ΟΑΕΔ: «Βόμβα» – Έρχονται τεράστιες αλλαγές στο επίδομα ανεργίας

ΟΑΕΔ: Αλλάζουν τα πάντα στο επίδομα ανεργίας καθώς το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων προσανατολίζεται στο να δώσει περισσότερα κίνητρα στους άνεργους από ένα απλό οικονομικό βοήθημα.

Το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και ο ΟΑΕΔ αναμένεται να προχωρήσουν το επόμενο διάστημα στην αξιολόγηση των δεδομένων, προκειμένου οι άνεργοι να μην λαμβάνουν απλά ένα επίδομα για έως 12 μήνες, αλλά να τους δίνεται κίνητρο επανένταξης στην αγορά εργασίας.

Οι τροποποιήσεις στην καταβολή του επιδόματος ανεργίας θα συνδυαστούν με τις αλλαγές που προωθούνται στα προγράμματα κατάρτισης. Αλλαγές στο επίδομα ανεργίας αναφέρονταν και στην έκθεση Πισσαρίδη.

Ειδικότερα στο Σχέδιο Ανάκαμψης περιλαμβάνονται δύο δράσεις που αφορούν στην ανεργία σε συνδυασμό με τα προγράμματα επιδοτούμενης απασχόλησης και κατάρτισης:

• η μεταρρύθμιση των παθητικών πολιτικών για την αγορά εργασίας, που αποσκοπεί στη βελτίωση της κάλυψης και της δίκαιης κατανομής των παροχών ανεργίας. Διασφαλίζει την ενεργητική αναζήτηση εργασίας από την πλευρά των επωφελουμένων από τα επιδόματα ανεργίας, δίνει οικονομικά κίνητρα για την ταχύτερη επάνοδο στην αγορά εργασίας και μειώνει τα αντικίνητρα συμμετοχής σε προγράμματα κατάρτισης και επανακατάρτισης. Στόχος η ενίσχυση του δικτύου κοινωνικής ασφάλειας και η προώθηση της συμμετοχής στην αγορά εργασίας και η βελτίωση της αποτελεσματικότητας των προγραμμάτων κοινωνικής προστασίας (κόστος162.000 ευρώ).
• ο ανασχεδιασμός του χαρτοφυλακίου των ενεργών πολιτικών, καθώς και σημαντικές επενδύσεις σε προγράμματα επιδοτούμενης απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα για άνεργους (απόκτηση εργασιακής εμπειρίας μέσω ορισμένου χρόνου αμειβόμενης πλήρους απασχόλησης), καθώς και ειδικά προγράμματα απασχόλησης για περιοχές μετάβασης (απολιγνιτοποίησης), περιοχές με προβλήματα αποβιομηχάνισης και περιοχές με μεγάλα ποσοστά εποχικής απασχόλησης (κόστος 479.000 ευρώ).

Ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Κωστής Χατζηδάκης έχει αναφέρει πως θα αναθεωρηθεί ο τρόπος που αντιμετωπίζεται το επίδομα ανεργίας. Στόχος είναι οι άνεργοι να μπαίνουν στην αγορά εργασίας και όχι να λαμβάνουν ένα επίδομα ανεργίας.

Γι αυτό το λόγο μελετούνται αλλαγές στις προϋποθέσεις χορήγησης, στον χρόνο καταβολής του και στην σύνδεση του με την κατάρτιση. Εξάλλου επιδόματα ανεργίας με βάση το 6μηνο και στροφή του ΟΑΕΔ σε “ενεργητικές πολιτικές”, προβλέπει και η έκθεση Πισσαρίδη.

Τα βασικά σημεία των αλλαγών εστιάζονται στην μεγαλύτερη εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα στην επαγγελματική κατάρτιση, αλλά και σε αλλαγές στον τρόπο χορήγησης επιδομάτων με βάση το 6μηνο και όχι το 12μηνο που ισχύει σήμερα.

Ειδικά για το επίδομα ανεργίας που θα χορηγείται από τον ΟΑΕΔ, η Επιτροπή Πισσαρίδη προτείνει να αλλάξει ο τρόπος υπολογισμού του και κατά βάση να χορηγείται επί ένα 6μηνο με την προϋπόθεση της συμμετοχής του ανέργου σε προγράμματα κατάρτισης. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει προκρίνει «το επίδομα ανεργίας να μην είναι σταθερό και συνδεδεμένο με τον κατώτατο μισθό αλλά με τις προηγούμενες αμοιβές του ανέργου. Το επίδομα ανεργίας προτείνουμε όπως οριστεί στο 55% του μέσου μηνιαίου μισθού του ανέργου στα προηγούμενα 3 έτη με ανώτατο όριο επιδόματος τα 1200 ευρώ (το επίπεδο του μέσου μηνιαίου μισθού των πλήρως απασχολούμενων τον Ιανουάριο του 2020 σύμφωνα με τα στοιχεία του 151 ΕΦΚΑ)». Διευκρινίζει όμως πως πρέπει «η διάρκεια του αυξημένου επιδόματος να είναι στους έξι μήνες, αντί για δώδεκα μήνες που είναι τώρα, και να πληρώνεται υπό την προϋπόθεση ότι ο άνεργος αναζητά ενεργά εργασία ή συμμετέχει σε προγράμματα κατάρτισης». Στην συνέχεια σημειώνει ότι «αν ο άνεργος μετά τους έξι μήνες παρά τις ενεργές προσπάθειες για εύρεση εργασίας δεν έχει βρει δουλειά, θα λαμβάνει για διάστημα έως έξι μήνες ή έως ότου βρει δουλειά, αν αυτό συμβεί νωρίτερα, το επίδομα ανεργίας στο επίπεδο που είναι σήμερα, δηλ. στο 55% του κατώτατου μισθού». Το πώς πρακτικά θα εφαρμοστεί αυτή η κατεύθυνση της Έκθεσης Πισσαρίδη αφορά την νομοθεσία που θα υπάρξει και το αν θα ενσωματωθεί σε αυτή το σύνολο της πρότασης ή το πρώτο τμήμα της. Αυτό συναρτάται σε σημαντικό βαθμό από τις οικονομικές δυνατότητες του ΟΑΕΔ, οι οποίες πάντα σχετίζονται με την συνολική δυνατότητα της οικονομίας.

Όπως καταγράφεται στο κείμενο της έκθεσης προκρίνονται οι «ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης» έναντι των «μη ενεργητικών». Δηλαδή η επιδότηση των επιχειρήσεων για προσλήψεις εργαζομένων αντί για την καταβολή επιδομάτων ανεργίας. Όπως σημειώνεται χαρακτηριστικά στην έκθεση πρέπει να υπάρξει «εξορθολογισμός των μη ενεργητικών πολιτικών για την αγορά εργασίας». Πιο συγκεκριμένα υποστηρίζεται πως «κατά τη διάρκεια της δεκαετούς οικονομικής κρίσης δόθηκε έμφαση στις μη ενεργητικές πολιτικές. Αν και δεν υπήρξε άμεση αύξηση του επιδόματος ανεργίας, οι εγγεγραμμένοι άνεργοι μπορούσαν να επωφεληθούν από μια σειρά επιδοτήσεων. Αυτά τα μέτρα ήταν απαραίτητα για την αντιμετώπιση των οικονομικών δυσχερειών όσων έχασαν τη δουλειά τους. Οι πολιτικές αυτές δεν συνοδεύθηκαν όμως με ενεργητικές πολιτικές, όπως αυτές που προτείνονται παραπάνω, ώστε να φέρουν τους ανέργους στην αγορά εργασίας. Επιπλέον, είναι κρίσιμο να διασφαλίζεται ότι η δομή του συστήματος παροχών δεν λειτουργεί ως αντικίνητρο για την εργασία». Αξίζει να σημειωθεί πως την περίοδο των μνημονίων αυτή η τελευταία αναφορά αποτέλεσε και την αφετηριακή θέση για την μείωση του ποσού αλλά και των όρων παροχής των επιδομάτων.

ΟΑΕΔ: Όλες οι παροχές που εξασφαλίζει η κάρτα ανεργίας

Το βασικό μηνιαίο επίδομα ανεργίας ανέρχεται στα 399,25 ευρώ για διάστημα από 80 έως 300 μέρες, συν τις ενισχύσεις εορτών.

Για κάθε προστατευόμενο μέλος της οικογένειας προσαυξάνεται κατά 10%.

Δικαιούχοι είναι οι εγγεγραμμένοι άνεργοι στο μητρώο του ΟΑΕΔ που είτε 1) έχουν απολυθεί, 2) έχουν λήξει οι συμβάσεις ορισμένου χρόνου, ή 3) βρίσκονται σε επίσχεση εργασίας, και πληρούν τις προϋποθέσεις των ημερών ασφάλισης. Επιδοτούμενοι άνεργοι της ΕΕ μπορούν να μεταφέρουν στην Ελλάδα το επίδομα τους για διάστημα έως 3 μήνες.

Επίδομα Μακροχρόνιας Ανεργίας

Όσοι έχουν εξαντλήσει το 12μηνο επίδομα ανεργίας, δικαιούνται για άλλους 12 μήνες το μηνιαίο επίδομα μακροχρόνια ανέργων που ανέρχεται στα 200 ευρώ. Ισχύουν εισοδηματικά κριτήρια.

Βοήθημα Ανεργίας Ελεύθερων Επαγγελματιών Ασφαλισμένων του ΕΦΚΑ (τ.ΟΑΕΕ, τ. ΕΤΑΠ – ΜΜΕ, τ. ΕΤΑΑ)

Το βοήθημα είναι 360 ευρώ τον μήνα, για 3 έως 9μήνες ανάλογα με τα έτη ασφάλισης. Ισχύουν εισοδηματικά κριτήρια.

Ειδικό Εποχικό Βοήθημα

Το ύψος του ειδικού εποχικού βοηθήματος κυμαίνεται από508 έως 1.016 ευρώ και καταβάλλεται εφάπαξ στο τρίμηνο Σεπτεμβρίου-Νοεμβρίου κάθε έτους. Δικαιούχοι είναι εργαζόμενοι ασφαλισμένοι στον ΕΦΚΑ που ασκούν ένα από τα 23 επαγγέλματα που συμπεριλαμβάνονται στη σχετική λίστα (βλ. πληροφορίες στον ιστότοπο oaed.gr).

Ειδικό Βοήθημα Τρίμηνης Παραμονής στο Μητρώο Ανέργων, Επίσχεσης Εργασίας, και Αποφυλακισμένων

Όσοι συμπληρώσουν 3 μήνες εγγεγραμμένοι στο μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ και έχουν δουλέψει τουλάχιστον 60 μέρες το προηγούμενο έτος δικαιούνται 239,55 ευρώ. Δικαιούχοι είναι επίσης όσοι βρίσκονται σε επίσχεση εργασίας και το βοήθημα ανέρχεται σε 319,40 ευρώ. Για αυτές τις δυο κατηγορίες δικαιούχων το βοήθημα δίνεται 3 φορές στο ίδιο ημερολογιακό έτος ανά τρίμηνο. Οι αποφυλακισμένοι δικαιούνται βοήθημα έως 239,55 ευρώ, αλλά δίνεται 3 φορές στο ίδιο ημερολογιακό έτος ανά μήνα. Για όλους τους παραπάνω δικαιούχους, το βοήθημα προσαυξάνεται κατά 10% για κάθε προστατευόμενο μέλος της οικογένειας. Ισχύουν εισοδηματικά κριτήρια.

Ειδικό Βοήθημα μετά τη Λήξη του Επιδόματος Ανεργίας

Εάν για ένα μήνα μετά τη λήξη του επιδόματος ανεργίας ο δικαιούχος παραμένει εγγεγραμμένος άνεργος, λαμβάνει εφάπαξ 207,61 ευρώ, προσαυξανόμενο κατά 10% για κάθε προστατευόμενο μέλος της οικογένειας. Ισχύουν εισοδηματικά κριτήρια. Εξαιρούνται όσοι δικαιούνται το ειδικό εποχικό βοήθημα.

Παροχή λόγω Αφερεγγυότητας Εργοδότη

Όσοι εργάζονται σε επιχείρηση που πτωχεύει, λαμβάνουν εφάπαξ παροχή που αντιστοιχεί σε ανεξόφλητες αποδοχές έως 3μήνες και ασφαλίζονται σε όλους τους κλάδους.

Ειδική Παροχή Προστασίας Μητρότητας

Οι εργαζόμενες του ιδιωτικού τομέα μετά τη λήξη της λοχείας δικαιούνται ειδική παροχή για 6 μήνες ίση με το κατώτατο μισθό και ασφαλίζονται στους κλάδους κύριας και επικουρικής ασφάλισης και ασθένειας.

Συμπληρωματική Παροχή Μητρότητας

Οι εργαζόμενες με σύμβαση ιδιωτικού δικαίου κατά τη διάρκεια της κυοφορίας και λοχείας δικαιούνται συμπληρωματική παροχή για διάστημα έως 4 μήνες που καλύπτει την διαφορά μεταξύ των αποδοχών που θα λάμβαναν και του επιδόματος μητρότητας του ΕΦΚΑ που λαμβάνουν, και επίσης ασφαλίζονται στον κλάδο κύριας ασφάλισης.

Προαιρετική Ασφάλιση Μακροχρόνια Ανέργων για Θεμελίωση Συνταξιοδοτικού Δικαιώματος

Δικαιούχοι είναι οι μακροχρόνια άνεργοι (εγγεγραμμένοι πάνω από 12μήνες) που τους υπολείπονται έως 1.500 μέρες ασφάλισης για την συμπλήρωση της ελάχιστης προϋπόθεσης θεμελίωσης πλήρους σύνταξης στον ΕΦΚΑ. Ο ΟΑΕΔ καταβάλει τις εισφορές κύριας και επικουρικής ασφάλισης.

Επίδομα Διαμονής σε Τουριστικά Καταλύματα (κοινωνικός τουρισμός)

Δικαιούχοι είναι εργαζόμενοι, επιδοτούμενοι άνεργοι, και εργαζόμενες που λαμβάνουν την παροχή προστασίας μητρότητας, με τουλάχιστον 50 μέρες εργασίας, επιδόματος, ή παροχής αντίστοιχα κατά το προηγούμενο έτος. Επίσης, εγγεγραμμένοι άνεργοι ΑμεΑ με ποσοστό αναπηρίας 50% και άνω είναι δικαιούχοι χωρίς άλλες προϋποθέσεις. Η διάρκεια διαμονής είναι έως 5 μέρες, και διπλασιάζεται στην Λέσβο, Χίο, Σάμο, Κω και Λέρο. Ισχύουν εισοδηματικά και κοινωνικά κριτήρια. Ωφελούμενοι είναι και τα προστατευόμενα μέλη των δικαιούχων.

Επίδομα Διαμονής σε Παιδικές Κατασκηνώσεις

Δικαιούχοι είναι τα παιδιά ηλικίας 6-12 ετών των εργαζόμενων, των επιδοτουμένων ανέργων, και εργαζόμενες που λαμβάνουν την παροχή προστασίας μητρότητας, με τουλάχιστον 50 μέρες εργασίας, επιδόματος, ή παροχής αντίστοιχα κατά το προηγούμενο έτος. Επίσης, οι άνεργοι που είναι εγγεγραμμένοι για διάστημα τουλάχιστον 4 μηνών στο μητρώο του ΟΑΕΔ είναι δικαιούχοι. Το επίδομα δίνεται για διαμονή κατά την περίοδο 15/6-10/9 και για διάστημα έως 15 μέρες. Ισχύουν εισοδηματικά και κοινωνικά κριτήρια.

Επιταγή Αγοράς Βιβλίων

Δικαιούχοι είναι εργαζόμενοι, επιδοτούμενοι άνεργοι, και εργαζόμενες που λαμβάνουν την παροχή προστασίας μητρότητας, με τουλάχιστον 50μέρες εργασίας, επιδόματος, ή παροχής αντίστοιχα κατά το προηγούμενο έτος. Επίσης, οι άνεργοι που είναι εγγεγραμμένοι για διάστημα τουλάχιστον 4 μηνών στο μητρώο του ΟΑΕΔ είναι δικαιούχοι. Η επιταγή είναι αξίας 20 ευρώ και εξαιρούνται τα σχολικά βιβλία. Ισχύουν εισοδηματικά και κοινωνικά κριτήρια. Ωφελούμενοι είναι και τα προστατευόμενα μέλη των δικαιούχων.

Επιταγή Θεάματος

Δικαιούχοι είναι εργαζόμενοι, επιδοτούμενοι άνεργοι, και εργαζόμενες που λαμβάνουν την παροχή προστασίας μητρότητας, με τουλάχιστον 50μέρες εργασίας, επιδόματος, ή παροχής αντίστοιχα κατά το προηγούμενο έτος. Επίσης, οι άνεργοι που είναι εγγεγραμμένοι για διάστημα τουλάχιστον 4 μηνών στο μητρώο του ΟΑΕΔ είναι δικαιούχοι. Η επιταγή είναι αξίας 15 ευρώ για θεση πλατείας για την παρακολούθηση θεατρικών παραστάσεων και παιδικής σκηνής κατά την χειμερινή θεατρική περίοδο (Οκτώβριος-Μάιος). Ισχύουν εισοδηματικά και κοινωνικά κριτήρια. Ωφελούμενοι είναι και τα προστατευόμενα μέλη των δικαιούχων.

Δωρεάν Φιλοξενία Βρεφών και Νηπίων

Δικαιούχοι είναι τα βρέφη από οκτώ μηνών έως 2,5 ετών και νήπια από 2,5 ετών έως την εγγραφή τους στο νηπιαγωγείο των εργαζόμενων, επιδοτουμένων ανέργων, και εργαζόμενων που λαμβάνουν την παροχή προστασίας μητρότητας, με τουλάχιστον 50 μέρες εργασίας, επιδόματος, ή παροχής αντίστοιχα κατά το προηγούμενο έτος. Η φιλοξενία ισχύει στους 25 Βρεφονηπιακούς Σταθμούς του ΟΑΕΔ. Ισχύουν εισοδηματικά και κοινωνικά κριτήρια.

Παροχή Ιατροφαρμακευτικής Περίθαλψης για Ανέργους

Δικαιούχοι είναι 1)Άνεργοι νέοι έως 29 ετών που είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο του ΟΑΕΔ για διάστημα τουλάχιστον 2 μηνών, 2) Μακροχρόνια άνεργοι 30-54 ετών με 600-3000 ημέρες ασφάλισης, και 3) Μακροχρόνια άνεργοι 55 ετών και άνω με 3000-4500 ημέρες ασφάλισης.