«Βόμβα» με τους λογαριασμούς ρεύματος: Σε ποιους ζητάνε πίσω την επιδότηση

Λογαριασμοί ρεύματος: Περίπου 1,2 εκατομμύρια μικρές επιχειρήσεις που έλαβαν επιδοτήσεις κατά την ενεργειακή κρίση αντιμετωπίζουν πλέον έναν εφιάλτη, καθώς καλούνται να επιστρέψουν συνολικά περίπου 800 εκατ. ευρώ δύο χρόνια μετά.

Οι επιδοτήσεις στους λογαριασμούς ρεύματος αυτές χορηγήθηκαν στο πλαίσιο κυβερνητικών μέτρων για την αντιμετώπιση των υψηλών τιμών ενέργειας, χωρίς οι επιχειρήσεις να έχουν καμία ευθύνη για τον τρόπο διανομής τους.

Η επιστροφή των επιδοτήσεων προβλέφθηκε από κοινή υπουργική απόφαση (ΚΥΑ) που δημοσιεύθηκε στις 10 Ιουνίου. Η απόφαση υπογράφεται από τους υπουργούς Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστή Χατζηδάκη, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρο Σκυλακάκη, καθώς και από τους υφυπουργούς των δύο υπουργείων, Θανάση Πετραλιά και Αλεξάνδρα Σδούκου, και τον πρώην υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρη Αυγενάκη.

Η ΚΥΑ της 10ης Ιουνίου 2024 επιτρέπει στους προμηθευτές να εκδώσουν ανακεφαλαιωτικούς λογαριασμούς για τα ποσά που πρέπει να επιστραφούν ανά δικαιούχο αποζημίωσης έως τις 30 Ιουνίου. Οι πρώτοι λογαριασμοί έχουν ήδη αρχίσει να φτάνουν στις επιχειρήσεις, συνοδευόμενοι από ενημερωτικές επιστολές και προθεσμία εξόφλησης ενός μήνα.

Το ζήτημα συνδέεται με πρόσθετες επιδοτήσεις ηλεκτρικού ρεύματος που δόθηκαν σε περίπου 1,2 εκατομμύρια επιχειρήσεις χωρίς την έγκριση της Κομισιόν. Οι επιδοτήσεις αυτές ανακοινώθηκαν τον Απρίλιο του 2022 από τον τότε υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, χωρίς την έγκριση της ΕΕ, και εφαρμόστηκαν με αναδρομική ισχύ από τον Ιανουάριο του ίδιου έτους. Οι προμηθευτές κλήθηκαν να εφαρμόσουν το μέτρο και να πιστώσουν τις επιδοτήσεις χωρίς την έκδοση της απαιτούμενης ΚΥΑ, καθώς το υπουργείο δεν είχε διασφαλίσει την έγκριση της Ευρωπαϊκής Αρχής Ανταγωνισμού, η οποία δόθηκε τον Δεκέμβριο.

Η υπόθεση εξελίχθηκε σε τραγέλαφο, καθώς ελάχιστοι δικαιούχοι ανταποκρίθηκαν στη συμπλήρωση των υπεύθυνων δηλώσεων που τους υποχρέωναν να επιστρέψουν τις επιδοτήσεις. Η κυβέρνηση επέλεξε να αφήσει το ζήτημα να εκκρεμεί, λαμβάνοντας υπόψη τον πολιτικό αντίκτυπο. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο ότι η απόφαση για την επιστροφή των επιδοτήσεων ανακοινώθηκε μία μόλις ημέρα μετά τις ευρωεκλογές του Ιουνίου.

Η ΓΣΕΒΕΕ και το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών έχουν ήδη παρέμβει για το ζήτημα, αποστέλλοντας επιστολές διαμαρτυρίας προς τα συναρμόδια υπουργεία.

Λογαριασμοί ρεύματος: Αλλάζουν κιόλας τα χρωματιστά τιμολόγια – Τι έχει συμβεί

Έντονες διεργασίες παρατηρούνται τις τελευταίες ώρες σε σχέση με την τύχη των σταθερών τιμολογίων και το αν τελικά το υπουργείο Ενέργειας προχωρήσει σε αλλαγές. Το ζήτημα προέκυψε, σύμφωνα με το ienergeia.gr μετά την ανακοίνωση από τη «Φυσικό Αέριο» του προϊόντος «Ρεύμα MAXI Home Fixed», το οποίο έχει σταθερή χρέωση για 8 μήνες, ενώ όλα τα σταθερά τιμολόγια έχουν 12μηνη διάρκεια.

Το τιμολόγιο προκάλεσε την αντίδραση της ΡΑΑΕΥ, η οποία ζητά την απόσυρση του τιμολογίου.

Όμως η τύχη του τιμολογίου θα κριθεί μετά τις συναντήσεις που θα έχει η ρυθμιστική αρχή με εκπροσώπους της εταιρείας.

Προφανώς αυτή η διαδικασία έχει προκαλέσει προβληματισμό και σίγουρα είναι μια διαδικασία που θα κρατήσει κάποιες ημέρες, μέχρι την τελική απόφαση.

Πάντως, η ΡΑΑΕΥ το απόγευμα της Τετάρτης ενημέρωνε με ανακοίνωσε πως «εξετάζει το προϊόν «Ρεύμα MAXI Home Fixed» της εταιρείας «ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ – ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ» λόγω της μη-συμμόρφωσής του προς βασικές διατάξεις του Κώδικα Προμήθειας.

Συγκεκριμένα, ελέγχεται η παραβίαση της αρχής της υποχρεωτικής διάρκειας της σύμβασης προμήθειας, ίσης κατ’ ελάχιστον με δώδεκα (12) μήνες, καθότι το «Ρεύμα MAXI Home Fixed» παρέχεται για χρονικό διάστημα οχτώ (8) μηνών. Περαιτέρω, ελέγχεται η παραβίαση της αρχής της διαφάνειας, δεδομένου ότι το ανωτέρω προϊόν προσδιορίζεται στην ονομασία του ως σταθερό (“fixed”), ωστόσο κατηγοριοποιείται από τον Προμηθευτή ως κυμαινόμενο και επισημαίνεται με κίτρινο χρωματισμό.

Επιπλέον, προβλέπεται η επιβολή Ρήτρας Πρόωρης Αποχώρησης, παρά τη ρητή απαγόρευση κάθε μηχανισμού επιβολής τέλους τερματισμού σύμβασης που ισχύει απολύτως για τα προϊόντα κυμαινόμενης τιμολόγησης (άρθρο 47 παρ. 4 του ν. 4001/2011).

Επιπροσθέτως, εξετάζεται η παραβίαση της αρχής της αποφυγής παραπλανητικής ενημέρωσης – διαφήμισης αλλά και αθέμιτων πρακτικών πώλησης, δεδομένου ότι ο Προμηθευτής επικοινωνεί το ελεγχόμενο πρόγραμμα ως έχοντος «τη χαμηλότερη τιμή» αλλά ο σχετικός ισχυρισμός δεν προβάλλεται στη βάση συγκριτικής αξιολόγησης ομοειδών προϊόντων επί ίσοις όροις ούτε και επαληθεύεται. Για τους ανωτέρω λόγους η Αρχή ζήτησε την άμεση απόσυρση του προϊόντος, χωρίς ωστόσο τη θεσμική ανταπόκριση της εταιρείας».

Σε ανακοίνωσή της πάντως η «Φυσικό Αέριο» αναφέρει πως «η εταιρεία σαφώς αναγνωρίζει πως το έργο της Αρχής είναι να ελέγχει τη συμμόρφωση των προσφερόμενων τιμολογιακών προϊόντων των προμηθευτών προς τις διατάξεις του νομοθετικού/κανονιστικού πλαισίου και ιδίως του Κώδικα Προμήθειας και των σχετικών αποφάσεων της Αρχής, αλλά το έργο της οφείλει να επιτελείται πάντα προς το συμφέρον του καταναλωτή».

Λογαριασμοί ρεύματος: Απίστευτο – Έρχεται και νέο χρώμα!

Ολοταχώς για νέου χρώματος, μικτό τιμολόγιο ηλεκτρικού ρεύματος, οδεύουμε, μετά τον «πόλεμο», Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας(ΡΑΕ) και παρόχων για νέες προσφορές, αλλά και τις πρόσφατες αναφορές του Υπουργού Ενέργειας, κ. Σκυλακάκη, ότι ο κώδικας ηλεκτρικής προμήθειας, «δεν γράφτηκε σε πέτρα».

Πριν μερικές ημέρες, δημιουργήθηκε θέμα αθέμιτου ανταγωνισμού, όταν εταιρεία, έδωσε τιμή κιλοβατώρας στα 12,3 λεπτά του ευρώ, την οποία και «κλείδωσε» για οκτώ μήνες, ενώ για τους υπόλοιπους τέσσερις μήνες, έδωσε κυμαινόμενο επιτόκιο.

Η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, ανέφερε με τη σειρά της ότι αυτό δεν προβλέπεται από τον κανονισμό ηλεκτρικής προμήθειας και δεν μπορεί να είναι ένα τιμολόγιο μικτό. Για κάποιο διάστημα δηλαδή «κλειδωμένη» η τιμή και για το υπόλοιπο κυμαινόμενη. Αφού τα σταθερά τιμολόγια, τα μπλε πρέπει να έχουν την τιμή σταθερή για τουλάχιστον 12 μήνες.

Σύμφωνα με τον ενεργειακό επιθεωρητή, Μιχάλη Χριστοδουλίδη, οι νέα αναφορά στο θέμα από τον κ. Σκυλακάκη, ότι «ο κώδικας ηλεκτρικής προμήθειας, δεν γράφτηκε σε πέτρα», οδηγεί σε αλλαγή του σχετικού άρθρου, για να μπορούν να υπάρχουν στην αγορά και τα μικτά τιμολόγια.

Σύμφωνα με τον κ. Χριστοδουλίδη, αναμένεται λοιπόν, η θέσπιση μικτού τιμολογίου, που ίσως χρωματιστεί ξεχωριστά, ή μπει σε κάποιο από τα υπάρχοντα χρώματα τιμολογίων, ίσως στο κίτρινο τιμολόγιο.

«Σημασία έχει φυσικά για τον πολίτη, όχι το χρώμα του τιμολογίου, αλλά οι φτηνές τιμές. Τα 12,3 λεπτά του ευρώ, που έδωσε η συγκεκριμένη εταιρεία, είναι η φθηνότερη όλων, «κλειδωμένη» για οκτώ μήνες, χωρίς πέναλτι. Ως καταναλωτής αυτό που με νοιάζει είναι η τιμή. Το θέμα να λυθεί ανάμεσα στη ΡΑΕ και το Υπουργείο Ενέργειας, προς όφελος του καταναλωτή», αναφέρει.

«Ο κώδικας πρέπει να ερμηνεύεται προς όφελος του καταναλωτή. Αλλά και αν κριθεί ότι χρειάζονται αλλαγές στον κώδικα ή στο πλαίσιο χρωματικής σήμανσης των τιμολογίων, προκειμένου να περιληφθούν προϊόντα που δεν είχαν προβλεφθεί και τα οποία δίνουν φθηνό ρεύμα, μπορούμε να προχωρήσουμε σε αυτές τις αλλαγές» δήλωσε πριν ημέρες στο energypress, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θόδωρος Σκυλακάκης.

Η δημιουργία τέτοιων φθηνών τιμολογίων, αναμένεται φυσικά να «ταράξει» την αγορά, καθώς θα έχουμε νέο γύρο διαπραγματεύσεων, για το χρόνο σταθερής και κυμαινόμενης τιμής, καθώς και όλων των επιπτώσεων στα υπόλοιπα τιμολόγια, που θα επιχειρήσουν να ερμηνευθούν ίσως διαφορετικά, από κάθε εταιρεία. Σε κάθε περίπτωση, η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, σε συνεργασία με το υπουργείο, θα πρέπει να θέσει τα όρια για το νέο τιμολόγιο και τον τρόπο που θα λειτουργήσει.

Σε ότι αφορά γενικότερα τις τιμές που θα προκύψουν τον επόμενο μήνα, αλλά και τις διεθνείς τιμές ενέργειας στην χονδρεμπορική, ο κ. Χριστοδουλίδης, θεωρεί ότι πάμε για νέα μείωση στα τιμολόγια, για τον μήνα Φεβρουάριο.

«Παρά τα δημοσιεύματα ότι οι τιμές θα ανέβουν στο πράσινο τιμολόγιο, λόγω της κρίσης στη Μέση Ανατολή, εγώ αυτό που καταγράφω κάθε μέρα, είναι ότι η διακύμανση της αγοράς της χονδρεμπορικής τιμής του ρεύματος και του φυσικού αερίου, στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι κάτω από 100 ευρώ ανά μεγαβατώρα, ενώ η τιμή του φυσικού αερίου ανά θερμική μεγαβατώρα, είναι στα 30 λεπτά του ευρώ. Το πετρέλαιο επίσης είναι στα 80 δολάρια και κάτω. Η μέση τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας, μέχρι 22 Ιανουαρίου, σήμερα δηλαδή, είναι κάτω από τα 102,2 ευρώ ανά μεγαβατώρα, τιμή που έκλεισε για το μήνα Δεκέμβριο, άρα με τα έως τώρα δεδομένα, δεν υπάρχει ανησυχία για αυξήσεις. Πιστεύω ότι θα υπάρξει ένας δεύτερος γύρος εκπτώσεων, αφού κάποιες εταιρείες, βιάστηκαν να δώσουν τιμές για να αποσπάσουν γρήγορα πελάτες, αλλά αυτές οι τιμές ήταν υψηλές. Έτσι δεν μπορούν να λειτουργήσουν ανταγωνιστικά. Θα δούμε και χαμηλότερες τιμές χρέωσης στα τιμολόγια το Φεβρουάριο», καταλήγει.

Λογαριασμοί ρεύματος: Διαλέξατε το κίτρινο; Δείτε τι έχει συμβεί

Από τον Φεβρουάριο θα αρχίσει να ξεκαθαρίζει το τοπίο γύρω από τους «κερδισμένους» και τους «χαμένους» των νέων χρωματιστών τιμολογίων ρεύματος, καθώς ακόμη πληρώνουμε τις χρεώσεις έως και τον Δεκέμβριο: Τρεις στους 4 καταναλωτές δεν μπήκαν καν στην διαδικασία να επιλέξουν και πέρασαν «αυτόματα» στο «πράσινο» τιμολόγιο και την όποια «ασφάλεια» αυτό παρέχει.

«Κερδισμένοι» όμως ίσως βγουν -έστω πρόσκαιρα- όσοι πήραν ρίσκο και επέλεξαν «κίτρινο» χρώμα, δηλαδή κυμαινόμενες χρεώσεις.

Κέρδος μπορεί να έχουν και όσοι προτιμήσουν το μπλε τιμολόγιο με χαμηλή χρέωση.

Όπως όλα δείχνουν λοιπόν μέσα στον επόμενο μήνα, δεν αποκλείεται όπως αναφέρει το enikonomia.gr, ως κερδισμένοι, εξασφαλίζοντας τις χαμηλότερες χρεώσεις, να προκύψουν εκείνοι οι καταναλωτές οι οποίοι «τόλμησαν» να επιλέξουν τα κίτρινα (κυμαινόμενα) τιμολόγια, όπου η τιμή χρέωσης δεν είναι εκ προτέρων γνωστή και καθορίζεται μετά το τέλος του μήνα.

Αυτή την στιγμή, οι πάροχοι έχουν προσφέρει στους καταναλωτές δύο κατηγοριών κίτρινα τιμολόγια: αυτά που εμφανίζονται και στους δημοσιευμένους πίνακες της ΡΑΑΕΥ και είναι μόλις πέντε με καθορισμένες τιμές, με την τιμή χρέωσης δίνεται από τους παρόχους εκ των προτέρων, στην αρχή κάθε μήνα.

Σε αυτή την κατηγορία τιμολογίων τα φθηνότερα προϊόντα είναι έχουν τιμές που κυμαίνονται από 124 έως και 140 €/MWh ή διαφορετικά από 0,124 €/kWh 0,14 €/kWh.
Η συγκεκριμένη κατηγορία όμως είναι η «ακριβή» των κίτρινων τιμολογίων, καθώς εδώ οι πάροχοι αναλαμβάνουν μέρος του ρίσκου των τιμών της χονδρικής αγοράς.

Χαμηλότερες χρεώσεις φαίνεται όμως πως θα έχουν τα κίτρινα τιμολόγια που αυτή την στιγμή δεν εμφανίζονται στους πίνακες της ΡΑΑΕΥ: Είναι αυτά τα κυμαινόμενα τιμολόγια με εκ των υστέρων καθορισμό της τιμής χρέωσης.

Η συγκεκριμένη κατηγορία κυμαινόμενων τιμολογίων θυμίζει πολύ τα παλιά τιμολόγια με ρήτρα αναπροσαρμογής, τα οποία βέβαια και «έκαψαν» τους καταναλωτές όταν ανέβηκαν απότομα οι τιμές της χονδρικής.

Μόνον που αυτό το διάστημα η εικόνα είναι τελείως διαφορετική: Σήμερα οι τιμές της χονδρικής βρίσκονται σε πτωτικό κανάλι και αυτό μετατρέπει τις ρήτρες αναπροσαρμογής της τρέχουσας περιόδου σε «σύμμαχο» των καταναλωτών, δεδομένου ότι παρασύρουν χαμηλότερα τις χρεώσεις.

Πώς ευνοούνται, λοιπόν, οι καταναλωτές που έχουν επιλέξει κίτρινα τιμολόγια με εκ των υστέρων καθορισμό της τιμής του ρεύματος;

Οι τιμές χονδρικής αποτελούν τη βάση υπολογισμού της προσαύξησης που παίρνουν τα τιμολόγια αυτής της κατηγορίας και όσο χαμηλότερες είναι, τόσο μικρότερη θα είναι και η τελική τιμή χρέωσης, η οποία και θα γίνει γνωστή στους καταναλωτές στις αρχές Φεβρουαρίου.

Είναι ενδεικτικό ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύει η ΡΑΑΕΥ για τις τιμές χονδρικής του ρεύματος στην Ευρώπη και στην ελληνική αγορά, μέχρι στιγμής τον Ιανουάριο η μέση τιμή χονδρικής διαμορφώνεται στην Ελλάδα χαμηλότερα από τα 100 ευρώ/μεγαβατώρα, στα 96 ευρώ.

Πρόκειται για μια τιμή που την εντοπίζουμε στην αγορά το πρώτο εξάμηνο του 2021, καθώς έκτοτε μόνο για μια πολύ μικρή περίοδο το 2023 είχαμε τιμές κάτω από τα 100 €/MWh, ενώ το 2022 η τιμή της χονδρικής είχε ξεφύγει πολύ πάνω και από τα 400 €/MWh.

Οι τιμές στη χονδρική, που είναι χαμηλές επειδή έχει υποχωρήσει περίπου στα 30 €/MWh η ευρωπαϊκή τιμή του φυσικού αερίου, αποτελούν ευχάριστη έκπληξη και για τους ίδιους τους παρόχους.

Είναι χαρακτηριστικό ότι, στις αρχές Δεκεμβρίου, όταν έκαναν τους πρώτους υπολογισμούς τους για τις τιμές λιανικής του Ιανουαρίου, είχαν θέσει ως βάση υπολογισμού τιμή χονδρικής που ξεπερνούσε τα 120 €/MWh.

Έτσι, για να υπολογίσει κάποιος καταναλωτής κατά προσέγγιση την τιμή που θα διαμορφωθεί στην εν λόγω κατηγορία κίτρινου τιμολόγιο θα πρέπει να κάνει μια υπόθεση για τη μέση τιμή χονδρικής του μήνα, αναλαμβάνοντας ουσιαστικά ένα στοίχημα.

Από εκεί και πέρα, θα πρέπει να γνωρίζει ποια είναι η βασική τιμή χρέωσης σε κάθε κίτρινο τιμολόγιο, ποια είναι η ανώτατη τιμή, πέραν της οποίας ενεργοποιείται ο μηχανισμός διακύμανσης, δηλαδή η νέα μορφή της ρήτρας αναπροσαρμογής, καθώς και ποιος είναι ο συντελεστής προσαύξησης που έχει υιοθετήσει η εταιρεία σε κάθε προϊόν κίτρινου τιμολογίου (ένας αριθμός λίγο μεγαλύτερος από τη μονάδα).

Σε κάθε περίπτωση, θα χρειαστεί μεγάλη έρευνα από πλευράς καταναλωτή και φυσικά θα πρέπει να έχει πάντα στο μυαλό του ότι στην αγορά του ρεύματος μπορεί να υπάρχουν και δυσάρεστες εκπλήξεις, καθώς οι τιμές δεν αποκλείεται να πάρουν ξαφνικά την ανηφόρα.

Αν πάντως οι τιμές της χονδρικής δεν παρουσιάσουν κάποια απρόβλεπτη αύξηση, τα τιμολόγια της συγκεκριμένης κατηγορίας ίσως αποδειχθούν φέτος τα φθηνότερα.

Όπως και να έχει η επιλογή ενός κίτρινου τιμολογίου είναι «στοίχημα».

Αντίθετα, δεν ήταν λίγοι, εκείνοι οι καταναλωτές που προτίμησαν το μπλε τιμολόγιο (σταθερή χρέωση), θέλοντας να αποφύγουν εκπλήξεις στο μέλλον, έστω και αν πληρώνουν κάτι παραπάνω.

Όσοι πάντως πέρασαν «αυτόματα» στα «πράσινα» ειδικά τιμολόγια (και είναι οι 7 στους 10) θα έχουν την ευκαιρία μέσα στο επόμενο διάστημα να παρακολουθήσουν τον ανταγωνισμό και στις σταθερές χρεώσεις: Ήδη υπάρχει εταιρεία που έριξε στην αγορά μπλε σταθερό τιμολόγιο με τιμή 12,3 λεπτά/Kwh και διάρκεια 8 μηνών.

Δεν αποκλείεται λοιπόν να ακολουθήσουν και άλλοι πάροχοι με χαμηλότερες σταθερές χρεώσεις ή έστω σε τιμές που κινούνται σε ανάλογα επίπεδα, δίνοντας την ευκαιρία σε όσους είναι σε άλλο χρώμα να μεταπηδήσουν σε σχετικά ήρεμα νερά για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο διάστημα.