Πρόωρη σύνταξη 2020: Πώς θα βγεις νωρίτερα – Όρια ηλικίας

Πρόωρη σύνταξη 2020: Το μεγάλο «μυστικό» για πλήρη συνταξιοδότηση στα 62 χρόνια αντί για μειωμένη, κρύβει ο χρόνος παράλληλης ασφάλισης καθώς οι διπλές εισφορές αποδεικνύονται… σωτήριες!

Το τι ισχύει και πώς μπορεί να αξιοποιηθεί ο παράλληλος χρόνος ασφάλισης το αποσαφηνίζει η νέα εγκύκλιος του υπουργείου Εργασίας με βάση τη διάταξη του νέου νόμου 4670/2020.

Αυτή τη στιγμή είναι σε εκκρεμότητα πάνω από 30.000 αιτήσεις για σύνταξη με παράλληλη ασφάλιση που έχουν υποβληθεί από 13 Μαΐου του 2016 και είτε δεν έχουν εκδοθεί καθόλου οριστικές αποφάσεις είτε εκδόθηκε η σύνταξη από τον έναν φορέα και εκκρεμεί η προσαύξηση για τον παράλληλο χρόνο σε άλλον φορέα.

Το πρώτο ζητούμενο μετά την έκδοση της εγκυκλίου είναι να αρχίσουν να υπολογίζονται και να πληρώνονται οι «παράλληλες συντάξεις».

Σύμφωνα με την εγκύκλιο του υπουργείου Εργασίας:

1. Η παράλληλη ασφάλιση αναφέρεται στα χρονικά διαστήματα που έχουν διανυθεί έως τις 31.12.2016 σε δύο ή περισσότερους ασφαλιστικούς φορείς που εντάχθηκαν στον e-ΕΦΚΑ λόγω παροχής μισθωτής εργασίας ή λόγω άσκησης εκ παραλλήλου μισθωτής και αυτοτελούς ή ελεύθερου επαγγέλματος ή αγροτικής απασχόλησης, για τα οποία έχουν καταβληθεί οι αναλογούσες ασφαλιστικές εισφορές. Τα χρονικά αυτά διαστήματα θεωρούνται διακριτοί, αυτοτελείς χρόνοι κύριας ασφάλισης.
2. Μετά τη λειτουργία του e-ΕΦΚΑ από 1.1.2017 και εφεξής δεν υφίσταται πλέον παράλληλη ασφάλιση, εφόσον υπάρχει μόνο ένας Φορέας Κύριας Ασφάλισης, αλλά μόνο παράλληλη απασχόληση. Τα διαστήματα αυτά θεωρούνται ως ένας ενιαίος χρόνος ασφάλισης για κύρια σύνταξη.
3. Το χρονικό διάστημα παράλληλης απασχόλησης που έχει διανυθεί στην ασφάλιση του e-ΕΦΚΑ μετά την 1.1.2017 προσμετράται, κατ’ επιλογή του ασφαλισμένου, στον ασφαλιστικό χρόνο ενός από τους ενταχθέντες στον e-ΕΦΚΑ φορείς, στον οποίο έχουν καταβληθεί ασφαλιστικές εισφορές για τη θεμελίωση αυτοτελούς συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Το δικαίωμα αυτό ασκείται κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης για απονομή κύριας σύνταξης.
4. Ο χρόνος ασφάλισης μέχρι 31.12.2016 καθώς και ο χρόνος ασφάλισης που έχει διανυθεί από την 1.1.2017 και εντεύθεν, με τον οποίο θεμελιώνεται το συνταξιοδοτικό δικαίωμα, λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό της εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης.
5. Για το χρόνο ασφάλισης έως 31.12.2016 στον άλλο φορέα που δεν έχει ληφθεί υπόψη για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος, χορηγείται επιπλέον παροχή για κάθε έτος που έχει καταβληθεί επιπλέον εισφορά, η οποία υπολογίζεται με ετήσιο ποσοστό αναπλήρωσης 0,075% για καθεμία ποσοστιαία μονάδα (1%) επιπλέον εισφοράς. Ο συντάξιμος μισθός σε αυτή την περίπτωση προκύπτει λαμβάνοντας υπόψη τη βάση υπολογισμού της επιπλέον εισφοράς.

Παράδειγμα: Ιδιοκτήτης εμπορικής επιχείρησης ασφαλισμένος στον ΟΑΕΕ από το 1980 έως την 31.12.2016, ο οποίος εργάζεται παράλληλα ως ιδιωτικός υπάλληλος, ασφαλισμένος στο ΙΚΑ από την 01.01.2005 έως 31.12.2016. Από την 01.01.2017 έως 31.12.2020 συνεχίζει και τις δύο δραστηριότητες για τις οποίες καταβάλλει εισφορές στον e-ΕΦΚΑ. Ο συνολικός του χρόνος είναι 41 έτη.

Με βάση την ανωτέρω οριοθέτηση, ο ασφαλισμένος έχει: παράλληλη ασφάλιση από την 01.01.2005 έως 31.12.2016 και παράλληλη απασχόληση από 01.01.2017 έως 31.12.2020.

Ο χρόνος παράλληλης απασχόλησης από 01.01.2017 έως 31.12.2020 δύναται, κατ’ επιλογή του ασφαλισμένου, να αξιοποιηθεί προκειμένου να θεμελιωθεί αυτοτελές συνταξιοδοτικό δικαίωμα είτε με διατάξεις του ΙΚΑ είτε του ΟΑΕΕ. Ο ασφαλισμένος, έχοντας συμπληρώσει το 62ο έτος θεμελιώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα για μειωμένη σύνταξη ΙΚΑ όπου έχει 15 έτη παράλληλης ασφάλισης, ενώ με τις διατάξεις του ΟΑΕΕ όπου έχει τα περισσότερα χρόνια παίρνει πλήρη σύνταξη με 41 έτη ασφάλισης στα 62. Προφανώς ο ασφαλισμένος θα επιλέξει να συνταξιοδοτηθεί με τις διατάξεις του ΟΑΕΕ.

Το ποσό που θα λάβει από τον e-ΕΦΚΑ υπολογίζεται ως εξής:

• Εθνική σύνταξη 384 ευρώ.
• Ανταποδοτική σύνταξη που προκύπτει από το ποσοστό αναπλήρωσης 50,51%, που αντιστοιχεί στο χρόνο ασφάλισης των 41 ετών (1980-2020) επί του μέσου όρου των συντάξιμων αποδοχών από το 2002 έως το 2020, στις οποίες περιλαμβάνονται και οι αποδοχές της μισθωτής απασχόλησης των ετών 2017-2020.
• Προσαύξηση της σύνταξης για τον παράλληλο με τον ΟΑΕΕ χρόνο ασφάλισης στο ΙΚΑ, δηλαδή για τα έτη 2005-2016, που υπολογίζεται σε ποσοστό 0,075% για κάθε μία ποσοστιαία μονάδα επιπλέον εισφοράς επί των συντάξιμων αποδοχών του.
• Η προσαύξηση 0,075% θα ισχύσει και για τον υπολογισμό της επικουρικής σύνταξης, στις περιπτώσεις παράλληλης ασφάλισης για όσους συνταξιοδοτούνται από 1.1.2015 και μετά σε περιπτώσεις καταβολής εισφορών μεγαλύτερων του 6%.

Πρόωρη σύνταξη 2020: Τα αυξημένα ποσοστά αναπλήρωσης για συντάξεις ενστόλων

Με την ίδια εγκύκλιο τίθεται σε ισχύ η προσαύξηση στα ποσοστά αναπλήρωσης για τον υπολογισμό της ανταποδοτικής σύνταξης των ειδικών κατηγοριών στρατιωτικών (ιπταμένων, καταδρομέων, κ.ά.) μετά το 45ο έτος. Για τις συγκεκριμένες ειδικές κατηγορίες στρατιωτικών το κάθε εξάμηνο υπηρεσίας λογίζεται ως έτος και έτσι ο χρόνος ασφάλισης βγαίνει διπλάσιος. Με τον νέο νόμο 4670/2020 για τον υπολογισμό της ανταποδοτικής τους σύνταξης προβλέφθηκε ειδική προσαύξηση 2% (αντί 0,5% που ισχύει για όλους τους άλλους ασφαλισμένους) για κάθε έτος ασφάλισης μετά το 45ο. Για όσους έχουν 22,5 και άνω έτη πραγματικής υπηρεσίας και με τα διπλά ξεπερνούν τα 45, τα ποσοστά αναπλήρωσης θα είναι αυξημένα κατά 2% αντί 0,5%.

Για παράδειγμα, με τον νέο νόμο το ποσοστό αναπλήρωσης στα 40 έτη είναι 50,01% (αντί 42,80% με τον νόμο Κατρούγκαλου). Στα 45 έτη τα ποσοστά είναι σχεδόν ίδια, 52,5% και 52,80%, ενώ στα 50 έτη υπερτερούν τα ποσοστά του νόμου Κατρούγκαλου, με 62,8% έναντι 55% του νέου νόμου. Για τους ιπτάμενους, τους βατραχάνθρωπους, τους καταδρομείς και άλλες ειδικές κατηγορίες των «Ενόπλων Δυνάμεων» που φτάνουν στα 50 έτη λόγω διπλών εξαμήνων, το ποσοστό αναπλήρωσης θα είναι +2% από το 45ο έτος και μετά και θα φτάνει στο 62,5% για να μην έχουν μικρότερη σύνταξη.

Πρόωρη σύνταξη 2020: Τα «κλικ» που οδηγούν σε συντάξεις-εξπρές

Αίτηση για σύνταξη γήρατος από τον ΟΓΑ και για σύνταξη λόγω θανάτου από όλα τα Ταμεία με 15 ηλεκτρονικά βήματα μέσα από την οθόνη του υπολογιστή τους μπορούν να υποβάλουν οι ασφαλισμένοι που ανήκουν στις δύο αυτές κατηγορίες για να πάρουν τη σύνταξη αυθημερόν από τις 21 Ιουνίου και μετά που ξεκινά η έκδοση των ψηφιακών συντάξεων.

Ηλεκτρονικές αιτήσεις για τις δύο κατηγορίες (γήρατος ΟΓΑ και μεταβίβασης λόγω θανάτου) θα πρέπει να υποβάλουν και οι ασφαλισμένοι που είναι σε αναμονή από 1/1/2017, προκειμένου να τρέξει άμεσα η έκδοση των συντάξεων. Σχετική πρόσκληση σε αυτούς τους ασφαλισμένους (που έκαναν ήδη χειρόγραφες αιτήσεις από 1/1/2017 και μετά) αναμένεται να απευθύνει ο ΕΦΚΑ ώστε να επανυποβάλουν την αίτηση ηλεκτρονικά. Η ημερομηνία της αρχικής τους αίτησης δεν θα αλλάξει και με αυτή θα υπολογιστούν τα αναδρομικά της σύνταξης.

Με την ψηφιακή σύνταξη το 40% και πλέον των νέων αιτήσεων (ΟΓΑ και χηρείας) θα διεκπεραιώνονται αυτόματα. Ως το τέλος του 2020 με αρχές του 2021 ο στόχος είναι να βγαίνει ψηφιακά σε μια μέρα το 55% των νέων αιτήσεων και ως το τέλος του 2021 το 85% με 90%.

Πρόωρη σύνταξη 2020: Βήμα-βήμα η διαδικασία

Ο «Ε.Τ.» παρουσιάζει σήμερα τα βήματα που οδηγούν σε σύνταξη – εξπρές μέσα από την πλατφόρμα του e-ΕΦΚΑ για τις αιτήσεις συνταξιοδότησης λόγω γήρατος από τον ΟΓΑ και μεταβίβασης λόγω θανάτου από όλα τα Ταμεία.

Τα πρώτα 3 ηλεκτρονικά βήματα είναι κοινά και για τις δύο περιπτώσεις και περιλαμβάνουν:

1. Εισαγωγή στην ιστοσελίδα του e-ΕΦΚΑ (efka.gov.gr), επιλογή «συνταξιούχοι», επιλογή «ηλεκτρονική αίτηση συνταξιοδότησης» και από εκεί στην είσοδο της υπηρεσίας την υποβολή αίτησης.
2. Πιστοποίηση χρήστη με τους κωδικούς για την εισαγωγή του στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ. Σε περίπτωση που το σύστημα δεν επιβεβαιώσει την αντιστοίχιση των δηλωθέντων ΑΦΜ και ΑΜΚΑ, θα απευθυνθεί στον e-ΕΦΚΑ, προκειμένου να γίνουν οι κατάλληλες ενέργειες (διόρθωση στοιχείων στο web – Μητρώο ΕΦΚΑ) και να επιχειρήσει εκ νέου τη σύνδεση και είσοδο στην πλατφόρμα.
3. Ηλεκτρονικό προφίλ ασφαλισμένου. Ο αιτών συμπληρώνει τη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Επιλέγει το «Αποστολή κωδικού επιβεβαίωσης» και σε σύντομο χρονικό διάστημα θα λάβει στη διεύθυνση του ταχυδρομείου που δήλωσε έναν κωδικό επιβεβαίωσης. Πληκτρολογεί τον κωδικό στο πεδίο «Κωδικός επιβεβαίωσης» και επιλέγει αποθήκευση.

Με την ολοκλήρωση της ταυτοποίησης και πιστοποίησης του αιτούντος, του επιτρέπεται πλέον η είσοδος στην πλατφόρμα των αιτήσεων. Επιλέγει «Αιτήσεις e-ΕΦΚΑ» και εμφανίζεται πλοηγός με τις επιλογές κατηγορίας σύνταξης που επιθυμεί να υποβάλει και συγχρόνως παρέχεται οδηγός συμπλήρωσης αιτήσεων.

Τα 5 ηλεκτρονικά «βήματα» για την γήρατος από ΟΓΑ

Για την αίτηση σύνταξης γήρατος από τον ΟΓΑ (χωρίς διαδοχική) τα βήματα είναι 5:

• Ο αιτών επιλέγει από σχετική λίστα τιμών τον τελευταίο φορέα ασφάλισης. Για τη νέα εφαρμογή θα πρέπει ο τελευταίος φορέας ασφάλισης να είναι αποκλειστικά στον ΟΓΑ και όχι σε άλλους φορείς (διαδοχική). Ο χρόνος ασφάλισής του στον ΟΓΑ είναι ήδη καταχωρημένος και θα εμφανιστεί στην ηλεκτρονική αίτηση. Αν υπάρχει διαφωνία επιτρέπονται διορθώσεις. Στην περίπτωση που ο αιτών συμπληρώσει τελευταίο φορέα ασφάλισης εκτός ΟΓΑ, επιλέγοντας την υποβολή της αίτησής του θα οδηγηθεί στην παλαιά εφαρμογή. Η αίτηση θα καταχωρηθεί αλλά θα εξεταστεί πολύ αργότερα, όταν θα ανοίξει η ψηφιακή σύνταξη με διαδοχική ασφάλιση.

• Ο αιτών καταχωρεί και επαληθεύει υποχρεωτικά τα στοιχεία τραπεζικού λογαριασμού IBAN. Επίσης καλείται να απαντήσει σχετικά με την εργασιακή κατάστασή του στην Ελλάδα και εάν επιθυμεί να του χορηγηθεί το εξωιδρυματικό επίδομα (παραπληγίας) ή εάν επιθυμεί παρακράτηση για την οικονομική ενίσχυση Ομοσπονδιών Συνταξιούχων.

• Ο αιτών πρέπει να απαντήσει υποχρεωτικά σε ερωτήσεις για το αν έχει χρόνο ασφάλισης ή διαμονής στο εξωτερικό, αν λαμβάνει άλλη σύνταξη ή εκκρεμεί αίτημα συνταξιοδότησης, αν έχει αναγνωρίσει ή εκκρεμεί ή επιθυμεί εξαγορά πλασματικών χρόνων ή εξαγορά οφειλόμενου χρόνου κλάδου πρόσθετης ασφάλισης αγροτών του ΟΓΑ, αν έχει χρόνο ασφάλισης σε άλλον φορέα στην Ελλάδα εκτός του ΟΓΑ. Σε περίπτωση που δοθεί θετική απάντηση σε μία από τις παραπάνω ερωτήσεις, ο αιτών θα πρέπει να επιλέξει τον σύνδεσμο «εδώ» για είσοδο στην παλαιά εφαρμογή. Ακολούθως θα πρέπει να απαντήσει «ναι» για την αποδοχή όλων όσων αναφέρονται στην υπεύθυνη δήλωση και ότι αποδέχεται την επεξεργασία και χρήση των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από τον e-ΕΦΚΑ. Εάν απαντήσει αρνητικά στις ερωτήσεις αποδοχής, δεν θα μπορεί να υποβάλει αίτημα συνταξιοδότησης.

• Προεπισκόπηση Αίτησης. Ο αιτών έχει τη δυνατότητα να ελέγξει την αίτησή του πριν την οριστική υποβολή πατώντας το σχετικό εικονίδιο και να υποβάλει το αίτημά του πατώντας το εικονίδιο «υποβολή». Αμέσως γίνεται έλεγχος αν έχουν συμπληρωθεί όλα τα υποχρεωτικά πεδία, εμφανίζεται επιβεβαιωτικό μήνυμα όπου ο αιτών επιλέγει «ΝΑΙ» και ακολούθως δίνεται ο αριθμός πρωτοκόλλου της ηλεκτρονικής αίτησης στο e-mail, ενώ ο αιτών ενημερώνεται και για την ημερομηνία κατάθεσης των δικαιολογητικών που θα του ζητηθούν. Με τον αριθμό πρωτοκόλλου υποβολής ο αιτών θα μπορεί να «βλέπει» και την πορεία της αίτησής του.

• Στην περίπτωση που δεν έχουν συμπληρωθεί όλα τα υποχρεωτικά πεδία εμφανίζεται κατά την υποβολή μήνυμα σφάλματος. Ο αιτών θα πρέπει να πατήσει το εικονίδιο «Επεξεργασία» για να συμπληρώσει τα υποχρεωτικά πεδία και να πατήσει εκ νέου «Υποβολή». Σε περίπτωση που έχει απαντήσει αρνητικά στο ερώτημα «Συμφωνείτε με τα παραπάνω στοιχεία που διαθέτει ο e-ΕΦΚΑ για εσάς;» τότε δίνεται από το σύστημα περιθώριο 15 ημέρες και για να κάνει ο αιτών διορθώσεις στο τμήμα μητρώου του e-ΕΦΚΑ. Αν παρέλθει άπραγο το 15ήμερο χάνεται η αίτηση και πρέπει να γίνει νέα.

Πρόωρη σύνταξη 2020: Η διαδικασία  για σύνταξη χηρείας από όλα τα Ταμεία

Στις αιτήσεις «Μεταβίβασης Σύνταξης Λόγω Θανάτου Συνταξιούχου» τα ηλεκτρονικά βήματα που θα πρέπει να κάνουν οι ασφαλισμένοι είναι 7:

1 Ο αιτών επιλέγει από το μενού την κατηγορία (μεταβίβαση σύνταξης λόγω θανάτου συνταξιούχου). Στη συνέχεια επιλογή του εικονιδίου «Νέα» και μετά «Στοιχεία Ασφαλισμένου/Δικαιοδόχου». Τα στοιχεία του πρέπει σε κάθε περίπτωση να είναι ορθά, καθώς λαμβάνονται μετέπειτα υπόψη (π.χ. από την ημερομηνία γέννησης εξαρτάται εν μέρει η απονομή σύνταξης). Συνεπώς, ο αιτών υποχρεούται, πριν την υποβολή του αιτήματός του, να προβεί σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες (π.χ. επικαιροποίηση στοιχείων) προκειμένου να μην αντιμετωπίσει προβλήματα. Ο αιτών θα ερωτάται για την επιβεβαίωση της ορθότητας των στοιχείων. Σε περίπτωση που απαντήσει αρνητικά θα αποταθεί στο τμήμα μητρώου του e-ΕΦΚΑ προκειμένου να γίνουν οι απαιτούμενες ενέργειες διόρθωσης.

2 Στοιχεία Θανόντος/ούσης. Ο αιτών θα πρέπει να πληκτρολογήσει τον ΑΜΚΑ και τον ΑΦΜ του θανόντος προσώπου, προκειμένου να συμπληρωθούν αυτόματα από το σύστημα τα λοιπά στοιχεία του, όπως είναι καταχωρημένα στο Web – Μητρώο e-ΕΦΚΑ. Εάν ο θανών δεν δύναται να ταυτοποιηθεί (λόγω πιθανών λανθασμένων καταχωρημένων στοιχείων) θα ενημερώνεται σχετικά ο αιτών προκειμένου να απευθυνθεί στην αρμόδια υπηρεσία του φορέα, χωρίς να προχωρά στην υποβολή της αίτησης. Μετά την ταυτοποίηση του θανόντος, θα εμφανίζονται στην οθόνη ανωνυμοποιημένα τα στοιχεία του θανόντος, για λόγους ασφάλειας των προσωπικών δεδομένων.

3 Ο αιτών μέσα από λίστα πολλαπλών επιλογών συμπληρώνει τον λόγο εάν ο θανών λάμβανε σύνταξη αναπηρίας «κλικάροντας» μια από τις επιλογές «εργατικό ατύχημα», «ατύχημα εκτός εργασίας», «κοινή νόσος», «επαγγελματική νόσος».

4 Συντάξεις Θανόντος/ούσης. Εμφανίζονται τα στοιχεία κύριων συντάξεων του/ης θανόντα/ούσης προσώπου (φορέας, τύπος σύνταξης), των οποίων την ορθότητα καλείται να επιβεβαιώσει ο αιτών. Ο αιτών θα ερωτάται εάν για τον θανόντα εκκρεμεί αίτημα συνταξιοδότησης στην Ελλάδα. Για την εισαγωγή των στοιχείων ο αιτών επιλέγει το σχετικό εικονίδιο. Στην οθόνη που εμφανίζεται εισάγει ασφαλιστικό φορέα ή Δημόσιο (αναζήτηση από λίστα), Αριθμό Μητρώου στον φορέα και κατηγορία. Ο αιτών επιλέγει το εικονίδιο «Αποθήκευση» για την αποθήκευση των στοιχείων. Σε περίπτωση που υπάρχουν περισσότερες από μία εγγραφές επιλέγει το εικονίδιο «+Νέα εγγραφή». Για τροποποίηση ή διαγραφή εγγραφών επιλέγει το σχετικό εικονίδιο.

5 Συντάξεις Δικαιοδόχου. Εμφανίζονται τα στοιχεία κύριων συντάξεων του αιτούντα (αν λαμβάνει) των οποίων την ορθότητα καλείται να επιβεβαιώσει ο αιτών.

6 Δικαιοδόχα Μέλη. Ο αιτών συμπληρώνει τα δικαιοδόχα μέλη του και «κλικάρει» την αντίστοιχη επιλογή για τη σχέση τους με τον θανόντα (σύζυγος, παιδιά κ.λπ.). Εκτός από τα στοιχεία ΑΦΜ και ΑΜΚΑ θα πρέπει να καταχωρείται και κάθε άλλη πληροφορία που είναι απαραίτητη για την κρίση του δικαιώματος (π.χ. εργασία, πιθανή αναπηρία κ.λπ.). Ακολούθως ο αιτών θα ερωτάται εάν επιθυμεί τη χορήγηση προσωρινής σύνταξης και στη συνέχεια θα επιλέγει «Υποβολή για Μη Αυτοματοποιημένη Διαδικασία».

7 Προεπισκόπηση Αίτησης και οριστική υποβολή. Πριν την οριστική υποβολή πατώντας «προεπισκόπηση» ο αιτών μπορεί να κάνει τυχόν προσθήκες-αλλαγές. Πατώντας «Υποβολή» γίνεται έλεγχος αν έχουν συμπληρωθεί όλα τα υποχρεωτικά πεδία και εμφανίζεται επιβεβαιωτικό μήνυμα όπου ο αιτών επιλέγει «ΝΑΙ», οπότε η αίτηση καταχωρείται οριστικά και του κοινοποιείται στο e-mail ο αριθμός πρωτοκόλλου. Στην περίπτωση που δεν προχωρήσει αυτοματοποιημένα η αίτηση, ενημερώνεται στο email του για τους λόγους που δεν προχωράει αυτοματοποιημένα η αίτησή του.