Ενοίκια καταστημάτων: Πού «παίζουν» τα ενοίκια καταστημάτων στους κεντρικούς εμπορικούς δρόμους της πρωτεύουσας. Ποιες επιχειρήσεις χτυπάνε τα καταστήματα σε περιοχές «φιλέτα». Όλες οι λεπτομέρειες στο xristika.gr.
Η πανδημία φρέναρε τους τζίρους αλλά και τα πλάνα επέκτασης των μεγάλων του λιανεμπορίου – Με ανοδικούς ρυθμούς κινείται το τελευταίο διάστημα η ζήτηση από τις μεγάλες αλυσίδες αλλά και τους μικρότερους, μεμονωμένους παίκτες της αγοράς
Μακρύ δρόμο μέχρι να φτάσει έστω και τα προ πανδημίας επίπεδα έχει ακόμη η αγορά των καταστημάτων, παρά το γεγονός ότι το τελευταίο διάστημα η ζήτηση από τις μεγάλες αλυσίδες αλλά και τους μικρότερους, μεμονωμένους παίκτες της αγοράς κινείται σαφώς καλύτερα.
Τα ενοίκια στις μεγάλες εμπορικές πιάτσες της Αθήνας, του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης κινούνται ακόμη σε επίπεδα προ πενταετίας, εν έτει 2017 και σίγουρα χαμηλότερα από αυτά του 2018, που ήταν και η πρώτη χρονιά ανάκαμψης μετά τη σχεδόν δεκαετή κρίση της εγχώριας κτηματαγοράς.
Λίγο καλύτερη είναι η εικόνα στη μεγαλύτερη εμπορική πιάτσα της χώρας, την Ερμού, όπου ήδη οι τιμές στα ενοίκια των καταστημάτων υψηλής προβολής έχουν αρχίσει να κινούνται και πάλι ανοδικά τους τελευταίους μήνες, από το δεύτερο εξάμηνο του 2021 και μετά, ανεβαίνοντας τώρα στα 260 ευρώ ανά τ.μ. τον μήνα που είναι, όπως είναι εύλογο, η υψηλότερη τιμή πανελλαδικά. Ενδεικτικά, το αντίστοιχο νούμερο το 2017 ήταν στα 210 ευρώ ανά τ.μ., για να σκαρφαλώσει τη διετία 2018-2019 στα 280 ευρώ τον μήνα και να ακολουθήσει εκ νέου η πτωτική πορεία λόγω ακριβώς του κορωνοϊού.
Ενοίκια καταστημάτων: Αυτοί που επεκτείνονται
Η πανδημία φρέναρε πολύ περισσότερο τους τζίρους αλλά και τα πλάνα επέκτασης των αλυσίδων, ωστόσο στην παρούσα φάση στα γραφεία των μεγαλοσυμβούλων ακινήτων διαπιστώνεται εκ νέου κινητικότητα τόσο από υφιστάμενους παίκτες όσο και νεοεισερχόμενους στο εγχώριο λιανεμπόριο, που αναζητεί πλέον το νέο σημείο ισορροπίας στη νέα κανονικότητα.
Πέρα από τις νέες αφίξεις στα μεγάλα εμπορικά κέντρα της Αθήνας -με σημαντικότερες αυτές του ομίλου Fourlis και της ΙΚΕΑ στο Τhe Mall Athens λίγο πριν από τα Χριστούγεννα, αλλά και λίγο νωρίτερα αυτές στην «ανοιχτή» επέκταση του River West στον Κηφισό, που συγκέντρωσε καταστήματα-ναυαρχίδες (flagship stores) χιλιάδων τετραγωνικών μέτρων από επώνυμες αλυσίδες όπως οι Decathlon με 5.000 τ.μ., Μουστάκας με 4.500 τ.μ., Κωτσόβολος με το νέο megastore, Jysk, LEGO® Store κ.ά.– τους τελευταίους μήνες καταγράφηκαν και καινούριοι παίκτες από το εξωτερικό σε περιφερειακές εμπορικές πιάτσες στα μεγάλα αστικά κέντρα, αλλά και εκτός αυτών, ακόμη και στη νησιωτική Ελλάδα.
Μεταξύ των ομίλων που επεκτείνονται, όπως χαρακτηριστικά καταγράφει η γνωστή εταιρεία συμβούλων ακινήτων Cushman & Wakefield Proprius, η Lilly Cosmetics με δύο καταστήματα σε Καλλιθέα και Πειραιά, η multi brand σερβική αλυσίδα αθλητικών ειδών Sport Vision που επέλεξε την Ελλάδα ως την τελευταία χώρα για επέκταση εν μέσω πανδημίας με δύο καταστήματα σε Αγία Παρασκευή και Χαλάνδρι κι ένα πλάνο για περισσότερα καταστήματα μέσω franchise, η τουρκική αλυσίδα εσωρούχων Penti με το πρώτο κατάστημα της οδού Τσιμισκή κι ένα πλάνο για δέκα καταστήματα έως το 2023, ενώ για αργότερα μέσα στο 2022 έχει τοποθετήσει την επέκτασή της στη χώρα μας, με πλάνο για διψήφιο αριθμό καταστημάτων, η εκπτωτική αλυσίδα καταστημάτων Pepco από την Πολωνία με είδη ένδυσης, διακόσμησης σπιτιού κ.λπ.
Πέραν αυτών, στο άνοιγμα νέων καταστημάτων έχουν ήδη προχωρήσει ή δρομολογούν τώρα τα επόμενα βήματα και υφιστάμενοι παίκτες της αγοράς, στον χώρο της ένδυσης, του οικιακού εξοπλισμού ή των σούπερ μάρκετ όπου υπάρχει μεγάλη κινητικότητα τόσο για μεγαλύτερα καταστήματα όσο και στο πεδίο των καταστημάτων ευκολίας (convenience stores), με δεδομένο το αυξανόμενο ενδιαφέρον για τα μικρά καταστήματα γειτονιάς.
Ενδεικτικά, για το άνοιγμα νέων καταστημάτων αναφέρονται τα My Market με την πρόσφατη κίνηση-έκπληξη με το νέο κατάστημα στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας στην πλατεία Ομονοίας σε διατηρητέο του 1880, η ΑΒ Βασιλόπουλος με τα δύο μεγάλα καταστήματα που είναι υπό κατασκευή σε κεντρικούς οδικούς άξονες, στη λεωφόρο Κηφισίας και στη συμβολή της λεωφόρου Κηφισού με την Πειραιώς στο νέο εμπορικό πάρκο της ολλανδικής Ten Brinke (σ.σ. προγραμματίζεται να ανοίξει στο πρώτο εξάμηνο του 2022), επίσης σε έναν κεντρικό άξονα όπως αυτός της Εθνικής οδού η Σκλαβενίτης, που έχει πάρει το γνωστό ακίνητο της παλιάς Renault στο ύψος της Νέας Φιλαδέλφειας, από τον χώρο των αθλητικών ειδών τα Zackret που επεκτείνονται εκτός από την Αθήνα και στην Περιφέρεια (βλ. Ιωάννινα), η Folli Follie για τα σήματα των Collective, Kendall + Kylie, Beverly Hills Polo Club αλλά και για το ίδιο το brand Folli Follie, με πιο πρόσφατη τη λειτουργία του νέου καταστήματος σε μία περιφερειακή αγορά όπως το Περιστέρι, η Jusk από τον κλάδο του οικιακού εξοπλισμού που συνεχίζει το πλάνο επέκτασης σε μεγάλες επαρχιακές πόλεις και νησιά όπως πιο τελευταία η Ρόδος, η Sagiakos Emporio με πολύχρονη παρουσία στον χώρο της ένδυσης που έκανε άνοιγμα στην αγορά της Κορίνθου, παραμονές της εορταστικής περιόδου, στο εμπορικό κέντρο Mare West ιδιοκτησίας του ομίλου Viohalco κ.ά.
Ενοίκια καταστημάτων: Η πορεία των τιμών
Η Cushman & Wakefield Proprius έχει καταγράψει την πορεία των τιμών των ενοικίων για τα καταστήματα στις μεγάλες εμπορικές πιάτσες για χώρους υψηλών προδιαγραφών σε σημεία υψηλής προβολής σε αυτή τη συγκυρία, σε σύγκριση και με τις αντίστοιχες τιμές των ενοικίων καθ’՚ όλη τη διάρκεια της τελευταίας πενταετίας.
Οι μεταβολές στις τιμές των ενοικίων παραμένουν ελάχιστες, ενδεικτικό και των ευμετάβλητων συνθηκών που έχει δημιουργήσει ο κορωνοϊός στην αγορά, ενώ ελαφρώς πιο ανοδικές τάσεις παρατηρούνται από το δεύτερο μισό του 2021.
Σημειωτέον ότι με βάση τα τελευταία, επίσημα στοιχεία από την Τράπεζα της Ελλάδος για το β’ εξάμηνο του 2021, διαπιστώνεται ότι πλέον μέσα στην πανδημία τόσο τα ενοίκια όσο και οι τιμές πώλησης των καταστημάτων υψηλών προδιαγραφών πανελλαδικά κινούνται ανοδικά, με τον ρυθμό μεταβολής να διαμορφώνεται σε +1,1% και των μισθωμάτων καταστημάτων σε +0,9% σε σχέση με το β՚ εξάμηνο του 2020.
Για τις μεγάλες εμπορικές οδούς, κυρίως σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, σύμφωνα με τα στοιχεία από την Cushman & Wakefield Proprius, στο τέλος του τρίτου τριμήνου του 2021 οι τιμές των ενοικίων στη μεγαλύτερη εμπορική πιάτσα στην Ελλάδα για καταστήματα «πρώτης γραμμής» είναι στα 260 ευρώ ανά τ.μ. τον μήνα, έχοντας ανέβει ελαφρώς σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο του έτους, οπότε είχαν καταγραφεί στα 250 ευρώ ανά τ.μ. τον μήνα.
Στην οδό Ερμού, η υψηλότερη τιμή στην πενταετία, στα 280 ευρώ ανά τ.μ. τον μήνα, καταγράφηκε το 2019, την περίοδο που η αγορά είχε αρχίσει να ανακάμπτει μετά τη δεκαετή δημοσιονομική κρίση της χώρας και την ολοκληρωτική κατάρρευση του εγχώριου real estate εκείνη την περίοδο.
Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι στη χρυσή περίοδο της κτηματαγοράς, προ δημοσιονομικής κρίσης της χώρας, την περίοδο 2007-2008 η Ερμού φιγουράριζε στη 10άδα των ακριβότερων εμπορικών οδών διεθνώς και πέραν του «αέρα» μία αλυσίδα πλήρωνε ακόμη και πάνω από 300 ευρώ τον μήνα για κάθε τετραγωνικό μέτρο καταστήματος στη μεγαλύτερη εμπορική πιάτσα της χώρας.
Στις δύο επόμενες μεγαλύτερες εμπορικές πιάτσες, τη Γλυφάδα στην Αθήνα και την οδό Τσιμισκή στη Θεσσαλονίκη, η εικόνα ελάχιστα έχει αλλάξει στην τελευταία πενταετία, με εμφανή τον αντίκτυπο της υγειονομικής κρίσης, ειδικά στη Θεσσαλονίκη από το 2020 και μετά:
Με βάση τα στοιχεία, τα ενοίκια στο τέλος του τρίτου τριμήνου του 2021 στην οδό Τσιμισκή για καταστήματα υψηλών προδιαγραφών είναι στα 125 ευρώ ανά τ.μ. τον μήνα, χαμηλότερα σε σύγκριση τόσο με τα 135 ευρώ ανά τ.μ. τον μήνα του 2017 όσο και με το ανώτατο σημείο των 140 ευρώ ανά τ.μ. τον μήνα το 2019.
Στη Γλυφάδα το peak της πενταετίας σημειώθηκε επίσης την περίοδο 2018-2019, οπότε οι τιμές έφτασαν επίσης τα 140 ευρώ ανά τ.μ. τον μήνα για τα πολύ καλά καταστήματα στα λεγόμενα καλά σημεία, έχοντας φτάσει τώρα στα 130 ευρώ ανά τ.μ. τον μήνα.
Στην Κηφισιά οι τιμές διατηρούνται σχεδόν στα ίδια επίπεδα κατά τη διάρκεια της τελευταίας πενταετίας και είναι σήμερα ελαφρώς χαμηλότερα έναντι του 2017, φθάνοντας τώρα τα 110 ευρώ ανά τ.μ. τον μήνα, από τα 115 ευρώ που ήταν πριν από πέντε χρόνια.
Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και στην περίπτωση του Πειραιά με ελαφρώς ανοδικές τάσεις τώρα: από τα 70 ευρώ ανά τ.μ. τον μήνα προ πενταετίας, τα ενοίκια έχουν ανέβει στα 75 ευρώ ανά τ.μ. σε αυτή τη συγκυρία.
Ενδιαφέρον έχουν και τα στοιχεία στην Περιφέρεια, σε επαρχιακές πόλεις των οποίων οι αγορές απευθύνονται κυρίως στους Ελληνες αλλά ειδικά για την περίπτωση μεγάλων, δημοφιλών προορισμών, όπως η Κρήτη, και στους τουρίστες.
Ετσι ενδεικτικά αυτή τη στιγμή τα ενοίκια στο Ηράκλειο διαμορφώνονται πέριξ των 90 ευρώ ανά τ.μ. τον μήνα, ενώ σε ένα επίσης από τα μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας, όπως η Πάτρα, το αντίστοιχο νούμερο είναι στα 65 ευρώ ανά τ.μ.
Δεν είναι τυχαίο ότι και στις δύο πόλεις έχουν δρομολογηθεί δύο νέα εμπορικά πάρκα με τη συμμετοχή μεγάλων ονομάτων της αγοράς όπως είναι η TEN Brinke και ο όμιλος Fourlis.