Καιρός: Η μετεωρολογική βόμβα που απειλεί την Ελλάδα – Τι έγινε πριν 169 χρόνια

Καιρός: Πολύ δύσκολες καιρικές συνθήκες θα επικρατήσουν στη χώρα μας τις επόμενες ώρες.

Αντιμέτωπη με μια νέα κακοκαιρία βρίσκεται η Ελλάδα, με την μετεωρολογική βόμβα που θα πλήξει τα βόρεια της χώρας να συγκρίνεται με μια από τις μεγαλύτερες φυσικές καταστροφές: Αυτή που συνέβη το 1854 στη Μαύρη Θάλασσα με την ολική καταστροφή του Αγγλογαλλικού στόλου.

«Τότε η πίεση στο κέντρο του χαμηλού είχε πέσει στα 993,5 hPa. Τώρα, η πίεση θα πέσει πολύ πιο κάτω και είναι λογικό να προβλέψει κάποιος περισσότερες καταστροφές, αλλά ας μην ξεχνάμε ότι στις μέρες μας πολλά πράγματα (υποδομές, πλοία κ.λπ.) είναι ανθεκτικότερα», σημειώνει για το νέο σύστημα ο μετεωρολόγος, και αντιπρόεδρος του ΔΣ Κέντρου Μελετών Διαχείρισης Κρίσεων της ΓΓΠΠ, Δημήτρης Ζιακόπουλος.

Το «τότε» που εννοεί ο κύριος Ζιακόπουλος έχει σημειωθεί στα αλμανάκ και στα καλεντάρια της ιστορίας με την ημερομηνία 14 Νοεμβρίου 1854. Τότε που ο Αγγλογαλλικός στόλος βρέθηκε αντιμέτωπος με μια παρόμοια μετεωρολογική βόμβα σαν αυτή που έρχεται…

Είναι δε τόσο ιστορικής σημασίας τα όσα διαδραματίστηκαν που η Μεγάλη Θύελλα (όπως έμεινε στην ιστορία) που σημειώθηκε έγινε η αφορμή ώστε να υπάρξουν μεγάλες αλλαγές στην αντιμετώπιση των καιρικών φαινομένων.

Σύμφωνα με το ιστολόγιο του κυρίου Ζιακόπουλου, η τύχη του Κριμαϊκού πολέμου εν πολλοίς κρίθηκε σε αυτή την μετεωρολογική βόμβα:

«Στον Κριμαϊκό Πόλεμο (1854-1856) αντίπαλοι ήταν από τη μια πλευρά η Ρωσία του Νικολάου Α΄ και από την άλλη η συμμαχία που βασικά αποτελούνταν από την Αγγλία, τη Γαλλία και την Τουρκία.

Η θύελλα που έπληξε την περιοχή της Κριμαίας στις 14 Νοεμβρίου 1854 και προξένησε μεγάλες καταστροφές στον Αγγλογαλλικό στόλο είχε σημαντική συμβολή στην ανάπτυξη της επιχειρησιακής μετεωρολογίας. Ας δούμε όμως πρώτα τα γεγονότα από την καθαρά μετεωρολογική τους πλευρά.

Το πρωί της 14ης Νοεμβρίου ένα βαθύ βαρομετρικό χαμηλό κινούμενο από τα νοτιοδυτικά προς τα βορειοανατολικά με ταχύτητα 30 χιλιομέτρων την ώρα άρχισε να πλησιάζει την περιοχή της Κριμαίας.

Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις των πολεμικών πλοίων των εμπόλεμων χωρών, η χαμηλότερη πίεση που καταγράφηκε ήταν 993,5 hPa στο χρονικό διάστημα από 10:30 ως 11:00 τοπική ώρα και η ένταση του ανέμου έφθασε τα 11 μποφόρ (ένα αγγλικό πλοίο ανέφερε ένταση ανέμου ακόμα και 12 μποφόρ).

Τα αποτελέσματα της φοβερής θύελλας ήταν καταστροφικά. Στη Σεβαστούπολη ξηλώθηκαν στέγες σπιτιών, ξεριζώθηκαν πολλά δένδρα και σημειώθηκαν πλημμύρες. Ακόμα πιο μεγάλες ήταν οι ζημιές στη θάλασσα ιδιαίτερα για τους Συμμάχους. Οι Άγγλοι έχασαν συνολικά 21 μικρά και μεγάλα πλοία και οι Γάλλοι 16, τα περισσότερα από τα οποία ήταν εμπορικά.

Δυστυχώς όμως για τους Γάλλους μεταξύ των πλοίων που βυθίστηκαν ήταν και το θωρηκτό Henri IV, το καμάρι του Γαλλικού Πολεμικού Ναυτικού, γεγονός που είχε τεράστιο ψυχολογικό αντίκτυπο σε όλο το στρατό τους. Οι Ρώσοι, έχοντας υποστεί πολύ μικρότερες απώλειες από τη θύελλα, υποδέχθηκαν με μεγάλη χαρά την καταστροφή του στόλου των αντιπάλων τους. Είναι χαρακτηριστική η αντίδραση του τσάρου Νικολάου Α΄, ο οποίος όταν έμαθε τα νέα, έγραψε στον στρατάρχη πρίγκιπα Μένσικοφ: «Ευχαριστούμε για τη θύελλα, μας βοήθησε σημαντικά. Θα επιθυμούσαμε ακόμα μία».

Μετά την καταστροφή, ο Γάλλος στρατάρχης Βεγιό, επιστημονικός σύμβουλος του Γάλλου υπουργού Πολέμου, ζήτησε από τον Ουρβανό Λε Βεριέ, ονομαστό αστρονόμο και διευθυντή του Αστεροσκοπείου του Παρισιού, να ερευνήσει την υπόθεση αν η πορεία της θύελλας μπορούσε να προβλεφθεί και κατ’ επέκταση αν μπορούσε να υπάρξει έγκαιρη προειδοποίηση του στόλου ώστε να πάρει τα κατάλληλα μέτρα προστασίας.

Ο Λε Βεριέ ήλθε σε επαφή με μεγάλο αριθμό επιστημονικών ινστιτούτων στην Ευρώπη από τα οποία ζήτησε τις μετεωρολογικές παρατηρήσεις που είχαν καταγράψει τις μέρες που προηγήθηκαν της θύελλας, καθώς και οποιαδήποτε άλλη σχετική με το θέμα πληροφορία. Ο Λε Βεριέ έλαβε απαντήσεις από 250 Ινστιτούτα και Οργανισμούς, μελέτησε όλα τα στοιχεία και κατέληξε στο παρακάτω συμπέρασμα με το οποίο συμφωνούσαν και οι μετεωρολόγοι της εποχής: «Η πορεία της θύελλας θα μπορούσε να προβλεφτεί».

Έχει γραφεί ότι το βαρομετρικό χαμηλό που κατέστρεψε μέρος του Αγγλογαλλικού στόλου στην Κριμαία είχε διασχίσει την Ευρώπη κινούμενο από τα Δ-ΒΔ προς τα Α-ΝΑ της ηπείρου μας, αλλά ο χάρτης με την πορεία του χαμηλού το πρωί της 14ης Νοεμβρίου 1854 δείχνει ότι το χαμηλό πλησίασε την Κριμαία από τα νοτιοδυτικά.

Αυτό σημαίνει ότι το συγκεκριμένο χαμηλό είχε διασχίσει τη νότια Ευρώπη και το πιθανότερο τη Μεσόγειο κινούμενο από τα Δ-ΝΔ προς τα Α-ΒΑ. Η βορειοανατολική πορεία του χαμηλού ενισχύεται και από το γεγονός ότι, σύμφωνα με τις ανεμολογικές παρατηρήσεις των πλοίων, οι άνεμοι που επικράτησαν στην περιοχή της Κριμαίας μετά την απομάκρυνση του χαμηλού (από το μεσημέρι της 14ης Νοεμβρίου ως το πρωί της 15ης του μήνα) ήταν Δ-ΝΔ.

Σε κάθε περίπτωση, το συμπέρασμα του Λε Βεριέ σηματοδότησε το ξεκίνημα της συνοπτικής μετεωρολογίας και της πρόγνωσης του καιρού που συνδέεται άμεσα με αυτή».

Καιρός: Ο Καλλιάνος προειδοποιεί – «Έχω πολύ καιρό να δω κάτι τέτοιο»

Για τη νέα κακοκαιρία και τα έντονα φαινόμενα που θα φέρει μίλησε ο γνωστός μετεωρολόγος, Γιάννης Καλλιάνος.

Από αύριο αναμένεται σοβαρή επιδείνωση του καιρού με τους μετεωρολόγους να κρούν καμπανάκι για έντονα φαινόμενα με κύρια χαρακτηριστικά το κρύο, τους θυελλώδεις ανέμους, τις καταιγίδες και τις χιονοπτώσεις.

Σύμφωνα με τον μετεωρολόγο Γιάννη Καλλιάνο, αναμένεται στη χώρα ένα βαρομετρικό χαμηλό με πιέσεις που δεν έχουμε ξαναδεί στη χώρα.

Η ανάρτηση του Γιάννη Καλλιάνου
«ΕΧΩ ΑΡΚΕΤΟ ΚΑΙΡΟ ΝΑ ΔΩ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΕΝΑ ΒΑΡΟΜΕΤΡΙΚΟ ΧΑΜΗΛΟ ΜΕ ΤΕΤΟΙΕΣ ΠΙΕΣΕΙΣ

Έχω αρκετό καιρό να δω ένα βαρομετρικό χαμηλό που να περνάει πάνω από τη χώρα μας και να είναι τόσο βαθύ, να έχει δηλαδή τόσο χαμηλή βαρομετρική πίεση στο κέντρο του που θα αγγίξει ακόμα και τα 980 mbar. Προφανώς και έχει ξανασυμβεί, όμως ομολογώ ότι δεν συμβαίνει πολύ συχνά. Αυτό σημαίνει πολλά ως προς την ένταση κάποιων καταιγίδων αλλά και κυρίως ως προς την σφοδρότητα των ανέμων.

Ασχέτως όμως με το τι γράφτηκε αλλά και τι ειπώθηκε σε διάφορα μέσα, προσωπικά εκτιμώ ότι η αυριανή μέρα θα έχει κάποιες μικροεκπλήξεις σε ότι αφορά στα υψόμετρα χιονοπτώσεων.Δηλαδή, για το χρονικό διάστημα από το απόγευμα / βράδυ του Σαββάτου έως και το πρωί / μεσημέρι της Κυριακής :

ΣΥΜΦΩΝΩ απόλυτα ότι θα χιονίσει έστω και πρόσκαιρα στις περισσότερες ορεινές περιοχές της ηπειρωτικής χώρας.

ΔΙΑΦΩΝΩ όμως ότι θα απασχοληθούν μόνο τα ηπειρωτικά από χιονοπτώσεις. Θα χιονίσει πρόσκαιρα και σε ορεινά τμήματα των βορείων Επτανήσων αλλά και σε ορεινά τμήματα των νησιών του βορειοανατολικού Αιγαίου (σε κάποιες περιπτώσεις και στα ημιορεινά εκεί)

ΣΥΜΦΩΝΩ ότι πρόσκαιρα οι χιονοπτώσεις θα κατέβουν χαμηλότερα υψομετρικά στη Βόρεια Ελλάδα.

ΔΙΑΦΩΝΩ όμως ότι στα Βόρεια (Μακεδονία – Θράκη) θα χιονίσει μόνο πάνω από τα 500-700 μέτρα ενδεικτικά. Για παράδειγμα, στην Κεντρική Μακεδονία, στην Ανατολική Μακεδονία και στη Θράκη, τοπικά (δηλαδή σε ορισμένες περιοχές) οι χιονοπτώσεις θα κατέβουν και ακόμα χαμηλότερα, δηλαδή ακόμα και πάνω από τα 250-300 μέτρα υψόμετρο. Μπορεί να μην είναι παντού πυκνές, αλλά θα απασχολήσουν έστω και πρόσκαιρα και περιοχές χαμηλότερου υψομέτρου σε σχέση με τα 500-700 μέτρα.

ΥΓ_1 : Επειδή θα έχει προηγηθεί βροχή πριν την έλευση των ψυχρότερων αερίων μαζών, δεν θα είναι εξαιρετικά εύκολη η χιονόστρωση. Αυτό θα συμβεί μόνο σε περιοχές που επιμείνουν οι χιονοπτώσεις και είναι κατά περιόδους πυκνές. Πάντως, σε γενικές γραμμές, οι χιονοπτώσεις στα περισσότερα τμήματα δεν θα είναι πάρα πολύ μεγάλης διάρκειας.

ΥΓ_2 : Οι άνεμοι θα είναι σφοδρότατοι ειδικά το Σάββατο και μέχρι και το πρωί της Κυριακής. Θα φτάνουν οι μέσες εντάσεις τους τα 8-9 μποφόρ, ενώ οι ριπές τους ενδέχεται να φτάσουν ακόμα και τα 10-11 μποφόρ. Αυτές οι εντάσεις των ανέμων δεν θα απασχολούν μόνο νησιωτικές και θαλάσσιες περιοχές, θα απασχολούν και τα ηπειρωτικά τμήματα.

ΥΓ_3 : Η “ισχύς” του βαρομετρικού χαμηλού που θα περάσει από τη Βόρεια Ελλάδα και θα κατευθυνθεί προς τη Μαύρη Θάλασσα είναι τέτοια (990 mbar έως 980 mbar στα Βόρεια και καταλήγει με πίεση 966-970 mbar μέσα στη Μαύρη Θάλασσα), που οι εντάσεις των ανέμων πιθανότατα θα δημιουργήσουν προβλήματα.

ΥΓ_4 : Πέρα από τις ανοιχτές θάλασσες, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στον Θερμαϊκό κόλπο (και στον ευρύτερο νομό Θεσσαλονίκης), στον Κορινθιακό κόλπο, στον Πατραϊκό κόλπο αλλά και στα ορεινά της ηπειρωτικής χώρας. Οι άνεμοι εκεί ενδέχεται να προκαλέσουν τεράστια προβλήματα.»

Καιρός: Τι δείχνουν τα Μερομήνια

Δύσκολος θα είναι ο φετινός χειμώνας σύμφωνα με τα Μερομήνια.

Οι προβλέψεις των ειδικών για τα Μερομήνια 2023-2024 δημοσιεύτηκαν και όπως όλα δείχνουν «έρχονται» δύσκολοι μήνες με τσουχτερό κρύο που θα μας κάνουν να αναπολήσουμε την καλοκαιρία του Οκτωβρίου.

Οι ειδικοί ήδη έχουν στα χέρια τους τα πρώτα στοιχεία για το πως θα κινηθεί ο καιρός μέχρι και τον Φεβρουάριο.

Τσουχτερό κρύο, πολλές βροχές αλλά και χιόνια προβλέπουν τα μερομήνια για τον καιρό από τον Νοέμβριο 2023 μέχρι και τον Μάρτιο 2024 με τον καιρό να βελτιώνεται από αρχές Απριλίου και έπειτα.

Νοέμβριος 2023

Ο Νοέμβριος μπαίνει με απότομη αλλαγή και πολλές βροχές, κυρίως στη νησιωτική Ελλάδα. Σύμφωνα με τα μερομήνια, από πλευράς θερμοκρασιών ο μήνας θα είναι ήπιος ενώ προς τα τέλη θα υπάρξει η πρώτη πτώση καθώς έρχεται ο χειμώνας.

Δεκέμβριος 2023

Σημαντική πτώση της θερμοκρασίας θα καταγραφεί στις πρώτες ημέρες του Δεκεμβρίου. Μετά τις 10 του μήνα θα είναι έντονα τα φαινόμενα, με αρκετό χιόνι, πολύ κρύο και δυνατές βροχές. Σύμφωνα με τα μερομήνια, θα είναι ο πιο δύσκολος μήνας με πάρα πολύ χαμηλές θερμοκρασίες.

Ιανουάριος 2024

Το πολικό ψύχος θα χαρακτηρίζει τον Ιανουάριο, τουλάχιστον μέχρι τα Θεοφάνεια. Οι δυσκολίες θα είναι καθημερινές, ενώ δεν αποκλείονται και πλημμυρικά φαινόμενα. Οι θερμοκρασίες θα αυξομειώνονται ενώ στο τρίτο δεκαήμερο θα επανέλθει το ψύχος.

Φεβρουάριος 2024

Άστατος θα είναι ο καιρός τον Φεβρουάριο, με πολλές καταιγίδες αλλά και συνέχεια στις χιονοπτώσεις. Τα πλημμυρικά φαινόμενα δεν αποκλείεται να συνεχιστούν, ενώ ανάλογες δυσκολίες θα αντιμετωπίσουν και άλλες μεσογειακές χώρες.

Μάρτιος 2024

Ο πρώτος μήνας που θα έχει πιο ήπιο καιρό αναμένεται να είναι ο Μάρτιος. Μετά τα μέσα του μήνα, ωστόσο, τα φαινόμενα θα αρχίσουν να είναι ξανά έντονα κατά τόπους ενώ στο τέλος του θα υπάρχει ισχυρή κακοκαιρία σχεδόν σε όλη την Ελλάδα.

Απρίλιος 2024

Με δύσκολο καιρό θα αρχίσει ο Απρίλιος, ωστόσο, στην πορεία θα αρχίσει να βελτιώνεται. Οι βροχές και ο αέρας θα εμφανίζονται σε τακτά χρονικά διαστήματα μέχρι τα μέσα του μήνα, όταν και σταδιακά θα αρχίσει περαιτέρω βελτίωση.