Εργασιακά: Μπορεί ο κατώτατος μισθός και η αύξησή του να εξελίχθηκε σε φαρσοκωμωδία, ωστόσο το ΣτΕ, με απόφαση-σταθμό δίνει 236 ευρώ αύξηση σε εργαζόμενους!
Μέχρι 236 ευρώ θα είναι η αύξηση του μισθού για όσους λαμβάνουν τριετίες από την 1.1.2022. Ωστόσο την αύξηση του μισθού λόγω τριετιών δεν τη λαμβάνουν όλοι οι εργαζόμενοι. Κι αυτό γιατί εκκρεμεί απόφαση του ΣτΕ σχεδόν δύο χρόνια!
Με αποτέλεσμα να λαμβάνουν σήμερα τριετίες μόνο όσοι είχαν συμπληρώσει τουλάχιστον τρία χρόνια ασφαλισμένης προϋπηρεσίας στις 14 Φεβρουαρίου του 2012. Όσοι προσλήφθηκαν για πρώτη φορά από τον Φεβρουάριο του 2012 και μετά δεν δικαιούνται προσαύξηση.
Η υπόθεση, που χαρακτηρίζεται «δύσκολη» από νομικούς κύκλους, εκδικάστηκε τον Δεκέμβρη του 2019 στο Δ’ τμήμα του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου. Η απόφαση των ανωτάτων δικαστών συνδέεται ευθέως με το ύψος του κατώτατου μισθού για όσους είχαν θεμελιωμένη τουλάχιστον 3ετή προϋπηρεσία το 2012.
Από 1.1.2022 ο βασικός μισθός των 650 ευρώ θα αυξηθεί κατά 2% και θα φτάσει στα 663 ευρώ. Μαζί με το βασικό ποσό θα αυξηθούν και τα επιδόματα προϋπηρεσίας για όσους τα δικαιούνται.
Έτσι οι προσαυξήσεις προϋπηρεσίας εξαρτώνται ευθέως από την επίμαχη απόφαση του ΣτΕ. Αν η απόφαση, που εκκρεμεί δυο χρόνια, δημοσιευτεί έως τον Ιανουάριο, τότε θα διαμορφώσει μια εντελώς νέα εικόνα για τους μισθούς. Η απώλεια θα είναι διπλή εφόσον το Ανώτατο Δικαστήριο δεχτεί την προσφυγή των εργοδοτών:
- Οι παλαιοί μισθωτοί που εισπράττουν σήμερα προσαυξήσεις προϋπηρεσίας έως και 195 ευρώ το μήνα θα τις χάσουν
- Οι νέοι μισθωτοί δεν θα μπορούν να ελπίζουν πλέον σε προσαυξήσεις προϋπηρεσίας όταν η ανεργία πέσει κάτω από το 10%
Τα επιδόματα προυπηρεσίας κρίνονται από το ΣτΕ μετά από προσφυγή του ΣΕΒ και άλλων συνδέσμων βιομηχάνων της Ελλάδας κατά της εγκυκλίου της πρώην υπουργού Εργασίας, Έφης Αχτσιόγλου, με την οποία δίνονται οδηγίες για τον υπολογισμό των «παγωμένων» τριετιών στην διαδικασία εφαρμογής του νέου κατώτατου μισθού και ημερομισθίου.
Το ΣτΕ καλείται να αποφανθεί αν συνεχίζουν να υφίστανται οι «παγωμένες» από το 2012 τριετίες ή αν έχουν καταργηθεί. Στο επίκεντρο της δίκης βρίσκονται τα επιδόματα που μπορούν να αυξήσουν τον κατώτατο μισθό έως και 30% για τους παλαιούς εργαζόμενους.
Μέσω των επιδομάτων των τριετιών οι μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα που αμείβονται με τον κατώτατο και είχαν προυπηρεσία πριν τον Φεβρουάριο του 2012 κερδίζουν με την νέα αύξηση έως και 236 ευρώ επιπλέον το μήνα, κατοχυρώνοντας έτσι μισθό έως 861,90 ευρώ το μήνα.
Όλα τα βλέμματα έχουν πλέον στραφεί στο ΣτΕ που πρέπει να αποφανθεί αν η επίμαχη εγκύκλιος είναι σύννομη και ισχυρή ή πρέπει να ακυρωθεί όπως ζητά ο ΣΕΒ.
Εργασιακά: Τι θα γίνει αν το ΣτΕ «ανάψει» κόκκινο
Εφόσον η απόφαση των δικαστών είναι θετική για τους εργαζόμενους τότε οι μισθοί θα πρέπει να συνεχίσουν να καταβάλλονται στα σημερινά επίπεδα, ενώ και οι νέοι μισθοί από 1/1/2022 θα έχουν προσαυξήσεις προϋπηρεσίας.
Αν όμως η απόφαση του δικαστηρίου είναι αρνητική για τους εργαζόμενους – γίνει δηλαδή δεκτή η προσφυγή των βιομηχάνων – τότε χιλιάδες μισθωτοί θα χάσουν τα επιδόματα προϋπηρεσίας. Δεδομένου ότι ισχύει πλαφόν για την προσαύξηση λόγω προϋπηρεσίας στο 30%, το ανώτατο ύψος των επιδομάτων που διακυβεύεται είναι έως 195 ευρώ το μήνα. Κομβικός προβληματισμός σε αυτή την περίπτωση – τον οποίο επισημαίνουν νομικοί κύκλοι – είναι αν το δικαστήριο θα επιτρέψει αναδρομικότητα σε μια ενδεχόμενη αρνητική απόφασή του. Αναλυτικά :
Αν η ισχύς μιας ενδεχόμενης αρνητικής απόφασης μπορεί να ανατρέξει στην ημερομηνία δημοσίευσής της, τότε οι μισθωτοί θα χάσουν τα επιδόματα προϋπηρεσίας από την απόφαση και μετά χωρίς περαιτέρω επιβαρύνσεις.
Αν το ΣτΕ δεν τραβήξει «κόκκινη γραμμή» στην αναδρομικότητα τότε χιλιάδες μισθωτοί θα κινδυνεύσουν να βρεθούν αντιμέτωποι και με πιθανές απαιτήσεις αναδρομικής επιστροφής των επιδομάτων που έχουν ήδη λάβει από τον Φεβρουάριο του 2019 και μετά.
Νομικοί κύκλοι σχολίαζαν μάλιστα πως καθώς η υπόθεση δεν ενέχει την έννοια του δημοσίου συμφέροντος, δεν φαίνεται να στοιχειοθετείται έδαφος για “φραγμό” αναδρομικότητας από το ΣτΕ.
Εργασιακά: Η κοροϊδία του κατώτατου μισθού
Αμεσα θα αρχίσει να καταβάλλεται στους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα ο νέος κατώτατος μισθός, ο οποίος αναμένεται ένα αυξηθεί 2%, ώστε να διαμορφωθεί από 650 σε 663 ευρώ. Αντίστοιχα αναμένεται να αυξηθεί και το νέο κατώτατο ημερομίσθιο των εργατοτεχνιτών, το οποίο θα διαμορφωθεί από 29,04 σε 29,62 ευρώ.
Ο αυξημένος κατώτατος μισθός θα αρχίσει να καταβάλλεται υποχρεωτικά μόλις υπογραφεί η σχετική υπουργική απόφαση.
Υπενθυμίζεται πως εκκρεμεί η απόφαση του ΣτΕ για την τύχη των 3ετιών. Με την επικείμενη απόφασή τους οι δικαστές θα κρίνουν αν δεκάδες χιλιάδες μισθωτοί που είχαν θεμελιώσει δικαίωμα για επιδόματα προϋπηρεσίας το 2012 τα δικαιούνται ακόμη ή θα τα χάσουν καταγράφοντας απώλειες μισθού έως και 195 ευρώ το μήνα.
Οι βιομήχανοι που έχουν προσφύγει στο ΣτΕ ζητούν «γυμνό» μισθό για όλους χωρίς 3ετίες έστω και «παγωμένες» από το 2012 και ανεξαρτήτως χρόνου υπηρεσίας.
Αν η απόφαση του δικαστηρίου είναι αρνητική για τους εργαζόμενους – γίνει, δηλαδή, δεκτή η προσφυγή των βιομηχάνων – τότε χιλιάδες μισθωτοί θα χάσουν τα επιδόματα προϋπηρεσίας, ενώ ο νέος μισθός θα είναι γυμνός από προσαυξήσεις και ενιαίος για όλους.
Από την επικείμενη απόφαση του ΣτΕ θα κριθεί το ύψος των αποδοχών και των μελλοντικών εργαζομένων, καθώς προβλέπεται πως τα επιδόματα προϋπηρεσίας (οι λεγόμενες 3ετίες) θα «ξεπαγώσουν» όταν η ανεργία πέσει κάτω από 10%.
Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, ο νέος κατώτατος μισθός για τον εργαζόμενο του ιδιωτικού τομέα με 0 έως 3 χρόνια προϋπηρεσία αναμένεται να διαμορφωθεί στα 663 ευρώ. Για τον μισθωτό που είχε προϋπηρεσία έως το 2012 από 3 έως 6 χρόνια αναμένεται να διαμορφωθεί σε 729,3 ευρώ.
Αντίστοιχα για τον μισθωτό που είχε προϋπηρεσία έως το 2012 από 6 έως 9 χρόνια διαμορφώνεται σε 795,6 ευρώ και για τον μισθωτό με προϋπηρεσία (πάντα έως το 2012) άνω των 9 ετών διαμορφώνεται στα 861,9 ευρώ.
Ωστόσο οι προσαυξήσεις των τριετιών είναι ένας δύσκολος γρίφος, δεδομένης και της εκκρεμότητας στο ΣτΕ και μένει να φανεί πως θα διαμορφωθούν.
Υπενθυμίζεται, ότι σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του Ινστιτούτου Εργασίας της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδας (ΙΝΕ/ΓΣΕΕ), παρότι οι συνέπειες της πανδημικής κρίσης ήταν οριζόντιες, 17 κράτη μέλη της ΕΕ έχουν αυξήσει τον κατώτατο μισθό από την 1/1/2021, τρία κράτη μέλη τον διατήρησαν σταθερό στο ύψος του 2020, ενώ μόνο στην Ελλάδα οι διαπραγματεύσεις αναβλήθηκαν την προηγούμενη χρονιά και ο κατώτατος μισθός εξακολουθεί να είναι στο ύψος του 2019.
Από τις 17 χώρες που αύξησαν τον κατώτατο μισθό το 2021, οι 14 τον είχαν αυξήσει και το 2020 σε σχέση με το 2019. Παράλληλα, ανάμεσα στις χώρες που διατήρησαν την 1η Ιανουαρίου του 2021 τον κατώτατο μισθό σταθερό σε σχέση με την 1η Ιανουαρίου του 2020, η Εσθονία και η Ισπανία, είχαν ήδη αυξήσει τον ωριαίο κατώτατο μισθό σε σχέση με το 2019 κατά 8,15% και 5,55%. Για το 2021, υψηλότερη ήταν η αύξηση του ωριαίου κατώτατου μισθού στη Λετονία (16,3%) και χαμηλότερη στη Γαλλία και στη Μάλτα (1%).
Σύμφωνα με τη μελέτη, η αγοραστική δύναμη του κατώτατου μισθού στην Ελλάδα είναι η 5η χαμηλότερη σε όλη την ΕΕ, πάνω μόνο από την Ουγγαρία, την Λετονία, την Εσθονία και την Βουλγαρία. Επιπλέον, η Ελλάδα είναι το μόνο κράτος-μέλος το οποίο υπέστη απώλεια αγοραστικής δύναμης του κατώτατου μισθού σε σχέση με το επίπεδο του 2010 (-9,45%), όταν στα υπόλοιπα κράτη-μέλη υπήρξε πολύ μεγάλη αύξηση.
Η χώρα μας με λιγότερα από 4,5 ευρώ ίδιας αγοραστικής δύναμης έχει πλέον χαμηλότερη πραγματική αγοραστική δύναμη από ορισμένα κράτη-μέλη της ανατολικής Ευρώπης, καθώς το κόστος διαβίωσης στην Ελλάδα είναι σημαντικά υψηλότερο. Παρατηρείται λοιπόν απόκλιση του κατώτατου μισθού της Ελλάδας από τον μισθό αξιοπρεπούς διαβίωσης και επιδείνωση της πραγματικής αγοραστικής δύναμής του στην ΕΕ.