Σεισμός τώρα: Μεγάλη ανησυχία έχει προκαλέσει η σεισμική δραστηριότητα στη Νότια Έυβοια όπου τις τελευταίες ώρες καταγράφονται διαρκώς δονήσεις.
Σε «εξίσωση» χωρίς απάντηση εξελίσσεται η υπόθεση των σεισμών με επίκεντρο την Εύβοια που «ταρακούνησαν» την Αττική την ώρα που οι κάτοικοι της περιοχής όπου έχουν καταγραφεί τα επίκεντρα των δονήσεων μεγέθους έως 5 Ρίχτερ ζουν τη δική τους αγωνία καθώς δεν είχαν συνηθίσει σε τέτοια φυσικά φαινόμενα.
Παράλληλα προβληματισμένοι είναι και οι κάτοικοι της Αττικής δεδομένου ότι οι μεγαλύτεροι σε ένταση σεισμοί του προηγούμενου 24ωρου έγιναν ιδιαίτερα αισθητοί σε αρκετές περιοχές του λεκανοπεδίου, την ώρα που «άνοιξε» ξανά η συζήτηση για τη σεισμική ενέργεια που έχει συγκεντρωθεί στο ρήγμα των Αλκυονίδων.
Βασική συνισταμένη των σεισμολόγων Άκη Τσελέντη και Γεράσιμου Παπαδόπουλου που τοποθετήθηκαν το πρωί της Τετάρτης είναι ότι μετά τον σεισμό των 5 Ρίχτερ το βράδυ της Τρίτης η επιστημονική κοινότητα δεν γνωρίζει ακόμα αν ακόμα και αυτή η δόνηση ήταν ο κύριος σεισμός.
Όπως είπε ο διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου, Άκης Τσελέντης, στον ΑΝΤ1, η σεισμική δραστηριότητα στην Εύβοια είχε αρχίσει να εκδηλώνεται στην περιοχή από τις 25 Οκτωβρίου, ωστόσο τόνισε πως πρόκειται για μία από τις πιο αντισεισμικές περιοχές της χώρας.
«Η δικιά μου εκτίμηση είναι πως πρέπει για τις επόμενες μέρες οι κάτοικοι να αποφεύγουν τα πέτρινα σπίτια, ιδίως αυτά που έχουν κάποιες ρωγμές» συμπλήρωσε.
Όσον αφορά, δε, το δυναμικό αυτής της περιοχής είπε ότι «είναι σπάνιο να είναι πάνω από τα 5 ρίχτερ. Με τις νέες εξελίξεις πρέπει να περιμένουμε 2-3 ημέρες για να ξέρουμε εάν πρόκειται για τον κύριο σεισμό. Οι μετασεισμοί ωστόσο δείχνουν πως το ρήγμα είναι μικρό».
Στο ίδιος μήκος κύματος όσον αφορά το ερώτημα «ποιος είναι ο κύριος σεισμός;» στην Εύβοια βρέθηκε και ο σεισμολόγος Γεράσιμος Παπαδόπουλος με ανάρτησή του στο Facebook.
Ο ίδιος χαρακήρισε «βιαστική και επιπόλαιη» την εκτίμηση που διατυπώθηκε για τον πρωινό σεισμό της Τρίτης ότι ήταν ο κύριος τονίζοντας ότι «χρειάζεται προσεκτική εξέταση και συνεκτίμηση πολλών στοιχείων».
Συνοψίζοντας τα δεδομένα έγραψε χαρακτηριστικά:
- Βιαστική και επιπόλαιη χθες η άποψη ότι ο χθεσινός 4,7 ήταν πιθανώς ο κύριος. Προσωπικά ήμουν πολύ επιφυλακτικός.
- Ούτε γνωρίζουμε αν ο βραδινός σεισμός μεγέθους 5,0 είναι ο κύριος. Χρειάζεται προσεκτική εξέταση και συνεκτίμηση πολλών στοιχείων. Συνεπώς, χρειαζόμαστε χρόνο.
- Όποιος άνοιξε χθες δημόσια συζήτηση για τις Αλκυονίδες να την κλείσει αμέσως. Ούτε σοβαρά στοιχεία έχουμε αλλά ούτε επιτρέπεται να το συζητάμε δημόσια τη στιγμή που είναι σε πλήρη διέγερση η Εύβοια.
Σεισμός τώρα: Αποκάλυψη Παπαδόπουλου – Αυτές είναι οι περιοχές της Ελλάδας που κινδυνεύουν
Οι χώρες της Μεσογείου συνεργάζονται και προετοιμάζονται για το ενδεχόμενο ενός ισχυρού σεισμού που θα προκαλέσει τσουνάμι και θα πλήξει παράκτιες περιοχές τους, με πιθανότερο σενάριο ότι αυτό θα ξεκινήσει από την Ελλάδα.
Η Ελλάδα έχει την υψηλότερη σεισμικότητα σε όλη τη Μεσόγειο, κατά μήκος του περίφημου Ελληνικού Τόξου -ξεκινάει από τα νησιά του Ιονίου διασχίζει τον βυθό του Νοτίου Ιονίου έξω από την Πελοπόννησο και περνώντας νοτίως της Κρήτης καταλήγει στη Ρόδο- και για αυτό είναι απολύτως υπαρκτό το ενδεχόμενο γένεσης τσουνάμι μετά από ισχυρό υποθαλάσσιο ή παράκτιο σεισμό.
Λόγω της σπανιότητας του φαινομένου για πολλά χρόνια υπήρχε αμηχανία σε ό,τι αφορά την προετοιμασία αντιμετώπισης του, ωστόσο, πλέον τόσο σε εθνικό, όσο και σε διεθνές επίπεδο, μέσα από τη συμμετοχή της Ελλάδας στη Διακυβερνητική Ομάδα Συντονισμού της UNESCO, έχουν καταρτιστεί τυποποιημένα πρωτόκολλα άμεσων ενεργειών, ενώ γίνονται ασκήσεις ετοιμότητας και δράσεις επιμόρφωσης των πολιτών.
Μάλιστα, όπως εξήγησε ο ερευνητής σεισμολόγος και επιστημονικός συνεργάτης της UNESCO Δρ Γεράσιμος Παπαδόπουλος, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, στο περιθώριο των εργασιών του συνεδρίου για τις Νέες Τεχνολογίες στην Πολιτική Προστασία «SafeThessaloniki 2022», στον σεισμό των 7 Ρίχτερ την 30η Οκτωβρίου 2020, στη Σάμο, για πρώτη φορά σε ευρωπαϊκό επίπεδο ενεργοποιήθηκε η Υπηρεσία Επικοινωνιών Εκτάκτου Ανάγκης (Ειδοποιήσεις Συστήματος Συναγερμού Πολιτών μέσω του 112) και σήμερα το εθνικό κέντρο που παρακολουθεί και προειδοποιεί την Πολιτεία για τον κίνδυνο τσουνάμι κινητοποιείται βάσει αυστηρού πρωτοκόλλου, το οποίο προβλέπει συγκεκριμένες ενέργειες εντός χρονικού διαστήματος έως 10 λεπτών από την καταγραφή της σεισμικής δόνησης.
Σεισμός τώρα: Οι “κόκκινες” περιοχές στην Ελλάδα
Σε ό,τι αφορά τις σεισμογενείς περιοχές στην Ελλάδα και τις ακτές όπου είναι υψηλότερος ο κίνδυνος παραγωγής τσουνάμι ο σεισμολόγος διευκρίνισε:
«Σε όλη τη Μεσόγειο έχουμε, κατά μήκος του Ελληνικού Τόξου, την υψηλότερη σεισμικότητα, η οποία είναι και υποθαλάσσια, άρα είναι αυτονόητο και το γνωρίζουμε και από τα επιστημονικά δεδομένα, ότι εκεί ακριβώς έχουμε τον μεγαλύτερο κίνδυνο για την παραγωγή τσουνάμι. Το τσουνάμι διαδίδεται πολύ γρήγορα, δε “σβήνει” εύκολα και απειλεί παράκτιες περιοχές σε μεγάλες αποστάσεις, αυτή είναι η ιδιαιτερότητα του φαινομένου. Μετά έχουμε μια άλλη περιοχή με πολύ υψηλό κίνδυνο, τον Κορινθιακό Κόλπο. Επίσης έχει πολύ υψηλή σεισμικότητα, όμως με τη διαφορά ότι πρόκειται για κλειστό κόλπο και δεν μπορεί, ακόμη και μεγάλο τσουνάμι, να βγει προς τα έξω και να απειλήσει άλλες περιοχές. Έπειτα, έχουμε μικρότερο κίνδυνο σε περιοχές όπως τα Δωδεκάνησα και γενικότερα το Ανατολικό Αιγαίο, η Λέσβος, η Χίος».
Λιγότερο πιθανό, βάσει των δεδομένων σεισμικότητας, είναι το ενδεχόμενο να φτάσει στην Ελλάδα τσουνάμι που θα ξεκινήσει από άλλες χώρες της Μεσογείου. Αντιθέτως, άλλες χώρες όπως το Ισραήλ και η Ιταλία προετοιμάζονται συστηματικά για ένα τσουνάμι που θα μπορούσε να ξεκινήσει από το Ελληνικό Τόξο.
«Από γειτονικές χώρες απειλούμαστε ελάχιστα από την Ιταλία. Δεν υπάρχει καταγεγραμμένος μεγάλος σεισμός που να προκάλεσε τσουνάμι και να ήλθε στη δική μας πλευρά. Δεν έχουν τόσο υψηλή σεισμικότητα όσο εμείς, παρόλα αυτά στα σενάριά μας λαμβάνουμε υπόψη κι αυτό το ενδεχόμενο. Αντιθέτως στην Ιταλία φοβούνται πάρα πολύ τα τσουνάμι που μπορεί να ξεκινήσουν από την Ελλάδα κι έχουν κάνει πολλές έρευνες για αυτό το θέμα. Το ίδιο οι Ισραηλινοί. Έχουμε κάνει κοινές ασκήσεις με τους Ισραηλινούς, φοβούνται πάρα πολύ τα τσουνάμι που μπορεί να δημιουργηθούν για παράδειγμα κατά μήκος της Κρήτης, ή της Ρόδου και σε 45 λεπτά, το πολύ σε μία ώρα, θα έχουν φτάσει στο Ισραήλ», επισήμανε ο κ. Παπαδόπουλος.
Μπορούμε να είμαστε προετοιμασμένοι για την πιθανή γένεση τσουνάμι μετά από ισχυρό υποθαλάσσιο ή παράκτιο σεισμό;
«Βεβαίως μπορούμε», απάντησε ο κ. Παπαδόπουλος, σημειώνοντας ότι στην προετοιμασία της ελληνικής Πολιτείας αλλά και συνολικά των χωρών της Μεσογείου, μέσα από τη Διακυβερνητική Ομάδα Συντονισμού για το Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης και Μετριασμού του Τσουνάμι στον Βορειοανατολικό Ατλαντικό, τη Μεσόγειο και τις συνδεδεμένες θάλασσες (ICG/NEAMTWS) της Διακυβερνητικής Ωκεανογραφικής Επιτροπής της UNESCO (IOC-UNESCO), καθοριστικό ρόλο διαδραμάτισε ο σεισμός και το τσουνάμι του Ινδικού Ωκεανού του 2004 και οι τεράστιες ανθρώπινες απώλειες και καταστροφές στις 14 χώρες που επηρέασε.
«Για το τσουνάμι κάναμε πολύ σημαντικά βήματα, ακριβώς επειδή υπήρξε η επιταγή της συνεργασίας των κρατών. Υστερούμε, παρά το ότι έχουν γίνει πρόοδοι στα τεχνολογικά συστήματα, στη διαλειτουργικότητα, δηλαδή στο πώς συνεργάζονται μεταξύ τους οι υπηρεσίες. Το τσουνάμι δεν έχει σύνορα. Στη Μεσόγειο ένα μεγάλο τσουνάμι μπορεί να χτυπήσει 10-15 χώρες. Αυτό σημαίνει ότι οι χώρες πρέπει να συνεργαστούν μεταξύ τους. Πολλές φορές βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση, ή δεν έχουν καλές σχέσεις, άλλοτε δεν έχουν το ίδιο τεχνολογικό επίπεδο, δεν έχουν το ίδιο πολιτιστικό επίπεδο, άρα χρειαζόμασταν έναν καταλύτη να φέρνει κοντά τις χώρες κι αυτός είναι η UNESCO», επισήμανε ο κ. Παπαδόπουλος.
Σήμερα ο πάροχος υπηρεσιών τσουνάμι (TSPs) της Ομάδας ICG/NEAMTWS υποστηρίζεται τεχνικά από πέντε εθνικά κέντρα, αυτά της Πορτογαλίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Ελλάδας και της Τουρκίας.
Σημαντικότατη πρόκληση είναι η εξασφάλιση γρήγορων και αξιόπιστων μεταδόσεων προειδοποιήσεων για τσουνάμι, τις οποίες σύμφωνα με τα πρωτόκολλα που έχουν συμφωνηθεί στην UNESCO, τα πέντε κέντρα στέλνουν με τρεις τρόπους ταυτόχρονα (email, fax και GTS) και μετά οι υπηρεσίες πολιτικής προστασίας πρέπει να χρησιμοποιούν εξίσου αξιόπιστα συστήματα, για να πάει προς τα κάτω το μήνυμα.
Τα πέντε κέντρα της Ομάδας ICG/NEAMTWS συνεργάζονται μεταξύ τους και έχουν καταρτιστεί συγκεκριμένα πρωτόκολλα ενεργειών, από τα οποία δεν μπορεί κανείς να αποκλίνει.
«Μόλις γίνει ένας σεισμός ύποπτος για τη γένεση τσουνάμι, δηλαδή μεγέθους άνω των 6, υποθαλάσσιος και επιφανειακός, αμέσως οργανώνεται ένα μήνυμα προειδοποίησης για τσουνάμι. Τα Αστεροσκοπεία της Αθήνας , της Ρώμης κ.ο.κ. στέλνουν στην Πολιτική Προστασία της χώρας τους εντός 8 έως 10 λεπτών αυτό το μήνυμα και η Πολιτική Προστασία κοιτάει πώς αυτό πάει προς τα κάτω, προς τις απειλούμενες περιοχές. Για πολλά χρόνια υπήρχε μία αμηχανία στο θέμα αυτό, δηλαδή τι μπορούμε να κάνουμε πρακτικά, δεδομένου ότι ειδικά εδώ στη Μεσόγειο το περιθώριο αντίδρασης για να προστατευθεί ο γενικός πληθυσμός είναι πολύ περιορισμένος, συχνά μόνο λίγα λεπτά», σημείωσε ο κ. Παπαδόπουλος.
Σημείωσε δε, ότι τον Φεβρουάριο του 2020, όταν ο ίδιος είχε κληθεί στη συζήτηση στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής για τον νέο νόμο πολιτικής προστασίας, που ψηφίστηκε και ισχύει τώρα, είχε θέσει το θέμα της προετοιμασίας της ελληνικής πολιτείας για το ενδεχόμενο τσουνάμι:
«Προσέξετε το αυτό, μία φορά θα χρειαστεί η χώρα. Τότε πρέπει να είμαστε έτοιμοι», είχε πει στην παρέμβασή του και λίγους μήνες αργότερα, τον Οκτώβριο του 2020 στον μεγάλο σεισμό της Σάμου «για πρώτη φορά όχι μόνο στην Ελλάδα , αλλά συνολικά στον ευρωπαϊκό χώρο και στη Μεσόγειο χρησιμοποιήθηκε το 112».
«Το θεωρώ πολύ σημαντικό βήμα παρά τα μειονεκτήματα που παρατηρήθηκαν. Πρωτοπορήσαμε οι Έλληνες σε αυτό, υπάρχει τρόπος να βελτιωθεί ακόμη περισσότερο το σύστημα -είμαι βέβαιος – έτσι ώστε η επιστημονική και τεχνολογική πρόοδος που μας δίνει τη δυνατότητα μέσα σε 10 λεπτά να στείλουμε την προειδοποίηση, να γίνει ακόμη καλύτερη από επιχειρησιακή άποψη πλέον», πρόσθεσε.
Σε πιο άμεσο κίνδυνο στην περίπτωση γένεσης τσουνάμι βρίσκονται οι παράκτιες περιοχές που βρίσκονται κοντά στο επίκεντρο της σεισμικής δόνησης.
Εκεί, όσοι βρίσκονται κοντά σε ακτές και αισθανθούν το σεισμό θα πρέπει να απομακρυνθούν άμεσα, χωρίς να περιμένουν οποιουδήποτε είδους ενημέρωση και άρα θα πρέπει να είναι προετοιμασμένοι να το κάνουν, μέσα από επιμορφωτικές δράσεις, σε περιοχές υψηλού κινδύνου.
«Η πιο δύσκολη περίπτωση γενικώς αφορά τις παράκτιες περιοχές που βρίσκονται πιο κοντά στην εστία του σεισμού που παράγει το τσουνάμι. Αυτό το είδαμε στη Σάμο το 2020. Στη Βόρεια Σάμο το πρώτο κύμα έφτασε μόνο σε 4 λεπτά. Πώς το ξέρουμε; Δεν είχαμε όργανα αλλά βίντεο και τα αξιοποιήσαμε για πρώτη φορά σε σχετική μελέτη μας. Καταγράφηκαν από αξιόπιστες κάμερες. Σε τέσσερα λεπτά έφτασαν τα κύματα. Εκεί το σύστημα δυστυχώς δε νομίζω ότι προλαβαίνει να δώσει προειδοποίηση. Εκεί επεμβαίνει αυτό που λέγεται ενημέρωση, πληροφόρηση και εκπαίδευση του πληθυσμού. Η βασική οδηγία λέει: “Μόλις αισθανθείτε σεισμό σε παράκτια περιοχή, απομακρύνεστε αμέσως στα ενδότερα. Δεν προλαβαίνετε να ακούσετε προειδοποίηση, δεν περιμένετε να πάρετε μήνυμα από το 112, ή να πληροφορηθείτε από τα ΜΜΕ τι ακριβώς συμβαίνει. Αμέσως, ακαριαία, διότι το κύμα φτάνει αστραπιαία”. Αυτό είναι πολύ σημαντικό και θέλει πολύ μεγάλη προσπάθεια και σε έναν άλλον τομέα, την επιμόρφωση, εκπαίδευση, ενημέρωση. Θέλει εκπαίδευση και των ίδιων των στελεχών , των σωμάτων και των υπηρεσιών», εξήγησε ο κ. Παπαδόπουλος.
Όπως διευκρίνισε, στη Σάμο μετά και την εμπειρία του 2020 οι δύο δήμοι προχώρησαν σε σειρά ενεργειών: «Ανέθεσαν μία μελέτη στο Πανεπιστήμιο Αθηνών -συμμετείχαμε και συμβάλλαμε κι εμείς- για τον κίνδυνο του σεισμού και του τσουνάμι, όπου χαρτογραφήθηκε για πρώτη φορά ο βαθμός κινδύνου στις ακτογραμμές του νησιού. Δεν είναι ο ίδιος παντού, εξαρτάται και από τη μορφολογία των ακτών. Για παράδειγμα, είναι δομημένη μια παράκτια ζώνη, είναι επίπεδη η μορφολογία και ένα ενδεχόμενο τσουνάμι μπορεί με πολύ μεγάλη ευκολία να προχωρήσει μέσα στην ξηρά; Υπάρχουν απότομες πλαγιές άρα δεν ευνοείται η αναρρίχηση του τσουνάμι; Όλα αυτά ελήφθησαν υπόψη και δόθηκε μια χαρτογράφηση στις ακτές του νησιού για πρώτη φορά. Επίσης ήδη έχει κάνει ο Δήμος Σάμου κάποιες προσπάθειες να υπάρξει περισσότερη ενημέρωση του πληθυσμού στο θέμα αυτό, όπως έχουν γίνει και σε άλλα νησιά, στη Ρόδο, την Κω, την Κρήτη, όπου έχουμε κάνει και ασκήσεις. Σε παγκόσμιο επίπεδο, ο ΟΗΕ έχει από το 2016 θεσπίσει την 5η Νοεμβρίου εκάστου έτους ως ημέρα ενημέρωσης για το τσουνάμι. Οι προσπάθειες συνεχίζονται και εντείνονται».
Σεισμός τώρα: Πρόβλεψη για 6,5 Ρίχτερ στην Ελλάδα – Σε ποια περιοχή θα είναι το επίκεντρο
Η μελέτη του καθηγητή Σεισμολογίας του ΑΠΘ Θεόδωρου Τσάπανου ξεκίνησε μετά τον σεισμό των 5,3 Ρίχτερ τον Ιανουάριο στη Φλώρινα.
Η πιθανότητα να δώσει η περιοχή της Φλώρινας σεισμό μεγέθους 6, 6,5 ή 6,6 βαθμών της Κλίμακας Ρίχτερ τα επόμενα 100 χρόνια είναι 69%, 30% και 25%, αντίστοιχα» δήλωσε ο καθηγητής Σεισμολογίας του ΑΠΘ Θεόδωρος Τσάπανος κατά την διάρκεια της παρουσίασης στο δημοτικό συμβούλιο Φλώρινας, των αποτελεσμάτων ερευνητικού προγράμματος «ανάλυσης και καταγραφής της τοπικής σεισμικής επικινδυνότητας στην περιοχή του Δήμου Φλώρινας».
Αμέσως μετά τον σεισμό της 9ης Ιανουαρίου 2022 μεγέθους Μ=5.4, η περιοχή της Φλώρινας μπήκε στο …μικροσκόπιο των επιστημόνων με τον τομέα Γεωφυσικής και Γεωλογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης υπό τον Θόδωρο Τσάπανο, να αναλαμβάνει την παρακολούθηση του φαινομένου για λογαριασμό του Δήμου Φλώρινας.
Ο σεισμός και οι εκατοντάδες μικροσεισμοί που καταγράφηκαν είχαν μικρό εστιακό βάθος, από 6 km με μέγιστο τα 20 km ενώ το βάθος από το οποίο προήλθε ο κύριος σεισμός ήταν στα 8 km.
Ένα μικροδίκτυο ψηφιακών σεισμογράφων του εργαστηρίου αναπτύχθηκε σε όλο το γεωγραφικό φάσμα της πόλης, σε δημόσια κτίρια, σχολεία, πανεπιστημιακές αίθουσες, προκειμένου όπως αναφέρει ο κ. Τσάπανος «να υπάρξει λεπτομερής καταγραφή της μικροσεισμικής δραστηριότητας, να γίνουν μετρήσεις γεωηλεκτρικής διασκόπησης σε μεγάλη έκταση για την αποτύπωση των γεωλογικών σχηματισμών και πιθανών ενεργών ρηγμάτων».
Σύμφωνα με την μελέτη «ο σεισμός της 9ης Ιανουαρίου 2022 έγινε σε ένα ρήγμα 8.5 χιλιομέτρων. Ήταν επιφανειακός όπως και οι μετασεισμοί του. Ο σεισμός έγινε σε ένα μέρος κομματιού τεκτονικής δομής που «έσπασε» και που η συνέχεια της φθάνει μέχρι τα Μπίτολα», η οποία ωστόσο όπως επισημαίνουν οι επιστήμονες «παρέμεινε ανενεργή σε όλη την διάρκεια της μελέτης».
Στο ερώτημα γιατί οι σεισμοί και οι εκατοντάδες μετασεισμοί που ακολούθησαν γίνονται έντονα αισθητοί στους πολίτες ο κ. Τσάπανος εξήγησε ότι οφείλεται στο γεγονός ότι «το επίκεντρο όλων αυτών ήταν πολύ κοντά στην πόλη, ήταν σε μικρό εστιακό βάθος και η κατευθυντικότητά τους ήταν προς την πόλη».
Ανέφερε ότι υπάρχει πιθανότητα 59.58% για σεισμό με μέγεθος 6 μέχρι το 2030 και ότι η πιθανότητα να δώσει η περιοχή σεισμό με μέγεθος 6, 6,5 ή 6,6 Ρίχτερ τα επόμενα 100 χρόνια είναι 69%, 30% και 25%, αντίστοιχα.
Ο δήμαρχος Φλώρινας Βασίλης Γιαννάκης, σημείωσε ότι τα στοιχεία που συλλέχτηκαν από το δίκτυο ψηφιακών σεισμογράφων που αναπτύχθηκαν σε όλο τον δήμο, συνέβαλαν καθοριστικά στην απόφαση της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας στην καθ’ υπέρβαση εισαγωγή των μαθητών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση».
Σεισμός τώρα: Εντοπίστηκαν δυο νέα μεγάλα ρήγματα στην Ελλάδα
Δύο ενεργά σεισμικά ρήγματα πολύ κοντά στον αστικό ιστό της Θεσσαλονίκης, εντοπίστηκαν έπειτα από μελέτη που διενεργήθηκε από την ομάδα του αναπληρωτή καθηγητή Τεκτονικής Γεωλογίας, Γεωπεριβάλλοντος και Φυσικών Καταστροφών και διευθυντή του Εργαστηρίου Ορυκτολογίας – Γεωλογίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Γιάννη Παπανικολάου. Πρόκειται για το ρήγμα Ασσήρου – Κριθιάς και τη ζώνη ρήγματος Δρυμού.
Ο κ. Παπανικολάου έδωσε διευκρινήσεις στο grtimes.gr για τη ζώνη ρήγματος του Δρυμού: «υπήρχε σε ένα χάρτη της δεκαετίας του ’90 ως ζώνη με πιθανή ενεργή δομή, με τους συναδέλφους να έχουν ενδείξεις για την ύπαρξη του, ωστόσο τα μέχρι τότε δεδομένα που είχαν στη διάθεσή τους. δεν τους επέτρεπαν να καταλήξουν στο εάν είναι ενεργό ή όχι.
Αυτή η μελέτη αποδεικνύει ότι όντως αυτό το ρήγμα είναι ενεργό». «Τα μεγάλα ρήγματα δημιουργούν πολύ μεγαλύτερες επιπτώσεις και τα εντοπίζεις σαφώς πιο εύκολα. Τα συγκεκριμένα, δίνουν σεισμούς πιο αραιά στο χρόνο.
Μάλιστα, στη Βόρεια Ελλάδα υπάρχουν αρκετά ρήγματα με χαμηλούς ρυθμούς ολίσθησης, γεγονός που δυσκολεύει τον εντοπισμό τους. Πρέπει να κινηθείς πολύ συγκεκριμένα για να μπορέσεις να τα ανακαλύψεις», τόνισε ο κ. Παπανικολάου.
Σύμφωνα με τον κ. Παπανικολάου «τα μέγιστα σεισμικά μεγέθη εκτιμώνται έως 6,2 με 6,4 βαθμούς με εξαίρεση την πιο ακραία πιθανότητα εμπλοκής και της ζώνης Γερακαρού – Λητής για τον Δρυμό.
Τα τελευταία γεγονότα, έχουν χρονολογηθεί πριν από περίπου 4.000 χρόνια γι’ αυτό και δεν έχουν αποτυπωθεί στην ιστορική σεισμικότητα».
Επιπλέον ξεκαθαρίζει ότι «αν και τα δύο ρήγματα βρίσκονται πολύ κοντά στον πολεοδομικό ιστό της Θεσσαλονίκης (περίπου 20 με 25χλμ), λόγω της αντίρροπης κλίσης τους προς την πόλη (το ένα κινείται προς τον Βορρά και το δεύτερο Βορειοανατολικά) δεν αναμένεται να προκαλέσουν μεγάλες ζημιές σε πιθανή επαναδραστηριοποίησή τους».
Τέλος αναφερόμενος στα οφέλη της έρευνας, ο κ. Παπανικολάου σημείωσε ότι «είναι καλό να γνωρίζουμε ότι πρόκειται για δύο σεισμικές πηγές που πλέον ξέρουμε ακριβώς και το που βρίσκονται και πότε έδρασαν.
Είναι καλό που γνωρίζουμε ότι δίνουν αραιά στο χρόνο σεισμό. Χρειάζεται βέβαια μια εγρήγορση, καθώς αυξάνεται η ποσοτικοποίηση των σεισμών που μπορούμε να περιμένουμε στο μέλλον, όμως ταυτόχρονα αποτελεί και χρήσιμο εργαλείο για τυχόν επέκταση των πολεοδομικών στοιχείων.
Σ’ αυτά τα σημεία δεν πρέπει να υπάρχει οικιστική και βιομηχανική ζώνη. Στο πλαίσιο αυτό, τέτοιου είδους μελέτες μας βοηθούν αφάνταστα».
Σεισμός τώρα: Οι μεγαλύτεροι σεισμοί στην Ελλάδα
- 12 Οκτωβρίου 1856 Ρόδος 8,2 618 νεκροί
- 16 Φεβρουαρίου 1810 Κρήτη 7,8 2.500 νεκροί
- 26 Ιουνίου 1926 Ρόδος 7,7 ή 8,0 12 νεκροί
- 27 Ιουνίου 1886 Φιλιατρά 7,5 326 νεκροί
- 9 Ιουλίου 1956 Αμοργός 7,5 53 νεκροί
- 4 Φεβρουαρίου 1867 Κεφαλλονιά 7,2 224 νεκροί
- 11 Αυγούστου 1903 Κύθηρα 7,2με 8 14 νεκροί
- 12 Αυγούστου 1953 Αργοστόλι 7,2 476 νεκροί
- 25 Απριλίου 1957 Ρόδος 7,2 18 νεκροί
- 19 Φεβρουαρίου 1968 Άγιος Ευστράτιος 7,1 20 νεκροί
- 27 Απριλίου 1894 Αταλάντη 7,0 225 νεκροί
- 26 Σεπτεμβρίου 1932 Ιερισσός 7,0 161 νεκροί
- 25 Φεβρουαρίου 1935 Κρήτη 7,0 8 νεκροί
- 6 Οκτωβρίου 1947 Μεσσηνία 7,0 3 νεκροί
- 30 Απριλίου 1954 Σοφάδες 7,0 25 νεκροί
- 11 Οκτωβρίου 1845 Λέσβος 6,8 1 νεκροί
- 18 Αυγούστου 1853 Θήβα 6,8 13 νεκροί
- 7 Μαρτίου 1867 Λέσβος 6,8 550 νεκροί
- 1 Αυγούστου 1870 Αράχοβα 6,8 117 νεκροί
- 9 Φεβρουαρίου 1893 Σαμοθράκη 6,8 1 νεκροί
- 11 Αυγούστου 1904 Σάμος 6,8 4 νεκροί
- 31 Μαρτίου 1965 Αγρίνιο 6,8 6 νεκροί
- 7 Ιανουαρίου 1825 Λευκάδα 6,7 60 νεκροί
- 29 Φεβρουαρίου 1858 Κόρινθος 6,7 21 νεκροί
- 6 Ιουνίου 1861 Κορινθιακός κόλπος 6,7 20 νεκροί
- 23 Ιουλίου 1865 Λέσβος 6,7 10 νεκροί
- 25 Οκτωβρίου 1889 Λέσβος 6,7 36 νεκροί
- 23 Ιουλίου 1949 Χίος 6,7 11 νεκροί
- 24 Φεβρουαρίου 1981 Αλκυονίδες 6,7 20 νεκροί
- 21 Ιουλίου 2017 Κως 6,7 2 νεκροί
- 30 Οκτωβρίου 2020 Σάμος 6,7 2 νεκροί
- 8 Ιουνίου 1804 Πάτρα 6,6 10 νεκροί
- 16 Δεκεμβρίου 1869 Λευκάδα 6,6 15 νεκροί
- 23 Απριλίου 1933 Κως 6,6 178 νεκροί
- 23 Αυγούστου 1817 Αίγιο 6,5 65 νεκροί
- 30 Οκτωβρίου 1840 Χάλκη 6,5 600 νεκροί
- 11 Ιουνίου 1846 Μεσσήνη 6,5 30 νεκροί
- 22 Απριλίου 1948 Λευκάδα 6,5 10 νεκροί
- 20 Ιουνίου 1978 Θεσσαλονίκη 6,5 45 νεκροί
- 8 Ιουνίου 2008 Ανδραβίδα 6,5 2 νεκροί
- 17 Νοεμβρίου 2015 Λευκάδα 6,5 2 νεκροί
- 3 Απριλίου 1881 Χίος 6,4 3.350 (4.200 νεκροί)
- 17 Απριλίου 1893 Ζάκυνθος 6,4 23 νεκροί
- 30 Ιουνίου 1948 Λευκάδα 6,4 7 νεκροί
- 1 Μαΐου 1967 Δροσοπηγή Ιωαννίνων 6,4 9 νεκροί
- 14 Μαΐου 1895 Παραμυθιά Θεσπρωτίας 6,3 75 νεκροί
- 27 Νοεμβρίου 1914 Λευκάδα 6,3 16 νεκροί
- 22 Απριλίου 1928 Κόρινθος 6,3 20 νεκροί
- 1 Μαρτίου 1941 Λάρισα 6,3 40 νεκροί
- 6 Ιουλίου 1965 Κορινθιακός κόλπος 6,3 1 νεκροί
- 12 Ιουνίου 2017 Λέσβος 6,3 1 νεκροί
- 23 Μαΐου 1893 Θήβα 6,2 2 νεκροί
- 19 Απριλίου 1955 Βόλος 6,2 1 νεκροί
- 5 Φεβρουαρίου 1966 λίμνη Κρεμαστών 6,2 1 νεκροί
- 9 Μαρτίου 1965 Αλόννησος 6,1 2 νεκροί
- 4 Απριλίου 1965 Αρκαδία 6,1 18 νεκροί
- 21 Δεκεμβρίου 1990 Γουμένισσα 6,1 1 νεκροί
- 15 Ιουνίου 1995 Αίγιο 6,1 26 νεκροί
- 22 Ιουλίου 1938 Ωρωπός 6,0 18 νεκροί
- 29 Οκτωβρίου 1966 Κατούνα Αιτωλοακαρνανίας 6,0 1 νεκροί
- 13 Σεπτεμβρίου 1986 Καλαμάτα 6,0 20 νεκροί
- 7 Σεπτεμβρίου 1999 Πάρνηθα 5,9 143 νεκροί
Σεισμός τώρα: Αυτά είναι τα ενεργά ρήγματα της Αττικής
Η χώρα μας έζησε ακόμη έναν μεγάλο σεισμό, εκείνον στην Ελασσόνα, ωστόσο η πλέον πυκνοκατοικημένη περιοχή της Ελλάδας, η Αττική, είναι περιτριγυρισμένη από ενεργά ρήγματα που ανά πάσα ώρα και στιγμή μπορούν να δώσουν πολλά Ρίχτερ!
Οι επιστήμονες έχουν καταγράψει έναν μεγάλο αριθμό ενεργών ρηγμάτων, μικρού ή μέσου μεγέθους, τόσο στον αστικό ιστό της Αθήνας όσο και της Θεσσαλονίκης.
Ωστόσο, παρά το σχετικά μικρό μέγεθός τους και το μικρό σεισμικό δυναμικό τους- στην Αθήνα υπολογίζεται πιθανό μέγεθος σεισμού ως 6,2 ρίχτερ και στη Θεσσαλονίκη ως 6,5 ρίχτερ-, η εγγύτητά τους με τμήματα των πολεοδομικών συγκροτημάτων οδηγεί στην κατακόρυφη αύξηση της σεισμικής επικινδυνότητας.
Τα μικρά ρήγματα πλησίον των αστικών περιοχών έχουν αποκτήσει ξεχωριστή σημασία, ιδιαίτερα μετά τον καταστρεπτικό σεισμό της Αθήνας το 1999, ο οποίος προήλθε από την ενεργοποίηση του άγνωστου ως τότε νεοτεκτονικού ρήγματος της Νότιας Πάρνηθας- Φυλής.
Ανατολικός Κορινθιακός έως Νότιο Ευβοϊκό
Η περιοχή από τον Ανατολικό Κορινθιακό, προς τη Θήβα, τον Αυλώνα μέχρι τον Ωρωπό φιλοξενεί ένα σύστημα ρηγμάτων που έχουν δώσει πολύνεκρους σεισμούς μεγέθους 6 – 6,5 ρίχτερ το 1858 και το 1914. «Είναι μια μεγάλη ζώνη σαν δαχτυλίδι μήκους 60 χλμ. που περικυκλώνει την Αττική και συνιστά μόνιμη εστία κινδύνου», είχε δηλώσει στα «ΝΕΑ» ο σεισμολόγος, Γεράσιμος Παπαδόπουλος
Ρήγματα Πεντέλης, Ραφήνας, Σπάτων
Είναι ρήγματα μέσα στην Αττική που έχουν εντοπιστεί σε παλαιότερες μελέτες, όμως κανείς δεν γνωρίζει το μήκος τους, το οποίο συνδέεται άμεσα με τη δυναμικότητά τους, δηλαδή με το μέγεθος του σεισμού που μπορούν να παραγάγουν.
Σαρωνικός
«Τα ρήγματα του Σαρωνικού Κόλπου προκαλούν σεισμούς ενδιαμέσου βάθους, δηλαδή με εστίες σε βάθη τουλάχιστον 50 – 60 χιλιομέτρων και με μέγεθος που μπορεί να είναι μεγαλύτερο των 6,5 ρίχτερ», λέει ο δρ. Παπαδόπουλος. Ενας τέτοιος σεισμός, με επίκεντρο κάτω από τον Ακροκόρινθο, σημειώθηκε τον Αύγουστο του 1962, έγινε πολύ αισθητός στην Αττική και προκάλεσε μικρές βλάβες. Δεν είναι γνωστό τι συνέπειες θα μπορούσε να επιφέρει η επανάληψη ενός τέτοιου φαινομένου σήμερα που το Λεκανοπέδιο είναι δομημένο με άλλου τύπου κατασκευές.
Αταλάντη
Βρίσκεται σε ευθεία απόσταση περίπου 130 χιλιομέτρων από την Αθήνα, όμως το 1894 έδωσε δύο σεισμικές δονήσεις, μεγέθους 6,7 και 6,4 Ρίχτερ, με διαφορά μιας εβδομάδας προκαλώντας βλάβες σε Αθήνα και Πειραιά. Θα πρέπει να μελετηθούν οι συνέπειες στο κτιριακό απόθεμα του Λεκανοπεδίου από ενδεχόμενο σεισμό στην Αταλάντη.
Σεισμός τώρα: Τα μέτρα προστασίας
Οι πολίτες μπορούν να βρουν ειδικές οδηγίες σχετικά με το τι θα πρέπει να κάνουν κατά τη διάρκεια του σεισμού και μετά την σεισμική δόνηση στην ιστοσελίδα της γενικής γραμματείας της Πολιτικής Προστασίας. Ακολουθούν οι οδηγίες:
Όταν γίνεται σεισμός
Αν είστε μέσα στο σπίτι
- Διατηρείστε την ψυχραιμία σας.
- Καλυφθείτε κάτω από κάποιο ανθεκτικό έπιπλο (τραπέζι, γραφείο, θρανίο), γονατίστε και κρατήστε με τα χέρια σας το πόδι του.
- Αν δεν υπάρχει ανθεκτικό έπιπλο, γονατίστε στο μέσον του δωματίου, μειώνοντας όσο γίνεται το ύψος σας και προστατέψτε με τα χέρια το κεφάλι και τον αυχένα σας. Απομακρυνθείτε από μεγάλες γυάλινες επιφάνειες (παράθυρα, γυάλινα χωρίσματα) ή έπιπλα και αντικείμενα που μπορεί να σας τραυματίσουν.
- Μην προσπαθήσετε να απομακρυνθείτε από το σπίτι.
- Μην βγείτε στο μπαλκόνι.
Αν είστε σε ψηλό κτήριο
- Απομακρυνθείτε από τζάμια και εξωτερικούς τοίχους.
Αν είστε σε χώρο ψυχαγωγίας, εμπορικό κέντρο ή μεγάλο κατάστημα
- Διατηρείστε την ψυχραιμία σας.
- Μείνετε στο χώρο μέχρι να τελειώσει η δόνηση.
- Μην παρασυρθείτε από το πανικόβλητο πλήθος που κινείται άτακτα προς τις εξόδους γιατί κινδυνεύετε να ποδοπατηθείτε.
Αν βρίσκεστε σε ανοιχτό χώρο
- Απομακρυνθείτε από χώρους που βρίσκονται κάτω από κτίρια, τηλεφωνικά ή ηλεκτρικά καλώδια.
- Αν έχετε μαζί σας τσάντα ή χαρτοφύλακα, καλύψτε το κεφάλι σας με αυτά.
Αν βρίσκεστε μέσα στο αυτοκίνητο
- Καταφύγετε σε ανοιχτό χώρο και σταματήστε με προσοχή το αυτοκίνητο ώστε να μην εμποδίζει την κυκλοφορία.
- Αποφύγετε να περάσετε από σήραγγες, γέφυρες ή υπέργειες διαβάσεις.
Τι να κάνετε μετά τον σεισμό αν είστε μέσα στο σπίτι
- Προετοιμαστείτε για τυχόν μετασεισμούς.
- Ελέγξτε προσεκτικά τον εαυτό σας και τους γύρω σας για πιθανούς τραυματισμούς
- Αν υπάρχουν βαριά τραυματισμένοι μην τους μετακινείτε.
- Εκκενώστε το κτήριο από το κλιμακοστάσιο (μην χρησιμοποιείτε τον ανελκυστήρα), αφού πρώτα κλείσετε τους διακόπτες του ηλεκτρικού ρεύματος, του φυσικού αερίου και του νερού.
- Καταφύγετε σε ανοιχτό και ασφαλή χώρο.
- Ακολουθείστε τις οδηγίες των Αρχών και μην δίνετε σημασία σε φημολογίες.
- Μην χρησιμοποιείτε άσκοπα το αυτοκίνητό σας ώστε να μην γίνετε εμπόδιο στο έργο των συνεργείων διάσωσης.
- Χρησιμοποιείστε το σταθερό ή κινητό τηλέφωνό σας σε εξαιρετικές περιπτώσεις, γιατί προκαλείται υπερφόρτωση των τηλεφωνικών δικτύων.
- Αποφύγετε να μπείτε στο σπίτι σας αν βλέπετε βλάβες, κομμένα καλώδια, διαρροή υγραερίου ή φυσικού αερίου.