ΕΣΠΑ 2021: Πώς θα πάρετε επιδότηση από τα 13 δισ. ευρώ

Δάνεια: Το στοίχημα του νέου μοντελου επιδοτήσεων. Οι 7 αλλαγές που φέρουν τα δάνεια 13 δισ. του Ταμείου Ανάκαμψης στον τρόπο έγκρισης των επενδύσεων στην Ελλάδα. Όλες οι λεπτομέρειες στο xristika.gr.

Με τουλάχιστον 7 σημαντικές αλλαγές εν συγκρίσει με τις «παραδοσιακές» επιδοτήσεις που δίδονται δεκαετίες τώρα από τον Αναπτυξιακό Νόμο ή από παρεμβάσεις του ΕΣΠΑ για την στήριξη εταιρειών, προωθείται η διανομή των 13 δισ. ευρώ δανείων του ελληνικού Σχεδίου Ανάκαμψης.

Με τη συμμετοχή τραπεζών -και ξένων- στον τρόπο επιλογής των έργων που θα λάβουν τα κοινοπρακτικά δάνεια και με κίνητρα προτεραιότητας, επιχειρείται να διαμορφωθεί ένα νέο «μοντέλο» επιδοτήσεων. Αν πετύχει, αναφέρουν αρμόδιες πηγές, μπορεί να φέρει αλλαγές και στο υπόλοιπο πλέγμα κινήτρων ιδιωτικών επενδύσεων που σήμερα ισχύει στη χώρα μέσα από διάφορα «οχήματα» κρατικού και κοινοτικού χρήματος.

Κρίσιμο στοιχείο του νέου σχήματος είναι ότι τα κίνητρα δεν θα είναι πολύ ψηλά. Τούτο θα «αποτρέπει» όποιον δεν επιθυμεί πραγματικά να κάνει μία ανταγωνιστική επένδυση, όπως συνέβαινε πολλές φορές σε έργα όμως οι Αναπτυξιακοί Νόμοι» αναφέρουν αρμόδιες κυβερνητικές πηγές.

Το θέμα είναι πως η έγκριση δεν έχει δοθεί από τις Βρυξέλλες για το σκέλος των δανείων (όπως άλλωστε και σε κανένα κράτος μέλος).

Ωστόσο, αρμόδιες πηγές θεωρούν ότι θα υπάρξει θετική κατάληξη μετά το πακέτο οδηγιών της Κομισιόν που δίνει κατ’ εξαίρεση το πράσινο φως και για την χρήση του τραπεζικού συστήματος αντί για οχήματα της ΕΕ όπως η ΕΤΕπ.

Το βασικότερο πλεονέκτημα των δανείων είναι ουσιαστικά το χαμηλότερο κόστος δανεισμού που διασφαλίζουν για το ελληνικό επιχειρηματικό κόσμο και ειδικά για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις αλλά και η μεγάλη μόχλευση που μπορεί να οδηγήσει σε δάνεια έως 25-30 δις ευρώ στο τέλος της διαδρομής.

Ήδη, σύμφωνα με πληροφορίες, έχουν πραγματοποιηθεί 80- 90 συναντήσεις μεταξύ του ελληνικού επιτελείου και της πλευράς της Κομισιόν. Στο τέλος της διαδικασίας, αναμένεται ότι θα έχουν γίνει περίπου 100 συναντήσεις.

Ο σχεδιασμός του οικονομικού επιτελείου για το πακέτο του Ταμείου Ανάκαμψης είναι στην τελική ευθεία με στόχο να οριστικοποιηθεί η ελληνική πρόταση μέσα στο Μάρτιο και να κατατεθεί το αργότερο στις αρχές Απριλίου στις Βρυξέλλες . Λαμβάνει συνεχώς εύσημα από την Κομισιόν για την πληρότητά της.

Οι πιο βασικές διαφορές από τα «παραδοσιακά» κίνητρα επενδύσεων είναι οι εξής:

1. Η αξιολόγηση δεν γίνεται από το κράτος αλλά από την τράπεζα (ελληνική ή ξένη) στην οποία θα προσφεύγει ο υποψήφιος επενδυτής προκειμένου να εγκρίνει το κοινοπρακτικό δάνειο, με βάση το business plan. Έχει μάλιστα ήδη γίνει κάλεσμα από τον αρμόδιο αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών Θοδωρή Σκυλακάκη για να προετοιμασθούν τα σχέδια των εταιρειών αφού τούτο απαιτεί κατά μέσο όρο 3-4 μήνες.

2. Το δεύτερο πλεονέκτημα είναι ότι θα υπάρχει ισχυρή μόχλευση. Το κράτος προτείνεται να μετέχει το πολύ με 50% μέσω των δανείων από το Ταμείο Ανάκαμψης, ενώ ο ιδιώτης επενδυτής θα πρέπει να συμμετέχει και αυτός με 20% και η τράπεζα με τουλάχιστον 30%.

3. Επίσης, ένα άλλο πλεονέκτημα είναι πως δεν θα υπάρχουν κλαδικοί περιορισμοί όπως συμβαίνει στις προκηρύξεις για έργα που χρηματοδοτούνται από άλλα κονδύλια της ΕΕ. Το μέτρο θα αφορά σε όλους τους κλάδους αρκεί να σχετίζονται τα έργα με τις 5 προτεραιότητες που έχουν τεθεί από την Ελληνική Κυβέρνηση. Οι ιδιωτικές επενδύσεις του Σχεδίου θα είναι ως επί το πλείστον κλαδικά ουδέτερες και θα κριθούν βάσει της επιλεξιμότητας που ορίζει ο Μηχανισμός -πράσινη μετάβαση και ψηφιακός μετασχηματισμός- και οι εθνικές προτεραιότητες, που είναι εξωστρέφεια (διεθνής εμπορία αγαθών και υπηρεσιών), καινοτομία, έρευνα και ανάπτυξη (R&D) και ανάπτυξη επιχειρηματικών συνεργασιών, εξαγορών και συγχωνεύσεων με στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας (Scale-up, βασικός στόχος της Έκθεσης Πισσαρίδη)

4. Δεν θα κρίνονται τα επιχειρησιακά σχέδια βάσει των αποτελεσμάτων, όπως συμβαίνει στις υπόλοιπες αιτήσεις υπαγωγής σε άλλα σχήματα, αλλά με βάση το business plan που θα καταθέσουν.

5. Η διαδικασία επιχειρείται να είναι ταχεία. Αν εγκριθεί το τραπεζικό δάνειο και πληρεί το έργο κάποιον από τους 5 στόχους που τίθενται θα δίδεται η έγκριση από το ελληνικό δημόσιο. Οι επενδυτές έχουν κίνητρο να επιλέγουν περισσότερους από έναν στόχους προτεραιότητας γιατί θα αυξάνεται η μοριοδότηση.

6. Δεν θα γίνεται διαχείριση από το δημόσιο αλλά, καθώς θα πρόκειται για κοινοπρακτικά δάνεια, από τις ίδιες τις τράπεζες.

7. Θα υπάρχει 2πλό κίνητρο επιτάχυνσης της διανομής των κονδυλίων των δανείων από τις Τράπεζες. Δεν θα υπάρχει πρόσκληση με συγκεκριμένες προθεσμίες αλλά θα είναι ένα ανοιχτό το σχήμα μέχρι εξαντλήσεως του ποσού με τη λογική του first in first out. Η κάθε τράπεζα θα έχει κίνητρο να ωριμάσει το ταχύτερο δυνατό business plan, αλλά και να απορροφά τα ποσά, λόγω και ενός άλλου όρου: κάθε τράπεζα Θα λαμβάνει σε δόσεις της τάξης των 100 εκατομμυρίων ευρώ τη ρευστότητα από δημόσιο με την υποχρέωση να έχει διανείμει το 70% του ποσού προκειμένου να λάβει και άλλη «δόση». Και τούτο μέχρι εξαντλήσεως του ποσού.

Δηλαδή όποια τράπεζα καθυστερήσει να ωριμάσει τα business plan θα πάρει λιγότερο μερίδιο της «πίτας» από τα 13 δισεκατομμύρια ευρώ που προσφέρει το δημόσιο. Και με τούτο το επιχείρημα η κυβέρνηση προσπαθεί να επιταχύνει τις διαδικασίες έγκρισης από το τραπεζικό σύστημα. Κάτι που ίσως να αποτελέσει και το κρίσιμο στοιχείο για την επιτυχία του όλου σχεδίου, αναφέρουν αρμόδιες πηγές.

Δάνεια: Έτσι θα μπεις στο πρόγραμμα των 13 δισ. ευρώ

Σύμφωνα με πληροφορίες οι τεχνικές συζητήσεις προχωρούν μεταξύ Ελλάδας και Κομισιόν. Η ελληνική θέση ενισχύεται από τα νέα κείμενα κατευθύνσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τα οποία δίνουν το δικαίωμα στην Ελλάδα να συνεργασθεί με το ελληνικό τραπεζικό σύστημα και όχι μόνο με διεθνείς χρηματοπιστωτικούς φορείς όπως η ΕΤΕπ ή η EBRD.

Οι πέντε άξονες επιλέξιμοι για τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης είναι σύμφωνα με την πρόταση της Ελληνικής πλευράς προς τους θεσμούς οι εξής:

• Πράσινη ανάπτυξη
• Ψηφιακή μετάβαση
• Μεγέθυνση επιχειρήσεων μέσω συγχωνεύσεων και άλλων παρεμβάσεων
• Ενίσχυση της εξωστρέφειας των ελληνικών επιχειρήσεων
• Έρευνα και καινοτομία

Το κατά πόσο θα ενταχθεί μία επένδυση στο ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης συνδέεται με ένα σύστημα μοριοδότησης. Το σχέδιο θα κρίνεται ανάλογα με την αποτελεσματικότητα της επένδυσης και με τη συμβατότητά της με τους 5 στόχους.

Η μοριοδότηση σύμφωνα με πληροφορίες θα αυξάνεται ανάλογα με το κατά πόσο το επενδυτικό σχέδιο καλύπτει πάνω από ένα πεδίο. Για ένα έργο το οποίο είναι πράσινο αλλά και με εξαγωγικό χαρακτήρα θα έχει μεγαλύτερη μοριοδότηση (αφού θα καλύπτει 2 από τους 5 στόχους). Ανάλογα, μία παρέμβαση αύξησης του μεγέθους των εμπλεκόμενων εταιρειών μέσω συνεργασιών-συγχωνεύσεων αλλά και με εξαγωγικό προσανατολισμό η οποία είναι και ψηφιακή έχει ακόμα μεγαλύτερη μοριοδότηση.

Σημειώνεται πως το ελληνικό σχέδιο προβλέπει ότι τα δάνεια που θα ζητήσει από το Ταμείο Ανάκαμψης θα φτάνουν έως τα 13 δισ. ευρώ. Θα πρέπει να υποβάλλει η χώρα στους θεσμός σχετικό αίτημα για δανειακή σύμβαση.

Η έγκρισή του εξαρτάται από τις διαδικασίες που θα ακολουθηθούν για τα ανάλογα αιτήματα από όλα τα κράτη – μέλη (σ.σ. είναι μία συζήτηση που θα πρέπει να γίνει σε επίπεδο ΕΕ).

Η ελληνική πρόταση που έχει παρουσιαστεί στους θεσμούς ορίζει πως τα δάνεια του Ταμείου θα καλύπτουν έως το 50% του κόστους της επένδυσης. Το υπόλοιπο 30% θα καλύπτεται από τραπεζικό δανεισμό και ένα 20% θα πρέπει να είναι ίδια κεφάλαια.

Μάλιστα σύμφωνα με την Ελληνική πρόταση υπάρχει η εξής καινοτομία: ο επενδυτής θα πρέπει να έχει διασφαλίσει πρώτα το τραπεζικό δανεισμό. Δηλαδή η έγκριση του τραπεζικού δανείου θα είναι ουσιαστικά και το πρώτο στάδιο της ένταξής του στο σκέλος των δανείων του ελληνικού σχεδίου.

Επίσης, θα είναι ανοικτές προκηρύξεις έως εξάντλησης των πόρων.