«Φεύγουν» οι τράπεζες: Δείτε πού πάνε – Τι θα γίνει με τις καταθέσεις μας

Μετά τους πλούσιους, φεύγουν και οι τράπεζες από τη χώρα. Δείτε πού πάνε.

Η αιτία για το… φευγιό των τραπεζών είναι οι απότομες αυξήσεις στους φόρους πλούτου και στα μερίσματα.

Αυτό συμβαίνει στη Νορβηγία, καθώς η αριστερή κυβέρνηση έχει ωθήσει δεκάδες πλουσίους να μετακομίσουν σε μια άλλη ευημερούσα, ορεινή χώρα νότιοτερα, στο κέντρο της Ευρωπης.

Τώρα και οι τραπεζίτες τους φαίνεται πως έχουν πλέον στο στόχαστρό τους την Ελβετία.

Η DNB Bank ASA, η μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας, σχεδιάζει να ανοίξει ένα γραφείο αντιπροσωπείας με δύο υπαλλήλους που μιλούν νορβηγικά στη Ζυρίχη, με έμφαση στις ιδιωτικές τραπεζικές υπηρεσίες.

Η επενδυτική τράπεζα Arctic Securities AS στήνει επίσης κατάστημα στη μεγαλύτερη ελβετική πόλη. Η ABG Sundal Collier έχει ιδρύσει μια θυγατρική στη Λουκέρνη, η οποία εξυπηρετεί κυρίως εταιρικούς πελάτες.

Τα σχέδια των τραπεζιτών να μετακομίσουν νότια σηματοδοτούν ότι η μικρή αλλά σημαντική μετανάστευση από πλούσιους επιχειρηματίες θα μπορούσε να γίνει μόνιμη, ενισχύοντας το καθεστώς της Ελβετίας ως παράδεισος με χαμηλή φορολογία. Οι Νορβηγοί δανειστές που κυνηγούν τους υφιστάμενους πελάτες τους θα ανταγωνιστούν με εταιρείες όπως η UBS Group AG και η Julius Baer Group Ltd. για τις δραστηριότητές τους στο νέο περιβάλλον.

82 πλούσιοι Νορβηγοί με συνολική καθαρή περιουσία περίπου 46 δισεκατομμυρίων κορωνων (4,3 δισεκατομμύρια δολάρια) εγκατέλειψαν τη χώρα το 2022-2023, με 34 να εγκαταλείπουν μόνο πέρυσι, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών.

Περισσότερα από 70 από αυτούς έχουν μετακομίσει στην Ελβετία, ανέφερε τον Ιανουάριο η επιχειρηματική εφημερίδα Dagens Naeringsliv.

«Πάρτε τα λεφτά σας από την τράπεζα»: Σάλος με το πώς αδειάζουν τις καταθέσεις

Οι ίδιες οι τράπεζες θέλουν να διώξουν καταθέσεις! Τι κερδίζουν αδειάζοντας… τα ταμεία.

Οι ελληνικές τράπεζες αρχίζουν να λαμβάνουν προληπτικά μέτρα για να αποτρέψουν τη μείωση του περιθωρίου επιτοκίων από το οποίο αντλούν τα περισσότερα κέρδη τους. Μάλιστα είχαν αρχίσει τις κινήσεις πολύ πριν αποφασισθεί από την ΕΚΤ η αναμενόμενη μείωση των βασικών της επιτοκίων, κατά 0,25% τον Ιούνιο.

Αλλάζουυν τη δομή των επιτοκίων που προσφέρουν για προθεσμιακές καταθέσεις.

Αυτό που κάνουν είναι να διώχουν ουσιαστικά καταθέσεις που μπορεί να αποδειχθούν ακριβές για τις τράπεζες, όταν θα αρχίσει η μείωση των ευρωπαϊκών επιτοκίων.

Υπενθυμίζεται ότι στην τελευταία συνεδρίαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας επιβεβαιώθηκε ότι ο πληθωρισμός μειώνεται σύμφωνα με τις προβλέψεις, ώστε να υποχωρήσει κοντά στον στόχο του 2% το 2025 και η ΕΚΤ βρίσκεται σε πορεία που οδηγεί στην πρώτη μείωση τον Ιούνιο, εκτός πολύ σοβαρού απροόπτου. Αυτό ήδη κινητοποιεί τις τραπεζικές διοικήσεις στην Αθήνα, ώστε να αρχίσουν να… μαζεύουν τις -ήδη χαμηλές- αποδόσεις που προσφέρουν για τις προθεσμιακές καταθέσεις.

Η τάση αυτή διαφάνηκε ήδη από τον Φεβρουάριο: το μέσο επιτόκιο στις καταθέσεις διάρκειας 12 μηνών για τα νοικοκυριά κορυφώθηκε στο 1,83%, όπου διατηρήθηκε τον Δεκέμβριο και τον Ιανουάριο, ενώ τον Φεβρουάριο σημειώθηκε μικρή μείωση στο 1,80%. Το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο όλων των καταθέσεων των νοικοκυριών (μίας ημέρας και προθεσμιακών) έφθασε στην κορύφωσή του στο 0,45% αυτόν τον Φεβρουάριο και πλέον αναμένεται να αρχίσει η υποχώρηση.

Από αυτόν τον μήνα, οι τράπεζες άρχισαν να αλλάζουν τη δομή των προσφορών τους για τα επιτόκια των προθεσμιακών καταθέσεων, ουσιαστικά αποθαρρύνοντας τους καταθέτες που θέλουν να «κλείσουν» χρήματα για μια καλή απόδοση και οι οποίοι έχουν πλέον λίγες διεξόδους, όπως τα έντοκα γραμμάτια του Δημοσίου και τα ειδικά αμοιβαία κεφάλαια ομολογιών τακτής λήξης.

Οι αλλαγές που γίνονται από τις τράπεζες κινούνται σε δύο κατευθύνσεις:

• Καταργήθηκαν οι προθεσμιακές καταθέσεις με διάρκεια πάνω από 12 μήνες, οι οποίες είχαν προσφέρει αρκετά καλές αποδόσεις στους αποταμιευτές, που ξεπερνούσαν και το 2%. Καταθέσεις τόσο μεγάλης διάρκειας θα γίνουν σύντομα ασύμφορες για τις τράπεζες, όταν αρχίσει να υποχωρεί το βασικό επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων της ΕΚΤ, που σήμερα βρίσκεται στο επίπεδο ρεκόρ του 4%.
• Η καμπύλη των αποδόσεων στις νέες καταθέσεις αντιστρέφεται. Δηλαδή, αντί να αυξάνει η απόδοση όσο αυξάνει και η διάρκεια μιας κατάθεσης, θα μειώνεται. Έτσι, για παράδειγμα, η απόδοση της κατάθεσης με διάρκεια 12 μηνών θα είναι χαμηλότερη από την αντίστοιχη κατάθεση με διάρκεια έξι μηνών, που με τη σειρά της θα είναι χαμηλότερη από την κατάθεση με διάρκεια τριών μηνών. Με αυτόν τον τρόπο, οι τράπεζες θέλουν να αποφύγουν να «κλειδώσουν» σχετικά υψηλά επιτόκια για μια περίοδο, εντός της οποίας θα αρχίσουν να μειώνονται τα επιτόκια της ΕΚΤ.

Βασικός στόχος αυτών των αλλαγών είναι να ανακοπεί η υποκατάσταση των φθηνών (με μηδενικά επιτόκια) καταθέσεων μιας ημέρας από τις ακριβές καταθέσεις προθεσμίας, ώστε να παραμείνει υπό έλεγχο το περιθώριο επιτοκίου, που με βάση τα τελευταία στοιχεία ξεπερνά το 5% στα νέα δάνεια και τις νέες καταθέσεις, ενώ φθάνει το 5,80% στα συνολικά υπόλοιπα δανείων και καταθέσεων.

Σήμα από τις τράπεζες: «Βγάλτε τα λεφτά σας»

Τα νέα από τις τράπεζες δεν είναι καλά για τους αποταμιευτές, μιας και θέλουν να τους διώξουν. Τι συμβαίνει με το τραπεζικό σύστημα.

Εάν είστε και εσείς από τους αποτεμιευτές που ζητούν με αγωνία μία καλή απόδοση για το κεφάλαιό τους από επενδύσεις σταθερού εισοδήματος, δεν σας έχουμε καλά νέα.

Οι τράπεζες στέλνουν «σήμα» ότι ουσιαστικά τελειώνει η ανοδική κίνηση των επιτοκίων στις προθεσμιακές καταθέσεις και προσβλέπουν στην έναρξη μείωσης επιτοκίων από την ΕΚΤ. Η μείωση θα γίνει πιθανότατα τον Ιούνιο, ενώ στα αμοιβαία κεφάλαια ομολόγων, που αποτελούν μια εναλλακτική λύση, οι αποδόσεις μπορεί να είναι πολύ υψηλές, αλλά και αρνητικές.

Αναφορικά με τις προθεσμιακές καταθέσεις, οι τράπεζες στην ουσία λένε στους πελάτες... πάρτε τα και φύγετε. Όχι μόνο δεν ανταγωνίζονται για την προσέλκυση καταθετών, αλλά ουσιαστικά τους… απομακρύνουν. Ο λόγος είναι πως έχουν τεράστια αποθέματα ρευστότητας και τα ποσά των δανείων στους ισολογισμούς τους είναι πολύ χαμηλότερα από το επίπεδο των καταθέσεων.

Στόχος πλέον των τραπεζών είναι να περάσει όσο το δυνατόν μικρότερο μέρος από τα επιτόκια ρεκόρ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στους καταθέτες, ώστε να διατηρήσουν μεγάλα περιθώρια επιτοκίου και να ενισχύσουν την κερδοφορία τους.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το μέσο επιτόκιο των προθεσμιακών καταθέσεων με διάρκεια ενός έτους φαίνεται ότι «έπιασε οροφή» τον Δεκέμβριο 2023 και τον Ιανουάριο 2024, οπότε και διαμορφώθηκε σε 1,83%, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος. Τον Φεβρουάριο, όχι μόνο δεν υπήρξε νέα αύξηση, αλλά καταγράφηκε μικρή μείωση, στο 1,80%. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, οι τράπεζες θα κρατήσουν… αντίσταση στην άνοδο των επιτοκίων τους επόμενους μήνες, προσδοκώντας ότι η ΕΚΤ θα δώσει το καλοκαίρι το έναυσμα για μειώσεις.

Με αυτά τα δεδομένα, στο σημερινό τοπίο της τραπεζικής αγοράς είναι ελάχιστες οι ευκαιρίες για έναν αποταμιευτή με ένα σχετικά χαμηλό ποσό για να «κλειδώσει» μια απόδοση ίση ή μεγαλύτερη του 2% σε προθεσμιακή ετήσιας διάρκειας. Και, πάντως, δύσκολα θα βρει τέτοιες ευκαιρίες στις συστημικές τράπεζες, που έχουν τα μεγαλύτερα αποθέματα ρευστότητας και θα χρειασθεί να στραφεί στις μικρότερες εμπορικές και στις συνεταιριστικές.

Στις καταθέσεις ταμιευτηρίου, εξάλλου, διαμορφώνονται συνθήκες πρωτοφανείς για τους καταθέτες: μπορεί να τηρούν μια κατάθεση δεκάδων χιλιάδων ευρώ, αλλά να έχουν αρνητική απόδοση. Ανάλογα με την πολιτική κάθε τράπεζας, για να αρχίσει να «γράφει» ένα επιτόκιο έστω και οριακά πάνω από το μηδέν πρέπει να το υπόλοιπο της κατάθεσης να ξεπερνά κάποιο όριο, που δεν είναι χαμηλό -σε μία από τις συστημικές τράπεζες το οριακό επιτόκιο δίνεται πάνω από τα 60.000 ευρώ!

Για χαμηλότερα ποσά, η απόδοση είναι μηδενική. Ωστόσο, οι τράπεζες έχουν επιβάλει πλέον και χρεώσεις τήρησης λογαριασμού (π.χ. 2 ευρώ τον μήνα), που σημαίνει ότι η τελική απόδοση, αν συνυπολογισθεί αυτή η προμήθεια είναι αρνητική: ο καταθέτης πληρώνει την τράπεζα για να του κρατάει κάποιες δεκάδες χιλιάδες ευρώ!