Ο θυρεοειδής είναι ένας αδένας που το όνομά του προέρχεται από το σχήμα του, το οποίο μοιάζει με θυρεό (οικόσημο). Εντοπίζεται στο λαιμό, ακριβώς κάτω από το «μήλο». Είναι ένα πολύ μικρό όργανο, το οποίο ωστόσο παίζει καθοριστικό ρόλο στη συνολική υγεία του οργανισμού. Η λειτουργία του συνδέεται με τη ρύθμιση του μεταβολισμού ανάλογα με τις ανάγκες του οργανισμού (για παράδειγμα, κούραση), τις περιβαλλοντικές συνθήκες (για παράδειγμα, θερμοκρασία) και τα συναισθήματα.
Θυρεοειδής Αδένας: Ποιες ορμόνες εκκρίνει;
Ο θυρεοειδής αδένας εκκρίνει τις παρακάτω 2 μεταβολικές ορμόνες:
- την τρι-ιωδο-θυρονίνη (Τ3)
- τη θυροξίνη (Τ4).
Η εντολή για την έκκριση αυτών των ορμονών προέρχεται από τον εγκέφαλο, μέσω της έκκρισης μίας άλλης ορμόνης, της TSH. Όταν εντοπίζονται υψηλές τιμές της TSH, ο οργανισμός μας δείχνει ότι ο θυρεοειδής μας υπολειτουργεί, μία κατάσταση που ονομάζεται υποθυρεοειδισμός. Αντιστρόφως, όταν εντοπίζονται χαμηλές τιμές της TSH, τότε φαίνεται ότι ο θυρεοειδής υπερλειτουργεί και έτσι έχουμε υπερθυρεοδισμό.
Θυρεοειδής Αδένας: Γιατί νοσεί και ποιοι είναι οι παράγοντες αποσταθεροποίησής του;
Όπως ειπώθηκε παραπάνω, ο θυρεοειδής ρυθμίζει το μεταβολισμό ανάλογα με τις συνθήκες του περιβάλλοντος και τις ανάγκες του οργανισμού. Για παράδειγμα, όταν κάνουμε γυμναστική, ο θυρεοειδής αυξάνει τη λειτουργία του, ώστε να ωθήσει το μεταβολισμό. Το ίδιο συμβαίνει και όταν πρέπει να αντιμετωπίσουμε μία στεναχώρια ή όταν έχουμε στρες. Από την άλλη πλευρά, όταν βρισκόμαστε σε κατάσταση ηρεμίας, τότε ο θυρεοειδής «μειώνει» τη λειτουργία του μεταβολισμού, διότι δεν υπάρχουν αυξημένες ανάγκες.
Έτσι, με βάση τα παραπάνω η υπολειτουργία του θυρεοειδούς εκδηλώνεται συχνότερα με αύξηση του βάρους, κόπωση ή μελαγχολία. Από την άλλη, ο υπερ-θυρεοειδισμός παρουσιάζεται με συμπτώματα, όπως ταχυκαρδία, υπερένταση, απώλεια βάρους, δυσανεξία στη ζέστη και γενικά συμπτώματα που συνδέονται με αυξημένο μεταβολισμό.
Ακόμη, να διευκρινιστεί ότι πολλοί παράγοντες επηρεάζουν τη λειτουργία του θυρεοειδούς. Ορισμένοι από αυτούς είναι οι εξής:
- Χρόνια έκθεση του οργανισμού σε χημικά ή ορισμένα φάρμακα
- Έλλειψη βιταμίνης D, σελήνιου ή ιωδίου
- Αντίσταση στην ινσουλίνη
- Μεταβολικό στρες
- Μεταβολικό σύνδρομο
Θυρεοειδής Αδένας: Ποια συμπτώματα δεν πρέπει να αμελήσεις;
Ο οργανισμός σου θα χτυπήσει το καμπανάκι του κινδύνου, όταν υπάρχει κάποιο θέμα με το θυρεοειδή αδένασου και εσύ πρέπει να είσαι σε θέση να αναγνωρίσεις αυτά τα σημάδια, διότι είναι εξαιρετικά σημαντική η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση μιας οποιασδήποτε διαταραχής όπως :
Ειδικότερα, υπάρχουν 9 συμπτώματα, τα οποία πρέπει να σε οδηγήσουν στο γιατρό σου, προκειμένου να γίνει αναζήτηση πιθανών προβλημάτων στο θυρεοειδή:
1. Ευερεθιστότητα & Αίσθημα Κόπωσης ή Ανησυχία
Οι αλλαγές στη διάθεση και την ενέργεια αποτελούν ένα από τα συχνότερα συμπτώματα, το οποίο παρατηρείται στις διαταραχές του θυρεοειδούς. Για παράδειγμα, όταν κάποιος πάσχει από υπερθυρεοειδισμό, βιώνει συχνά στρες, ευερεθιστότητα και νευρικότητα. Αντίθετα, σε περιπτώσεις υποθυρεοειδισμού συχνά παρουσιάζεται το αίσθημα κόπωσης, μελαγχολία και υποτονικότητα.
2. Αύξηση ή Απώλεια Βάρους
Μια ανεξήγητη αλλαγή στο βάρος αποτελεί ένα από τα πιο κοινά συμπτώματα μιας διαταραχής του θυρεοειδούς. Αύξηση σωματικού βάρους μπορεί να σημάνει χαμηλά επίπεδα ορμονών του θυρεοειδούς, δηλαδή υποθυρεοειδισμός. Από την άλλη πλευρά, αν ο θυρεοειδής παράγει περισσότερες ορμόνες σε σχέση με αυτές που χρειάζεται το σώμα, τότε υπάρχει απώλεια σωματικού βάρους (υπερθυρεοειδισμός). Ο υποθυρεοειδισμός αποτελεί μία πιο κοινή κατάσταση.
3. Τριχόπτωση
Η ποιότητα και η ποσότητα των μαλλιών επηρεάζονται τόσο από τον υπερθυρεοειδισμό όσο και από τον υποθυρεοειδισμό μέσω διαφορετικών διεργασιών. Η τριχόπτωση είναι ένα ακόμη σημάδι που δείχνει πως οι ορμόνες του θυρεοειδούς έχουν απορρυθμιστεί. Το πιο πιθανό είναι ότι μετά την εξισορρόπηση των ορμονών, τα μαλλιά επανέρχονται.
4. Μειωμένη Αντοχή στο Κρύο ή στη Ζέστη
Όταν παρουσιάζεται αποσταθεροποίηση του θυρεοειδούς αδένα, τότε οι μεταβολικές διαδικασίες είτε αυξάνονται, είτε μειώνονται. Άρα, σε περιπτώσεις υπερθυρεοειδισμού, οι καύσεις αυξάνονται με συνέπεια να υπάρχει αίσθημα εφίδρωσης ή ζέστης, ακόμη και όταν δεν έχουμε υψηλές θερμοκρασίες. Αντίθετα, στον υποθυρεοειδισμό υπάρχει αυξημένο αίσθημα κρύου.
5. Αϋπνία
Στον υπερθυρεοειδισμό παρατηρείται αϋπνία, ενώ στον υποθυρεοειδισμό υπνηλία, εξαιτίας των διαφορετικών μεταβολικών διαταραχών που τον συνοδεύουν.
6. Πρησμένα Μάτια (Δίνουν την αίσθηση ότι έχουν «πεταχτεί» προς τα έξω)
Αποτελεί συχνό φαινόμενο σε περιπτώσεις υπερθυρεοειδισμού. Γίνεται συσσώρευση ιστού πίσω από τα μάτια, με συνέπεια να παρατηρείται αυτό το ασυνήθιστο σύμπτωμα.
7. Απορρύθμιση Περιόδου
Κάποιος τύπος διαταραχής στην έμμηνο ρύση και στη ροή του αίματος προκαλείται από τις περισσότερες μορφές του θυρεοειδή.
8. Πιο Σκληρό ή Πιο Λεπτό Δέρμα
Ο θυρεοειδής ρυθμίζει το μεταβολισμό, όπως αναφέραμε παραπάνω. Συνέπεια αυτής της κατάστασης αποτελεί και ο ρυθμός ανάπλασης του δέρματος. Έτσι, στον υποθυρεοειδισμό, το δέρμα αναπλάθεται με αργότερο ρυθμό, με συνέπεια να γίνεται τραχύ και σκληρό. Αντίθετα, στον υπερθυρεοειδισμό το δέρμα αναπλάθεται ταχύτερα, μένοντας λεπτό και λείο.
9. Προβλήματα στο Γαστρεντερικό
Ανάλογα με το είδος του θυρεοειδή, η υπερδραστηριότητα του μεταβολισμού μπορεί να οδηγήσει σε διάρροια, ενώ η μειωμένη δραστηριότητά του σε δυσκοιλιότητα.
Χειρουργός Θυρεοειδούς Αδένα
Εμμανουήλ A. Τσίγκος