταξύ της φαλάκρας και της καρδιακής νόσου στους Κινέζους άνδρες.
Τετρακόσιοι δύο συμμετέχοντες ηλικίας 28 έως 75 ετών με διαφορετικά επίπεδα τριχόπτωσης υποβλήθηκαν σε έλεγχο για να προσδιοριστεί η υγεία των αρτηριών τους. Οι ερευνητές βρήκαν την ισχυρότερη σχέση με τις καρδιακές παθήσεις στους άνδρες με σοβαρή και πρώιμη έναρξη τριχόπτωσης.
Ωστόσο, οι ειδικοί λένε ότι είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι μπορεί να παίζουν και άλλοι παράγοντες.
«Η κριτική επιτροπή είναι ακόμα έξω για τη σύνδεση μεταξύ της ανδρικής φαλάκρας και των καρδιακών παθήσεων», λέει η Dr Costello.
«Φαίνεται να υπάρχει συσχέτιση με την πρώιμη φαλάκρα και τον αυξημένο καρδιακό κίνδυνο, ωστόσο, η φαλάκρα μπορεί στην πραγματικότητα να είναι δείκτης ή αποτέλεσμα άλλων παραγόντων κινδύνου για καρδιακές παθήσεις, συμπεριλαμβανομένης της παχυσαρκίας και του διαβήτη».
Μερικοί ερευνητές θεωρούν ότι η σχέση μπορεί να οφείλεται στην υπερβολική ποσότητα της ανδρικής ορμόνης τεστοστερόνης , η οποία παρεμβαίνει στην ανάπτυξη των τριχών στο κεφάλι και προκαλεί σκλήρυνση των αρτηριών.
“Παρ’ όλα αυτά, η τελική απάντηση δεν έχει ακόμη επιτευχθεί”, λέει η Dr Costello.
Τίποτα από αυτά δεν σημαίνει ότι είστε καταδικασμένοι σε καρδιακές παθήσεις εάν είστε φαλακρός, αλλά μπορεί να υποδηλώνει ότι θα πρέπει να ελέγχεστε πιο προσεκτικά για άλλα σημεία και συμπτώματα καρδιακής νόσου .
Ασθένεια των ούλων
Τα πρησμένα, επώδυνα ή αιμορραγικά ούλα είναι συνήθως σημάδι κακής στοματικής υγιεινής, αλλά μπορεί επίσης να είναι ένα σημαντικό σημάδι καρδιακής νόσου.
Τα άτομα που πάσχουν από ουλίτιδα έχουν 2 έως 3 φορές περισσότερες πιθανότητες να πάθουν καρδιακή νόσο, σύμφωνα με το Harvard Health Publishing , αλλά αν υπάρχει άμεση σύνδεση παραμένει ασαφές.
Ορισμένες έρευνες, συμπεριλαμβανομένης μιας μελέτης που δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριο του 2021 στο Journal of Periodontology, υποστηρίζει τη θεωρία ότι η φλεγμονή μπορεί να βρίσκεται πίσω από τη συσχέτιση.
«Οι ασθενείς με περιοδοντική φλεγμονή ή φλεγμονή των ούλων έχουν συχνά μια φλεγμονώδη διαδικασία που μπορεί να συνδεθεί με καρδιακές παθήσεις», εξηγεί ο Dr Parikh. «Η ίδια φλεγμονώδης διαδικασία από τα ούλα που μπορεί να προκαλέσει παρόμοια συσσώρευση εναποθέσεων στις αρτηρίες ή την καρδιά».
Μια άλλη υπόθεση είναι ότι τα βακτήρια στα ούλα που προκαλούν περιοδοντική νόσο μπορεί να ταξιδέψουν στα αιμοφόρα αγγεία του σώματος όπου προκαλούν φλεγμονή ή βλάβη.
Αλλά άλλες έρευνες δείχνουν ότι η ασθένεια των ούλων και η καρδιακή νόσος μπορεί να εμφανιστούν μαζί λόγω ενός τρίτου παράγοντα: του καπνίσματος.
Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2018 στο European Journal of Preventive Cardiology περιελάμβανε δεδομένα για σχεδόν ένα εκατομμύριο ανθρώπους που βίωσαν σχεδόν 65.000 περιστατικά καρδιαγγειακών επεισοδίων, συμπεριλαμβανομένων των καρδιακών προσβολών.
Οι ερευνητές βρήκαν μια μέτρια σχέση μεταξύ της κακής στοματικής υγείας και των καρδιακών παθήσεων, αλλά μετά τον έλεγχο της κατάστασης του καπνίσματος, η σύνδεση δεν ήταν πλέον σημαντική.
Υγεία: Κοιμάστε αυτήν την ώρα; Σταματήστε το αμέσως
Μια νέα έρευνα φέρνει στο φωςς τους κινδύνους του ύπνου σε ακατάλληλη ώρα.
Όπως αναφέρει το Theissue.gr, μελέτη που δημοσιεύτηκε στο European Heart Journal – Digital Health διαπίστωσε ότι την ώρα που επιλέγουμε να κοιμηθούμε μπορεί να διαδραματίσει ρόλο στον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων.
Τα αποτελέσματα της μελέτης δείχνουν ότι η συσχέτιση αυτή είναι πιο διαδεδομένη στις γυναίκες από ό,τι στους άνδρες.
Χρησιμοποιώντας δεδομένα από ανιχνευτές κίνησης που φορούσαν οι συμμετέχοντες, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι εκείνοι που επέλεγαν να πάνε για ύπνο την ώρα 10 μ.μ., μεταξύ 10-10:59 μ.μ., είχαν τη μικρότερη πιθανότητα εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου.
Για να καταλήξουν σε αυτό το συμπέρασμα, οι ερευνητές συνέλεξαν δεδομένα ύπνου από τους συμμετέχοντες στη μελέτη για μια περίοδο επτά ημερών.
Στη συνέχεια, κατά τη διάρκεια μιας μέσης περιόδου παρακολούθησης 5,7 ετών, οι ερευνητές σημείωσαν ποιοι συμμετέχοντες εμφάνισαν καρδιαγγειακά νοσήματα.
Προσπάθησε να πέσεις για ύπνο πριν από τα μεσάνυχτα.
«Η υψηλότερη συχνότητα εμφάνισης, καρδιαγγειακών νοσημάτων, βρέθηκε στους συμμετέχοντες με ώρες έναρξης ύπνου μετά τα μεσάνυχτα, ενώ η συχνότητα εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων μειώθηκε με τις ώρες έναρξης ύπνου νωρίτερα» αναφέρουν οι συγγραφείς της μελέτης.
Άλλες έρευνες επισημαίνουν τη σημασία του χρόνου του ύπνου σε σχέση με την υγεία της καρδιάς μας.
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of the American Heath Association νωρίτερα φέτος διαπίστωσε ότι οι συμμετέχοντες που πήγαιναν για ύπνο μετά τις 11 μ.μ. και κοιμόντουσαν αργότερα από τις 8 π.μ. είχαν υψηλότερο κίνδυνο για συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια.
Πέρα από την υγεία της καρδιάς, οι ερευνητές της μελέτης που δημοσιεύθηκε στο European Heart Journal – Digital Health, επεσήμαναν τους άλλους παράγοντες που ενδεχομένως επηρεάζονται από το χρονοδιάγραμμα του ύπνου, συμπεριλαμβανομένης της αρτηριακής πίεσης, της ποιότητας του ύπνου και της αθηροσκλήρωσης (ασθένεια στις αρτηρίες).