Τράπεζες: Ένα τρίγωνο που δεν αφήνει το παραμικρό ίχνος σκέψης για φοροδιαφυγή έχουν σχηματίσει Εφορία, Τράπεζες και Αστυνομία, σε μια προσπάθεια πάταξης της διακίνησης και του ξεπλύματος μαύρου χρήματος.
Τα στοιχεία αφορούν στα εισοδήματα των φυσικών προσώπων, τα προσωπικά τους στοιχεία, την εργασία τους, και ότι άλλο στοιχείο ταυτοποιεί το υπό «έλεγχο» φυσικό πρόσωπο.
Με απόφαση του υπουργού Επικρατείας, Κυριάκου Πιερρακάκη, καθορίζεται η διαδικασία άντλησης στοιχείων των φυσικών προσώπων, από τις τράπεζες, στην οποία ορίζεται ότι η πρόσβαση των τραπεζών στα αρχεία του Taxisnet και του συστήματος ΕΡΓΑΝΗ επιτρέπεται με την ειδική συγκατάθεσης του φυσικού προσώπου.
Ειδικότερα με την απόφαση καθορίζεται η διαδικασία άντλησης από τα πληροφοριακά συστήματα των φορέων του δημοσίου τομέα και διαβίβασης των δεδομένων που απαιτούνται για την εξακρίβωση και την επαλήθευση της ταυτότητας και των στοιχείων επικοινωνίας, της επαγγελματικής δραστηριότητας και των ετήσιων εισοδημάτων των φυσικών προσώπων από τα πιστωτικά ιδρύματα και τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του άρθρου 13 του ν. 4557/2018, για την «Πρόληψη-καταστολή της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες».
Η αναζήτηση στοιχείων των φυσικών προσώπων, από τις τράπεζες θα διεκπεραιώνεται μέσα από την ηλεκτρονική εφαρμογή «Συστηθείτε (Know Your Customer – eGov -KYC)», προκειμένου να διασφαλίζεται το απόρρητο της διαδικασίας.
Στην εφαρμογή θα εισέρχεται ο «ελεγχόμενος», θα αναζητεί τα στοιχεία του, τα οποία θα κοινοποιεί στη συνέχεια στην τράπεζα ή στο χρηματοπιστωτικό οργανισμό. Η νέα εφαρμογή τίθεται σε λειτουργία από τις 12 Απριλίου 2021.
Τράπεζες Τα δεδομένα των φυσικών προσώπων
Οι κατηγορίες των δεδομένων του φυσικού προσώπου που δύνανται να αντλούνται και να διαβιβάζονται, είναι οι εξής:
Στοιχεία ταυτότητας
Στοιχεία επικοινωνίας
Στοιχεία εισοδήματος
Στοιχεία επαγγελματικής δραστηριότητας απασχολούμενου στο Δημόσιο
Στοιχεία επαγγελματικής δραστηριότητας απασχολούμενου με εξαρτημένη σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου
Στοιχεία επαγγελματικής δραστηριότητας επιτηδευματία
Το πιστωτικό ίδρυμα ενημερώνει μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής του το φυσικό πρόσωπο για την υποχρέωση να επικαιροποιήσει/επαληθεύσει τα στοιχεία του. Αφού ενημερωθεί για τις κατηγορίες δεδομένων που δύναται να επικαιροποιήσει / επαληθεύσει, του δίδεται η δυνατότητα να επιλέξει την υπηρεσία eGov-KYC ως τρόπο επικαιροποίησης/ επαλήθευσης.
Για την είσοδο στην υπηρεσία eGov-KYC, το φυσικό πρόσωπο κάνει χρήση των κωδικών-διαπιστευτηρίων της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης (TAXISnet) ή άλλους τρόπους ισχυρής αυθεντικοποίησης που προβλέπονται στην κείμενη νομοθεσία και ιδίως στον ν. 4727/2020 (Α΄184).
Η υπηρεσία eGov-KYC προβάλλει στο φυσικό πρόσωπο τις κατηγορίες και τα ειδικότερα πεδία των δεδομένων που θα διαβιβαστούν στο οικείο ΠΙ ή ΧΟ, ύστερα από ρητή και ειδική συγκατάθεση του φυσικού προσώπου.
Εφόσον το φυσικό πρόσωπο δώσει ρητή και ειδική συγκατάθεση στην υπηρεσία eGov-KYC, ανακατευθύνεται στο περιβάλλον του ΠΙ ή ΧΟ και τα δεδομένα αντλούνται και διαβιβάζονται στο οικείο ΠΙ ή ΧΟ.
Η συγκατάθεση ισχύει μόνον για τη διενεργούμενη κάθε φορά άντληση και διαβίβαση δεδομένων και για τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, κατά την οποία χορηγήθηκε συγκατάθεση.
Εάν το φυσικό πρόσωπο αρνηθεί να χορηγήσει συγκατάθεση για τη διαβίβαση των δεδομένων του, ανακατευθύνεται στο περιβάλλον του ΠΙ ή ΧΟ χωρίς να λάβει χώρα διαβίβαση δεδομένων.
Στοιχεία ταυτότητας
Για την επιβεβαίωση των στοιχείων ταυτότητας αναζητούνται βάσει του Αριθμού Δελτίου Ταυτότητας (ΑΔΤ) του αιτούντος από το Μητρώο Ταυτοτήτων της Ελληνικής Αστυνομίας:
Ονοματεπώνυμο,
Πατρώνυμο,
Μητρώνυμο,
Ημερομηνία γέννησης,
Τόπος γέννησης,
Ημερομηνία έκδοσης της ταυτότητας,
Φωτογραφία ταυτότητας, εφόσον τηρείται στο μητρώο της ΕΛ.ΑΣ,
Αρχή έκδοσης και ix) Αριθμός προηγούμενου Α.Δ.Τ..
Τα ονόματα αποτυπώνονται και με λατινικούς χαρακτήρες, εφόσον διατίθενται από το μητρώο της ΕΛ.ΑΣ..
Στοιχεία επικοινωνίας
Για τα στοιχεία επικοινωνίας αντλούνται βάσει του ΑΦΜ του αιτούντος τα εξής στοιχεία επικοινωνίας:
διεύθυνση διαμονής,
διεύθυνση επικοινωνίας,
διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail),
αριθμός κινητού τηλεφώνου και
αριθμός σταθερού τηλεφώνου, εάν είναι διαθέσιμος.
Στοιχεία εισοδήματος
Για την άντληση στοιχείων εισοδήματος του αιτούντος φυσικού προσώπου, αξιοποιείται από την υπηρεσία eGov-KYC, μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας, κατάλληλη διαδικτυακή υπηρεσία της Α.Α.Δ.Ε..
Με τη διαδικτυακή υπηρεσία αντλείται, βάσει του ΑΦΜ του αιτούντος, το πραγματικό εισόδημά του από όλες τις κατηγορίες εισοδήματος (φορολογούμενο ή απαλλασσόμενο ή φορολογούμενο με ειδικό τρόπο).
Το πραγματικό εισόδημα λαμβάνεται από τον πίνακα Δ1 της τελευταίας εκδοθείσας πράξης διοικητικού/ διορθωτικού προσδιορισμού φόρου του προηγούμενου φορολογικού έτους, από το έτος εντός του οποίου παρέχεται η συγκατάθεση από τον αιτούντα για πρόσβαση στα εισοδήματά του.
Εάν δεν έχει εκδοθεί πράξη διοικητικού/διορθωτικού προσδιορισμού φόρου σε αυτό το φορολογικό έτος, τα εισοδήματα θα λαμβάνονται από την τελευταία εκδοθείσα πράξη διοικητικού/διορθωτικού προσδιορισμού φόρου των αμέσως δύο (2) προηγούμενων φορολογικών ετών.
Στοιχεία από την ΕΡΓΑΝΗ
Μέσω του ΑΦΜ του αιτούντος, αντλούνται στοιχεία για όλους τους δηλωμένους ενεργούς εργοδότες του και λαμβάνονται στοιχεία όωπς είναι i) ο ΑΦΜ του εργοδότη, ii) η κύρια δραστηριότητα (Κ.Α.Δ.) εργοδότη, iii) η επωνυμία εργοδότη, iv) η έδρα (διεύθυνση).
Ως προς τα στοιχεία μισθωτού, αντλείται ανά εργοδότη το καθεστώς απασχόλησης (πλήρης, μερική ή εκ περιτροπής) του μισθωτού στον συγκεκριμένο εργοδότη.
Αν υπάρχει παράρτημα απασχόλησης, αντλούνται επιπλέον: i) ο αριθμός του παραρτήματος, ii) η έδρα του παραρτήματος, iii) η κύρια δραστηριότητα (Κ.Α.Δ.) του παραρτήματος (αριθμός και περιγραφή).
Όταν ο αιτών είναι επιτηδευματίας αναζητούνται τα στοιχεία επαγγελματικής δραστηριότητας από το μητρώο φορολογουμένων της Α.Α.Δ.Ε, τα οποία είναι i) επωνυμία, ii) Κ.Α.Δ. κύριας και δευτερεύουσας δραστηριότητας (αριθμός και περιγραφή) iii) έδρα και iv) ημερομηνίας έναρξης δραστηριότητας.
Τράπεζες: Πότε διώκονται για ξέπλυμα οφειλέτες της εφορίας και φοροφυγάδες
Με εγκύκλιο της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, κοινοποιούνται οι νέες διατάξεις της νομοθεσίας για το μαύρο χρήμα που τέθηκαν σε ισχύ και προσδιορίζουν τις υποθέσεις που θα αποστέλλονται από τις φορολογικές αρχές στην Αρχή Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο, στην Αρχή για το ξέπλυμα, θα αποστέλλονται αναφορές για τα εγκλήματα φοροδιαφυγής και συγκεκριμένα:
Όταν τα ποσά του φόρου υπερβαίνουν τις 100.000 ευρώ ή το ποσό των 50.000 ευρώ για τις περιπτώσεις που αφορούν στον ΦΠΑ.
Όταν η συνολική αξία των εικονικών φορολογικών στοιχείων υπερβαίνει το ποσό των 75.000 ευρώ.
Της μη καταβολής χρεών προς το Δημόσιο (άρθρο 25 του ν. 1882/1990, με την εξαίρεση της περίπτωσης α’ της παραγράφου 1) εφόσον το συνολικό χρέος από κάθε αιτία, συμπεριλαμβανομένων των κάθε είδους τόκων ή προσαυξήσεων μέχρι την ημερομηνία σύνταξης του πίνακα χρεών, υπερβαίνει τις 200.000 ευρώ, με την εξαίρεση της μη καταβολής χρεών που προκύπτουν από χρηματικές ποινές ή πρόστιμα που επιβλήθηκαν από τα δικαστήρια ή από διοικητικές αρχές.
Σημειώνεται, ότι τα Υπουργεία, οι αρμόδιες αρχές και υπηρεσίες μεταξύ των οποίων και η Α.Α.Δ.Ε. αναφέρουν χωρίς καθυστέρηση στην Αρχή, κάθε περίπτωση για την οποία υπάρχουν ενδείξεις ή υπόνοιες απόπειρας ή διάπραξης αδικημάτων νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες ή χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, ανεξάρτητα από τις άλλες ενέργειες στις οποίες μπορούν αρμοδίως να προβούν.
Πότε δεν αποστέλλονται αναφορές
Αναφορές στην Αρχή δεν αποστέλλεται σε περίπτωση που:
Ο υπόχρεος καταβάλει το φόρο που του καταλογίστηκε στα πλαίσια του φορολογικού ελέγχου, εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας των 30 ημερών.
Ο υπόχρεος ασκήσει ενδικοφανή προσφυγή, έως την έκδοση απόφασης ή την άπρακτη πάροδο του προβλεπόμενου χρονικού διαστήματος για την έκδοσή της (σιωπηρή απόρριψη) από τη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών.
Ο υπόχρεος αποδεχθεί τα κριθέντα (απόφαση ή σιωπηρή απόρριψη της προσφυγής) από την Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών και καταβάλει τον σχετικό φόρο.
Από τον έλεγχο προκύπτουν διαφορές φόρου εισοδήματος που οφείλονται σε συνήθεις λογιστικές διαφορές, (ΠΟΛ. 1209/17) καθώς και στις περιπτώσεις εξωλογιστικού προσδιορισμού των αποτελεσμάτων, όπου οι διαφορές φόρων δεν συνδέονται με αποδεδειγμένη πραγματική απόκρυψη.
Αντίθετα, αποστέλλεται αναφορά του ν.4557/2018 σε περίπτωση:
που ο υπόχρεος δεν αποδεχτεί την απόφαση της ανωτέρω Διεύθυνσης, δηλαδή σε περίπτωση που δεν καταβάλει τα καταλογισθέντα ποσά ή προσφύγει κατά της απόφασης αυτής ενώπιον των Διοικητικών Δικαστηρίων.
εξωλογιστικού προσδιορισμού λόγω μη επίδειξης βιβλίων και στοιχείων στον έλεγχο ή μη τήρησης αυτών,
εφαρμογής των έμμεσων τεχνικών ελέγχου για τον προσδιορισμό της φορολογητέας ύλης, εφόσον το ποσό του αναλογούντος φόρου υπερβαίνει τα κατά περίπτωση οριζόμενα όρια.
Τι ισχύει για τα χρέη
Αναφορικά με τα χρέη προς το δημόσιο και το πότε οι οφειλέτες παραπέμπονται στην Αρχή για το ξέπλυμα χρήματος, η εγκύκλιος προβλέπει ότι σε κάθε αναφορά θα πρέπει να επισυνάπτεται σχετικός πίνακας χρεών, στον οποίο θα περιλαμβάνονται:
Χρέη που έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμα από 30/4/2008 και μετά,
Χρέη που έχουν προέλθει από κάθε αιτία, συμπεριλαμβανομένων των κάθε είδους τόκων ή προσαυξήσεων, καθώς και χρέη σε ρύθμιση και σε αναστολή, με την εξαίρεση των χρεών που προκύπτουν από χρηματικές ποινές ή πρόστιμα που επιβλήθηκαν από δικαστήρια ή από διοικητικές ή άλλες αρχές, καθώς και εκείνα που προέρχονται από τα φορολογικά αδικήματα, μαζί με τις σχετικές με αυτά προσαυξήσεις, τόκους και λοιπές επιβαρύνσεις.
Σημειώνεται ότι το συνολικό χρέος θα υπολογίζεται μέχρι την ημερομηνία σύνταξης της αναφοράς, η οποία θα πρέπει να ταυτίζεται με αυτήν του συνημμένου πίνακα χρεών και η αναφορά θα εκδίδεται μόνο εφόσον το συνολικό χρέος υπερβαίνει τις 200.000 ευρώ.
Σε περίπτωση που ο οφειλέτης είναι νομικό πρόσωπο θα αποστέλλεται μία αναφορά του ν.4557/2018 για χρέη προς το Δημόσιο και όχι χωριστές αναφορές για κάθε φυσικό πρόσωπο που εκπροσωπεί την επιχείρηση.
Για τα φυσικά πρόσωπα αποστέλλεται αναφορά αποκλειστικά για τα ατομικά χρέη, με την εξαίρεση των περιπτώσεων:
χρεών λόγω συνυπευθυνότητας σε χρέη νομικού προσώπου για το οποίο δεν έχει ή δεν μπορεί να αποσταλεί αναφορά κατά τα ανωτέρω και
χρεών από άλλη αιτία (λ.χ. κληρονόμος, σύζυγος σε κοινή εκκαθάριση φόρου εισοδήματος), για τις οποίες η αναφορά θα εκδίδεται στον ΑΦΜ του πραγματικού οφειλέτη, ενώ ο συνημμένος πίνακας χρεών θα εμφανίζει τα χρέη στον ΑΦΜ, στον οποίο έχουν βεβαιωθεί.
Επίσης, η Αρχή Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες διαβιβάζει και ανταλλάσσει πληροφορίες εμπιστευτικής φύσης, συμπεριλαμβανομένων των αποτελεσμάτων των αναλύσεών της, με τις αρμόδιες εισαγγελικές ή άλλες αρχές με ερευνητικές ή ελεγκτικές αρμοδιότητες στον τομέα της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες, των βασικών αδικημάτων και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, καθώς και με τις εποπτικές αρχές, εφόσον οι πληροφορίες αυτές κρίνονται αναγκαίες για το έργο τους και για την εκπλήρωση των νόμιμων καθηκόντων τους. Επίσης, μπορεί να ζητεί ενημέρωση για τα αποτελέσματα των ερευνών που έχουν διεξαχθεί από τις εν λόγω αρχές, καθώς και κάθε πληροφορία που προβλέπεται από το άρθρο 49 του ν.4557/2018.