Αποκάλυψη: Γι’ αυτό κλείνουν η μία τράπεζα μετά την άλλη στην Ελλάδα

Τράπεζες: Η ΟΤΟΕ συνεχίζοντας τις πρωτοβουλίες και τις συστηματικές παρεμβάσεις ξεκινά νέα εκστρατεία ενημέρωσης σχετικά με το ζήτημα της μείωσης των καταστημάτων και του προσωπικού στις Τράπεζες.

Σύμφωνα με αποφάσεις της Εκτελεστικής Γραμματείας και του Γενικού Συμβουλίου της Ομοσπονδίας, που συνεδρίασαν σήμερα, η ΟΤΟΕ αποστέλλει αναλυτικό τεκμηριωμένο ενημερωτικό σημείωμα με τις θέσεις της για τη συρρίκνωση του δικτύου και τον ψηφιακό τραπεζικό αποκλεισμό.

Το σχετικό ενημερωτικό κείμενο με 7 ερωτήσεις – 7 απαντήσεις αποστέλλεται στα συναρμόδια υπουργεία, τα πολιτικά κόμματα, την Τράπεζα της Ελλάδος, την Ελληνική Ένωση Τραπεζών, την ΚΕΔΕ, τους υπόλοιπους φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τα Επιμελητήρια.

Το κείμενο αυτό αναλύει τις θέσεις της ΟΤΟΕ και αιτιολογεί την αντίδραση της Ομοσπονδίας στη διαρκή συρρίκνωση του δικτύου.

1) Στο ερώτημα γιατί η ομοσπονδία αντιτίθεται σε μια πανευρωπαϊκή τάση μείωσης προσωπικού και κλεισίματος καταστήματος, που φέρνουν η ψηφιοποίηση και οι νέες τεχνολογίες, η ΟΤΟΕ απαντά, ότι η υπερβολική συρρίκνωση στην χώρα μας δεν οφείλεται τόσο στην τεχνολογική πρόοδο, αλλά κυρίως σε ακραίες επιλογές συρρίκνωσης του εγχώριου Τραπεζικού Συστήματος, με κύριο στόχο την περικοπή κόστους και όχι την καλύτερη εξυπηρέτηση της πελατείας.

2) Στο ερώτημα σε τι διαφοροποιείται η πρακτική των Τραπεζών στην Ελλάδα, σε σχέση με αντίστοιχες τάσεις στην Ευρωζώνη, η ΟΤΟΕ απαντά, ότι η μείωση στον αριθμό καταστημάτων, ΑΤΜ και προσωπικού στην Ελλάδα σε σχέση με την Ευρωζώνη είναι κατά πολύ μεγαλύτερη στη χώρα μας. Παρατίθενται δε και συγκεκριμένοι πίνακες με αναλυτικά στοιχεία.

3) Στον ισχυρισμό των τραπεζών ότι υπάρχει δραστική αλλαγή στις συναλλακτικές συνήθειες της πελατείας, με ολοκληρωτική στροφή στα ψηφιακά-εναλλακτικά δίκτυα συναλλαγών, η ΟΤΟΕ απαντά με στοιχεία και σχετικούς πίνακες, που αποδεικνύουν ότι η χρήση των ψηφιακών μέσων στην Ελλάδα βρίσκεται σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα σε σχέση με τον μέσο όρο των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γεγονός που οδηγεί μια μεγάλη μερίδα του πληθυσμού σε τραπεζικό αποκλεισμό.

«Θέση της ΟΤΟΕ είναι πως τα καταστήματα δικτύου και το προσωπικό τους είναι το αναντικατάστατο πρόσωπο και ο σύνδεσμος εμπιστοσύνης της κάθε Τράπεζας με την πελατεία στις γειτονιές και στις τοπικές κοινωνίες» αναφέρεται στο σχετικό ενημερωτικό κείμενο της ΟΤΟΕ. «Γιατί οι τράπεζες δεν πωλούν οποιοδήποτε προϊόν. Πωλούν πρώτιστα πίστη, εμπιστοσύνη. Αυτά δεν χτίζονται ούτε διατηρούνται χωρίς τη σωστή εξυπηρέτηση του κάθε πελάτη και με την απαραίτητη διαπροσωπική επαφή».

4) Στο ερώτημα αν το ΑΕΠ της χώρας μας δικαιολογεί τις διαφορές στους δείκτες με τις χώρες της Ευρωζώνης, η ΟΤΟΕ απαντά: Όταν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δημοσιοποιεί τα αντίστοιχα συγκριτικά στοιχεία, δεν τα σταθμίζει με το ΑΕΠ. Στόχος, άλλωστε, των Τραπεζών δεν πρέπει να είναι τα υπέρ- κέρδη, αλλά και η κάλυψη των αναγκών της πελατείας, της οικονομίας και της κοινωνίας.

5) Σχετικά με τις συνέπειες του τραπεζικού αποκλεισμού για τα νοικοκυριά, τις επιχειρήσεις, τις τοπικές κοινωνίες, την ελληνική ύπαιθρο, η ΟΤΟΕ απαντά ότι έχει προκαλέσει σοβαρά προβλήματα και επιβαρύνσεις στους συνταξιούχους, στους αγρότες, στους μικρομεσαίους και στους επαγγελματίες, που αδυνατούν να χρησιμοποιήσουν τα εναλλακτικά διαδικτυακά κανάλια συναλλαγών. Ειδικά σε επίπεδο τοπικών κοινωνιών, η απόσυρση των Τραπεζών από αυτές συνδέεται με απομόνωση, υποβάθμιση και εν τέλει με οικονομικό μαρασμό.

6) Στο ερώτημα γιατί πρέπει ο ψηφιακός αποκλεισμός να απασχολήσει την Πολιτεία, η ΟΤΟΕ απαντά:

Λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι:

· αφ’ ενός οι τράπεζες ανάλωσαν για την ανάταξη και εξυγίανσή τους δημόσιο χρήμα (ανακεφαλαιοποιήσεις), με σοβαρή συνακόλουθη ζημία του ΤΧΣ και του Δημοσίου, ενώ συνεχίζουν να αξιοποιούν δημόσιες εγγυήσεις για την απαλλαγή τους από τα κόκκινα δάνεια,

· αφ’ ετέρου ότι οι χ/π υπηρεσίες είναι, βάσει και των αλλεπάλληλων ρυθμίσεων στις οποίες προχώρησε η Πολιτεία βασικά και απαραίτητα δημόσια αγαθά,

εκτιμούμε ότι οι ελεγκτικοί θεσμοί, οι αρμόδιες ανεξάρτητες Αρχές και -βέβαια – η εκάστοτε Κυβέρνηση δεν μπορούν να μένουν αμέτοχες απέναντι στις πρακτικές δραστικής συρρίκνωσης που υιοθετούνται από τον κλάδο, τόσο σε ό,τι αφορά στα καταστήματα δικτύου, όσο και σε ό,τι αφορά στην απασχόληση.

«Πρέπει να αξιοποιηθούν οι καλές Ευρωπαϊκές τραπεζικές πρακτικές έγκαιρης διαβούλευσης της Διοίκησης κάθε Τράπεζας με την ΟΤΟΕ και τους αντίστοιχους Συλλόγους, με τους τοπικούς φορείς, με στόχο τη διασφάλιση κατάλληλης εναλλακτικής τοποθέτησης για τους εργαζόμενους, καθώς και εναλλακτικών τρόπων πρόσβασης για την πελατεία, σε εύλογη απόσταση».

Για παράδειγμα, ο χρηματοπιστωτικός κλάδος στην Αγγλία, συνομολόγησε ότι θα πρέπει να υπάρχει:

– Έγκυρη ενημέρωση και διαβούλευση (τουλάχιστον 4 μήνες πριν) με τους εργαζόμενους, τους φορείς και τις τοπικές κοινωνίες για τα σχέδια κλεισίματος καταστημάτων από τις Τράπεζες. Εκτίμησης των συνεπειών για τους εργαζόμενους και την πελατεία (νοικοκυριά, επιχειρήσεις, αγρότες, επαγγελματίες, συνταξιούχους, επισκέπτες σε τουριστικές περιοχές), καθώς και των εναλλακτικών για απασχόληση και εξυπηρέτηση για κάθε μια από αυτές τις κατηγορίες.

7) Στον ισχυρισμό των τραπεζών ότι πλεονάζει προσωπικό, η ΟΤΟΕ απαντά:

«όχι μόνο δεν πλεονάζει, αλλά λείπει προσωπικό».

«Οφείλουν να μπουν τίτλοι τέλους στο κλείσιμο των καταστημάτων δικτύου και στη συνεχή συρρίκνωση της απασχόλησης στις τράπεζες».

Τράπεζες: Έρχεται νέο κραχ στις ελληνικές τράπεζες;

Ένα οικονομικό θρίλερ εκτυλίσσεται το τελευταίο διάστημα καθώς οι ελληνικές τράπεζες αναζητούν χρήματα και μάλιστα… επειγόντως!

Σε μια δύσκολη αναζήτηση χρήματος από τη διεθνή αγορά έχουν μπει οι ελληνικές τράπεζες, που καλούνται μέχρι το τέλος του 2025 να έχουν συγκεντρώσει περισσότερα από 15 δισ. ευρώ πρόσθετων κεφαλαίων για να καλύψουν τους νέους εποπτικούς κανόνες για την κεφαλαιακή τους επάρκεια.

Πρόκειται για το μεγαλύτερο ποσό που καλείται να συγκεντρώσει οποιοδήποτε εθνικό τραπεζικό σύστημα της ευρωζώνης και η αναζήτηση του φρέσκου χρήματος γίνεται πολύ ακριβή, στις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται στις αγορές.

Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα της Eurobank, που προχώρησε σήμερα σε έκδοση ομολόγων, με στόχο την κάλυψη των εποπτικών απαιτήσεων. Η έκδοση senior preferred ομολόγων από την τράπεζα ολοκληρώθηκε με αρκετή επιτυχία, καθώς συγκεντρώθηκαν προσφορές 650 εκατ. ευρώ.

Όμως, το επιτόκιο της έκδοσης εκτινάχθηκε στο 4,375% και ήταν περίπου διπλάσιο από το επιτόκιο αντίστοιχης περυσινής έκδοσης.

Η αύξηση του κόστους χρηματοδότησης με ομόλογα έχει ήδη σημειωθεί από αναλυτές ως μια απειλή για την κερδοφορία των τραπεζών. Όπως επισήμαιναν οι ευρωπαϊκοί Θεσμοί στην τελευταία έκθεση ενισχυμένης εποπτείας, η αβεβαιότητα που επικρατεί στην αγορά θα επηρεάσει το κόστος χρηματοδότησης των τραπεζών και μπορεί να έχει επίδραση στη στρατηγική τους για περαιτέρω εκδόσεις τίτλων, ώστε να καλύψουν τις ελάχιστες εποπτικές απαιτήσεις για ίδια κεφάλαια (MREL).

Όπως τονίζεται στην έκθεση, οι πιέσεις στο κόστος χρηματοδότησης επιδιώκεται από τις τράπεζες να εξισορροπηθούν με άλλους τρόπους, όπως είναι η αύξηση των χορηγήσεων, η μείωση των προβλέψεων για προβληματικά δάνεια και η ανάπτυξη εναλλακτικών πηγών εσόδων μέσα από τον ψηφιακό μετασχηματισμό, ώστε να μην υπάρξει πλήγμα στην κερδοφορία.

Οι ελληνικές τράπεζες έχουν το σοβαρότερο πρόβλημα στην ευρωζώνη με τους νέους εποπτικούς κανόνες, που υποχρεώνουν τις τράπεζες να σχηματίσουν ένα πρόσθετο μαξιλάρι κεφαλαίων (MREL), το οποίο θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε περίπτωση εκκαθάρισης.

Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με ανάλυση που είχε κάνει η ING τον περασμένο Νοέμβριο, το συνολικό έλλειμμα κεφαλαίων για να καλυφθούν οι απαιτήσεις MREL από τις τράπεζες της ευρωζώνης υπολογιζόταν σε 42 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 16 δισ. ευρώ (38%) αφορούσαν τις ελληνικές τράπεζες.

Το ποσό έχει μειωθεί ελαφρώς έκτοτε, αλλά εξακολουθεί να ξεπερνά τα 15 δισ. ευρώ, τα οποία οι ελληνικές τράπεζες θα πρέπει να αντλήσουν από την αγορά ως το τέλος του 2025.

Η προσπάθεια γίνεται δύσκολη επειδή η άνοδος του πληθωρισμού και η αναμενόμενη αύξηση των επιτοκίων στην ευρωζώνη, σε συνδυασμό με τη λήξη του έκτακτου προγράμματος αγοράς τίτλων της ΕΚΤ οδηγούν σε συνεχή αύξηση των αποδόσεων των τραπεζικών ομολόγων και ακριβαίνουν το κόστος άντλησης κεφαλαίων, όπως φαίνεται στο γράφημα της Τράπεζας της Ελλάδος (Έκθεση για τη Χρηματοπιστωτική Σταθερότητας, στοιχεία μέχρι 6/5/2022).

«Σε κάθε περίπτωση», σημειώνει η ΤτΕ, «η αύξηση των αποδόσεων των ομολόγων που είναι κατάλληλα για την κάλυψη του MREL, καθιστά ακριβότερη τη μελλοντική προσπάθεια έκδοσης ομολόγων από τις ελληνικές τράπεζες. Επιπλέον, οι αποδόσεις των ομολόγων αναμένεται να επηρεαστούν στο άμεσο μέλλον από τις γεωπολιτικές εξελίξεις (εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία) καθώς και τις εντεινόμενες πληθωριστικές πιέσεις».

Όπως επισημαίνει η ΤτΕ, «η απόσυρση των έκτακτων διευκολυντικών μέ-τρων νομισματικής πολιτικής που ελήφθησαν από την ΕΚΤ για τον περιορισμό των επιπτώσεων της πανδημίας θα επιβαρύνει τα έξοδα τόκων, ενώ πρόσθετη επιβάρυνση θα προκύψει και από τις ανάγκες για την έκδοση ομολόγων (Additional Tier 1, Tier 2 και κυρίου χρέους) για την κάλυψη εποπτικών απαιτήσεων, συμπεριλαμβανομένων των ελάχιστων απαιτήσεων ιδίων κεφα-λαίων και επιλέξιμων υποχρεώσεων (MREL)».

Οι τράπεζες έχουν προχωρήσει ήδη σε αρκετές εκδόσεις ομολόγων, που έγιναν με αρκετά χαμηλό κόστος, χάρη στις ευνοϊκές συνθήκες που επικρατούσαν στις αγορές.

«Οι τράπεζες», αναφέρει η ΤτΕ, «έχουν ήδη αναλάβει πρωτοβουλίες με στόχο την κάλυψη των ελάχιστων απαιτήσεων ιδίων κεφαλαίων και επιλέξιμων υποχρεώσεων (MREL) έως και το τέλος του 2025. Συγκεκριμένα, οι τράπεζες έχουν προβεί σε έκδοση ομολόγων Tier 2, πράσινων ομολόγων και χρεογράφων χωρίς εξασφαλίσεις (senior unsecured bonds), ενώ σημαντικό ρόλο παίζει και η παρατηρούμενη μείωση των σταθμισμένων στοιχείων ενεργητικού. Λαμβάνοντας υπόψη το πλαίσιο MREL, τα επόμενα χρόνια αναμένεται επιτάχυνση των εκδόσεων ομολόγων μη εξασφαλισμένων με εξοφλητική προτεραιότητα καθώς και των προνομιούχων ομολόγων.

Πιο αναλυτικά, οι τράπεζες προχώρησαν σε εκδόσεις ομολόγων συνολικής ονομαστικής αξίας 3,5 δισεκ. ευρώ μέσα στο 2021. Τα ομόλογα αυξημένης εξασφάλισης αντιστοιχούσαν σε 2,4 δισεκ. ευρώ, με κουπόνι από 2% (Eurobank Senior Pref. 2027) μέχρι και 3,875% (Τράπεζα Πειραιώς Senior Pref. 2027), ενώ τα ομόλογα μειωμένης εξασφάλισης ανήλθαν σε 1,1 δισεκ. ευρώ, με κουπόνι έκδοσης από 5,5% (Alpha Bank Subordinated 2031) μέχρι και 8,75% (Τράπεζα Πειραιώς Jr Subordinated perpetual).

Οι αποδόσεις των ομολόγων των ελληνικών τραπεζών αυξήθηκαν κατά το τελευταίο τρίμηνο του 2021 και το α΄ τρίμηνο του 2022, ενώ υποχώρησαν τον Απρίλιο του 2022. Σε κάθε περίπτωση, η αύξηση των αποδόσεων των ομολόγων που είναι κατάλληλα για την κάλυψη του MREL, καθιστά ακριβότερη τη μελλοντική προσπάθεια έκδοσης ομολόγων από τις ελληνικές τράπεζες. Επιπλέον, οι αποδόσεις των ομολόγων αναμένεται να επηρεαστούν στο άμεσο μέλλον από τις γεωπολιτικές εξελίξεις (εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία) καθώς και τις εντεινόμενες πληθωριστικές πιέσεις».