Απάτη: Ακόμη και το Netflix έχουν επιστρατεύσει οι απατεώνες για να μας ξαφρίσουν. Δείτε στο xristika.gr τι έχει συμβεί…
Όσοι έχουν λογαριασμό στη δημοφιλή πλατφόρμα Netflix θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί εάν δουν ένα ύποπτο μήνυμα στο mail τους.
Με την τεράστια άνοδο που σημειώνουν οι συνδρομές στο Netflix, ήταν αναμενόμενο να κάνουν την εμφάνισή τους επιτήδειοι, προσπαθώντας να εξαπατήσουν ανυποψίαστα θύματα.
Η νέα τακτική λοιπόν που χρησιμοποιούν είναι να στέλνουν mail, στο οποίο ζητούν από το συνδρομητή να ανανεώσει τα στοιχεία του.
Αν δεν καταλάβει οτι πρόκειται για απάτη, τότε θα βρεθεί σε μία σελίδα όπου θα καλείται να μοιραστεί προσωπικές πληροφορίες όπως π.χ. στοιχεία τραπεζικού λογαριασμού, κωδικούς κτλ.
Μόλις γίνει αυτό, ουσιαστικά έχουν δώσει πρόσβαση σε τρίτο στο λογαριασμό τους, ο οποίος σε λίγο θα έχει… αδειάσει.
Γι΄ αυτό και η US Federal Trade Commission εξέδωσε ανακοίνωση, ζητώντας από όλους τους συνδρομητές να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί.
Απάτη: Οι πιο συχνές του Instagram
Στη χαρά των… επιτήδειων έχει εξελιχθεί το Instagram, καθώς αποτελεί πρόσφορο έδαφος να χακάρουν στοιχεία και λογαριασμούς από τους χρήστες. Δείτε στο xristika.gr πώς θα προφυλαχθείτε…
Οι εταιρείες μέσων κοινωνικής δικτύωσης προσπαθούν να ελέγχουν τις πλατφόρμες τους και να τις διατηρούν όσο το δυνατόν πιο ασφαλείς, αλλά δεν είναι εύκολο να αναχαιτιστούν οι απατεώνες που είναι αποφασισμένοι να εξαπατήσουν τους χρήστες των social media και να τους αποσπάσουν τόσο τα ευαίσθητα δεδομένα όσο και τα χρήματά τους.
Το Instagram, για παράδειγμα, είναι ένα από τα τέσσερα πιο δημοφιλή κοινωνικά δίκτυα στον κόσμο με πάνω από 1 δισ. ενεργούς χρήστες, αριθμός που είναι προφανές ότι προσελκύει τους κυβερνοεγκληματίες.
Το θετικό είναι ότι μπορείτε να εντοπίσετε εύκολα τις περισσότερες απάτες, αν προσεγγίσετε όλα όσα βλέπετε με μια υγιή δόση αμφιβολίας και αν παραμείνετε σε εγρήγορση.
Σύμφωνα με την ESET, εκ των κορυφαίων εταιρειών κυβερνοασφάλειας, τρεις είναι οι πιο συνηθισμένες απάτες.
Οι… ρομαντικές απάτες
Ενώ οι περισσότεροι άνθρωποι συνδέουν τις ρομαντικές απάτες με τις εφαρμογές γνωριμιών, στην πραγματικότητα, οι ρομαντικές απάτες μπορούν να συμβούν και στα social media και άρα και στο Instagram. Αυτοί οι τύποι απάτης, ωστόσο, προϋποθέτουν ότι ο απατεώνας έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη των πιθανών θυμάτων του.
Αυτό συνήθως περιλαμβάνει μια παρατεταμένη περίοδο φλερτ, η οποία πιθανότατα θα ξεκινήσει με τον απατεώνα να κάνει like στις αναρτήσεις του θύματος, να σχολιάζει και τελικά να στέλνει απευθείας μηνύματα. Μόλις ο απατεώνας βεβαιωθεί ότι έχει κάτω από την επιρροή του το θύμα, τότε θα αρχίσει να ζητά χρήματα για να ξεπεράσει μια ψεύτικη ιατρική κατάσταση έκτακτης ανάγκης ή για να πληρώσει το αεροπορικό ταξίδι για να σας συναντήσει, κλπ.
Και αν θεωρείτε ότι είναι κάπως απίθανο να πέσει κάποιος θύμα ρομαντικής απάτης, ξανασκεφτείτε το. Σύμφωνα με την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου των ΗΠΑ, το 2020, οι απώλειες από τις ρομαντικές απάτες άγγιξαν το ιλιγγιώδες ποσό των 304 εκατομμύριων δολαρίων, και αυτό το ποσό περιλαμβάνει μόνο τα περιστατικά που καταγγέλθηκαν και μόνο στις ΗΠΑ.
Τι μπορείτε να κάνετε: Ευτυχώς, υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να εντοπίσετε ένα ψευτο-καρδιοκατακτητή που προσπαθεί να σας ξαλαφρώσει από τα χρήματά σας. Εάν οι υποψήφιοι μνηστήρες φαίνονται πολύ καλοί για να είναι αληθινοί, κάντε μια γρήγορη αντίστροφη αναζήτηση των φωτογραφιών τους στις εικόνες Google για να μάθετε αν είναι πραγματικά αυτοί που λένε ότι είναι. Εάν αρχίσουν να ακυρώνουν τα ραντεβού ή να βρίσκουν δικαιολογίες για να μην συναντηθούν μαζί σας, αυτό θα πρέπει να σας βάλει σε υποψίες και να τους ρωτήσετε για τα κίνητρά τους. Ένα άλλο προειδοποιητικό σημάδι είναι εάν προσπαθούν να αποφύγουν τις βιντεοκλήσεις, καθώς σε μια τέτοια περίπτωση θα αποδειχθεί ότι δε μοιάζουν σε τίποτα με τις φωτογραφίες που έχουν στο προφίλ τους.
Ηλεκτρονικό… ψάρεμα
Αν χρησιμοποιούσαμε μια σχετικά μικρή υπερβολή για να περιγράψουμε τις απάτες ηλεκτρονικού «ψαρέματος», θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι τόσο παλιές όσο και το ίδιο το Internet και είναι ένας τύπος απάτης που αρέσει στους κυβερνοεγκληματίες.
Με απλά λόγια, ο τελικός στόχος τους είναι να σας ξεγελάσουν και να αποκτήσουν πρόσβαση στα προσωπικά σας στοιχεία και τα διαπιστευτήριά σας και στη συνέχεια να τα χρησιμοποιήσουν σε διάφορες παράνομες δραστηριότητες – είτε να διαπράξουν κλοπή ταυτότητας είτε να τα πουλήσουν στο σκοτεινό διαδίκτυο.
Ένας από τους πιο συνηθισμένους τρόπους για να σας εξαπατήσουν είναι να σας κάνουν να αισθανθείτε ότι πρόκειται για μια κρίσιμη ή επείγουσα κατάσταση. Για παράδειγμα, θα σας στείλουν παραπλανητικά μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που ισχυρίζονται ότι κάποιος μη εξουσιοδοτημένος χρήστης μπορεί να έχει συνδεθεί στο λογαριασμό σας.
Σε μια τέτοια περίπτωση, το email περιλαμβάνει συνήθως έναν πλαστό σύνδεσμο επαναφοράς κωδικού πρόσβασης, ο οποίος, αφού γίνει κλικ, θα σας μεταφέρει σε μια ψεύτικη σελίδα σύνδεσης στο Instagram, η οποία θα συλλέξει τα διαπιστευτήριά σας και θα επιτρέψει στους απατεώνες να έχουν πρόσβαση στον λογαριασμό σας.
Εναλλακτικά, οι απατεώνες μπορεί να υπονοούν ότι αντιμετωπίζετε προβλήματα λόγω παραβίασης πνευματικών δικαιωμάτων και ότι πρέπει να ρυθμίσετε το θέμα, κάνοντας κλικ σε έναν σύνδεσμο και συμπληρώνοντας μια φόρμα. Ωστόσο, αν το κάνετε αυτό, θα ανακατευθυνθείτε σε μια άλλη ψεύτικη σελίδα σύνδεσης. Μερικές φορές οι απατεώνες θα προσποιηθούν ότι επικοινωνούν μαζί σας από το τμήμα υποστήριξης του Instagram.
Τι μπορείτε να κάνετε: Για να μην πέσετε θύμα, παρατηρήστε κάποια σημάδια όπως αν στο κείμενο υπάρχουν ορθογραφικά λάθη και κακή γραμματική ή αν δεν σας προσφωνούν με το όνομα αλλά χρησιμοποιούν μια πιο γενική λέξη όπως «Αγαπητοί» κλπ.
Τέλος, ένα άλλο πράγμα που πρέπει να προσέξετε είναι η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του αποστολέα: εάν δεν σχετίζεται με επίσημη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, πιθανότατα πρόκειται για απάτη.
Η απάτη με τα σήματα επαλήθευσης (verification badge scam)
Ένα από τα πράγματα που πρέπει να προσέξετε στο Instagram είναι οι απάτες επαλήθευσης λογαριασμού ή αλλιώς οι απάτες σήματος επαλήθευσης, αν θέλουμε να είμαστε ακριβείς. To μπλε σήμα επαλήθευσης δίπλα σε έναν λογαριασμό Instagram υποδηλώνει ότι ο συγκεκριμένος λογαριασμός ανήκει πράγματι στη διασημότητα, influencer ή εταιρεία.
Το πολυπόθητο μπλε σήμα επαλήθευσης σημαίνει βεβαίως ότι έχετε ένα μεγάλο κοινό που σας ακολουθεί και ότι ασκείτε επιρροή σε κάποιο βαθμό στην κοινότητά σας. Αυτό ανοίγει σας τις πόρτες σε διάφορες ευκαιρίες, όπως το να κερδίσετε χρήματα από το περιεχόμενό σας μέσω συμφωνιών χορηγίας με διάφορες εταιρίες για να παρουσιάσετε τα προϊόντα τους.
Σε αυτό το πολυπόθητο μπλε σήμα ποντάρουν οι απατεώνες. Η απάτη είναι σχετικά απλή: ο απατεώνας θα επικοινωνήσει μαζί σας, πιθανότατα μέσω άμεσου μηνύματος, προσφέροντάς σας την έκδοση του σήματος επαλήθευσης για το προφίλ σας έναντι αμοιβής. Ωστόσο, αν πληρώσετε, το μόνο πράγμα που θα επαληθευτεί είναι το γεγονός ότι πέσατε θύμα απάτης.
Τι μπορείτε να κάνετε : Θα πρέπει απλά να ξέρετε ότι ο μόνος τρόπος για να αποκτήσει κάποιος το μπλε σήμα επαλήθευσης είναι μέσω του ίδιου του Instagram, ακολουθώντας τους Όρους Χρήσης και τις Οδηγίες του και περνώντας από την επίσημη διαδικασία υποβολής αίτησης. Η πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης ψάχνει τακτικά για κακόβουλους παράγοντες και αν διαπιστώσει ότι ένας λογαριασμός απέκτησε επαλήθευση πέρα από τα συνήθη μέσα, θα λάβει άμεσα μέτρα.
Απάτη: Οδηγός προστασίας
Συμβουλές για την αποφυγή εξαπάτησης των πολιτών από επιτήδειους δίνει η ΕΛ.ΑΣ, με αφορμή σχετικά περιστατικά, ενώ εφιστά την προσοχή τους ώστε να μην πέσουν θύματα επιτήδειων.
Σύμφωνα με όσα αναφέρει η ΕΛ.ΑΣ, συνήθως οι δράστες πραγματοποιούν τις εξής ενέργειες:
Εισέρχονται σε οικίες ανυποψίαστων πολιτών, με σκοπό την κλοπή ή ληστεία, εμφανιζόμενοι ως τεχνικοί (Δ.Ε.Η., συντήρησης ανελκυστήρων κ.λπ.) ή πωλητές διαφόρων ειδών ή γνωστοί συγγενικών προσώπων ή προφασίζονται εξόφληση χρέους από προγενέστερη αγορά ειδών ή ασφαλιστήριου συμβολαίου.
Πλησιάζουν, κυρίως ηλικιωμένους, δήθεν ως απεσταλμένοι συγγενικών τους προσώπων και προφασιζόμενοι άμεση και επείγουσα οικονομική ανάγκη, επιδιώκουν να τους αποσπάσουν χρήματα. Συνήθως τους προσεγγίζουν κατά την έξοδο ή λίγο πριν την είσοδο στην κατοικία τους, έξω από Τράπεζες, σε εμπορικά καταστήματα ή αγορές.
Ενημερώνουν, κυρίως επαγγελματίες, ότι δήθεν εκ παραδρομής κατέθεσαν μεγαλύτερο χρηματικό ποσό, ως αντίτιμο για υπηρεσία ή προϊόν που αγόρασαν από αυτούς και ζητούν την επιστροφή της διαφοράς. Συνήθως ισχυρίζονται ότι κατά την πληκτρολόγηση του ποσού «πάτησαν κατά λάθος» ένα μηδενικό παραπάνω και αντί π.χ. για 700 ευρώ κατέθεσαν 7.000 ευρώ ή αντί για 1.300 ευρώ κατέθεσαν 13.000 ευρώ. Για να αποδείξουν μάλιστα τον ισχυρισμό τους, αποστέλλουν πλαστό αποδεικτικό της κατάθεσης χρημάτων.
Παράλληλα, όπως αναφέρει η ΕΛΑΣ σε άλλες περιπτώσεις οι επιτήδειοι:
Τηλεφωνούν σε ανυποψίαστους πολίτες, προσποιούμενοι αστυνομικούς, γιατρούς ή δικηγόρους υποστηρίζοντας ψευδώς ότι στενό συγγενικό τους πρόσωπο, συνήθως παιδί τους, έχει προκαλέσει τροχαίο, με θανάσιμο ή βαρύτατο τραυματισμό, συνήθως ανήλικου. Αμέσως μετά απαιτούν σημαντικά χρηματικά ποσά για να αποφευχθούν δήθεν επικείμενες ποινικές συνέπειες.
Αναζητούν υποψήφιους αγοραστές για να πωλήσουν, ως «ευκαιρία», διάφορα είδη (κοσμήματα, ηλεκτρικά είδη, κινητά τηλέφωνα κ.λπ.), δήθεν μεγάλης άξιας, σε χαμηλές τιμές. Αφού παζαρέψουν την τιμή, τελικά «συμβιβάζονται» σε μια χαμηλή τιμή και πωλούν τα είδη, τα οποία ωστόσο είναι κατά κανόνα ευτελούς αξίας.
Αναρτούν ή αναζητούν αγγελίες στο διαδίκτυο για δήθεν αγοραπωλησία προϊόντων ή οχημάτων και εξαπατούν πολίτες. Ειδικότερα, ως αγοραστές, αποστέλλουν το χρηματικό αντίτιμο του προϊόντος που υποτίθεται ότι θα αγοράσουν (π.χ. μέσω e-banking, paypal κ.λπ), χωρίς να το παραλάβουν ποτέ ή παραλαμβάνουν άλλο, ευτελούς αξίας, ενώ, ως πωλητές, πείθονται από τους δράστες ότι έχουν εξοφληθεί για το προϊόν που πούλησαν, κυρίως με τους εξής τρόπους:
Τους επιδεικνύουν ανύπαρκτο αριθμό λογαριασμού, όπου αποτυπώνεται ψευδής ηλεκτρονική μεταφορά του αντιτίμου της συναλλαγής στο λογαριασμό τους ή πλαστή βεβαίωση μεταφοράς εμβασμάτων.
Τους πείθουν να εκδώσουν, μέσω εφαρμογής πιστωτικού ιδρύματος, κωδικό με το αντίτιμο της συναλλαγής. Στη συνέχεια τους ζητούν τον κωδικό αυτό, ισχυριζόμενοι ότι θα καταθέσουν, μέσω του κωδικού, το οφειλόμενο πόσο στο λογαριασμό τους. Όμως, στην πραγματικότητα, οι δράστες χρησιμοποιώντας τον κωδικό αυτό, κάνουν ανάληψη, μέσω ΑΤΜ, του ποσού από τον λογαριασμό του πωλητή.
Για την αποφυγή εξαπάτησής τους η ΕΛΑΣ συμβουλεύει τους πολίτες:
Να ενημερώνουν πάντα τις αστυνομικές αρχές, ακόμη και σε περίπτωση απόπειρας απάτης σε βάρος τους.
Να μην πείθονται εύκολα από άτομα, τα οποία σας «πλησιάζουν» ως γνωστοί συγγενικών – φιλικών προσώπων.
Να είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικοί σε άγνωστα άτομα που επιχειρούν με διάφορα προσχήματα και τεχνάσματα να εισέλθουν στην οικία τους.
Να είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικοί όταν άγνωστοι προσπαθήσουν να τους πείσουν για την καταβολή χρηματικού ποσού, με το πρόσχημα επείγουσας ανάγκης συγγενικού – φιλικού προσώπου, για παράδειγμα νοσηλεία σε νοσοκομείο. Το ίδιο μπορεί να προσπαθήσουν και τηλεφωνικά. Για τους ίδιους λόγους να μην ενδίδουν σε προτροπές για συνάντηση.
Σε περιπτώσεις που άγνωστοι επικαλούνται έκτακτη ανάγκη γνωστού ή συγγενικού τους προσώπου, να επιδιώκουν πάντα οι ίδιοι να επικοινωνούν τηλεφωνικά με το συγκεκριμένο πρόσωπο, για επιβεβαίωση των όσων επικαλούνται. Η επικοινωνία να γίνεται με δικό τους τηλέφωνο και κατόπιν δικής τους πρωτοβουλίας και να μην δέχονται να μιλάνε με άτομο, το οποίο κάλεσαν οι άγνωστοι.
Σε κάθε περίπτωση, οι πολίτες να δηλώνουν ότι δεν πρόκειται να παραδώσουν χρήματα, εάν δεν εμφανιστούν οι γνωστοί – συγγενείς τους.
Να μην δέχονται σε καμία περίπτωση άγνωστα άτομα να τους οδηγήσουν σε πιστωτικό κατάστημα ή ΑΤΜ για ανάληψη χρηματικού ποσού.
Να μην πείθονται εύκολα σε ευκαιριακές αγορές προϊόντων που τους προτείνουν άγνωστα άτομα, ιδιαίτερα δε χωρίς να δουν πρώτα τα προϊόντα αυτά.
Να μην πείθονται από άγνωστους, οι οποίοι εμφανίζονται ως υπάλληλοι δημόσιας υπηρεσίας ή άλλου φορέα για την επιδιόρθωση κάποιου τεχνικού προβλήματος, εάν δεν τους έχουν καλέσει προηγουμένως οι ίδιοι.
Να μην πείθονται όταν άγνωστοι τους ζητούν να καταβάλλουν χρήματα για οφειλές γνωστών ή συγγενικών προσώπων σε δημόσιες υπηρεσίες ή σε καταστήματα – εταιρείες για αγορά αγαθών – προσφορά υπηρεσιών.
Επισημαίνεται ότι από νοσοκομεία ή από δημόσιες υπηρεσίες δεν χρησιμοποιείται η πρακτική υπάλληλοί τους να μεταβαίνουν σε οικίες ή σε δημόσιους χώρους και να ζητούν από πολίτες την καταβολή χρημάτων για υπηρεσίες που παρέχουν.
Να επαληθεύουν τις κινήσεις στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς πριν από την οποιαδήποτε συναλλαγή και να δηλώνουν ότι δεν πρόκειται να επιστρέψουν χρήματα, χωρίς προηγούμενη διασταύρωση οικονομικών στοιχείων.
Να αποφεύγουν τη γνωστοποίηση προσωπικών οικονομικών δεδομένων (αριθμούς τραπεζικών λογαριασμών, προσωπικούς κωδικούς (ΡΙΝ), αριθμούς πιστωτικών καρτών, πληροφορίες καρτών ΑΤΜ, κωδικούς επαλήθευσης πιστωτικών καρτών κλπ).
Σε περίπτωση ηλεκτρονικής μεταφοράς χρημάτων σε υποψήφιο πωλητή, να διασταυρώνουν τα στοιχεία του, ως δικαιούχου του υποδεικνυόμενου λογαριασμού (ονοματεπώνυμο, Α.Φ.Μ.).
Να αποφεύγουν την προκαταβολή χρημάτων σε ιδιώτες πωλητές, τους οποίους δεν γνωρίζουν, ακόμη και εάν αυτοί αποκαλύπτουν τα προσωπικά τους στοιχεία ή τον αριθμό του τραπεζικού τους λογαριασμού.
Να είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικοί όταν εντοπίζουν αγγελίες πώλησης οχημάτων σε δελεαστικές τιμές, ως «ευκαιρία αγοράς».
Να αποφεύγουν, κατά προτίμηση, τις συναλλαγές με πρόσωπα τα οποία παρέχουν στοιχεία επικοινωνίας εκτός Ελλάδας.
Να έχουν πάντα διαθέσιμους τους τηλεφωνικούς αριθμούς, με τους οποίους πρέπει να επικοινωνήσουν σε περίπτωση ανάγκης (Αστυνομία, Πυροσβεστική, Νοσοκομεία, στενοί συγγενείς κ.α.).
Να προσπαθούν να συγκρατούν τα χαρακτηριστικά των δραστών, τα οχήματα με τα οποία κινούνται (αριθμό κυκλοφορίας, μάρκα οχήματος, χρώμα κ.λπ.), τους τηλεφωνικούς αριθμούς από τους οποίους τους καλούν ή την ηλεκτρονική διεύθυνση της αγγελίας (URL) για να βοηθήσουν το έργο των διωκτικών αρχών.