Ακρίβεια: Εφιαλτικές θα είναι οι φετινές γιορτές αν επαληθευτούν οι προβλέψεις για τεράστια ανατίμηση σε βασικά είδη διατροφής. Δείτε στο xristika.gr τι μας περιμένει…
Οι τιμές στην ενέργεια έχουν σκαρφαλώσει στα ύψη, τόσο σε ό,τι αφορά τα καύσιμα, όσο και στο ηλεκτρικό ρεύμα και το φυσικό αέριο. Κάποιες ενδείξεις αποκλιμάκωσης δεν φαίνεται επί του παρόντος να είναι πειστικές, παρά τις προσπάθειες που καταβάλλονται από πολλές πλευρές.
Ο μεγάλος φόβος, πάντως, ενόψει και των γιορτών των Χριστουγέννων είναι η ακρίβεια να μεταφερθεί από το κομμάτι της ενέργειας στο κομμάτι της διατροφής. Και αυτό διότι, όπως σημειώνουν οι αναλυτές, οι αυξήσεις σε βασικά είδη κατανάλωσης και κυρίως διατροφής για την ώρα είναι περιορισμένες και λελογισμένες.
Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι θα διαρκέσει στο διηνεκές. Ο βασικός φόβος είναι ότι οι ακριβές τιμές της ενέργειας θα επηρεάσουν και τα είδη διατροφής. Ολοι πλέον αντιλαμβάνονται ότι η ακρίβεια ήρθε για να μείνει για ένα σημαντικά μεγάλο χρονικό διάστημα -άγνωστο για πόσο.
Ακόμη και η Κριστίν Λαγκάρντ, που μέχρι πρόσφατα έλεγε σε υψηλούς τόνους ότι … «μπόρα είναι θα περάσει», πλέον ανασκευάζει και λέει ότι ναι μεν είναι μπόρα, αλλά τελικά θα κρατήσει περισσότερο από όσο αρχικά είχε προβλεφθεί.
Οι κινήσεις για αποκλιμάκωση των τιμών, δεν φαίνεται για την ώρα να έχουν κάποιο ουσιαστικό αποτέλεσμα σε βάθος χρόνου τουλάχιστον. Μετά και την νέα παρέμβαση του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, που έδωσε εντολή στην Gazprom να ανοίξει τις στρόφιγγες του αερίου προς τις χώρες της Ευρώπης, οι τιμές άρχισαν να υποχωρούν, αλλά είναι άγνωστο τι διάρκεια και πόσο βάθος θα έχει αυτή η εξέλιξη.
Αρχικά, πάντως, οι τιμές των φυσικού αερίου κατέγραψαν σημαντική πτώση στην αγορά της Ολλανδίας, που αποτελεί σημείο αναφοράς για την Ευρώπη. Αιτία της μεγάλης πτώσης η εντολή Πούτιν προς την Gazprom να αυξήσει από το Νοέμβριο την παροχή αερίου για να αναπληρωθούν τα αποθέματα στην ευρωπαϊκή αγορά.
Η κερδοσκοπία, πάντως, είναι ο μεγάλος πονοκέφαλος για τις περισσότερες χώρες. Και αυτό διότι οι αιτίες του πληθωρισμού μπορεί τελικά να βρεθούν και να γιατρευτούν, ωστόσο, τα απόνερα από την κατάσταση αυτή δύσκολα θα φύγουν γρήγορα.
Μέχρι στιγμής σε μεγάλη έκταση η ακρίβεια έχει φανεί στο κομμάτι της ενέργειας, ενώ στα υπόλοιπα προϊόντα η επίδραση δεν έχει μεγάλη έκταση. Ο μεγάλος φόβος πλέον είναι η ακρίβεια να περάσει και στα είδη διατροφής και πολλοί είναι εκείνοι που θεωρούν ότι ο Νοέμβριος θα είναι ο μήνας εκείνος που θα φέρει ακρίβεια στα βασικά καταναλωτικά προϊόντα και αυτό διότι πλησιάζει η εορταστική περίοδος των Χριστουγέννων που αυξάνει η ζήτηση.
Σύμφωνα μάλιστα με ανάλυση του ΙΕΛΚΑ, οι μεγαλύτερες αυξήσεις τιμών εντοπίζονται σε οπωροκηπευτικά, φρούτα και λαχανικά, αλλά και στο κρέας (αρνί/κατσίκι). Είναι ενδεικτικό πως η τιμή στο κρέας δεν έχει μειωθεί από το περασμένο Πάσχα. «Τσιμπημένες» είναι οι τιμές και στα φυτικά έλαια, τα οποία είναι κυρίως εισαγόμενα.
Σύμφωνα με την ίδια μελέτη η πορεία των τιμών στην Ελλάδα είναι αυξητική τους τελευταίους μήνες, ωστόσο, εμφανίζεται καλύτερη του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Συγκριτικά με τις 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης η Ελλάδα έχει την 8η μικρότερη αύξηση των τιμών τροφίμων, ωστόσο, η χώρα μας έχει από τους υψηλότερους συντελεστές ΦΠΑ (13% και 24%) στα τρόφιμα στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Συγκεκριμένα, καταλαμβάνει την 6η θέση με τον υψηλότερο ΦΠΑ στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Ανάλογη μελέτη από το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο της Αθήνας, αναφέρει ότι η εκτόξευση του ενεργειακού κόστους αναμένεται να οδηγήσει σε κατακόρυφη αύξηση του κόστους παραγωγής για τη συντριπτική πλειοψηφία των επιχειρήσεων.
Συγκεκριμένα, το 68% των ΜΜΕ εκτιμούν ότι οι διεθνείς αυξήσεις θα επηρεάσουν πολύ και πάρα πολύ το κόστος παραγωγής, καθώς όσο περισσότερο εξαρτημένες είναι οι επιχειρήσεις από το ενεργειακό κόστος, τόσο μεγαλύτερες επιπτώσεις αναμένουν από τις διεθνείς αυξήσεις. Ως εκ τούτου, σχεδόν οι μισές επιχειρήσεις εκτιμούν, ότι οι τιμές των προϊόντων / υπηρεσιών τους θα αυξηθούν γύρω στο 10% εξαιτίας των ανατιμήσεων στην ενέργεια, ενώ ένα 15% εκτιμούν ότι η αύξηση θα ξεπεράσει ακόμη και το 30%.
Ακρίβεια: Αυτά τα προϊόντα θα κοστίζουν «χρυσό» μέχρι τα Χριστούγεννα
Με αμείωτη ένταση συνεχίζονται να αυξάνονται καθημερινά οι τιμές σε εκατοντάδες προϊόντα ευρείας κατανάλωσης όπως είναι τα τρόφιμα. Δείτε στο xristika.gr όλες τις εξελίξεις…
Η ενεργειακή κρίση πυροδοτεί ακόμα ένα «κύμα» ακρίβειας, προκαλώντας την δυσαρέσκεια των καταναλωτών, πολλοί εκ των οποίων, έχουν περιορίσει τις αγορές τους στα απολύτως αναγκαία ενώ αρκετοί είναι εκείνοι που αγοράζουν φθηνότερα προϊόντα χαμηλότερης διατροφικής αξίας.
Αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία που φέρνει σήμερα στη δημοσιότητα το real.gr, σύμφωνα με τα οποία βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη ένα νέο «κύμα» ανατιμήσεων σε προϊόντα ευρείας κατανάλωσης, με τη λίστα της ακρίβειας να περιλαμβάνει αυξήσεις σε αγαθά που θα πραγματοποιηθούν μέχρι το τέλος του χρόνου. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του το real.gr το αμέσως επόμενο διάστημα και μέχρι τα Χριστούγεννα αναμένεται να έχουν αυξηθεί οι τιμές στα εξής προϊόντα:
- Κρουασάν (7% – 10%)
- Ζάχαρη άχνη (17%)
- Ηλιέλαιο (3%)
- Ελαιόλαδα (11%)
- Μαρμελάδα (8%)
- Χαρτικά (3%)
- Υγρά καθαρισμού (6%)
- Ξηροί καρποί (15% έως 40%)
- Κονσέρβες τόνου (10%)
- Απορρυπαντικό (19%)
- Δημητριακά (12%)
- Ελληνικός καφές (4,5%)
- Μπισκότα – φρυγανιές (3,5%)
- Αλεύρι (5% – 10%)
- Ρύζι (10%)
- Φακές (17%)
- Ζυμαρικά (9%)
- Ζάχαρη (6%)
- Τυροκομικά (12%)
- Κατεψυγμένα ψάρια (13%)
- Κατεψυγμένα λαχανικά (25%)
- Μαργαρίνες (4%)
- Κατεψυγμένες πατάτες (3,5%)
- Κατεψυγμένες ζύμες (4%)
- Αναψυκτικά (4%)
Αξίζει να σημειωθεί ότι πρόκειται για μεμονωμένες ανατιμήσεις και δεν αφορούν το σύνολο των εταιρειών που παράγουν και εμπορεύονται τα συγκεκριμένα προϊόντα. Ανατιμήσεις που θα περνούν σταδιακά στα ράφια των σούπερ μάρκετ ανάλογα με τα αποθέματα που έχουν στις αποθήκες τους τα μεγάλα καταστήματα τροφίμων.
Ακρίβεια: Παγκόσμιο φαινόμενο το ράλι τιμών!
Την ίδια ώρα, σύμφωνα με μετρήσεις του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών αυξήσεις παρατηρήθηκαν και σε άλλα είδη όπως η φέτα, το γιαούρτι, τα αυγά. Ωστόσο σύμφωνα με τις εκτιμήσεις το συνολικό ποσοστό αύξησης στον οικογενειακό προϋπολογισμό συγκρατήθηκε στο 0,7%, καθώς εξισορροπήθηκε από προϊόντα σε προσφορά.
Όπως ανέφερε ο πρόεδρος του ΙΕΛΚΑ, Κωνσταντίνος Μαχαίρας, στον enikos.gr «οι ανατιμήσεις αφορούν σε ολόκληρη την Ευρώπη καθώς ανεβαίνουν οι πρώτες ύλες». Σύμφωνα με τον ίδιο, έχουμε «μεσοσταθμικές αυξήσεις 5%-6% εφέτος και το λιανεμπόριο έως τώρα έχει απορροφήσει ένα 4% και στην τελική τιμή του προϊόντος έχει… περάσει ένα 2%. Με το που άνοιξαν έξω οι αγορές, ήρθαν και οι ανατιμήσεις. Είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο και όχι ελληνικό».
Ο Γιώργος Λεχουρίτης, πρόεδρος του ΙΝΚΑ, βλέπει ωστόσο πιο μόνιμα χαρακτηριστικά στις ανατιμήσεις, οι οποίες όπως είπε ξεκίνησαν από τον Ιανουάριο.
Όπως είπε σε συνέντευξή του στο OPEN το μπαράζ ανατιμήσεων παρατηρείται σχεδόν σε όλα τα προϊόντα από τα μακαρόνια και όσπρια μέχρι το λάδι και το ρύζι. Μάλιστα, επεσήμανε ότι οι ανατιμήσεις είναι μεγάλες εάν αναλογιστεί κανείς δεν υπάρχει καμιά αύξηση στις αποδοχές των εργαζομένων και στις συντάξεις.
Στο ερώτημα εάν συνδέονται οι ανατιμήσεις με το κύμα της πανδημίας ο πρόεδρος του ΙΝΚΑ σημείωσε ότι δεν υπάρχει καμιά συσχέτιση της πανδημίας με τις αυξήσεις στον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα και στα προϊόντα που φτάνουν στα ράφια του σούπερ μάρκετ.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΙΝΚΑ, «αυτό που επικαλούνται για παράδειγμα οι πωλητές λαϊκών αγορών ότι πήγαιναν κάθε 15 ημέρες και ότι μειώθηκαν οι πάγκοι, γι’ αυτό και αυξήθηκαν οι τιμές, δεν ισχύει για τα σούπερ μάρκετ, καθώς αυτά δεν έκλεισαν καθ’ όλη τη διάρκεια της πανδημίας.
Όταν θέλουμε να δικαιολογήσουμε τις αυξημένες τιμές προϊόντων, βρίσκουμε δικαιολογίες. Θεωρούμε λοιπόν ως ΙΝΚΑ ότι πολλές επιχειρήσεις βρίσκουν δικαιολογίες για να αυξάνουν τις τιμές των προϊόντων. Η αύξηση των τιμών πρώτων υλών επηρεάζει τις τελικές τιμές αλλά δεν δικαιολογούνται τέτοιου είδους αυξήσεις.
Παράλληλα ενώ μειώθηκε ο ΦΠΑ από το 24% στο 13% θα περιμέναμε και γενικότερη μείωση τιμών στα προϊόντα, ωστόσο αυτές δεν μειώθηκαν, παρέμειναν σταθερές ή ίσως και να αυξήθηκαν σε ορισμένες περιπτώσεις».
Την ίδια στιγμή ο πλανήτης βιώνει μία οξεία επισιτιστική κρίση. Συγκεκριμένα, σχεδόν 20 εκατ. επιπλέον άνθρωποι προστέθηκαν στους πληγέντες των επισιτιστικών κρίσεων στη διάρκεια της περσινής χρονιάς, ενώ οι προοπτικές για το άμεσο μέλλον φαντάζουν εξίσου δυσοίωνες, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Δίκτυο Κατά των Επισιτιστικών Κρίσεων (GNAFC).