Λογαριασμοί ρεύματος: Ανατιμήσεις και κινδύνους «κρύβει» το νέο σύστημα τιμολόγησης, λένε οι πάροχοι. Φόβοι για μεγάλες αυξήσεις τον Αύγουστο, που θα γίνουν γνωστές στις 10 Ιουλίου. Όλες οι εξελίξεις στο xristika.gr.
Σε αχαρτογράφητα νερά οδηγείται η αγορά ενέργειας και οι λογαριασμοί ρεύματος.
Παράγοντες της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας εκφράζουν φόβους ότι το νέο σύστημα, που αναστέλλει την ρήτρα αναπροσαρμογής μπορεί να οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερες αυξήσεις τις τελικές χρεώσεις των καταναλωτών, εφόσον επιβάλλεται η ενσωμάτωση του κινδύνου των αγορών φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού στα προσφερόμενα τιμολόγια.
Η νέα ρύθμιση αναγκάζει τους προμηθευτές ενέργειας να κοστολογούν την ενέργεια όχι του μήνα που πέρασε αλλά του μήνα που έρχεται. Δεδομένης της πρωτοφανούς μεταβλητότητας που παρατηρείται τον τελευταίο χρόνο στις τιμές της χονδρικής αγοράς του φυσικού αερίου και, κατά συνέπεια, της ηλεκτρικής ενέργειας – λένε οι προμηθευτές ενέργειας – είναι σαφές πλέον σε όλους ότι είναι αδύνατον να γίνει ορθή πρόβλεψη των τιμών της χονδρικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας,
Δηλαδή δεν θα πληρώνει ο καταναλωτής μόνο το κόστος της ενέργειας, αλλά και τον κίνδυνο μελλοντικής αύξησης της τιμής, ο οποίος στη σημερινή συγκυρία, κάθε μέρα είναι και μεγαλύτερος.
Εκτιμήσεις της αγοράς κάνουν λόγο για μεγάλες αυξήσεις τον Αύγουστο, που θα γίνουν γνωστές στις 10 Ιουλίου.
Ειδικότερα, προκειμένου να «εξαφανιστεί» η ρήτρα αναπροσαρμογής και να δοθεί στους καταναλωτές το δικαίωμα να αλλάζουν προμηθευτή κάθε μήνα, αλλά και να μην πληρώνουν «πέναλτι» γι αυτό, η ρύθμιση αναγκάζει τους προμηθευτές ενέργειας να κοστολογούν την ενέργεια όχι του μήνα που πέρασε αλλά του μήνα που έρχεται, κάτι που πρέπει να εφαρμόζεται από το σύνολο των προμηθευτών ηλεκτρικής ενέργειας.
Οπως αναφέρει ο Ελληνικός Σύνδεσμος Προμηθευτών Ενέργειας (ΕΣΠΕΝ), οι προτεινόμενες διατάξεις για τη ρήτρα αναπροσαρμογής οδηγούν σε κατάργηση όλων των εναλλακτικών τύπων τιμολογίων προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας και σε αποσταθεροποίηση της αγοράς, αυξάνοντας κατακόρυφα τις επισφάλειες για τον κλάδο της προμήθειας.
Στην ανακοίνωσή του ο Σύνδεσμος τονίζει ότι αυτή η τόσο σημαντική τροποποίηση δεν παρουσιάστηκε σε δημόσια διαβούλευση, ούτε συζητήθηκε στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής, παρότι αφορά το κυρίαρχο και κρισιμότερο ζήτημα του ενεργειακού κόσμου, που αποτελεί αντικείμενο καθημερινής δημόσιας συζήτησης και δηλώσεων του πρωθυπουργού.
Με την τροπολογία αυτή επιχειρείται η διαχείριση της πλέον επώδυνης ενεργειακής κρίσης της σύγχρονης εποχής σε παγκόσμια κλίμακα.
Το νέο σύστημα, εκτός από τον κίνδυνο υψηλών τιμών που δημιουργεί στους καταναλωτές, δημιουργεί πολλαπλούς κινδύνους και για τις εταιρείες ενέργειας.
«Οι προτεινόμενες διατάξεις παρουσιάζουν σημαντικά ζητήματα ως προς την εφαρμογή τους και δεν περιλαμβάνουν οποιαδήποτε μέριμνα για την αντιστάθμιση του κινδύνου που αναλαμβάνουν οι προμηθευτές, οι οποίοι συνεχίζουν να είναι απολύτως εκτεθειμένοι στις διακυμάνσεις της “οριακής τιμής” του συστήματος.
Δεδομένης της πρωτοφανούς μεταβλητότητας που παρατηρείται τον τελευταίο χρόνο στις τιμές της χονδρικής αγοράς του φυσικού αερίου και, κατά συνέπεια, της ηλεκτρικής ενέργειας, είναι σαφές πλέον σε όλους ότι είναι αδύνατον να γίνει ορθή πρόβλεψη των τιμών της χονδρικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, και μάλιστα για διάστημα ενός μηνός, τουλάχιστον έναν μήνα πριν την έναρξη της περιόδου, με αποτέλεσμα η εφαρμογή της προτεινόμενης τροποποίησης να αυξάνει κατακόρυφα τις επισφάλειες που αναλαμβάνουν οι προμηθευτές και να απειλεί την ομαλή λειτουργία της αγοράς», σημειώνει ο ΕΣΠΕΝ.
Ορατός είναι και ο κίνδυνος αύξησης των ληξιπρόθεσμων χρεών.
Η δυνατότητα των καταναλωτών να αλλάζουν προμηθευτή ανεξαρτήτως της ενδεχόμενης ύπαρξης ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τους προηγούμενους προμηθευτές αναμένεται με βεβαιότητα να επιτείνει τα φαινόμενα «ενεργειακού τουρισμού», και αφήνει τους προμηθευτές ενέργειας απολύτως εκτεθειμένους στις ανακύπτουσες επισφάλειες.
Με την εφαρμογή του νέου συστήματος δεν θα μπορούν να ισχύουν τα προηγούμενα κυμαινόμενα τιμολόγια.
Η διοικητική απαγόρευση όλων των εναλλακτικών τύπων τιμολογίων προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, πέραν των προβλεπόμενων στην τροπολογία, σταθερών και κυλιόμενα σταθερών, αποστερεί από τους καταναλωτές τη δυνατότητα οι ίδιοι να επιλέγουν ελεύθερα τον τύπο που επιθυμούν, αναλαμβάνοντας επίσης και το αντίστοιχο ρίσκο προκειμένου να συμβληθούν στο τιμολόγιο που οι ίδιοι επιλέγουν.
Ειδικά δε για τις επιχειρήσεις με τις οποίες οι προμηθευτές διαπραγματεύονται διμερώς το τιμολόγιο προμήθειας, οι διατάξεις αυτές θα επιφέρουν αναίτιες αυξήσεις των χρεώσεων που θα θίξουν την ανταγωνιστικότητά τους, στερώντας τους τη δυνατότητα να ελέγξουν το κόστος τους μέσω της επιλογής ενός δυναμικού τιμολογίου.
Λογαριασμοί ρεύματος: Έτσι μας κορόιδεψαν με τη ρήτρα αναπροσαρμογής
Ρήτρα αναπροσαρμογής: Το ΙΝΚΑ εξηγεί γιατί η ρήτρα Αναπροσαρμογής ουσιαστικά δεν καταργείται. Ο καταναλωτής δεν θα μπορεί να ξέρει, ούτε ελέγξει πόσο θα χρεώνεται. Όλες οι λεπτομέρειες στο xristika.gr.
Η τροπολογία της κυβέρνησης δεν λέει ότι καταργείται η Ρήτρα Αναπροσαρμογής, λέει ότι αναστέλλεται η εφαρμογή της για λογαριασμούς ρεύματος που θα βγουν για καταναλώσεις μετά την 1η Αυγούστου 2022 και μέχρι τον Ιούλιο του 2023, διευκρίνισε μιλώντας στην ΕΡΤ ο δικηγόρος του Ινστιτούτου Καταναλωτών (ΙΝΚΑ) Αλέξης Αλεξόπουλος.
Η απόφαση αυτή δίνει το δικαίωμα στους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας να αλλάζουν τις τιμές κατά το δοκούν κάτω από την αιτιολογία «χρέωση προμήθειας ενέργειας».
Δηλαδή, άλλαξε ο Μανωλιός κι έβαλε τα ρούχα του αλλιώς, είπε.
Ο καταναλωτής δεν θα μπορεί να ξέρει, ούτε ελέγξει πόσο θα χρεώνεται, υποστήριξε.
Η τροπολογία αυτή παραβιάζει την ευρωπαϊκή νομοθεσία και το ενωσιακό δίκαιο γιατί αναφέρει ότι ο προμηθευτής δεν έχει καν υποχρέωση να ειδοποιεί τον καταναλωτή για τις όποιες αυξήσεις θα του βάζει.
Η μόνη υποχρέωση του προμηθευτή – κατά την τροπολογία – θα είναι να αναρτά στον ιστότοπό του το πόση θα είναι η χρέωση που θα βάζει, είπε.
Δηλαδή, βαφτίζουνε το κρέας ψάρι, κατέληξε.
Λογαριασμοί ρεύματος: Τι υποστήριξε η κυβέρνηση
Κυρώσεις για τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας που έχουν παραβατική συμπεριφορά ζήτησε ο Συνήγορος του Καταναλωτή, Λευτέρης Ζαγορίτης, κατά την χθεσινή παρουσίαση της Ετήσιας Έκθεσης για το έτος 2020 της Ανεξάρτητης Αρχής «Συνήγορος του Καταναλωτή» στη συνεδρίαση της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής.
Σύμφωνα με ανακοίνωση της Αρχής ο κ. Ζαγορίτης κατά την παρουσίαση της έκθεσης ανέδειξε την αύξηση (κατά 14,1%) του αριθμού των αναφορών που κατατέθηκαν τόσο στην Αρχή όσο και στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Καταναλωτή Ελλάδας το 2020 σε σχέση με το 2019.
Από τις 13.687 αναφορές του 2020, οι 12.943 υποθέσεις υποβλήθηκαν στον Συνήγορο του Καταναλωτή, ενώ οι 744 ήταν οι υποθέσεις που χειρίστηκε το Ευρωπαϊκό Κέντρο Καταναλωτή.
Για το 2020 το ποσοστό επίλυσης των υποθέσεων παρέμεινε εξαιρετικά υψηλό, φτάνοντας σε ποσοστό 83,12% επί του συνόλου των υποθέσεων, εκ των οποίων ποσοστό 71,37% των υποθέσεων επιλύθηκαν υπέρ των καταναλωτών και 11,75% υπέρ των προμηθευτών.
Ο Συνήγορος του Καταναλωτή τόνισε ότι τόσο η διοίκηση όσο και οι εργαζόμενοι στην Αρχή συνεχίζουν να καταβάλουν κάθε προσπάθεια προκειμένου να προστατεύσουν τα δικαιώματα των καταναλωτών, παρά την αύξηση των υποθέσεων και την έλλειψη επιστημονικού και διοικητικού προσωπικού.
Ο τομέας της αγοράς που συγκέντρωσε τις περισσότερες υποθέσεις το 2020 ήταν τα καταναλωτικά αγαθά με ποσοστό επί του συνόλου των υποθέσεων 37% κυρίως λόγω της αυξημένης παραβατικότητας στο ηλεκτρονικό εμπόριο, εν συνεχεία οι τηλεπικοινωνίες και ταχυδρομικές υπηρεσίες με ποσοστό 26,3%, οι χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες (τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρείες) και η ενέργεια-ύδρευση.
Σημαντικός αριθμός υποθέσεων που αφορούσαν τις μεταφορές απασχόλησαν επίσης την Αρχή, οι οποίες μεταξύ άλλων είχαν ως βασική αιτία την ακύρωση πτήσεων λόγω της πανδημίας, όπου κατόπιν Συστάσεων της Αρχής, οι αεροπορικές εταιρίες ανταποκρίθηκαν και επέστρεψαν το αντίτιμο του εισιτηρίου στους επιβάτες που δεν επιθυμούσαν να λάβουν κουπόνι.
Ο Συνήγορος του Καταναλωτή αναφέρθηκε στις σημαντικές παρεμβάσεις της Αρχής για την αντιμετώπιση της αθέμιτης δράσης ορισμένων ηλεκτρονικών καταστημάτων τα οποία αποσπούσαν σημαντικά χρηματικά ποσά από καταναλωτές για την αγορά προϊόντων, τα οποία, όμως, στη συνέχεια δεν παρέδιδαν.
Το φαινόμενο διογκώθηκε κατά την περίοδο της πανδημίας, με αποτέλεσμα η Αρχή να δεχθεί πλήθος αναφορών (3833). Υπό τη διαρκή πίεση της Αρχής, όπως είπε, επετεύχθη σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμη και η πλήρης επιστροφή των εισπραχθέντων.
Είναι αρκετές ωστόσο οι περιπτώσεις όπου κατόπιν της κοινοποίησης των Συστάσεών η γενική γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή επέβαλε υψηλά πρόστιμα στους υπευθύνους των καταστημάτων, ενώ ο Συνήγορος του Καταναλωτή προχώρησε σε ανακοινώσεις προς τους αρμόδιους εισαγγελείς για την ποινική διερεύνηση ενδεχόμενων αξιόποινων πράξεων (απάτης, υπεξαίρεσης) από υπευθύνους συγκεκριμένων ηλεκτρονικών καταστημάτων (e-shops).
Ο κ. Ζαγορίτης αναφέρθηκε και στις τηλεπικοινωνίες, καθώς η Αρχή δέχθηκε πλήθος αναφορών συνέπεια και των αυξημένων αναγκών που δημιουργήθηκαν κατά την πανδημία λόγω της τηλεκπαίδευσης και της εξ αποστάσεως εργασίας, αναφέρθηκε δε ιδιαιτέρως στις χαμηλές ταχύτητες του Διαδικτύου, ειδικότερα και στις μεγάλες αποκλίσεις ανάμεσα στις ονομαστικές (συμβατικώς προβλεπόμενες) και στις πραγματικές που είχαν στη διάθεσή τους οι καταναλωτές και μάλιστα με το κόστος των υπηρεσιών να είναι από τα υψηλότερα στην Ευρώπη.
Τέλος, ο Συνήγορος του Καταναλωτή, αναφέρθηκε στον κλάδο της ηλεκτρικής ενέργειας. Συγκεκριμένα από τις 7161 αναφορές που έχουν υποβληθεί ενώπιον της Αρχής μέχρι 21/06/2022, πάνω από το 1/3 αφορούν την Ενέργεια.
Ενδεικτικά το πρώτο εξάμηνο του 2021 η Αρχή είχε δεχθεί 713 αναφορές από τον κλάδο της Ενέργειας, ενώ κατά το ίδιο διάστημα το 2022 δέχθηκε 2.585 αναφορές.
Ο λόγος της αύξησης είναι δυστυχώς η εφαρμογή αθέμιτων πρακτικών από πολλές εταιρείες ενέργειας, που έχουν ως αποτέλεσμα υπέρογκες αυξήσεις στις χρεώσεις κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος.
Ο κ. Ζαγορίτης ανέφερε ότι η Αρχή έχει διαπιστώσει ότι πολλοί εκ των προμηθευτών δεν εφαρμόζουν τις διατάξεις του Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας, αλλά και της υπ’ αριθ. 409/2020 απόφασης της ΡΑΕ σχετικά με τους μηχανισμούς αναπροσαρμογής τιμήματος.
Ενδεικτικά:
α) δεν αναφέρουν με σαφήνεια και διαφάνεια την ύπαρξη ρήτρας αναπροσαρμογής στη σύμβαση προμήθειας,
β) δεν τηρούν την προθεσμία ενημέρωσης των 60 ημερών για την τροποποίηση του τιμολογίου προμήθειας,
γ) δεν καθορίζουν στις συμβάσεις ένα και μόνον σαφώς ορισμένο μέγεθος, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, για την ενεργοποίηση των ρητρών αναπροσαρμογής, αλλά χρησιμοποιούν το άθροισμα περισσότερων μεγεθών, με αποτέλεσμα να δημιουργείται σύγχυση στον καταναλωτή που δεν μπορεί να αντιληφθεί το εύρος διακύμανσης,
δ) ενεργοποιούν τον μηχανισμό αναπροσαρμογής σε κάθε περίπτωση ανεξάρτητα από το εύρος διακύμανσης του μεγέθους αναφοράς,
ε) δεν προβλέπουν προστασία του καταναλωτή από τη διακύμανση των τιμών, μεταφέροντας όλο τον κίνδυνο της αύξησης του κόστους προμήθειας στον καταναλωτή, στ) επιβάλλουν ρήτρα πρόωρης αποχώρησης σε συμβάσεις με κυμαινόμενο τιμολόγιο, ενώ η ρήτρα αυτή νόμιμα μπορεί να επιβληθεί μόνο σε συμβάσεις σταθερού τιμολογίου.
Ο κ. Ζαγορίτης αναφέρθηκε στο πλήθος των Συστάσεων που έχει εκδώσει η Αρχή προς τους προμηθευτές ενέργειας, οι οποίες έχουν κοινοποιηθεί τόσο στα συναρμόδια υπουργεία όσο και στην εποπτεύουσα τον χώρο Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας και τόνισε την ανάγκη εποπτείας και ελέγχου της αγοράς ενέργειας ώστε να αντιμετωπιστούν φαινόμενα υπερχρέωσης και παραβιάσεων των σχετικών διατάξεων του Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας και της 409/2020 απόφασης της ΡΑΕ.
Τόνισε ακόμη ότι θα πρέπει να επιβάλλονται κυρώσεις στους παρόχους που έχουν παραβατική συμπεριφορά.