Επιχειρήσεις: Αδιανόητη πτώση του τζίρου εξαιτίας της πανδημίας. Πώς θα αποζημιωθούν; Η στήριξη του κράτους και τα προγράμματα χρηματοδότησης η τελευταία σανίδα σωτηρίας πριν το λουκέτο. Δείτε στο xristika.gr όλες τις εξελίξεις στο λιανεμπόριο και τις ευκαιρίες για απόκτηση ρευστότητας.
Σημαντικές διαφοροποιήσεις όσον αφορά στον κύκλο εργασιών του 2020, εν μέσω δηλαδή πανδημίας καταγράφονται στους επιμέρους κλάδους του λιανεμπορίου. Συνολικά, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το λιανικό εμπόριο εμφάνισε απώλειες ύψους περίπου 4, 5 δισ. ευρώ σε σύγκριση με το 2019 με την πτώση του τζίρου να φτάνει συνολικά το 8,6%, καθώς ανήλθε σε 47,25 δισ. ευρώ, έναντι 51,72 δισ. ευρώ το 2019.
Κοσμηματοπωλεία, καταστήματα με καλλυντικά καθώς και ο κλάδος της ένδυσης, ήταν οι επιχειρήσεις οι οποίες παρουσίασαν τη μεγαλύτερη μείωση στον κύκλο εργασιών το 2020 συγκριτικά με το 2019.
Αναλυτικά σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, στον κλάδο «Ρολόγια και κοσμήματα σε ειδικευμένα καταστήματα» καταγράφηκε μείωση -46,8%, με τον τζίρο να ανέρχεται σε 221.540 ευρώ έναντι 416.595 ευρώ το 2019. Ακολούθησε σε πτώση ο κλάδος «Κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, ενδύματα και υποδήματα σε υπαίθριους πάγκους και αγορές» με μείωση -39,8% αλλά με πολύ μικρή συμμετοχή στον συνολικό κύκλο εργασιών.
Αντίστοιχα, η δραστηριότητα «λιανικό εμπόριο ενδυμάτων σε ειδικευμένα καταστήματα» με μεγαλύτερη συμμετοχή στον συνολικό κύκλο εργασιών (3,63%), κατέγραψε πτώση -36,6% με τζίρο 1.715.163 ευρώ έναντι 2.704.375 το 2019. Στον κλάδο των καταστημάτων με καλλυντικά και είδη καλλωπισμού τέλος, καταγράφηκε μείωση -39,4% με τον τζίρο να διαμορφώνεται στα 604.221 ευρώ έναντι 996.551 ευρώ το 2019.
Αξίζει να σημειωθεί ότι όσον αφορά στις επιχειρήσεις με υποχρέωση τήρησης διπλογραφικών βιβλίων για τις οποίες υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία για τον Nοέμβριο και τον Δεκέμβριο του 2020 δηλαδή εν μέσω του δεύτερου lοckdown αλλά και των χριστουγεννιάτικων εορτών, στον κλάδο της ένδυσης τον Νοέμβριο καταγράφηκε μείωση -66,3% και τον Δεκέμβριο -72,%. Την ίδια περίοδο στα καταστήματα με ρολόγια και κοσμήματα μείωση – 61,9% και -43,8% αντίστοιχα, ενώ στα καλλυντικά -58,7% και -53,6%.
Στον κλάδο των παιχνιδιών, τέλος στον οποίο τον Δεκέμβριο γίνεται μεγάλο μέρος του ετήσιου τζίρου τον η μείωση έφτασε το 65,8% καθώς ο κύκλος εργασιών ανήλθε σε 46.420 ευρώ έναντι 135.803 ευρώ τον αντίστοιχο μήνα πέρσι.
Όσον αφορά στους κλάδους με τις μεγαλύτερες αυξήσεις μεταξύ 2019-2020, οι «επιχειρήσεις πωλήσεων με αλληλογραφία ή μέσω διαδικτύου» κατέγραψαν αύξηση 18%, ο κλάδος εμπορίου ηλεκτρονικών υπολογιστών αύξηση 13,1%, οι επιχειρήσεις με τρόφιμα/ποτά/καπνό 5,2% και τα καταστήματα με φαρμακευτικά είδη 4,1%.
Επιχειρήσεις: Ποιοι δικαιούνται επιδότηση έως και 150.000 ευρώ
Επιδότηση έως και 55% μπορούν να λάβουν μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις για δαπάνες που αφορούν στον εκσυγχρονισμό των υποδομών και τού εξοπλισμού τους, αλλά και στο κόστος μισθοδοσίας.
Ωστόσο, υπό προϋποθέσεις, υπάρχει η δυνατότητα να λάβουν και αυξημένο ποσοστό επιδότησης. Πρόκειται για την 4η προκήρυξη του Αναπτυξιακού νόμου για τη στήριξη της επιχειρηματικότητας. Η δράση έχει προϋπολογισμό 205 εκατ. ευρώ και η προθεσμία υποβολής αιτήσεων εκπνέει στις 31 Μαρτίου.
Αφορά:
- ξενοδοχεία και camping κατηγορίας τουλάχιστον 3 αστέρων
- τουρισμό υγείας και ιατρικό τουρισμός
- μεταποίηση / βιομηχανία
- αγροδιατροφή
- ενέργεια
- εφοδιαστική Αλυσίδα/Logistics
- τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνίας (ΤΠΕ).
Το ελάχιστο επιλέξιμο ύψος επενδυτικού σχεδίου ορίζεται με βάση το μέγεθος του φορέα, δηλαδή:
- για μικρές επιχειρήσεις το ποσό των 150.000 ευρώ
- για πολύ μικρές επιχειρήσεις το ποσό των 100.000 ευρώ
- για τις Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις, τους Αγροτικούς Συνεταιρισμούς, τις Ομάδες Παραγωγών και τις Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις το ποσό των 50.000 ευρώ
Το ποσοστό επιδότησης φτάνει μέχρι το 55% και έως 5 εκατ. ευρώ και αφορά φορολογική απαλλαγή, επιχορήγηση, επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης, επιδότηση κόστους δημιουργούμενης απασχόλησης. Δίνεται ωστόσο η δυνατότητα να λάβει μία επιχείρηση και μεγαλύτερο ποσοστό επιδότησης, εφόσον πρόκειται για:
- εξωστρεφή επιχείρηση με τουλάχιστον 10% αύξηση της εξωστρέφειας κατά μέσο όρο την τελευταία τριετία, είτε αύξηση 5% εφόσον οι εξαγωγές της καταλαμβάνουν περισσότερο από το 70% του κύκλου εργασιών της το τρίτο έτος, είτε χωρίς αύξηση της εξωστρέφειας εφόσον οι εξαγωγές καταλαμβάνουν περισσότερο από το 85% του κύκλου εργασιών το 3ο έτος πριν την υποβολή του σχεδίου της
- καινοτόμες ΜΜΕ με κατ’ ελάχιστον 10% του συνόλου των λειτουργικών δαπανών να καταλαμβάνουν οι δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης, για ένα τουλάχιστον έτος από τα τρία τελευταία πριν την υποβολή της αίτησης υπαγωγής στις διατάξεις του παρόντος
- επιχειρήσεις που έχουν παρουσιάσει αύξηση απασχόλησης τουλάχιστον κατά 10% κατά την τελευταία τριετία
- επενδυτικά σχέδια τα οποία υλοποιούνται σε τομείς Τεχνολογίας, Πληροφορικής, Επικοινωνίας και Αγροδιατροφής
- επιχειρήσεις οι οποίες επιτυγχάνουν αυξημένη προστιθέμενη αξία σε σχέση με το μέσο όρο του κλάδου τους όπως προσδιορίζεται από την ΕΛΣΤΑΤ
- επιχειρήσεις που υλοποιούν επενδυτικό σχέδιο σε ειδικές περιοχές (π.χ. ορεινές, μειονεκτικές, με ιδιαίτερα αυξημένες προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές, με πληθυσμιακή μείωση, νησιωτικές, παραμεθόριες)
Οι δαπάνες που επιδοτούνται από τη συγκεκριμένη δράση είναι όσες αφορούν:
- κατασκευή, επέκταση, εκσυγχρονισμό κτιριακών εγκαταστάσεων και βοηθητικών εγκαταστάσεων και η διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου
- αγορά και εγκατάσταση καινούριων σύγχρονων μηχανημάτων και λοιπού εξοπλισμού, τεχνικών εγκαταστάσεων και μεταφορικών μέσων εσωτερικής διακίνησης
- χρηματοδοτική μίσθωση σύγχρονων μηχανημάτων και λοιπού εξοπλισμού
- μισθολογικό κόστος των νέων θέσεων εργασίας που δημιουργούνται, για περίοδο δύο ετών από τη δημιουργία κάθε θέσης.
Για να επιδοτηθεί το μισθολογικό κόστος απαιτείται υποχρεωτική καθαρή αύξηση του αριθμού των Ετήσιων Μονάδων Εργασίας σε σύγκριση με το προηγούμενο δωδεκάμηνο από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης υπαγωγής. Η πλήρωση των θέσεων εργασίας θα πρέπει να γίνει εντός 3 ετών από την ημερομηνία ολοκλήρωσης και έναρξης παραγωγικής λειτουργίας, ενώ είναι υποχρεωτική η διατήρηση των θέσεων εργασίας για 3 έτη από την πλήρωσή τους.
Επιχειρήσεις: Επιδότηση – ευκαιρία! Αυτοί θα πάρουν το μισό δισ. ευρώ
Πώς θα στηριχθούν οι επαγγελματίες που χτυπήθηκαν από την πανδημία. Η μεγάλη ευκαιρία για να καλύψουν μεγαλύτερο μέρος της ζημίας από τον Απρίλιο μέχρι τον Δεκέμβριο. Δείτε στο xristika.gr όλες τις λεπτομέρειες.
Νέα ευκαιρία για να καλύψουν μεγαλύτερο μέρος της ζημίας τους θα έχουν, από τον Απρίλιο και τμηματικά (ανα μήνα ή τρίμηνο) έως τον Δεκέμβριο, οι επιχειρήσεις που σήκωσαν το μεγαλύτερο βάρος των επιπτώσεων της κρίσης, αλλά δεν ενισχύθηκαν όσο θα επέβαλε το πλήγμα που υπέστησαν.
Το νέο πρόγραμμα επιδότησης πάγιων δαπανών που θα εγκαινιάσει το υπουργείο Οικονομικών έλαβε το πράσινο φως από τους εκπροσώπους των ευρωπαϊκών θεσμών. Έως την ερχόμενη εβδομάδα θα έχει ολοκληρωθεί με κάθε λεπτομέρεια το νέο πλαίσιο.
Η επιδότηση δαπανών λειτουργίας, μαζί και με τη μηνιαία επιδότηση δανείων επαγγελματιών και επιχειρήσεων, αφορά πάνω από 120.000 δικαιούχους συνολικά. Η ενίσχυση αναμένεται να καλύψει και δαπάνες που έγιναν από τον Μάρτιο του 2020 και μετά. Οι πληρωμές αναμένεται να ξεκινήσουν από τον Απρίλιο και για τους επόμενους μήνες (συνολικά εννέα) μέχρι τον Δεκέμβριο του 2021.
Επιχειρήσεις: Η μοιρασιά
Οι έκτακτες ενισχύσεις που δίνονταν οριζόντια επί έναν χρόνο τελειώνουν, καθώς η επιδότηση από το κράτος δεν θα εξαρτάται πλέον από τους ΚΑΔ και τα lockdown. Μετά και την 7η Επιστρεπτέα του Μαρτίου, όλα αυτά πρέπει -θεωρητικά τουλάχιστον- να ανήκουν πια στο παρελθόν και να μην επαναληφθούν, καθ’ όσον βγαίνουμε από τον χειμώνα και οι εμβολιασμοί πολλαπλασιάζονται.
Στο εξής, μέχρι τέλος του 2021, το κράτος αναλαμβάνει να στηρίζει μόνον επιχειρήσεις που το έχουν απόλυτη ανάγκη για να μην κλείσουν, αρκεί να μην ήταν προβληματικές προτού ξεσπάσει ο κορωνοϊός.
Για να εντοπίσει ποιες επιχειρήσεις θα επιδοτεί από τον Απρίλιο και εφεξής, το υπουργείο Οικονομικών θα ανοίξει πλατφόρμα αιτήσεων που θα ελέγχει δύο βασικά κριτήρια, διασφαλίζοντας ότι ενισχύει με περισσότερα χρήματα όσους τα χρειάζονται περισσότερο.
Επιχειρήσεις: Ποια θα είναι τα κριτήρια
Κριτήριο 1ο: Υψηλός τζίρος πριν, μεγάλες ανάγκες μετά
Ευνοούνται οι φορολογικώς ευσυνείδητοι. Δεν θα επιδοτηθούν επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες που δήλωναν πολύ χαμηλούς τζίρους προ κορωνοϊού. Προκρίνονται μόνο όσοι δήλωναν υψηλά έσοδα πριν από την κρίση. Και πανευρωπαϊκά, στα Προγράμματα Επιδότησης Παγίων Δαπανών, επιβάλλεται ότι πρέπει οι επιχειρήσεις να υπέστησαν πτώση εσόδων τουλάχιστον 30%. Δηλαδή η Ε.Ε. ενθαρρύνει τις χώρες να καθορίσουν ως προϋπόθεση και υψηλότερες απώλειες (35% ή 40%) αν το κρίνουν απαραίτητο, αντί πτώση 20% που ήταν το όριο που έθεσε η κυβέρνηση στην Επιστρεπτέα Προκαταβολή 1-7.
Αυτομάτως αποκλείονται χιλιάδες που πήραν Επιστρεπτέα με απώλειες κάτω του 30%. Όσο μειώνονται οι τελικοί δικαιούχοι που θα μοιραστούν την κρατική βοήθεια (μισό δισ. τουλάχιστον) τόσο αυξάνεται το ποσό που απομένει να λάβει ο καθένας τους. Μοναδική εξαίρεση, όσοι είχαν κέρδη αλλά έπεσαν σε ζημίες, ακόμα και αν είχαν μικρότερη πτώση των εσόδων τους – κυρίως αυτοί δηλαδή με ανελαστικές πάγιες δαπάνες που δεν μπορούν να τις περικόψουν όταν πέφτουν τα έσοδά τους.
Κριτήριο 2ο: Όσοι έλαβαν λιγότερες επιστρεπτέες, μειώσεις ενοικίων και αναστολές
Εκτός από τον εξωτερικό κόφτη (πτώση 30%), θα ισχύσει και εσωτερικός για όσους δεν αποκλειστούν λόγω τζίρου. Έτσι, τώρα θα ευνοηθούν όσοι πήραν λιγότερα από όσα είχαν ανάγκη γιατί θα λάβουν λιγότερα όλοι οι άλλοι που ήδη ενισχύθηκαν – και περισσότερο από όσο θα έπρεπε ενδεχομένως.
Συγκεκριμένα, το νέο πρόγραμμα έρχεται να προσαυξήσει τα ανώτατα όρια επιδότησης που επιτρέπει η ευρωπαϊκή νομοθεσία ανά επιχείρηση. Από την άλλη όμως, στο ποσό του βοηθήματος συνυπολογίζονται -και αφαιρούνται- όλα τα μέτρα στήριξης που τυχόν έλαβε μια επιχείρηση: επιστρεπτέα προκαταβολή, απαλλαγή 40%-100% του ενοικίου, 534 ευρώ τον μήνα αποζημίωση εργαζομένων, κάλυψη 100% ασφαλιστικών εισφορών κ.λπ. μειώνουν το ποσό επιδότησης παγίων δαπανών.
Αυτό αίρει στρεβλώσεις που είχαν παρατηρηθεί, καθώς πολλοί αδικήθηκαν από τα έως τώρα μέτρα επειδή επιδοτήθηκαν το ίδιο ή λιγότερο σε σχέση με άλλους που είχαν μικρότερες ανάγκες. Για παράδειγμα:
Πολλοί έλαβαν βάσει ΚΑΔ τα ελάχιστα κατώτατα όρια (1.000-8.000 ευρώ) από κάθε Επιστρεπτέα όπου συμμετείχαν, ασχέτως εάν ο μαθηματικός τύπος δικαιολογούσε λιγότερα για κάποιους λόγω του πλήγματος που υπέστησαν.
Επιχειρήσεις ή όμιλοι με πολλαπλές δραστηριότητες εξάντλησαν νωρίς τα όρια χρηματοδότησης σαν να είχαν μόνο ένα αντικείμενο, μένοντας ακάλυπτοι σε κάποιες λειτουργίες τους, καθώς και οι εργαζόμενοί τους σε αυτούς.
Επιχειρήσεις (όπως της εστίασης) ενισχύθηκαν, είτε λειτουργούσαν (π.χ. με delivery) είτε ήταν κλειστές (πτώση εσόδων 100%), ακόμα και αν είχαν αύξηση αντί πτώση του τζίρου τους!
Επιχειρήσεις: Τι επιδοτείται και τι εξαιρείται
Αυτά και άλλα «περίεργα» θα τα λάβει πλέον υπ’ όψιν του το νέο πρόγραμμα-γέφυρα. Και ενώ θα ελαφρύνει τις επιχειρήσεις από τα δανειακά βάρη του παρελθόντος μέχρι τον Δεκέμβριο, το νέο πρόγραμμα επιδότησης παγίων δαπανών θα ελαφρύνει και θα χρηματοδοτήσει τα καθημερινά έξοδα λειτουργίας τους. Ενισχύει έτσι όμως και τη φορολογική συμμόρφωση, δηλαδή τους πιο συνεπείς επαγγελματίες και τις επιχειρήσεις που δήλωναν στις καλές εποχές τα εισοδήματά τους. Κλειδί θεωρείται το ποιες δαπάνες θα χαρακτηριστούν πάγιες. Ανάλογα λοιπόν με τον κλάδο, αυτές θα μπορούν να συμπεριλάβουν:
- Κόστη μισθοδοσίας και ασφαλιστικές εισφορές, εάν η επιχείρηση δεν έκανε χρήση των αναστολών. Αλλιώς αφαιρούνται αποζημιώσεις μισθοδοσίας και ασφαλιστικές εισφορές που το 2020 τις κάλυψε το Δημόσιο.
- Ενοίκια, όπου θα εξαιρείται όμως από τις δαπάνες το 60%-100% του μισθώματος αν το κάλυψε το κράτος.
- Ενέργεια (ηλεκτρικό ρεύμα, φυσικό αέριο, πετρέλαιο, καύσιμα).
- Λογαριασμοί ΔΕΚΟ: ύδρευση – τηλεπικοινωνίες.
- Χρηματοοικονομικά (τόκοι δανείων, μισθώματα leasing κ.λπ.).
- Αποσβέσεις.
- Έξοδα ασφάλισης, τέλη κυκλοφορίας.
- Αμοιβές τρίτων (λογιστής, νομικός σύμβουλος, τεχνικός ασφαλείας, γιατρός εργασίας).
- Έξοδα συντήρησης εγκαταστάσεων και μεταφορικών μέσων.
- Έξοδα λογισμικού/ Software / συνδρομών τεχνολογίας (ιστοσελίδας κ.λπ.) που καταβάλλονται κατ’ έτος.
- Δημοτικά τέλη (τέλη χρήσης κοινοχρήστων χώρων-τέλη καθαριότητας και φωτισμού).
- Έξοδα για εφαρμογή υγειονομικών πρωτοκόλλων λόγω COVID-19.
Μόλις συμφωνηθούν οι όροι και συλλεχθούν τα στοιχεία από τις επιχειρήσεις, το υπουργείο Οικονομικών θα καθορίσει το ποσοστό επιδότησης των παγίων δαπανών, το οποίο μπορεί να φτάνει ακόμη και στο 70%-90%, όπως το pρόγραμμα-γέφυρα για τα δάνεια. Ωστόσο ενδέχεται για την εκταμίευση και της συγκεκριμένης βοήθειας να απαιτείται και δέσμευση για διατήρηση των θέσεων εργασίας.