Αναδρομικά: Για ακόμη μια φορά το όνειρο χιλιάδων συνταξιούχων για την πληρωμή αναδρομικών μπαίνει στο… χρονοντούλαπο της ιστορίας. Δείτε στο xristika.gr τι έχει συμβεί…
Τέλος στις διεκδικήσεις των συνταξιούχων του Δημοσίου για αναδρομικά πέραν του 11μήνου που πληρώθηκαν ήδη στις κύριες συντάξεις τους έρχεται να βάλει απόφαση – βόμβα από την Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου, που έκρινε με οριακή πλειοψηφία ότι οι αξιώσεις για αναδρομικά επί ήδη κανονισμένων συντάξεων παραγράφονται στη διετία και ότι οι αξιώσεις για τις αντισυνταγματικές περικοπές του νόμου 4093/2012 έχουν αποσβεστεί με τα ποσά που επιστράφηκαν στους συνταξιούχους για το 11μηνο Ιουνίου 2015-Μαΐου 2016.
Πέραν του 11μήνου δεν αναγνωρίζεται καμία άλλη διεκδίκηση, ούτε καν όσων συνταξιούχων είχαν εκκρεμείς δίκες πριν πληρωθούν τα αναδρομικά του 11μήνου τον Οκτώβριο του 2020!
Η απόφαση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου με αριθμό 1975/2021, την οποία εξασφάλισε και δημοσιεύει κατ’ αποκλειστικότητα σήμερα ο «Ελεύθερος Τύπος», ανατρέπει τις αγωγές που είχαν ασκήσει μερικές χιλιάδες συνταξιούχοι του Δημοσίου ως προς τις περικοπές κύριων συντάξεων πάνω από τα 1.000 ευρώ, καθώς όπως αναφέρεται στο σκεπτικό της, οι διεκδικήσεις για την εν λόγω μείωση έχουν ικανοποιηθεί με την πληρωμή των αναδρομικών που αφορούν στο διάστημα από 11/6/2015 έως 12/5/2016.
Αναδρομικά: Το σκεπτικό
Η Ολομέλεια θεωρεί ότι δεν υφίστανται αξιώσεις πέραν του επίμαχου 11μήνου, δηλαδή πέραν του Μαΐου του 2016, κρίνοντας ότι από 13/5/2016 και μετά με το άρθρο 14 του νόμου Κατρούγκαλου (ν. 4387/2016) η βάση επανυπολογισμού των συντάξεων περιλαμβάνει τις συντάξεις όπως είχαν διαμορφωθεί ως το 2014 με τις αντισυνταγματικές περικοπές! Στην ουσία, αυτό που λέει η Ολομέλεια του Ελεγκτικού (ανατρέποντας παλαιότερες αποφάσεις Τμημάτων του) είναι ότι ο επανυπολογισμός συντάξεων που προβλέφθηκε με το νόμο Κατρούγκαλου σε ήδη κανονισμένες (καταβαλλόμενες) συντάξεις είναι συνταγματικός, παρότι έγινε σε συντάξεις που είχαν τις αντισυνταγματικές περικοπές του νόμου 4093. Επιπρόσθετα, λέει ότι οι αξιώσεις για τις εν λόγω περικοπές είναι αυτές που περιλαμβάνει το 11μηνο Ιουνίου 2015- Μαΐου 2016, για το οποίο 11μηνο πληρώθηκαν αναδρομικά με το νόμο 4734/2020. Ως εκ τούτου η απόφαση 1975/21 του Ελ. Συνεδρίου κάνει την παραδοχή ότι οι διεκδικήσεις για αναδρομικά αφορούν μόνο το επίμαχο 11μηνο που ήδη πληρώθηκε από το νόμο και δεν αναγνωρίζει καμία αξίωση πέραν του 11μήνου, θεωρώντας πως ακόμη και οι δίκες που ήταν σε εκκρεμότητα είναι απορριπτέες, γιατί με βάση το άρθρο 33 του νόμου 4734/2020 οι απαιτήσεις αποσβένονται μετά την πληρωμή του 11μήνου!
Σε συνδυασμό δε με τη συνταγματικότητα των μειώσεων μετά το νόμο Κατρούγκαλου και τη διετή παραγραφή, η Ολομέλεια του Δικαστηρίου αποφαίνεται αφενός (σκέψη 85) ότι οι αξιώσεις των συνταξιούχων του Δημοσίου για τις συντάξεις που δεν τους είχαν καταβληθεί λόγω των περικοπών του νόμου 4093 φτάνουν μόνο μέχρι την έναρξη του νόμου 4387/2016, ήτοι μέχρι 12/5/2016, και αφετέρου (σκέψη 101) ότι για μεν το διάστημα διεκδικήσεων από 11/6/2015 μέχρι 31/12/2015, η διετής παραγραφή επήλθε στο 2017, για δε τις αξιώσεις από 1η/1/2016 ως 12/5/2016, η διετής παραγραφή συμπληρώθηκε το 2018.
Αναδρομικά: Πληρώθηκαν ήδη…
Ως εκ τούτου, το Ελεγκτικό Συνέδριο από το συνδυασμό των σκέψεών του άγεται στην κρίση ότι οι διεκδικήσεις για αναδρομικά από τη μείωση του νόμου 4093 στις κύριες συντάξεις του Δημοσίου ταυτίζονται με το 11μηνο Ιουνίου 2015- Μαΐου 2016 που πληρώθηκαν ήδη με το νόμο 4734/2020. Τυχόν αγωγές πέραν του 2017 και του 2018 που συμπληρώθηκαν οι διετείς παραγραφές, κατ’ ουσίαν ακυρώνονται, ενώ όσες έχουν ασκηθεί εντός της διετούς παραγραφής και περιλαμβάνουν διεκδικήσεις πέραν του 11μήνου (π.χ., αγωγή του 2018 για αναδρομικά από το 2016) είναι απορριπτέες, διότι άπαξ και πληρώθηκαν τα αναδρομικά του 11μήνου, αποσβένεται κάθε άλλη απαίτηση όπως λέει το άρθρο 33 του νόμου 4734/2020 με το οποίο συμφώνησε με μόλις 2 ψήφους υπέρ η πλειοψηφία του Δικαστηρίου.
Στην πράξη δεν έχουν λαμβάνειν έξτρα αναδρομικά από τη μείωση του νόμου 4093 όσοι άσκησαν αγωγές στο Ελεγκτικό Συνέδριο είτε πριν το νόμο Κατρούγκαλου είτε μετά, καθώς η οριστική απόφαση της Ολομέλειάς του ανατρέπει τις αντίθετες αποφάσεις που είχαν εκδοθεί από τα Τμήματά του.
Ο λόγος δε που κατεβάζει την παραγραφή στη διετία αντί πενταετία είναι επειδή κρίνει πως η πενταετής παραγραφή αφορά αξιώσεις που προέρχονται από λάθη στην αρχική έκδοση συντάξεων, ενώ για τις περικοπές η παραγραφή είναι διετής γιατί αφορά μειώσεις σε ήδη κανονισμένες μετά την έκδοσή τους συντάξεις.
Αναδρομικά: Διεκδικήσεις που παραμένουν στο… τραπέζι
Παρά την ψυχρολουσία από την απόφαση – βόμβα του Ελεγκτικού Συνεδρίου, δεν αλλάζει το ήδη διαμορφωμένο τοπίο όσον αφορά στα αναδρομικά κύριων συντάξεων του Δημοσίου από την Εισφορά Αλληλεγγύης (ΕΑΣ) που κρίθηκε αντισυνταγματική από το ίδιο δικαστήριο για τα έτη 2017 και 2018, όπως και για τα αναδρομικά 11μήνου στις επικουρικές συντάξεις που έμειναν εκτός πληρωμών παρότι είχαν τις ίδιες μειώσεις που επιστράφηκαν στις κύριες συντάξεις.
Διεκδικήσεις για αναδρομικά πέραν του 11μήνου από τις μειώσεις του νόμου 4093 έχουν κάνει λίγοι συνταξιούχοι, και άλλωστε με το 11μηνο πήραν αναδρομικά όλοι, και χωρίς αγωγές. Στα αναδρομικά της ΕΑΣ αναμένεται πλέον σίγουρη νίκη με επιστροφές περικοπών 24 μηνών σε πάνω από 380.000 συνταξιούχους του Δημοσίου μέσα στο 2022, καθώς το Ελ. Συνέδριο έχει εκδώσει Ολομελειακή απόφαση (1477/2021) και δεν αλλάζει.
Για τα αναδρομικά 11μήνου στις επικουρικές συντάξεις (που ήδη επιδικάζουν τα Πρωτοδικεία σε εκκρεμείς δίκες) αναμένεται η τελική κρίση του Συμβουλίου της Επικρατείας που θα επιβεβαιώνει ότι οι αντισυνταγματικές περικοπές θα πρέπει να αποδοθούν στους συνταξιούχους.
Το κόστος δε των αναδρομικών που καλείται να καταβάλει η κυβέρνηση για την ΕΑΣ και τις επικουρικές δεν ξεπερνά το 1,2 δισ. ευρώ.
Αναδρομικά: Ποιοι και πότε μπορούν να βγουν νωρίτερα στη σύνταξη
Παράλληλα, αυξάνεται ο αριθμός των ασφαλισμένων που υποβάλλουν αιτήσεις πρόωρης συνταξιοδότησης με αποτέλεσμα οι υπηρεσίες του ΕΦΚΑ να υπολογίζουν ότι μέχρι το τέλος της χρονιάς θα έχουν ξεπεράσει τις 200.000, πολύ περισσότερες από τις 161.719 που υποβλήθηκαν το 2020 και τις 165.944 που υποβλήθηκαν το 2019
Το κύμα εξόδου έχει ενταθεί το τελευταίο διάστημα, ενόψει των αλλαγών που αναμένεται να τεθούν σε εφαρμογή από τη νέα χρονιά στο συνταξιοδοτικό.
Ωστόσο το υπουργείο Εργασίας έχει σπεύσει να διευκρινίσει πως όσοι ασφαλισμένοι έχουν θεμελιώσει ή κατοχυρώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης μέχρι τις 31/12/2021 δεν υπάρχει λόγος να σπεύδουν να συνταξιοδοτηθούν πριν το τέλος του έτους, καθώς μπορούν να το κάνουν οποτεδήποτε εκείνοι κρίνουν.
Έτσι δεν θα στερηθούν και την αυξημένη ανταπόδοση που θα λάβουν για κάθε χρόνο που θα μένουν επιπλέον στην εργασία τους.
Άλλωστε, χιλιάδες ασφαλισμένοι μπορούν να αποχωρήσουν πρόωρα και μετά το 2022 που εκπνέει το μεταβατικό διάστημα.
Πρόκειται κυρίως για μητέρες ανηλίκων στον ιδιωτικό τομέα, γονείς στο Δημόσιο, ασφαλισμένους με 35ετίες στο Δημόσιο και ΔΕΚΟ – Τράπεζες κ.α. που «πιάνουν» τα μεταβατικά όρια ηλικίας σύμφωνα με τους πίνακες του νόμου 4336 του 2015, ώστε να φύγουν πριν από τα 62 ή τα 67 έτη.
Ο νόμος 4336/2015 (ο οποίος είναι σε ισχύ και αφορά τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης) χωρίζει τους ασφαλισμένους στις 3 παρακάτω κατηγορίες:
1. Όσοι είχαν θεμελιωμένο δικαίωμα συνταξιοδότησης έως 18/8/2015, ημερομηνία έναρξης ισχύος του ν. 4336/2015. Θεμελιωμένο δικαίωμα είχαν όσοι έως 18/8/2015 είχαν συμπληρώσει και τα απαιτούμενα χρόνια ή ημέρες ασφάλισης και το κατά περίπτωση όριο ηλικίας.
Οι ασφαλισμένοι αυτοί διατήρησαν το δικαίωμά τους, δεν εντάχθηκαν στις λεγόμενες «μεταβατικές» διατάξεις και μπορούν να ασκήσουν το δικαίωμά τους χωρίς κανέναν χρονικό περιορισμό και χωρίς τον φόβο ότι μια μελλοντική αλλαγή νομοθεσίας μπορεί να ανατρέψει τα «ώριμα δικαιώματά» τους.
2. Οι ασφαλισμένοι που κατοχυρώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης έως 31/12/2021. Αυτοί οι ασφαλισμένοι μπορούν επίσης να ασκήσουν το δικαίωμά τους και μετά την 1η/1/2022 και δεν χάνουν το δικαίωμα ακόμα και αν συμπληρώνουν το νέο όριο ηλικίας μετά την 1η/1/2022.
Για να θεωρηθεί κατοχυρωμένο δικαίωμα θα πρέπει ο ασφαλισμένος να έχει συμπληρώσει τα απαιτούμενα χρόνια ή ένσημα και το παλαιό, ισχύον πριν από τον ν. 4336/2015, όριο ηλικίας έως 31/12/2021 και όχι το νέο προβλεπόμενο όριο ηλικίας.
Από την ανωτέρω κατηγορία, όσοι έχουν συμπληρώσει και το νέο όριο ηλικίας συνταξιοδότησης, έχουν όχι μόνο κατοχυρωμένο, αλλά και θεμελιωμένο δικαίωμα και, κατά συνέπεια, δεν κινδυνεύουν ούτε από κάποια μελλοντική αλλαγή νόμου.
Οσοι έχουν συμπληρώσει τα απαιτούμενα χρόνια και το παλαιό όριο έχουν μεν κατοχυρώσει δικαίωμα και, βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας, μπορούν να συνταξιοδοτηθούν, όταν συμπληρώσουν το νέο όριο ηλικίας (προφανώς ακόμα και αν συμπληρώνουν αυτό μετά την 1η/1/2022), δεν έχουν όμως θεμελιωμένο «ώριμο δικαίωμα» και συνεπώς αν ψηφιστεί νέος νόμος πριν συμπληρώσουν το νέο όριο, κινδυνεύουν να απολέσουν το δικαίωμα.
3. Όσοι δεν υπάγονται σε μεταβατικές διατάξεις, όσοι δηλαδή είτε δεν είχαν συμπληρώσει έως το 2012 τις απαιτούμενες ημέρες ασφάλισης είτε αν και έχουν συμπληρώσει τα απαιτούμενα έτη έως το 2021 δεν προλαβαίνουν να συμπληρώσουν έως τότε το παλιό ηλικιακό όριο (π.χ. άνδρας στο ΙΚΑ που δεν συμπληρώνει τις 10.500 ημέρες έως το 2012, γυναίκα μητέρα ανηλίκου που δεν συμπλήρωσε 5.500 ημέρες έως το 2012 και άνδρας δημόσιος υπάλληλος που έχει 35 έτη ασφάλισης, αλλά δεν συμπληρώνει τα 58 έτη έως το 2021 ή άνδρας/γυναίκα στο Δημόσιο που δεν συμπληρώνει τα 56 ή 58 για μειωμένη σύνταξη μέχρι 31/12/2021). Αυτή η κατηγορία ασφαλισμένων θα συνταξιοδοτηθεί στα 62 έτη, αν τότε έχει συμπληρώσει 40 έτη ασφάλισης, άλλως, αν έχει λιγότερο χρόνο ασφάλισης, θα συνταξιοδοτηθεί με πλήρη σύνταξη στα 67 έτη και μειωμένη στα 62 έτη, ανάλογα με τις προβλεπόμενες διατάξεις.