Συντάξεις: Η ισχύουσα νομοθεσία προβλέπει ότι οι συνταξιούχοι που συνεχίζουν να εργάζονται και έχουν δηλώσει την απασχόλησή τους, δικαιούνται επιπλέον προσαύξηση στη σύνταξή τους μόλις σταματήσουν την εργασία τους.
Μετά από χρόνια καθυστέρησης, ξεκινά η διαδικασία για την προσαύξηση της σύνταξης λόγω απασχόλησης στους συνταξιούχους που συνταξιοδοτήθηκαν πριν το νόμο Κατρούγκαλου (2016), καθώς ενεργοποιείται το νέο λογισμικό του ΕΦΚΑ για τον υπολογισμό της προσαύξησης.
Στην πρώτη φάση, η προσαύξηση αφορά τους συνταξιούχους μετά την εφαρμογή του νόμου Κατρούγκαλου το 2016, ενώ σύντομα θα ξεκινήσει και η διαδικασία για τους υπόλοιπους. Σύμφωνα με τη νομοθεσία, οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι που έχουν δηλώσει την εργασία τους, μόλις διακόψουν την εργασία, θα δικαιούνται προσαύξηση στη σύνταξή τους.
Η προσαύξηση αυτή υπολογίζεται με βάση τα έτη απασχόλησης, τις αποδοχές ή τις εισφορές που καταβλήθηκαν. Η προσαύξηση μπορεί να φτάσει έως και 112 ευρώ μηνιαίως, ανάλογα με τα δεδομένα. Ο υπολογισμός γίνεται βάσει των ασφαλιστικών εισφορών και όχι του ειδικού πόρου που καταβάλλουν οι συνταξιούχοι για την εργασία τους.
Δικαιούχοι της προσαύξησης είναι οι συνταξιούχοι που λαμβάνουν σύνταξη γήρατος ή αναπηρίας εξ ιδίου δικαιώματος (όχι εκ μεταβίβασης, π.χ. χηρείας) και οι συνταξιούχοι που δεν ανήκουν στις κατηγορίες εξαιρέσεων που επιτρέπουν την εργασία χωρίς εισφορές (π.χ. πρώην συνταξιούχοι ΟΓΑ). Η αίτηση για την προσαύξηση της σύνταξης υποβάλλεται μετά τη διακοπή της απασχόλησης και το ποσό της προσαύξησης υπολογίζεται από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης.
Ο υπολογισμός της προσαύξησης γίνεται με συντελεστή 0,77% επί των αποδοχών ή των εισφορών που καταβλήθηκαν από 1/1/2017 και μετά, σύμφωνα με τον νόμο 4387/2016. Αυτός ο συντελεστής είναι χαμηλότερος από τον προηγούμενο, που ήταν 1,714% για τους εργαζόμενους συνταξιούχους πριν το 2016. Η προσαύξηση ισχύει μόνο για την ανταποδοτική σύνταξη, ενώ ο νέος ειδικός πόρος υπέρ ΕΦΚΑ, που ισχύει από 1/1/2024, δεν είναι ανταποδοτικός και δεν επηρεάζει την προσαύξηση της σύνταξης.
Για να δικαιούνται την προσαύξηση, οι συνταξιούχοι πρέπει να διακόψουν την εργασία τους και να υποβάλουν αίτηση στον ΕΦΚΑ της περιοχής τους. Ωστόσο, η προσαύξηση μπορεί να είναι μικρή εάν οι μισθοί είναι χαμηλοί, κυμαίνοντας από 16 έως 25 ευρώ το μήνα για 2-3 χρόνια εργασίας.
Σύμφωνα με το νέο καθεστώς απασχόλησης για συνταξιούχους, που ισχύει από 1/1/2024, δεν προβλέπεται καμία περικοπή σύνταξης (εκτός από την περίπτωση απασχόλησης συνταξιούχων κάτω των 62 ετών στο Δημόσιο). Οι συνταξιούχοι που εργάζονται καταβάλουν ειδικό πόρο στον ΕΦΚΑ, ο οποίος ανέρχεται σε 10% επί του μισθού, ή προσαυξάνουν την εισφορά του κλάδου κύριας σύνταξης κατά 50%, εάν είναι ελεύθεροι επαγγελματίες.
Παράλληλα, σύμφωνα με τροπολογία του υπουργείου Εργασίας, για τους αυτοαπασχολούμενους συνταξιούχους που χρωστούν εισφορές, υπάρχει δυνατότητα ρύθμισης των οφειλών τους σε έως 24 δόσεις. Αυτή η ρύθμιση αφορά εισφορές που θα καταστούν ληξιπρόθεσμες έως τις 31 Μαρτίου 2025. Από την 1η Απριλίου 2025 και μετά, για τις ληξιπρόθεσμες εισφορές θα γίνεται παρακράτηση έως 25% από τη σύνταξη. Ωστόσο, οι συνταξιούχοι μπορούν να επιλέξουν να εξοφλήσουν τις οφειλές τους εφάπαξ με αίτησή τους στον ΕΦΚΑ, αντί να τις ρυθμίσουν ή να τις παρακρατήσουν από τη σύνταξή τους.
Αναλυτικά οι προσαυξήσεις σύνταξης είναι:
- Με 1 έτος εργασίας, η προσαύξηση κυμαίνεται από 6 έως 19 ευρώ το μήνα.
- Με 3 έτη συνεχούς απασχόλησης, η προσαύξηση κυμαίνεται από 18 έως 58 ευρώ το μήνα.
- Με 5 έτη συνεχούς απασχόλησης, η προσαύξηση κυμαίνεται από 31 έως 96 ευρώ το μήνα.
Συντάξεις: Αναδρομικά ως 15.050 ευρώ στις επικουρικές – Ποιοι θα τα πάρουν
Αναδρομικά έως και 15.000 ευρώ για τις επικουρικές τους συντάξεις δικαιούνται χιλιάδες συνταξιούχοι μετά το 2016 κυρίως από Ταμεία τραπεζών, που πλήρωναν εισφορές υψηλότερες από το 6% που είναι η κανονική εισφορά στην επικουρική ασφάλιση.
Την προσαύξηση δικαιούνται όσοι συνταξιοδοτούνται από 1/1/2015 για το τμήμα επικουρικής σύνταξης που αφορά στα έτη ασφάλισης έως το 2014 και υπολογίζεται με ποσοστό 0,075% ανά έτος για καθεμία μονάδα επιπλέον εισφοράς που πλήρωναν οι ασφαλισμένοι έως το 2014.
Σύμφωνα με τους πίνακες που επεξεργάστηκε και δημοσιεύει το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις», οι προσαυξήσεις και τα αναδρομικά που προκύπτουν υπολογίζονται ως εξής:
1.Συνταξιούχος από Ταμείο τράπεζας με εισφορά 10% (εργαζόμενου και εργοδότη) αποχώρησε το 2019, με 28 έτη ασφάλισης και πήρε επικουρική σύνταξη 254 ευρώ. Δικαιούται προσαύξηση επικουρικής σύνταξης 0,075% για την επιπλέον εισφορά 4%. Η προσαύξηση είναι 145 ευρώ με αναδρομικά από την ημερομηνία συνταξιοδότησης 10.440 ευρώ. Η επικουρική του σύνταξη με την προσαύξηση θα είναι 399 ευρώ.
2.Συνταξιούχος με εισφορά επικουρικού ταμείου 10% αποχώρησε το 2020, με 35 έτη ασφάλισης και πήρε επικουρική σύνταξη 377 ευρώ. Δικαιούται προσαύξηση επικουρικής σύνταξης 0,075% για την επιπλέον εισφορά 4%. Η προσαύξηση είναι 222 ευρώ με αναδρομικά από την ημερομηνία συνταξιοδότησης 13.320 ευρώ. Η επικουρική του σύνταξη με την προσαύξηση θα είναι 599 ευρώ.
3.Συνταξιούχος από επικουρικό ταμείο με εισφορά 10% αποχώρησε τον Δεκέμβριο του 2020, με 37 έτη ασφάλισης, και πήρε επικουρική σύνταξη 555 ευρώ λόγω υψηλών συντάξιμων αποδοχών 3.460 ευρώ. Δικαιούται προσαύξηση επικουρικής σύνταξης κατά 301 ευρώ για την επιπλέον εισφορά 4% με αναδρομικά από την ημερομηνία συνταξιοδότησης 15.050 ευρώ. Η επικουρική του σύνταξη με την προσαύξηση θα είναι 856 ευρώ.
Το υπουργείο Εργασίας και ο ΕΦΚΑ βρίσκονται αντιμέτωποι με διεκδικήσεις από συνταξιούχους στους οποίους οι επικουρικές συντάξεις υπολογίστηκαν χωρίς να προστεθεί η προσαύξηση από τις επιπλέον εισφορές.
Περίπου 80.000 συνταξιοδοτηθέντες από το 2015 και μετά προερχόμενοι από επικουρικά ταμεία με υψηλές εισφορές, δικαιούνται προσαύξηση επικουρικής, αλλά δεν την έχουν πάρει. Το ΕΤΕΑΕΠ πληρώνει τις προσαυξήσεις από το 2024.Οσοι προέρχονται από Ταμεία με επιπλέον εισφορές μπορούν να υποβάλουν αιτήσεις θεραπείας στο ΕΤΕΑΕΠ για να διαπιστωθεί αν η σύνταξή τους έχει την προσαύξηση και αν δικαιούνται αναδρομικά.
Αυξημένες εισφορές άνω του 6% για την επικουρική ασφάλιση είχαν 14 Ταμεία. Μεταξύ αυτών όλα τα επικουρικά Ταμεία των τραπεζών (Εθνικής, Εμπορικής, Alpha bank, ΑΤΕ), των ΔΕΚΟ (ΔΕΗ, ΟΤΕ), της ΕΡΤ, των εμποροϋπαλλήλων (ΤΕΑΥΕΚ), του ΙΚΑ – ΕΤΕΑΜ για τα βαρέα, των Χημικών (ΤΕΑΧ) κ.ά.
Συντάξεις: Αιτήσεις για έξτρα αυξήσεις από εργαζόμενους συνταξιούχους
Μόνιμη έξτρα αύξηση στη σύνταξη που, ανάλογα με τα έτη απασχόλησης και τις αποδοχές ή τις εισφορές τους, φτάνει έως και τα 109 ευρώ μηνιαίως θα έχουν οι συνταξιούχοι που συνεχίζουν να εργάζονται μετά τη συνταξιοδότησή τους.
Στην προσαύξηση της σύνταξης λαμβάνονται υπόψη οι ασφαλιστικές εισφορές και όχι ο ειδικός πόρος που δίνουν οι συνταξιούχοι για την απασχόλησή τους.
Για κάθε έτος απασχόλησης οι συνταξιούχοι έχουν προσαύξηση στη σύνταξη που υπολογίζεται με συντελεστή αναπλήρωσης 0,77% επί του μισθού εργασίας. Αν έχουν απασχόληση ως ελεύθεροι επαγγελματίες λαμβάνονται υπόψη οι μηνιαίες εισφορές σύνταξης μετατρεπόμενες σε μισθό διά του 0,20.
Προϋπόθεση για να πάρουν την αύξηση είναι η διακοπή της απασχόλησης και η υποβολή αίτησης στον ΕΦΚΑ της περιοχής τους.
Σύμφωνα με τους πίνακες που επεξεργάστηκε και δημοσιεύει το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις»:
*Συνταξιούχος που απασχολείται ως μισθωτός για 2 έτη και έχει μέσο όρο μικτών μηνιαίων αποδοχών 830 ευρώ, θα πάρει μόνιμη αύξηση 12 ευρώ στη σύνταξη.
*Συνταξιούχος με μισθωτή απασχόληση που θα συμπληρώσει 5 έτη εργασίας με μέσο όρο μικτών μηνιαίων αποδοχών 2.030 ευρώ, θα πάρει, μόνιμη αύξηση 78 ευρώ στη σύνταξη.
*Συνταξιούχος που συνεχίζει ως αυτοαπασχολούμενος (π.χ. γιατρός) και θα συμπληρώσει 5 έτη εργασίας καταβάλλοντας την υψηλότερη εισφορά κλάδου σύνταξης (567,19 ευρώ για το 2024) θα πάρει, μόνιμη αύξηση 109 ευρώ στη σύνταξη.
Συντάξεις: Ποιοι εργαζόμενοι συνταξιούχοι υποβάλλουν αιτήσεις για αύξηση σύνταξης, πού και πότε;
Για να πάρουν την προσαύξηση στη σύνταξη οι απασχολούμενοι συνταξιούχοι θα πρέπει να υποβάλουν δήλωση διακοπής της απασχόλησής τους στην ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα που έχει ο ΕΦΚΑ και κατόπιν αίτηση για συνυπολογισμό του χρόνου που εργάστηκαν και ασφαλίστηκαν στη σύνταξή τους με την ανάλογη προσαύξηση. Οι αιτήσεις υποβάλλονται στις κατά τόπους υπηρεσίες του ΕΦΚΑ όπου οι συνταξιούχοι είναι εγγεγραμμένοι ως εργαζόμενοι. Προσοχή: Αν δεν δηλώσουν ότι εργάζονται και «συλληφθούν» να απασχολούνται επιστρέφουν 12 συντάξεις στον ΕΦΚΑ. Αν χρωστούν εισφορές για περισσότερους από 2 μήνες, γίνεται παρακράτηση από τη σύνταξη.
ΤΑ ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΩΝ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΣΑΥΞΗΣΗ 0,075% ΓΙΑ ΕΙΣΦΟΡΕΣ 10%
Επικουρική με 28 έτη (σύνταξη το 2019 με ηλικία 60) | ||||
Συντάξιμος μισθός | Επικουρική χωρίς προσαύξηση | Επικουρική με προσαύξηση | Αύξηση | Αναδρομικά 72 μηνών |
1.700 € | 215 € | 332 € | 117 € | 8.424 € |
1.900 € | 231 € | 362 € | 131 € | 9.432 € |
2.100 € | 254 € | 399 € | 145 € | 10.440 € |
2.200 € | 266 € | 418 € | 152 € | 10.944 € |
2.300 € | 278 € | 437 € | 159 € | 11.448 € |
Επικουρική με 35 έτη (σύνταξη το 2020, ηλικία 60) | ||||
Συντάξιμος μισθός | Επικουρική χωρίς προσαύξηση | Επικουρική με προσαύξηση | Αύξηση | Αναδρομικά 60 μηνών |
2.110 € | 324 € | 513 € | 190 € | 11.400 € |
2.290 € | 349 € | 555 € | 206 € | 12.360 € |
2.380 € | 363 € | 577 € | 214 € | 12.840 € |
2.470 € | 377 € | 599 € | 222 € | 13.320 € |
2.680 € | 408 € | 649 € | 241 € | 14.460 € |
Επικουρική με 37 έτη (σύνταξη τον Δεκέμβριο του 2020, ηλικία 63) | ||||
Συντάξιμος μισθός | Επικουρική χωρίς προσαύξηση | Επικουρική με προσαύξηση | Αύξηση | Αναδρομικά 50 μηνών |
2.200 € | 355 € | 546 € | 191 € | 9.550 € |
2.480 € | 399 € | 615 € | 216 € | 10.800 € |
2.900 € | 466 € | 718 € | 252 € | 12.600 € |
3.180 € | 510 € | 787 € | 277 € | 13.850 € |
3.460 € | 555 € | 856 € | 301 € | 15.050 € |
Ποσά συντάξεων μικτά
Οι αυξήσεις που κατοχυρώνουν οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι ως μισθωτοί
Μέσος μισθός εργασίας | Προσαύξηση σύνταξης με μισθωτή απασχόληση | |
Με 1 έτος εργασίας | Με 5 έτη εργασίας | |
830 € | 6 € | 32 € |
1.070 € | 8 € | 41 € |
1.150 € | 9 € | 44 € |
1.470 € | 11 € | 57 € |
1.710 € | 13 € | 66 € |
2.030 € | 16 € | 78 € |
Οι αυξήσεις που κατοχυρώνουν οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι ως αυτοαπασχολούμενοι
Μηνιαία εισφορά σύνταξης | Προσαύξηση σύνταξης για αυτοαπασχολούμενους συνταξιούχους | |
Με 2 έτη εργασίας | Με 5 έτη εργασίας | |
175,83 € | 13,54 € | 33,85 € |
211,00 € | 16,25 € | 40,62 € |
267,72 € | 20,61 € | 51,54 € |
336,91 € | 25,94 € | 64,86 € |
418,59 € | 32,23 € | 80,58 € |
567,19 € | 43,67 € | 109,18 € |
Πηγή: Εφημερίδα «Ελεύθερος Τύπος»