«Βόμβα»: Καταργείται το φυσικό αέριο – Αυτό είναι το επόμενο ενεργειακό «μπαμ»

Φυσικό αέριο: Την άμεση κατάργηση του φυσικού αερίου ζητά η Ευρωβουλή με το υδρογόνο να θεωρείται ως η επόμενη ημέρα στον ενεργειακό κόσμο…

Η μετάβαση προς το υδρογόνο, αρχίζει, πλέον, να φαντάζει μονόδρομος, καθώς μόνο αυτό το στοιχείο –άφθονο στη φύση- κατά τη χρήση του δεν παράγει ρύπους, αρκεί, βεβαίως, και η διαδικασία εξόρυξής του να γίνεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ή πυρηνική ενέργεια, ώστε να έχει μηδενικό αποτύπωμα σε άνθρακα.

Αρχίζει, λοιπόν, να ωριμάζει η σκέψη για χρήση του υδρογόνου και ήδη προχωρούν με γοργά βήματα πιλοτικές εφαρμογές σε αυτοκίνητα, φορτηγά, τρένα, πλοία, και σε άλλες μορφές βιομηχανίας.

Ο κύριος λόγος που δεν είχε προχωρήσει τόσα χρόνια η χρήση του υδρογόνου, ήταν ο τρόπος αποθήκευσης και ειδικά ο τρόπος μεταφοράς του, ώστε να υπάρχει ένα επαρκές δίκτυο ανεφοδιασμού.

Πάντως, στην περίπτωση των μηχανοκίνητων μέσων, το υδρογόνο κάλλιστα συνδυάζεται με την ηλεκτροκίνηση, καθώς από τη χημική αντίδραση που προκαλείται έχουμε αφενός την κίνηση του οχήματος και αφετέρου μόνο υδρατμούς σε εκπομπές.

Για να επιστρέψω στην απόφαση της Ευρωβουλής, η Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας, ενέκρινε την Τρίτη 28 Σεπτεμβρίου (ψήφοι: 50 υπέρ, 13 κατά, 12 αποχές) τη θέση της σχετικά με τα κριτήρια και τη μεθοδολογία για την επιλογή ενεργειακών έργων κοινού ενδιαφέροντος (ΕΚΕ), όπως γραμμές ρεύματος υψηλής τάσης, αγωγούς ορυκτών καυσίμων, εγκαταστάσεις αποθήκευσης ενέργειας και «έξυπνα» δίκτυα, τα οποία θα επωφεληθούν από ταχείες διοικητικές διαδικασίες και θα είναι επιλέξιμα για χρηματοδότηση από την ΕΕ.

Οι ευρωβουλευτές της αρμόδιας κοινοβουλευτικής επιτροπής του Ευρωκοινοβουλίου, στηρίζουν τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης υποδομών υδρογόνου, όπως οι ηλεκτρολύτες, καθώς και της δέσμευσης διοξειδίου του άνθρακα και της αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας.

Επιμένουν, επίσης, στην ανάγκη υποστήριξης δημόσιας συμμετοχής στη διαδικασία επιλογής. Τα επιλέξιμα έργα θα πρέπει να προωθούν την ολοκλήρωση της αγοράς και να αυξάνουν την ασφάλεια του εφοδιασμού.

Σύμφωνα με τους κανόνες που προτείνει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έργα που βασίζονται στο φυσικό αέριο, δεν θα είναι πλέον επιλέξιμα για χρηματοδότηση από την ΕΕ. Ωστόσο, μια προσωρινή παρέκκλιση θα επιτρέψει, υπό αυστηρές προϋποθέσεις, έργα φυσικού αερίου από τον τέταρτο ή πέμπτο κατάλογο ΕΚΕ, να είναι επιλέξιμα για ταχεία διαδικασία αδειοδότησης.

Τα επιλεγμένα έργα θα πρέπει να βοηθήσουν τα κράτη μέλη να εγκαταλείψουν τα στερεά ορυκτά καύσιμα, όπως ο άνθρακας, ο λιγνίτης, η τύρφη και ο πετρελαιούχος σχιστόλιθος, δηλώνουν οι ευρωβουλευτές. Προτείνουν επίσης τη χρηματοδότηση έργων που αναχρησιμοποιούν υφιστάμενες υποδομές φυσικού αερίου για τη μεταφορά ή την αποθήκευση υδρογόνου.

Πάντως, οι ευρωβουλευτές επαναλαμβάνουν ότι τα επιλέξιμα έργα πρέπει να συνάδουν με την αρχή «προτεραιότητα στην ενεργειακή απόδοση», η οποία ορίζει ότι η ενεργειακή αποδοτικότητα είναι ο ευκολότερος τρόπος εξοικονόμησης χρημάτων για τους καταναλωτές και μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Το κόστος των έργων θα πρέπει να διασφαλίζει ότι οι τελικοί χρήστες δεν επιβαρύνονται δυσανάλογα, ιδίως εάν αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε ενεργειακή φτώχεια.

Ωστόσο, η νομοθεσία δεν θα πρέπει να θίγει το δικαίωμα μιας χώρας να καθορίζει τον τρόπο χρήσης των ενεργειακών της πόρων και να καθορίζει το δικό της ενεργειακό μείγμα.

Καταλήγοντας, η διαπραγματευτική εντολή του ΕΚ θα ανακοινωθεί κατά τη σύνοδο της ολομέλειας, στις 4-7 Οκτωβρίου.

Εξάλλου, σχέδιο έκθεσης σχετικά με την ευρωπαϊκή στρατηγική για τη μείωση των εκπομπών μεθανίου, ζητά δεσμευτικούς στόχους ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι της ΕΕ για το κλίμα και να βελτιωθεί η ποιότητα του αέρα.

Η Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων (ENVI) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ενέκρινε την έκθεσή της σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για τη μείωση των εκπομπών μεθανίου, με 61 ψήφους υπέρ, 10 κατά και 7 αποχές.

Το σχέδιο έκθεσης καλεί την Επιτροπή να προτείνει νέο νόμο με δεσμευτικά μέτρα και στόχους μείωσης του μεθανίου, ο οποίος θα καλύπτει όλους τους τομείς για τη σημαντική μείωση των εκπομπών μεθανίου στην ΕΕ έως το 2030, σύμφωνα με τη συμφωνία του Παρισιού. Ζητά επίσης μια δεσμευτική παγκόσμια συμφωνία για το μεθάνιο κατά τη σύνοδο της COP26 στη Γλασκόβη.

Υπογραμμίζει ακόμη ότι η μείωση των ανθρωπογενών εκπομπών μεθανίου αποτελεί μία από τις πλέον αποδοτικές από πλευράς κόστους στρατηγικές για την επιβράδυνση της κλιματικής αλλαγής, με παράλληλη βελτίωση της ποιότητας του αέρα και προστασία της υγείας των πολιτών. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το μεθάνιο συμβάλλει επίσης στον σχηματισμό όζοντος, το οποίο είναι ένας ισχυρός τοπικός ατμοσφαιρικός ρύπος που προκαλεί σοβαρά προβλήματα υγείας.

Αξίζει να σημειωθεί, ότι παρά τη μείωση των εκπομπών μεθανίου κατά 22% μεταξύ 1990 και 2018 στην ΕΕ των 28, η γεωργία αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο μερίδιο ανθρωπογενών πηγών εκπομπών μεθανίου στην ΕΕ και ενέχει το δεύτερο υψηλότερο συνολικό δυναμικό μείωσης των εκπομπών μεθανίου σε οποιονδήποτε τομέα. Οι εκπομπές οφείλονται κυρίως στον αριθμό των ζώων, ιδίως των μηρυκαστικών.

Οι ευρωβουλευτές καλούν τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να θεσπίσουν αποτελεσματικά και βιώσιμα μέτρα για την αντιμετώπιση αυτών των εκπομπών, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι τα τρόφιμα θα εξακολουθούν να παράγονται στις πλέον περιβαλλοντικά βιώσιμες τοποθεσίες και ότι η παραγωγή δεν θα μεταφερθεί απλώς εκτός της ΕΕ.

Επίσης, οι ευρωβουλευτές καλούν την Επιτροπή να θέσει δεσμευτικούς ενωσιακούς στόχους για τα εμπορικά και βιομηχανικά απόβλητα και να προτείνει στόχους για τον περιορισμό της παραγωγής υπολειμματικών αποβλήτων στην αναθεώρηση της οδηγίας για τα απόβλητα και της οδηγίας για την υγειονομική ταφή.

Οι χώροι υγειονομικής ταφής είναι ο πλέον ρυπογόνος τρόπος για τη διαχείριση των αποβλήτων, όσον αφορά τόσο τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου αλλά και άλλους ρύπους στην ατμόσφαιρα, το έδαφος και τα ύδατα.

Επιθυμούν να ευθυγραμμίσουν την ισχύουσα οδηγία για την υγειονομική ταφή με τους γενικούς στόχους της ΕΕ για το κλίμα και εκφράζουν την ανησυχία τους για το γεγονός ότι, το 2017, 15 κράτη μέλη δεν τήρησαν πλήρως την υποχρέωση που προβλέπεται στην οδηγία για την επεξεργασία των αποβλήτων πριν από την υγειονομική ταφή.

Κι ακόμη, οι ευρωβουλευτές επιθυμούν τη σταδιακή κατάργηση όλων των ορυκτών καυσίμων στην ΕΕ το συντομότερο δυνατόν, προκειμένου να επιτευχθεί κλιματική ουδετερότητα έως το 2050 το αργότερο.

Δεδομένου ότι πάνω από το 80% του πετρελαίου και του φυσικού αερίου που καταναλώνονται στην ΕΕ, προέρχεται από εισαγωγές, οι ευρωβουλευτές καλούν την Επιτροπή να θέσει ως προϋπόθεση για όλες τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων τη συμμόρφωσή τους με τους σχετικούς κανονισμούς της ΕΕ, που αφορούν με τις εκπομπές μεθανίου.

Φυσικό αέριο: Γιατί πήρε 1000% αύξηση

Φαίνεται πως η εποχή που το φυσικό αέριο αποτελούσε μια οικονομική εναλλακτική μορφή ενέργειας, έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί καθώς η τιμή του αυξάνεται κατά… 1.000%!

Το φυσικό αέριο, το οποίο χρησιμοποιείται στην παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος και θέρμανσης ήταν σχετικά φθηνό την τελευταία δεκαετία, λόγω της αυξημένης παραγωγής σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη. Φέτος, όμως, η αυξημένη ζήτηση και η παράλληλη μειωμένη παραγωγή έχουν αντιστρέψει τα δεδομένα.

Αν και το φυσικό αέριο έχει αντικαταστήσει την βλαβερότερη καύση άνθρακα, οι παραγωγοί καλούνται να περιορίσουν ακόμη περισσότερο τις εκπομπές αερίων τους έτσι ώστε να ακολουθήσουν τους νέους περιβαλλοντικούς κανόνες αλλά και τις επενδυτικές τάσεις προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

«Όπως και να το δει κανείς, το φυσικό αέριο θα αποτελέσει τη μεταβατική πηγή ενέργειας από υδρογονάνθρακες σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για τις επόμενες δεκαετίες», ανέφερε ο Chris Weafer, CEO της Macro-Advisory Ltd. «Οι τιμές του φυσικού αερίου θα παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα μεσοπρόθεσμα και θα αυξηθούν μακροπρόθεσμα», υποστήριξε.

Η ζήτηση αναμένεται να αυξηθεί κατά 7% μέχρι το 2024 σε σχέση με τα προ-πανδημίας επίπεδα, σύμφωνα με την International Energy Agency (ΙΕΑ). Η αύξηση αυτή θα συνεχιστεί κατά 3,4% ετησίως μέχρι το 2035, σύμφωνα με ανάλυση της McKinsey & Co.

Η αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου θα οδηγήσει σε αύξηση του λειτουργικού κόστους των εργοστασίων και της παραγωγής πετροχημικών, προκαλώντας αυξητικές πληθωριστικές πιέσεις. Για τους καταναλωτές, αυτό μεταφράζεται σε υψηλότερους λογαριασμούς ρεύματος και φυσικού αερίου.

Οι αυξητικές τάσεις των τιμών θα επηρεάσουν περισσότερο αναπτυσσόμενες οικονομίες όπως το Πακιστάν και το Μπαγκλαντές οι οποίες έχουν αναδιαρθρώσει την ενεργειακή πολιτική τους βασιζόμενες στην προϋπόθεση του φθηνού φυσικού αερίου.

Στην Ευρώπη, οι τιμές του φυσικού αερίου έχουν αυξηθεί κατά 1.000% από τα χαμηλά τον Μάιο του 2020 λόγω της πανδημίας, ενώ στην Ασία οι τιμές του LNG έχουν εξαπλασιαστεί το τελευταίο έτος. Ακόμη και στις ΗΠΑ όπου οι τιμές κυμαίνονταν σε χαμηλά επίπεδα λόγω της τεχνολογίας άντλησής του, έχουν φτάσει σε ρεκόρ δεκαετίας.

Αν και υπάρχουν συγκεκριμένοι, παροδικοί λόγοι όπως η πανδημία και τα προβλήματα στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα που αυξάνουν τις τιμές, η οικονομική ανάκαμψη και η καθυστέρηση κατασκευής νέων εργοστασίων LNG οδηγούν σε διαρθρωτική μετατόπιση των ενεργειακών δεδομένων.

Πριν από μια 10ετία, η ΙΕΑ είχε ανακοινώσει πως εισερχόμασταν σε μια «χρυσή εποχή» φυσικού αερίου. Μεταξύ του 2009 και του 2020, η κατανάλωση του φυσικού αερίου αυξήθηκε κατά 30% παγκοσμίως.

Πολλές χώρες θεωρούσαν το φυσικό αέριο ως έναν καλό τρόπο μείωσης των εκπομπών αερίων τους, αφού είναι το «καθαρότερο» ορυκτό καύσιμο και εκπέμπει 50% λιγότερο CO2 σε σχέση με τον άνθρακα.

H ζήτηση δεν έχει περιοριστεί καθόλου. Οι εταιρείες παροχής ενέργειας στην Ευρώπη έχουν μεταπηδήσει στο φυσικό αέριο λόγω των υψηλών τιμών υδρογονανθράκων. Παράλληλα, οι κυβερνήσεις της ανατολικής και νοτιοανατολικής Ασίας σχεδιάζουν τη δημιουργία δεκάδων νέων εργοστασίων παραγωγής φυσικού αερίου έτσι ώστε να μπορέσουν να ανταποκριθούν στην αυξημένη ζήτηση ενέργειας.

Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με τον Gavin Thompson, στέλεχος της Wood Mackenzie «Οι αυξημένες τιμές δε θα οδηγήσουν σε μείωση της ζήτησης την επόμενη δεκαετία».

Συνήθως μια γενικευμένη αύξηση της ζήτησης θα οδηγούσε σε επενδυτικό πυρετό για τη δημιουργία εργοστασίων παραγωγής φυσικού αερίου. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, όμως, οι νέοι περιβαλλοντικοί στόχοι έχουν καθυστερήσει ή ακυρώσει οποιαδήποτε επενδυτικά σχέδια, ενώ η ΙΕΑ υπογράμμισε πως οι επενδύσεις στο φυσικό αέριο θα πρέπει να σταματήσουν εάν ο πλανήτης σκοπεύει να επιτύχει τους περιβαλλοντικούς του στόχους μέχρι το 2050.