Το 2025 θα είναι η χρονιά ορόσημο που θα αποφασιστεί ο τρόπος που θα κάνουμε τις συναλλαγές μας στην Ευρώπη. Τι θα συμβεί με μετρητά και κάρτες. Πώς θα πληρωνόμαστε και θα πληρώνουμε.
Στις ζωές μας, όπως γνωρίζουμε εδώ και καιρό, αναμένεται να μπει το ψηφιακό ευρώ, το οποίο θα συνυπάρχει με τα μετρητά και τις κάρτες.
Λίγο περισσότερο από ένα χρόνο πριν από την απόφαση για το αν θα κυκλοφορήσει μια ψηφιακή έκδοση του ευρώ, περίπου οι μισοί άνθρωποι στη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης δεν μπορούν καν να φανταστούν ότι θα το χρησιμοποιήσουν.
Η βασική τους ανησυχία είναι το απόρρητο, κάτι που αντανακλάται και στις απόψεις του προέδρου της Bundesbank, Joachim Nagel, που το περιγράφει ως «ιερό».
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία αναπτύσσει το ψηφιακό ευρώ και θα λάβει την τελική απόφαση για το αν θα το εφαρμόσει στα τέλη του 2025, έχει επίγνωση των φόβων γύρω από αυτό.
Για το απόρρητο και την ασφάλεια, σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει τεχνικές όπως κρυπτογράφηση δεδομένων και κατακερματισμός για να αποτρέψει μια άμεση σύνδεση μεταξύ συναλλαγών και συγκεκριμένων χρηστών. Επιπλέον, θα κάνει το νόμισμα διαθέσιμο μέσω κάρτας —όχι μόνο σε κινητά τηλέφωνα— για χρήση εκτός σύνδεσης. Επίσης, θα προσπαθήσει να προσεγγίσει πολίτες με λιγότερες ψηφιακές γνώσεις και να προσφέρει σε ευάλωτες ομάδες, συμπεριλαμβανομένων των αιτούντων άσυλο, την ευκαιρία να το υιοθετήσουν.
«Οραματιζόμαστε ένα ψηφιακό ευρώ ως μια ψηφιακή μορφή μετρητών που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για όλες τις ψηφιακές πληρωμές, συνυπάρχοντας με φυσικά μετρητά, χωρίς να αφήνει κανέναν πίσω», είχε γράφει τον περασμένο Οκτώβριο στο Χ (πρώην Twitter) η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ.
Και δεν είναι μόνο οι Γερμανοί – των οποίων οι πληρωμές με κάρτα αυξάνονται σταθερά – τους οποίους πρέπει να πείσει. Χώρες όπως η Αυστρία, η Σλοβακία και η Μάλτα εξακολουθούν να προτιμούν τα μετρητά, ακόμη και όταν άλλες χώρες, όπως η Ολλανδία, το αποφεύγουν σχεδόν εξ ολοκλήρου υπέρ των ψηφιακών λύσεων.
Σημειώνεται επίσης, ότι οι νεότεροι σε ηλικία Γερμανοί δεν είναι τόσο ανήσυχοι αναφορικά με την ιδιωτικότητα. Μια μελέτη διαπίστωσε ότι το ένα τρίτο των άνω των 65 ετών θα αρνούνταν να παράσχουν προσωπικά δεδομένα στο Διαδίκτυο —ακόμα και για να βελτιώσουν την ποιότητα των υπηρεσιών— σε σύγκριση με μόλις 10% των ατόμων ηλικίας 18 έως 24 ετών.
Ο Nagel, ο επικεφαλής της Bundesbank, είναι αισιόδοξος ότι ακόμη και οι μεγαλύτεροι συμπατριώτες του μπορούν ακόμα να πειστούν για τα πλεονεκτήματα ενός ψηφιακού ευρώ.
«Κερδίζω την παλαιότερη γενιά λέγοντάς τους ότι τα μετρητά δεν θα εξαφανιστούν», είπε τον Ιούλιο στη σύνοδο κορυφής της Ομάδας των 20 στο Ρίο ντε Τζανέιρο. «Αν και δεν μπορώ να πείσω την 92χρονη μητέρα μου, η παλαιότερη γενιά – στην οποία θα γίνω σύντομα μέρος όταν είμαι πάνω από 60 – έχουν αρχίσει να καταλαβαίνουν αυτές τις μέρες τι συμβαίνει».
Σημαντική εξέλιξη: Το νέο νόμισμα της Ευρώπης μετά το ευρώ
Όλο και πληθαίνουν οι δηλώσεις ανώτερων αξιωματούχων για το νέο νόμισμα της Ευρώπης.
Όχι δεν θα καταργηθεί το ευρώ – ακόμα τουλάχιστον – αλλά στόχος είναι να δημιουργηθεί το ψηφιακό ευρώ για ευκολία στις συναλλαγές Online.
Στις τελευταίες εξελίξεις για το θέμα, η αξιωματούχος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Evelien Witlox χαρακτήρισε πιθανή αλλά όχι αναπόφευκτη την πιθανότητα έκδοσης ψηφιακού ευρώ. Μάλιστα, οι εξελίξεις αναμένονται τέλος του Ιουνίου.
Όπως είπε μιλώντας στο συνέδριο fintech Money20/20, η ΕΚΤ εξετάζει τη δυνατότητα έκδοσης ενός ψηφιακού ευρώ, ως ηλεκτρονικού ισοδύναμου με μετρητά, επιτρέποντας στους ανθρώπους να χρησιμοποιούν χρήματα από την κεντρική τράπεζα για πληρωμές, κάτι που θα ήταν δημόσιο αγαθό
«Νομίζω ότι υπάρχει σίγουρα μεγάλη πιθανότητα… Αλλά δεν είναι αναπόφευκτο αυτήν τη στιγμή», τόνισε η ίδια.
Εάν εγκριθεί σχετικό σχέδιο νόμου, θα καταστήσει το ψηφιακό ευρώ νόμιμο χρήμα, πράγμα που σημαίνει ότι οι έμποροι που προσφέρουν ψηφιακά μέσα πληρωμής θα πρέπει να το αποδεχθούν, ανέφερε στο Reuters.
Η ώθηση για ένα ψηφιακό ευρώ οφείλεται εν μέρει στις ανησυχίες για την εξάρτηση της Ευρώπης από υπηρεσίες πληρωμών εκτός της περιοχής, που μπορεί να υπονομεύσει την οικονομική της ανεξαρτησία και την ασφάλεια των δεδομένων που εμπλέκονται στις πληρωμές.
«Θεωρούμε πως το γεγονός ότι εξαρτόμαστε τόσο από μη ευρωπαίους παίκτες δεν είναι καλό για την οικονομική μας κυριαρχία, γιατί τι θα συνέβαινε εάν κάποια στιγμή αυτοί οι πάροχοι δεν είναι σε θέση να παρέχουν τις υπηρεσίες τους για κάποιον λόγο», είπε χαρακτηριστικά η αξιωματούχος της ΕΚΤ.
«Επιπλέον, πολλά δεδομένα εμπλέκονται στις πληρωμές, επομένως το βλέπουμε πραγματικά ως μια σοβαρή ανησυχία», πρόσθεσε.
Μέχρι πρόσφατα 134 χώρες που αντιπροσωπεύουν το 98% της παγκόσμιας οικονομίας εξερευνούσαν ψηφιακές εκδόσεις των νομισμάτων τους και ορισμένες από αυτές τα έχουν ήδη εισαγάγει.
Διατυπώθηκαν ευρέως ανησυχίες ότι τα ψηφιακά νομίσματα θα επιτρέψουν στις κυβερνήσεις να κατασκοπεύουν τις πληρωμές των πολιτών. Από την ΕΚΤ έχει καταστεί σαφές ότι το απόρρητο θα ήταν ένα σημαντικό χαρακτηριστικό σχεδιασμού.
Σύμφωνα με τη Witlox, το ψηφιακό ευρώ δεν θα μπορούσε να προγραμματιστεί –με άλλα λόγια, δεν θα σχεδιαστεί για να χρησιμοποιείται μόνο σε ορισμένες περιπτώσεις- και δεν θα έδινε στις κυβερνήσεις τη δυνατότητα να παρακολουθούν τις δαπάνες των χρηστών.
Η ίδια γνωστοποίησε ότι η ΕΚΤ πρόκειται να δημοσιεύσει έκθεση προόδου μέσα στον Ιούνιο.
Το ευρώ τελειώνει: Η εφιαλτική συμφωνία που έκαναν τα κράτη της Ευρώπης
Καμπανάκια χτυπούν οι παράγοντες της οικονομίας που γνωρίζουν όσο κανείς άλλος τις εξελίξεις γύρω από τα νομίσματα μετά τη συμφωνία για τους νέους κανόνες δημοσιονομικής πειθαρχίας, στην οποία κατέληξαν τα 27 κράτη – μέλη της ΕΕ.
Για τους νέους κανόνες, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ τους επικρότησε λέγοντας πως αυτοί «συνδυάζουν τους ξεκάθαρους στόχους για χαμηλά ελλείμματα και ποσοστά χρέους με τα κίνητρα για επενδύσεις και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις».
Από την άλλη όμως τα γερμανικά Μέσα, όπως η tageszeitung επέκρινε τη συμφωνία: «Αυτό έλειπε τώρα: μετά τη Γερμανία θεσπίζεται χρεόφρενο και στην Ε.Ε. Ειδικά σε μία περίοδο που απαιτούνται μεγάλες επενδύσεις λόγω της κλιματικής κρίσης και του πολέμου στην Ουκρανία, η Ευρωζώνη θέλει να κάνει οικονομία. O υπουργός Οικονομικών Λίντνερ έχει κάνει….. σπουδαία δουλειά – μετά το πρόγραμμα για περικοπές στο Βερολίνο, ο πολιτικός του FDP άφησε το στίγμα του και στις Βρυξέλλες.
Το δημοσίευμα είναι κόλαφος και συνεχίζει… «Η μεταρρύθμιση κινείται προς τη λάθος κατεύθυνση. Θα ήταν πιο λογικό να στείλουμε το ξεπερασμένο Σύμφωνο Σταθερότητας στο χρονοντούλαπο της ιστορίας». Ή τουλάχιστον θα μπορούσε «να συνεχιστεί το πάγωμα των κανονισμών που ανεστάλησαν κατά την πανδημία. Με αυτόν τον τρόπο η Ε.Ε. θα είχε περισσότερο χρόνο να διαμορφώσει μία πραγματική, βιώσιμη μεταρρύθμιση και όχι ένα ελλιπές σχέδιο. Όμως ο Λίντνερ ήταν αντίθετος σε αυτό».
«Το τέλος της υπόσχεσης σταθερότητας του ευρώ» τιτλοφορείται σχόλιο της οικονομικής επιθεώρησης Handelsblatt. Η γερμανική εφημερίδα αναφέρει πως «όποιος βρίσκει αξία στο ίδιο το γεγονός ότι τα κράτη-μέλη, που μονίμως διαφωνούν, κατέληξαν σε συμφωνία, μπορεί να είναι ικανοποιημένος. Αυτό όμως είναι το μοναδικό ευχάριστο νέο αναφορικά με τους νέους κανόνες για το χρέος». Και αυτό διότι το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων είναι ένας «τυπικός ευρωπαϊκός συμβιβασμός, ο οποίος προστατεύει τα συμφέροντα όλων των μερών και ως εκ τούτου δεν λύνει κανένα πρόβλημα».
Μάλιστα κάνει μία εφιαλτική πρόβλεψη για πολλούς, αναφέροντας πως η συμφωνία θα έχει άμεσο αντίκτυπο στο ευρώ. Συγκεκριμένα αναφέρει πως «αυξάνει τον κίνδυνο να μετατραπεί το ευρώ σε ένα αδύναμο νόμισμα» και δεδομένου του εμμένοντος πληθωρισμού πρόκειται τελικά για έναν συμβιβασμό που «δεν συνάδει με έναν προσανατολισμό προς τη σταθερότητα».
Η Süddeutsche Zeitung φαίνεται να συμφωνεί περισσότερο με τον Κρίστιαν Λίντνερ, χαρακτηρίζοντας τη συμφωνία ως «μία επιτυχία, αλλά και ένα σημαντικό μήνυμα» και εκτιμώντας ακόμη πως η Ε.Ε. καταφέρνει με αυτήν «να χαράξει μία μέση οδό ανάμεσα στην “κουλτούρα σταθερότητας” του Λίντνερ και στην απαραίτητη ελευθερία κινήσεων στο πλαίσιο των κρατικών δαπανών για την προώθηση της ανάπτυξης».
Αν και η εφημερίδα του Μονάχου παραδέχεται πως υπάρχουν ορισμένα αρνητικά στοιχεία, διακρίνονται πάντως και θετικά – όπως για παράδειγμα το γεγονός ότι «οι κατευθυντήριες γραμμές για τη μείωση του χρέους θα λαμβάνουν υπόψιν την κατάσταση στην οποία βρίσκεται το εκάστοτε κράτος».