Καλλιέργειες: Επιδοτήσεις ύψους 400 εκατ. ευρώ για αγρότες και κτηνοτρόφους φέρνει το Μέτρο 11 «Βιολογικές Καλλιέργειες», η προδημοσίευση του οποίου τέθηκε πριν από λίγες ημέρες σε δημόσια διαβούλευση και ολοκληρώνεται σήμερα, όπως ανακοίνωσε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Σπήλιος Λιβανός.
Ο προϋπολογισμός του μέτρου, το οποίο θα προκηρυχθεί το καλοκαίρι, εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει τα 400 εκατ. ευρώ και αναμένεται να ωφεληθούν περίπου 85.000 βιοκαλλιεργητές, όπως αναφέρει το ένθετο «Αγροτικός Τύπος», του Ελεύθερου Τύπου.
Οι δράσεις που θα προκηρυχθούν θα αφορούν μόνο στη διατήρηση σε βιολογικές πρακτικές και μεθόδους και είναι οι εξής:
- Δράση 11.2.1: Ενισχύσεις για τη διατήρηση σε βιολογικές πρακτικές και μεθόδους παραγωγής στη γεωργία.
- Δράση 11.2.2: Ενισχύσεις για τη διατήρηση σε βιολογικές πρακτικές και μεθόδους παραγωγής στην κτηνοτροφία.
Για πρώτη φορά στις βιολογικές καλλιέργειες σχεδιάζεται να ενταχθούν και τα μελισσοσμήνη, δίνοντας τη δυνατότητα σε 340 ενεργούς μελισσοκόμους βιολογικού μελιού με περίπου 60.000 κυψέλες να διεκδικήσουν επιδότηση.
Καλλιέργειες: Επιλέξιμες καλλιέργειες
Σε ό,τι αφορά στη φυτική παραγωγή, έμφαση δίνεται σε δενδρώδεις καλλιέργειες και εντάσσεται σειρά νέων καλλιεργειών, όπως ροδιά, αβοκάντο κ.λπ., ενώ στις επιλέξιμες καλλιέργειες θα συμπεριληφθεί και το βαμβάκι, καθώς έχει παρατηρηθεί αυξανόμενη ζήτηση για βιολογικό βαμβάκι τόσο από την εγχώρια κλωστοϋφαντουργία όσο και από τις διεθνείς αγορές.
Για τη Δράση 11.2.1 θα προκηρυχθούν δύο προσκλήσεις, ενώ οι επιλέξιμες καλλιέργειες για την πρώτη πρόσκληση είναι:
- αραβόσιτος κτηνοτροφικός
- αραβόσιτος εδώδιμος
- χειμερινά σιτηρά
- μηδική και τριφύλλι
- άλλα κτηνοτροφικά ψυχανθή
- όσπρια
- βαμβάκι
- λινάρι, ελαιοκράμβη, ηλίανθος, σόργο και άλλες αροτραίες καλλιέργειες.
Η δεύτερη πρόσκληση της δράσης αφορά στις παρακάτω καλλιέργειες:
- ελαιοκομία
- σταφίδα
- επιτραπέζια σταφύλια
- οινοποιήσιμα σταφύλια
- μηλοειδή
- πυρηνόκαρπα
- εσπεριδοειδή
- αρωματικά – φαρμακευτικά φυτά
- ροδιά
- αβοκάντο
- ακτινίδιο
- συκιά
- μικρόκαρπες/δάσους
- ακρόδρυα
- φυλλώδη λαχανικά – σταυρανθή/ βολβώδη/καρότο/πατάτα.
Αντίστοιχα, δύο προσκλήσεις θα έχει και η Δράση 11.2.2 για την κτηνοτροφία.
Η μία πρόσκληση θα περιλαμβάνει ως επιλέξιμα ζώα τα αιγοπρόβατα και τα βοοειδή με κρεατοπαραγωγική/μικτή κατεύθυνση, αλλά και γαλακτοπαραγωγική κατεύθυνση, και η δεύτερη τα μελίσσια.
Γεωγραφικό πεδίο εφαρμογής και για τις δύο δράσεις είναι ολόκληρη η ελληνική επικράτεια.
Απαραίτητη προϋπόθεση για την υποβολή τής αίτησης στήριξης είναι να έχει προηγηθεί από τους υποψηφίους η υποβολή της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης (ΕΑΕ) έτους 2021.
Καλλιέργειες: Οι δικαιούχοι
Δικαιούχοι του Μέτρου 11 «Βιολογικές Καλλιέργειες» μπορούν να κριθούν:
- Φυσικά και νομικά πρόσωπα ή ομάδες φυσικών ή νομικών προσώπων που είναι ενεργοί γεωργοί.
- Επιλέξιμοι προς ένταξη στις Δράσεις 11.2.1 και 11.2.2 είναι οι υποψήφιοι με αγροτεμάχια, μελισσοσμήνοι, βοσκοτόπους ή εκτροφές, τα οποία είναι ενταγμένα στο σύστημα της βιολογικής γεωργίας σύμφωνα με τον Καν. (ΕΚ) 834/2007, μέσω σύμβασης με οργανισμό πιστοποίησης και ελέγχου, η οποία έχει συναφθεί το αργότερο μέχρι την 31/12/2020 και είναι ενεργή μέχρι και την ημερομηνία έκδοσης των προσκλήσεων.
Σημειώνεται ότι ένας υποψήφιος δύναται να υποβάλει αίτηση στήριξης συγχρόνως και στις δύο προσκλήσεις της ίδιας δράσης, αλλά και σε προσκλήσεις των δύο διαφορετικών δράσεων.
Καλλιέργειες: Κριτήρια επιλεξιμότητας εκμετάλλευσης
Προκειμένου να ενταχθούν σε κάποια από τις δράσεις του Μέτρου 11, τα αιτούμενα προς ένταξη αγροτεμάχια, μελισσοσμήνοι, βοσκότοποι και ζωικό κεφάλαιο, κατά περίπτωση, πρέπει να πληρούν τα παρακάτω κριτήρια επιλεξιμότητας:
- Να είναι δηλωμένα στην ΕΑΕ του 2021 του υποψηφίου.
- Να κατέχονται νόμιμα κατά την ένταξη, και για κάθε έτος, καθ’ όλη την περίοδο δέσμευσης.
- Στην περίπτωση των μόνιμων φυτειών (δενδρώδεις καλλιέργειες και αμπελώνες), τα προς ένταξη αγροτεμάχια θα πρέπει να είναι δηλωμένα στην ΕΑΕ του 2021 του ενδιαφερομένου με επιλέξιμη για τη δέσμευση καλλιέργεια.
- Να περιλαμβάνονται από την 31/12/2020 μέχρι και την ημερομηνία έκδοσης της πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος σε ενεργή σύμβαση με ΟΕ&Π.
- Το ελάχιστο μέγεθος των υπό ένταξη αγροτεμαχίων/βοσκοτόπων ανέρχεται σε 0,1 Ha (εκτάρια).
- Επιλέξιμα για ενίσχυση είναι τα βοοειδή άνω των 6 μηνών και τα αιγοπρόβατα άνω των 12 μηνών, τα οποία έχουν σημανθεί σύμφωνα με την ισχύουσα ενωσιακή και εθνική νομοθεσία.
Αποκλείονται από την ένταξη αγροτεμάχια τα οποία:
- είναι ενταγμένα στο μέτρο της δάσωσης γεωργικών γαιών,
- είναι ενταγμένα σε άλλες μη συμβατές, σε επίπεδο ενταγμένης εκμετάλλευσης αγροτεμαχίου, δράσεις των Μέτρων 10 και 11,
- είναι συνιδιόκτητα, με την έννοια της δήλωσης του αγροτεμαχίου με ποσοστό συνιδιοκτησίας μικρότερο του 100% στην ΕΑΕ του 2021 του υποψηφίου.
Παρουσιάζοντας το μέτρο, ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Σπήλιος Λιβανός, δήλωσε ότι «είναι εξαιρετικά σημαντικό το νέο μέτρο γιατί αποδεικνύει στην πράξη την επιλογή μας να στηρίξουμε τα βιολογικά προϊόντα και τους βιοκαλλιεργητές. Από εκεί που δίνονταν περίπου 85 εκατ. ευρώ το χρόνο για την παραγωγή βιολογικών προϊόντων στον τόπο μας, τώρα δίνουμε 200 εκατ. ευρώ.
Επίσης διευρύνουμε το πεδίο των προϊόντων που εντάσσουμε στο πρόγραμμα, βάζοντας μέσα οπωροκηπευτικά, τις δενδρώδεις καλλιέργειες -που δεν περιλαμβάνονταν στο προηγούμενο μέτρο- και εντάσσουμε τα μελίσσια, που είναι επίσης πολύ σημαντικό».
Καλλιέργειες: Αυτή αποδίδει έως και 750 ευρώ το στρέμμα
Η καλλιέργεια λεβάντας έχει κατακτήσει αρκετό έδαφος σε πολλές περιοχές της χώρας. Παρακάτω συγκεντρώσαμε πληροφορίες για τις απαιτήσεις, τα έξοδα και τα κέρδη ανά στρέμμα. Όσα πρέπει να ξέρετε στο xristika.gr.
Λεβάντα (Lavandula sp.)
Προσαρμοστικότητα
Η λεβάντα είναι μετρίως ανθεκτική στον παγετό και στην ξηρασία. Η πλατύφυλλη λεβάντα δεν είναι τόσο ανθεκτική στον παγετό όσο η γνήσια. Όλες οι ποικιλίες λεβάντας είναι ευαίσθητες στην υψηλή εδαφική υγρασία.
Οι υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού επηρεάζουν την ποιότητα του παραγόμενου αιθέριου ελαίου. Υψόμετρο, η πλατύφυλλη αναπτύσσεται από 200-700m. Τα υβρίδια αναπτύσσονται σε υψόμετρα έως και 700-1000m.
Η παραγωγή ελαίου αυξάνεται καθώς αυξάνεται το υψόμετρο γιατί η άνθηση των φυτών σε ψυχρές περιοχές είναι άφθονη. Σε περιοχές με ετήσιο ύψος βροχής 300-1400mm η λεβάντα αποδίδει καλά. Το έδαφος θα πρέπει να διατηρείται χωρίς πολύ υγρασία.
Η λεβάντα χρειάζεται καλώς στραγγιζόμενα εδάφη ηλιαζόμενα, αμμώδη, αμμοπυλώδη ή χαλικώδη. Οι τιμές του pH είναι 5,8-8,3.
Ταυτόχρονα, παίζει σημαντικό ρόλο το μικροκλίμα της περιοχής που πρόκειται να καλλιεργηθεί. Δηλαδή υπάρχει δυνατότητα ανάπτυξης του φυτού, αρκεί η υγρασία να είναι περιορισμένη. Σε αυτήν την περίπτωση το χαμηλό υψόμετρο δεν θα επηρεάσει την ανάπτυξή του.
Βοτανική ταξινόμηση (ποικιλίες λεβάντας)
Υπάρχουν 48 είδη λεβάντας που διαφοροποιούνται ως προς την περιεκτικότητα σε αιθέρια έλαια. Τα 3 κύρια είδη για παραγωγή ελαίου είναι:
L. angustifolia: Γνήσια λεβάντα με όρθιο τετραγωνικό βλαστό και ύψος 30-80cm.
Τα άνθη είναι μπλε σε απλούς ανθοφόρους βλαστούς. Ανθίζει τέλος Ιουνίου μέχρι τον Αύγουστο. Οι περισσότεροι παραγωγοί επιλέγουν ποικιλίες της συγκεκριμένης βοτανικής κατηγορίας όπως είναι οι Sevtopolis, Hemus, Raya, Jubilee.
Η Σεφτόπολις δημιουργεί ετησίως 300 ανθοφόρα στελέχη ανά ρίζα και µπορεί να αποδώσει 650 κιλά άνθους και περίπου 15 κιλά αιθέριο έλαιο ανά στρέµµα μετά τον 6ο χρόνο. Το αιθέριο έλαιο προτιμάται από την βιομηχανία αρωμάτων.
L. angustifolia x L. Latifolia: Υβριδική λεβάντα, γνωστή και ως λεβαντίνη. Έχει μεγαλύτερη απόδοση ανά στρέμμα, αλλά η τιμή του ελαίου είναι αρκετά χαμηλότερη (περίπου 40 ευρώ το κιλό).
L. dentata: Παράγει το γνήσιο Γαλλικό αιθέριο έλαιο.
L. latifolia : Θάμνος ύψους 30-80cm. Είναι η λεγόμενη πλατύφυλλη λεβάντα.
Το καθένα από τα παραπάνω παράγει διαφορετικής σύστασης αιθέρια έλαια, για διαφορετική χρήση. Το κύριο χαρακτηριστικό της ποιοτικής λεβάντας είναι η χαµηλή περιεκτικότητα σε καµφορά. Η αγορά απαιτεί τα αιθέρια έλαια λεβάντας, να έχουν περιεκτικότητα σε καµφορά µέχρι το πολύ 0,6%. Η απόδοση του φυτού μειώνεται αισθητά μετά τον 15ο χρόνο.
Αποστάσεις φύτευσης/ Πυκνότητα φύτευσης
✔0,8-1m μεταξύ των γραμμών και 0,60-0,70m μεταξύ των φυτών επί της γραμμής με πυκνότητα 1500-2000 φυτά/ στρέμμα για την γνήσια λεβάντα.
✔ 1,3-1,7m μεταξύ των γραμμών και 0,8-1m πάνω στη γραμμή για τα υβρίδια. Η πυκνότητα καθορίζεται ανάλογα με την ποικιλία που θα επιλεχθεί.
Εποχή φύτευσης
Σε ήπια κλίματα η καλύτερη εποχή φύτευσης είναι το φθινόπωρο, ώστε να προλάβουν τα φυτά να εγκατασταθούν καλύτερα για να αντέξουν το χειμώνα, και την άνοιξη να αναπτυχθούν πιο γρήγορα.
Λίπανση
Η καλλιέργεια λεβάντας αποδίδει καλύτερα σε εδάφη που για άλλες καλλιέργειες είναι ανεπαρκή. Αυξημένες ποσότητες αζώτου έχουν σαν αποτέλεσμα τη μείωση ποσότητας του παραγόμενου αιθερίου ελαίου, τα φυτά γίνονται περισσότερο ευαίσθητα και αυξάνεται ο ανταγωνισμός με τα ζιζάνια.
Η συνιστώμενη ποσότητα αζώτου ανά στρέμμα είναι 8-10 kg. Περιοδική ασβέστωση μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση του pH σε σταθερό επίπεδο. Μία πλήρης ανάλυση εδάφους πριν την φύτευση είναι αναγκαία.
Άρδευση
Η άρδευση είναι αναγκαία τα 2 πρώτα χρόνια έως ότου η καλλιέργεια να εγκατασταθεί πλήρως. Τα φυτά στο στάδιο της άνθισης δεν θα πρέπει να αφήνονται χωρίς νερό. Η άρδευση μπορεί να αυξήσει την παραγωγή στην ώριμη καλλιέργεια λεβάντας, αλλά η άκαιρη και υπερβολική άρδευση θα αυξήσει προβλήματα ασθενειών.
Συνίσταται στάγδην άρδευση διότι πέρα από την ορθή εφαρμογή του νερού θα βοηθήσει στον έλεγχο των ζιζανίων. Είναι δυνατή και η ξηρική καλλιέργεια, εφόσον έχουμε επάρκεια βροχοπτώσεων.
Κλάδεμα
Η κοπή των ανθέων μαζί με μέρος των βλαστών θα πρέπει να γίνεται τα 2 πρώτα χρόνια. Στα μετέπειτα χρόνια το κλάδεμα γίνεται σε διαφορετική περίοδο, συνήθως μετά τη συγκομιδή, το φθινόπωρο. Ο λόγος είναι ότι η συγκομιδή ανθέων για την παραγωγή αιθέριου ελαίου αφήνει τα περισσότερα στελέχη στα φυτά. Συνεπώς το κλάδεμα γίνεται αμέσως μετά και σε ύψος τέτοιο, ώστε να δυναμώσουμε την καλλιέργεια.
Το κλάδεμα γίνεται είτε μηχανικά (παρελκόμενα τρίμμερ σε ελκυστήρα) είτε με δρεπάνια. Είναι σημαντικό να γίνεται κυκλικά ώστε το φυτό να παίρνει τη μορφή θάμνου, έτσι αποφεύγουμε την ανομοιόμορφη ανάπτυξη. Δεν θα πρέπει να κλαδεύουμε χαμηλά το φυτό, διότι μειώνεται κατά πολύ ο χρόνος ζωής του.
Συγκομιδή
Η συγκομιδή γίνεται όταν το άνθος έχει ωριμάσει και το κάτω μισό έχει ανοίξει. Πρέπει να γίνεται έγκαιρα γιατί υποβαθμίζεται η ποιότητά του. Η συγκομιδή δεν θα πρέπει να πραγματοποιείται σε συνθήκες ανέμου ή σε πολύ ζεστό καιρό. Η κοπή των ανθέων γίνεται 15-20cm κάτω από αυτά.