Αναδρομικά συντάξεων: Παράθυρο για πληρωμές αναδρομικών 11μήνου στις επικουρικές συντάξεις και τα Δώρα ανοίγει τροπολογία, με την οποία επισπεύδεται η έκδοση των δικαστικών αποφάσεων.
Οι αγωγές που εκκρεμούν θα αντιμετωπίζονται ενιαία με μία απόφαση για όλους τους συνταξιούχους, εφόσον δεν υπερβαίνουν τους 50 ανά αγωγή, σύμφωνα με όσα αναφέρει το eleftherostypos.gr.
Η εφαρμογή της διάταξης στην πράξη σημαίνει αυτόματη δικαίωση και πληρωμή αναδρομικών για περίπου 400.000 συνταξιούχους που έχουν κάνει ομαδικές αγωγές για τα αναδρομικά.
Θεωρείται βέβαιο ότι εντός του 2023 αναμένεται καταιγισμός αποφάσεων για αναδρομικά σε επικουρικές και Δώρα.
Τα ποσά που έρχονται για τους συνταξιούχους είναι από 650 έως και 4.000 ευρώ.
Σύμφωνα με έγκριτους δικηγόρους επί των ασφαλιστικών θεμάτων με τους οποίους επικοινώνησε το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις», η τροπολογία έρχεται να «λύσει τα χέρια» των Πρωτοδικείων στις εκκρεμείς δίκες για τα αναδρομικά, καθώς θα μπορούν να βγάζουν τελεσίδικες και όχι προδικαστικές αποφάσεις, και μάλιστα με άμεση εκτέλεση, ως προς την καταβολή των χρημάτων στους συνταξιούχους.
Στις προδικαστικές αποφάσεις οι συνταξιούχοι μπορεί να κερδίζουν τα αναδρομικά, αλλά, αν δεν υπάρχουν ακριβώς τα ποσά των επιστροφών, τότε το δικαστήριο ζητάει να τα στείλει ο ΕΦΚΑ εντός τριμήνου, οπότε και ξαναγίνεται δίκη για να αναγνωστούν τα ποσά που έχουν λαμβάνειν οι συνταξιούχοι.
Με την ομοδικία που προβλέπει η τροπολογία, οι δικαστές θα μπορούν, για παράδειγμα, σε μία αγωγή 50 συνταξιούχων να εκδώσουν οριστική απόφαση για τους 40 ή τους 45 που έχουν ακριβώς τα ποσά των αναδρομικών που διεκδικούν και να παρακάμψει την προδικαστική απόφαση, ζητώντας από τον ΕΦΚΑ να προσδιορίσει τα ακριβή ποσά και για τους υπόλοιπους που καλύπτονται από την ίδια απόφαση.
Η τροπολογία κατατέθηκε στις 5 Δεκεμβρίου σε νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης που είναι προς ψήφιση στη Βουλή (με τίτλο «Επιλογή, κατάρτιση και επιμόρφωση δικαστικών υπαλλήλων στην Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών και άλλες διατάξεις»).
Στο άρθρο 2 της τροπολογίας προβλέπεται ότι στο εξής οι προϋποθέσεις της ομοδικίας βάσει του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας θα εφαρμόζονται και όταν υπάρχουν ομοειδείς απαιτήσεις κατά των ασφαλιστικών ταμείων.
Μέχρι τώρα, η ομοδικία εφαρμοζόταν σε αξιώσεις πολιτών κατά του Δημοσίου και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Με την τροπολογία επεκτείνεται και στα ασφαλιστικά ταμεία.
Ο κύριος όγκος των αγωγών που εκκρεμούν στα διοικητικά δικαστήρια όσον αφορά στις διεκδικήσεις ασφαλισμένων έχει να κάνει με τα αναδρομικά των συνταξιούχων από τις περικοπές που κρίθηκαν αντισυνταγματικές για διάστημα 11 μηνών (Ιούνιος 2015-Μάιος 2016) και δεν επιστράφηκαν όσον αφορά στα Δώρα και τις επικουρικές συντάξεις. Αντίθετα, τα αναδρομικά 11μήνου πληρώθηκαν για τις κύριες συντάξεις το 2020 και έκτοτε διεκδικούνται πληρωμές από τους συνταξιούχους για επικουρικές και Δώρα.
Με την εφαρμογή της «ομοδικίας» θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν όλες οι υποθέσεις ως μία, από τη στιγμή που η αιτία των προσφυγών είναι ίδια, δηλαδή οι περικοπές που κρίθηκαν αντισυνταγματικές για τις επικουρικές συντάξεις και τα Δώρα και δεν έχουν επιστραφεί στους συνταξιούχους.
Στην «αιτιολόγηση» της διάταξης αναφέρεται ότι «με την τροπολογία επιλύεται το ζήτημα των λαθών που ενδέχεται να παρεισφρήσουν στο σκεπτικό ή διατακτικό μιας απόφασης λόγω του μεγάλου αριθμού εναγόντων, προκειμένου να επιτευχθούν αποτελεσματικότερη δικαστική προστασία και ταχύτερη έκδοση δικαστικών αποφάσεων».
Αναδρομικά συντάξεων: Το μπαλάκι στο ΣτΕ
Ο λόγος που η δημοσίευση αποφάσεων για τα αναδρομικά έχει ανασταλεί είναι διότι εκκρεμεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας απόφαση για το αν τα Δώρα στις επικουρικές συντάξεις θεωρούνται καταργημένα μετά το νόμο Κατρούγκαλου.
Η υπόθεση δικάστηκε τον Απρίλιο του 2022, ενώ είχε προηγηθεί απόφαση του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθήνας (η 8898/2021), που έθετε ερωτήματα στο ΣτΕ για το αν οι αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού των επικουρικών συντάξεων που έφερε ο νόμος Κατρούγκαλου σημαίνουν και ντε φάκτο κατάργηση των Δώρων, καθώς τέτοια ρητή αναφορά (περί κατάργησής τους στο νέο σύστημα υπολογισμού) δεν υπάρχει στο άρθρο 96 του Νόμου 4387/2016.
Το Συμβούλιο της Επικρατείας αναμένεται να εκδώσει την απόφασή του στο προσεχές διάστημα και οι απόψεις διίστανται για το αν τα Δώρα είναι καταργημένα ή όχι με ρητή διάταξη μετά το 2016. Σε κάθε περίπτωση, με την έκδοση της απόφασης από το ΣτΕ θα βγουν από τα συρτάρια των Πρωτοδικείων όλες οι αποφάσεις που εκκρεμούν για τα αναδρομικά του 11μήνου στους συνταξιούχους.
Ανά Ταμείο και ανάλογα με το ποσό σύνταξης που έχουν σήμερα οι συνταξιούχοι, τα αναδρομικά 11μήνου από τις μειώσεις των Νόμων 4051 και 4093 στις επικουρικές συντάξεις και τα Δώρα επικουρικών συντάξεων ανέρχονται στα εξής ποσά:
- Συνταξιούχοι ΙΚΑ με επικουρική 285 ευρώ προ φόρου έχουν λαμβάνειν αναδρομικά 2.006 ευρώ, ενώ με επικουρική στα 169 ευρώ τα αναδρομικά είναι 648 ευρώ.
- Συνταξιούχοι ΔΕΚΟ-τραπεζών με επικουρική 447 ευρώ πριν τον υπολογισμό του φόρου έχουν λαμβάνειν αναδρομικά 3.995 ευρώ, ενώ με επικουρική στα 224 ευρώ τα αναδρομικά είναι 1.575 ευρώ.
- Συνταξιούχοι του επικουρικού των εμποροϋπαλλήλων (ΤΕΥΕΚ) με σύνταξη 341 ευρώ προ φόρου έχουν λαμβάνειν αναδρομικά 2.399 ευρώ, ενώ με επικουρική στα 213 ευρώ τα αναδρομικά είναι 1.307 ευρώ.
- Συνταξιούχοι του ΝΑΤ με επικουρική 450 ευρώ προ φόρου έχουν λαμβάνειν αναδρομικά 1.990 ευρώ, ενώ με επικουρική στα 241 ευρώ τα αναδρομικά είναι 870 ευρώ. Οι συνταξιούχοι του ΝΑΤ έχουν λιγότερα αναδρομικά γιατί τους επιβλήθηκε μόνον η περικοπή του Νόμου 4093 και όχι του Νόμου 4051.
Αναδρομικά συντάξεων: Ποιοι θα πάρουν έως 75.000 ευρώ
Αυξήσεις συντάξεων με αναδρομικά που φτάνουν ως και τις 75.000 ευρώ έρχονται για 120.000 συνταξιούχους με επανυπολογισμούς των αποδοχών τους που βρίσκονται σε εξέλιξη από τον ΕΦΚΑ.
Οι επανυπολογισμοί αφορούν δύο γενικές κατηγορίες:
1 Νέους συνταξιούχους που αποχώρησαν μετά τον Μάιο του 2016 με παράλληλη ασφάλιση, στους οποίους πληρώθηκε η μία σύνταξη και οφείλεται η προσαύξηση για τον διπλό χρόνο ασφάλισης, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις οφείλονται και αυξήσεις από τα μεγαλύτερα ποσοστά αναπλήρωσης μετά την 30ετία.
2 Συνταξιούχους που βγήκαν πριν το 2016 με ένα Ταμείο (παλαιοί), οι οποίοι είχαν μείνει εκτός επανυπολογισμού τόσο με το νόμο «Κατρούγκαλου» όσο και με το νόμο Βρούτση, διότι τα στοιχεία τους ήταν ελλιπή. Στην ίδια κατηγορία συγκαταλέγονται και νέοι -μετά το 2016- συνταξιούχοι με 30 έτη ασφάλισης και άνω, σε ένα Ταμείο, για τους οποίους ο επανυπολογισμός σύνταξης σκοντάφτει σε διάφορες αιτίες (παίρνουν και σύνταξη χηρείας, είχαν απασχόληση ως συνταξιούχοι κ.λπ.).
Για όλους τους εκκρεμείς επανυπολογισμούς που καθυστερούν, όπως και για τις προσαυξήσεις συντάξεων από την παράλληλη ασφάλιση που δεν έχουν υπολογιστεί, ο ΕΦΚΑ έχει δρομολογήσει τη διαδικασία εκκαθάρισής τους από το καλοκαίρι με τη λειτουργία ειδικού λογισμικού από τις υπηρεσίες του.
Ο στόχος που έχει θέσει η διοίκηση του Ταμείου είναι να μηδενιστούν οι εκκρεμότητες των επανυπολογισμών στο πρώτο εξάμηνο του 2023.
Ηδη, σύμφωνα με πληροφορίες του «Ε.Τ», έχουν γίνει διορθώσεις στοιχείων και ποσών σε περίπου 40.000 παλιές συντάξεις που είχαν και χρόνους ασφάλισης στο εξωτερικό, όπως και σε άλλες 12.000 συντάξεις του ΝΑΤ που ο επανυπολογισμός τους καθυστερούσε από το νόμο Κατρούγκαλου.
Οι μεγαλύτερες αυξήσεις προκύπτουν για τους συνταξιούχους που έχουν παράλληλη ασφάλιση, καθώς και για τους «ξεχασμένους» επανυπολογισμούς παλαιών συνταξιούχων.
Περισσότερο κερδισμένοι από τις προσαυξήσεις παράλληλης ασφάλισης βγαίνουν οι γιατροί του ΕΣΥ που έχουν δύο Ταμεία, το Δημόσιο λόγω θέσης και το ΤΣΑΥ λόγω επαγγέλματος.
Η πλειονότητα όσων βγήκαν μετά το 2016 πήρε τη σύνταξη του Δημοσίου και ένα ποσό «έναντι» από το ΤΣΑΥ πολύ μικρότερο από την προσαύξηση κατά 0,075% που προβλέπει ο νόμος.
Σε αυτές τις περιπτώσεις τα αναδρομικά της προσαύξησης υπολογίζονται από την αρχική ημερομηνία συνταξιοδότησης που μπορεί να είναι το 2016, το 2017 ή το 2018, ενώ αν δεν έχει γίνει και ο επανυπολογισμός με τους συντελεστές του νόμου Βρούτση (από τα 30 έτη ασφάλισης και πάνω) τότε τα αναδρομικά για τους εν λόγω συνταξιούχους φτάνουν ως και τις 75.000 ευρώ!
Οι μεν συνταξιούχοι με ασφάλιση σε δύο Ταμεία μπορεί να φτάνουν σε αναδρομικά αυξήσεων ως και τις 75.000 ευρώ, ενώ για συνταξιούχους που δεν έχουν κανέναν επανυπολογισμό οι αυξήσεις και τα αναδρομικά ξεκινούν από 1ης/1/2019 που θα έπρεπε να έχουν επανυπολογισμένες συντάξεις με τα ποσοστά του νόμου Κατρούγκαλου και εν συνεχεία από 1ης/10/2019 μετρούν τα αναδρομικά του επανυπολογισμού με το νόμο Βρούτση.
Ο «Ε.Τ.» μέσα από τη δημοσιογραφική του έρευνα βρήκε δύο χαρακτηριστικές περιπτώσεις συνταξιούχων γιατρών του ΕΣΥ, που μετά από πολύμηνη αναμονή πήραν αναδρομικά από την προσαύξηση για την παράλληλη ασφάλιση και από τον επανυπολογισμό σύνταξης λόγω 30ετίας, με μικτά ποσά 44.150 ευρώ ο ένας και 75.800 ευρώ ο δεύτερος.
Ωστόσο τα καθαρά ποσά αναδρομικών που εισπράχθηκαν μετά τις κρατήσεις και το φόρο μειώθηκαν σε 26.600 ευρώ και 42.700 ευρώ αντίστοιχα.
Οι εκκρεμείς επανυπολογισμοί συντάξεων για συνταξιούχους με ένα Ταμείο, καθώς και ο υπολογισμός των προσαυξήσεων για όσους έχουν παράλληλη ασφάλιση προχωρούν με ικανοποιητικό ρυθμό και για συνταξιούχους που ασφαλίστηκαν ταυτόχρονα σε δύο Ταμεία του ιδιωτικού τομέα (π.χ. ΙΚΑ και ΟΑΕΕ).
Ηδη βγαίνουν δεκάδες τροποποιητικές αποφάσεις σχεδόν σε καθημερινή βάση από τις κατά τόπους διευθύνσεις του ΕΦΚΑ και οι συνταξιούχοι παίρνουν αύξηση από τον παράλληλο χρόνο με αναδρομικά από την ημερομηνία που συνταξιοδοτήθηκαν.
Επειδή όμως στον ιδιωτικό τομέα ο παράλληλος χρόνος ασφάλισης είναι μικρότερος, προκύπτουν και μικρότερα ποσά για τους συνταξιούχους.
Σε δύο τέτοιες τροποποιητικές αποφάσεις που συνέλεξε ο «Ε.Τ.» από την έρευνά του για τους εκκρεμείς επανυπολογισμούς, οι συνταξιούχοι έχουν από τον Νοέμβριο του 2022 προσαυξήσεις για τον παράλληλο χρόνο με σχεδόν 110 ευρώ το μήνα ο ένας και 27 ευρώ ο δεύτερος.