Συντάξεις: Τέλος όσα ξέρατε – Αλλάζει ο τροπος υπολογισμου, πόσα χρήματα θα παίρνετε

Συντάξεις: Ανατροπές στον υπολογισμό των συντάξεων έρχονται το 2025 καθώς αλλάζει ο τρόπος που θα γίνονται οι αυξήσεις καθώς θα γίνονται με βάση την πορεία των μισθών.

Ειδικότερα σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, από 1/1/2025 πρόκειται να τεθεί σε εφαρμογή και νέος τρόπος καθορισμού των συντάξιμων αποδοχών που θα λαμβάνονται υπόψη για την ανταποδοτική σύνταξη.

Η αλλαγή συνίσταται στο γεγονός ότι βάσει νόμου η τιμαριθμοποίηση των μισθών από το 2002 και μετά δεν θα γίνεται με το Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, που είναι η μέθοδος που θα ισχύει ως και το 2024, αλλά θα λαμβάνεται υπόψη ένας άλλος δείκτης, που είναι ο Δείκτης Μεταβολής Μισθών για το σύνολο της οικονομίας.

Ο δείκτης αυτός θα δείχνει πόση ήταν η αύξηση του μέσου μισθού για το σύνολο της οικονομίας κάθε χρόνο από το 2002 και μετά και κατά την ετήσια μεταβολή του Δείκτη Μισθών θα αναπροσαρμόζονται οι συντάξιμες αποδοχές των ασφαλισμένων που θα αποχωρούν από 1/1/2025 και μετά.

Ο Δείκτης Μισθών επρόκειτο να εφαρμοστεί από το 2021, αλλά επειδή δεν μπορούσε να τον προσδιορίσει η Στατιστική Αρχή (ΕΛ.ΣΤΑΤ.) πήρε αναβολή για να εφαρμοστεί από 1/1/2025.

Με το σημερινό σύστημα υπολογισμού των συντάξιμων αποδοχών οι ασφαλισμένοι κερδίζουν μόνον τις χρονιές που ο πληθωρισμός είναι υψηλός.

Με εξαίρεση το 2022, που ο πληθωρισμός ήταν στο 9,9%, καμία από τις προηγούμενες χρονιές δεν πέρασε το 3%. Με την αλλαγή όμως που θα ισχύσει από το 2025, οι ασφαλισμένοι που θα βγουν στα έτη 2025-2028 θα πάρουν μεγαλύτερη ανταποδοτική σύνταξη, καθώς θα υπολογιστεί με μισθούς αυξημένους κατά 5% κάθε έτος.

Τονίζεται ότι η αλλαγή του 2025 θα ωφελήσει με υψηλότερη ανταποδοτική σύνταξη τους νέους συνταξιούχους.

Η σχετική διάταξη περιλαμβάνεται στο άρθρο 24 του νόμου 4670/2020 (νόμος Βρούτση), που τροποποίησε το άρθρο 8 του νόμου 4387/2016 (νόμος Κατρούγκαλου). Η διάταξη προβλέπει ότι «η αναπροσαρμογή των συντάξιμων αποδοχών για το διάστημα έως και το 2024 διενεργείται κατά τη μεταβολή του μέσου ετήσιου Γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.

Η προσαύξηση των συντάξιμων αποδοχών για το διάστημα από το 2025 και εφεξής διενεργείται με βάση το δείκτη μεταβολής μισθών, που υπολογίζεται από την ΕΛ.ΣΤΑΤ.

Επισημαίνεται σημαντική αύξηση, ακόμη και πάνω από το 7,75% που αντιστοιχεί σε αυτή των παλαιών συντάξεων που καταβλήθηκε από 1ης Ιανουαρίου 2023, θα έχουν χιλιάδες ασφαλισμένοι εφόσον υποβάλουν αίτηση συνταξιοδότησης εντός του έτους.

Η μεγάλη άνοδος του πληθωρισμού κατά το προηγούμενο έτος έχει ως αποτέλεσμα οι συντάξιμες αποδοχές των υποψήφιων συνταξιούχων να υπολογιστούν για τα έτη από το 2002 έως το 2022 με βάση το 9,6%, γεγονός που οδηγεί σε σημαντική αύξηση της ανταποδοτικής σύνταξης.

Παράλληλα, και η εθνική σύνταξη αυξάνεται κατά 7,75%. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι νέες συντάξεις να είναι υψηλότερες από τις παλαιές, ακόμη κι αν έλαβαν το σύνολο της αύξησης 7,75% (δεν είχαν δηλαδή προσωπική διαφορά) και έχουν τα ίδια έτη.

Οσον αφορά το 2024 οι νεότερες εκτιμήσεις για την οικονομία δείχνουν ότι φέτος η ανάπτυξη θα υπερβεί το 3,5% και ο πληθωρισμός θα κινηθεί γύρω στο 4,5%. Εφόσον επιβεβαιωθούν, τότε η αύξηση που «κλειδώνει» για τις συντάξεις θα είναι τουλάχιστον 4%. Ο τύπος της αύξησης είναι «ανάπτυξη συν πληθωρισμός, διά 2», δηλαδή 3,5+4,5=8/2=4.

Σε αυτό το ποσοστό θα προστεθεί και ένα υπόλοιπο της τάξης του 0,15% από τις αυξήσεις του 2023, με βάση τα τελικά στοιχεία που αναμένεται να οριστικοποιηθούν το φθινόπωρο, και έτσι η αύξηση του 2024 θα διαμορφωθεί στο 4,15%.

Εκτιμάται ότι 100.000 με 150.000 συνταξιούχοι κάθε χρόνο από το 2024 και μετά θα μηδενίζουν την προσωπική διαφορά και θα έχουν καθαρή αύξηση.

Στις αυξήσεις που δόθηκαν φέτος, 1,4 εκατ. συνταξιούχοι πήραν ολόκληρη την αύξηση 7,75% στη σύνταξη, γιατί δεν είχαν προσωπική διαφορά. Αλλοι 300.000 πήραν μικρότερη αύξηση, γιατί ένα μέρος της ισοφάρισε την προσωπική τους διαφορά, την οποία μηδένισαν, και 850.000 δεν πήραν καθόλου αύξηση, γιατί δεν έφτασε να σβήσει την προσωπική τους διαφορά.

Για παράδειγμα, συνταξιούχος με προσωπική διαφορά 100 ευρώ και αύξηση 70 ευρώ, έμεινε με υπόλοιπο διαφοράς 30 ευρώ και δεν είδε κέρδος στην τσέπη, ενώ συνταξιούχος με προσωπική διαφορά 60 ευρώ και αύξηση 80 ευρώ, πήρε καθαρό κέρδος 20 ευρώ, γιατί με τα 60 ευρώ της αύξησης μηδένισε την προσωπική του διαφορά.

Συντάξεις: Τι είναι το επίδομα προσωπικής διαφοράς

Στις τρεις πρώτες κατηγορίες εντάσσονται 560.000 δικαιούχοι που δεν πήραν αύξηση λόγω προσωπικής διαφοράς και είχαν μικρές ωφέλειες, οι οποίοι θα λάβουν έως το τέλος Μαρτίου 300 ευρώ.

Ειδικότερα:

Στην πρώτη κατηγορία εντάσσονται 120.000 συνταξιούχοι (το 5% του συνόλου των συνταξιούχων) με συντάξεις από 800 έως 1000 ευρώ, που δεν πήραν καθόλου αύξηση, καθώς διατηρούν σημαντική προσωπική διαφορά.

Οι εν λόγω συνταξιούχοι θα πάρουν το υψηλό μπόνους των 300 ευρώ.

Στη δεύτερη κατηγορία εντάσσονται 370.000 συνταξιούχοι με συντάξεις έως 800 ευρώ, οι οποίοι έλαβαν μεν την επιταγή ακρίβειας των Χριστουγέννων ύψους 250 ευρώ, αλλά δεν πήραν καθόλου αύξηση, καθώς διατηρούν προσωπική διαφορά.

Και αυτή η κατηγορία θα λάβει το υψηλό μπόνους των 300 ευρώ για να αντιμετωπίσει το κύμα ακρίβειας

Στη τρίτη κατηγορία εντάσσονται 70.000 συνταξιούχοι με άθροισμα κύριων συντάξεων 1.000 έως 1.100 ευρώ, που επίσης δεν έλαβαν αύξηση λόγω προσωπικής διαφοράς.

Είχαν, ωστόσο, μηδαμινή ωφέλεια 36 ευρώ το χρόνο από την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης. Και αυτό το πλήθος των συνταξιούχων θα λάβει επίδομα 300 ευρώ.

Στην τέταρτη κατηγορία ανήκουν 300.000 συνταξιούχοι με άθροισμα συντάξεων από 1.100 έως 1.600 ευρώ, οι οποίοι δεν έλαβαν αυξήσεις και είχαν ωφέλεια από την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης περίπου 111 ευρώ ετησίως.

Αυτό το πλήθος των συνταξιούχων θα λάβει επίδομα 250 ευρώ.

Στην πέμπτη κατηγορία εντάσσονται 94.000 συνταξιούχοι με άθροισμα συντάξεων έως 1.100 ευρώ, που δεν είδαν ακέραια την αύξηση του 7,75% αλλά πήραν μικρότερη αύξηση έως 3,49%.

Οι εν λόγω συνταξιούχοι θα λάβουν ενίσχυση 250 ευρώ.

Στην έκτη κατηγορία εντάσσονται 33.000 συνταξιούχοι με συντάξεις από 1.100 έως 1.600, που έλαβαν αύξηση έως 3,49%. Οι εν λόγω συνταξιούχοι θα λάβουν μπόνους 200 ευρώ.

Στην έβδομη κατηγορία εντάσσονται 158.000 συνταξιούχοι με άθροισμα συντάξεων έως 1.100 ευρώ, που πήραν αύξηση από 3,5% έως 6,9%. Και αυτό το πλήθος των συνταξιούχων θα λάβει μπόνους 200 ευρώ.

Η εφάπαξ έκτακτη ενίσχυση είναι κλιμακούμενη σε 3 κλίμακες:
300 ευρώ
250 ευρώ
200 ευρώ
και εξαρτάται από τρία κριτήρια: την μερική ή και καθόλου αύξηση λόγω προσωπικής διαφοράς, το ύψος της σύνταξης και τις τυχόν άλλες ενισχύσεις που δόθηκαν το προηγούμενο διάστημα.

Σε ό,τι αφορά το ύψος της σύνταξης, που αποτελεί και κρίσιμο κριτήριο για την καταβολή του επιδόματος, εξετάζεται το καθαρό προ φόρων ποσό σύνταξης. Δηλαδή, η σύνταξή του μετά την αφαίρεση των «ασφαλιστικών» κρατήσεων, 6% για υγειονομική περίθαλψη και τυχόν κράτηση της εισφοράς αλληλεγγύης συνταξιούχων (η λεγόμενη ΕΑΣ) και πριν την παρακράτηση των φόρων.

Οι μόνοι που εξαιρούνται από την παροχή είναι οι υψηλοσυνταξιούχοι με συντάξεις άνω των 1.600 ευρώ (το 2% των συνταξιούχων), οι οποίοι όμως έχουν κέρδος άνω των 500 ευρώ ετησίως από την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης.

Παράλληλα, «αδικημένοι» θεωρούνται οι συνταξιούχοι που ναι μεν πήραν ακέραια την αύξηση (οπότε δεν δικαιούνται την οικονομική ενίσχυση), αλλά η ανοδική πορεία της φορολογικής κλίμακας και οι υπόλοιπες κρατήσεις απορρόφησαν μέρος της αύξησης.

Για παράδειγμα:

συνταξιούχος ελάμβανε σύνταξη 1.582 ευρώ

Με την αύξηση κατά 7,75%, η σύνταξή του αυξάνεται κατά 122,6 ευρώ, φτάνοντας τα 1.705 ευρώ μικτές αποδοχές.

Επειδή όμως η σύνταξή του είναι πάνω από το όριο των 1.700 ευρώ, στον εν λόγω συνταξιούχο επιβλήθηκε κράτηση 6% υπέρ εισφοράς αλληλεγγύης, από 3% που ήταν μέχρι πρότινος.

Η νέα κράτηση ανέρχεται σε 102 ευρώ.

Αρα, η νέα σύνταξη θα υποχωρήσει στα 1.603 ευρώ μικτές αποδοχές.

Συνεπώς, η πραγματική αύξηση για τον συνταξιούχο αυτής της περίπτωσης δεν είναι 122 ευρώ, αλλά 21 ευρώ, δηλαδή 101 ευρώ λιγότερα.

Ωστόσο οι εν λόγω συνταξιούχοι δε θα λάβουν μόνο την παροχή σε χρήμα αλλά θα δουν και λογιστικό όφελος, με τη μείωση της προσωπικής τους διαφοράς ώστε να ανοίξει και γι΄αυτούς ο δρόμος για μελλοντικές αυξήσεις στην τσέπη.

Η νέα προσωπική τους διαφορά είναι ήδη εμφανής στα εκκαθαριστικά σημειώματα Φεβρουαρίου. Πολλοί συνταξιούχοι όμως δεν γνωρίζουν πού να αναζητήσουν τα εκκαθαριστικά η όταν τα εντοπίσουν διαμαρτύρονται γιατί τα θεωρούν πολύπλοκα και δεν βρίσκουν εύκολα τα ποσά που τους ενδιαφέρουν.

Ποια βήματα πρέπει να ακολουθήσετε λοιπόν για να βρείτε το νέο ποσό της σύνταξής σας και τη νέα προσωπική σας διαφορά;

Πρώτο βήμα: Εισέρχεστε στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες του e-efka (efka.gov.gr) και επιλέγετε την υπηρεσία Συνταξιούχοι. Στη συνέχεια πατάτε την επιλογή «Εκτύπωση μηνιαίου ενημερωτικού σημειώματος κύριας σύνταξης» και κατόπιν την επιλογή «Μηνιαία ενημερωτικά σημειώματα κύριων συντάξεων από 1/1/2019».

Δεύτερο βήμα: Εισέρχεστε στην υπηρεσία πληκτρολογώντας τους κωδικούς του TAXISNET

Tρίτο βήμα: Αναζητάτε δύο ενημερωτικά σημειώματα του Δεκεμβρίου 2022 και του Φεβρουαρίου 2023 ώστε να μπορείτε να τα συγκρίνετε.

Συντάξεις: Τι κερδίζουν οι συνταξιούχοι από την κατάργηση της Εισφοράς Αλληλεγγύης

Η ειδική εισφορά αλληλεγγύης υπολογίζεται με προοδευτική κλίμακα συντελεστών κυμαινόμενων από 2,2% έως και 10%, σε όσους φορολογούμενους αποκτούν συνολικό ετήσιο εισόδημα (άθροισμα φορολογούμενων και απαλλασσόμενων εισοδημάτων από διάφορες πηγές) μεγαλύτερο των 12.000 ευρώ.

Αυτό σημαίνει ότι για τους συνταξιούχους και τους εργαζόμενους στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα, η εισφορά επιβάλλεται σε όσους έχουν μηνιαίες αποδοχές άνω των 1.000 ευρώ.

Επίσης, επιβάλλεται στο άθροισμα όλων των εισοδημάτων του υπόχρεου ή στο τεκμαρτό, εάν αυτό είναι μεγαλύτερο.

Αναλυτικότερα, το κέρδος μετά την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης θα είναι:

• για ετήσιο εισόδημα 13.000 ευρώ δηλαδή για καθαρές μηνιαίες αποδοχές 1.083 ευρώ το ετήσιο όφελος θα είναι 22 ευρώ το χρόνο η 1,83 ευρώ το μήνα
• για εισόδημα 14.000 ευρώ η μηνιαίες αποδοχές 1.116 ευρώ το όφελος σε ετήσια βάση είναι 44 ευρώ η 3,67 ευρώ το μήνα
• για εισόδημα 15.000 ευρώ ή 1.250 ευρώ το μήνα το όφελος είναι 66 ευρώ το χρόνο η 5,5 ευρώ το μήνα
• για εισόδημα 16.000 ευρώ η 1.333 ευρώ το μήνα η ελάφρυνση ανέρχεται σε 88 ευρώ το χρόνο η 7,33 ευρώ το μήνα
• για εισόδημα 17.000 ευρώ η 1.466 ευρώ το μήνα το όφελος είναι 110 ευρώ το χρόνο η 9,1 ευρώ το μήνα
• για εισόδημα 18.000 ευρώ ή 1.500 ευρώ το μήνα το ετήσιο κέρδος είναι 132 ευρώ η 11 ευρώ το μήνα
• για εισόδημα 19.000 ευρώ η 1.583 ευρώ το μήνα το όφελος ανέρχεται σε ετήσια βάση σε 154 ευρώ και σε μηναία σε 12,8 ευρώ
• για εισόδημα 20.000 ευρώ ή αποδοχές 1.666 ευρώ το όφελος είναι 176 ευρώ το χρόνο η 14,6 ευρώ το μήνα
• για εισόδημα 25.000 ευρώ το χρόνο ή 2.083 ευρώ το μήνα το ετήσιο όφελος είναι 426 ευρώ η 35,5 ευρώ το μήνα
• για εισόδημα 27.000 ευρώ ή 2.250 ευρώ το μήνα η καθαρή ετήσια