Συντάξεις: Ποιοι βγαίνουν στη σύνταξη πριν συμπληρώσουν τα 67 έτη

Συντάξεις: Ευνοϊκές διατάξεις δίνουν τη δυνατότητα σε περίπου 190.000 ασφαλισμένους να βγουν στη σύνταξη έως και 12 χρόνια νωρίτερα από το γενικό όριο των 67 ετών.

Παρά τις ανησυχίες για ενδεχόμενες αλλαγές, οι ρυθμίσεις αυτές παραμένουν σε ισχύ για το 2025, επιτρέποντας στους ενδιαφερόμενους να προγραμματίσουν την αποχώρησή τους χωρίς πιέσεις.

Οι τρεις βασικές κατηγορίες που μπορούν να αξιοποιήσουν τα «παράθυρα» πρόωρης συνταξιοδότησης είναι οι εξής:

Περίπου 80.000 ασφαλισμένοι που είχαν θεμελιώσει δικαίωμα πριν από τις 18 Αυγούστου 2015 και συμπλήρωσαν το αντίστοιχο όριο ηλικίας έως το 2021, μπορούν να αποχωρήσουν με τα παλαιά όρια ηλικίας.

Παραδείγματα:

• Δημόσιοι υπάλληλοι με 25ετία έως το 2010 μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με 35ετία και το σχετικό όριο ηλικίας. Αν το 58ο έτος και η 35ετία συμπληρώθηκαν έως το 2020, η έξοδος γίνεται στα 61.
• Μητέρες στον ιδιωτικό τομέα με ανήλικο το 2011 και 5.500 ένσημα, εφόσον έκλεισαν τα 57 το 2017, συνταξιοδοτούνται πλήρως στα 60 έτη και 9 μήνες.
• Περίπου 50.000 άτομα διατηρούν το δικαίωμα αποχώρησης με ευνοϊκά όρια ηλικίας, εφόσον μέχρι την κρίσιμη ημερομηνία είχαν συγκεντρώσει τις απαιτούμενες προϋποθέσεις.

Παραδείγματα:

• Μητέρες με τρία ή περισσότερα παιδιά στο Δημόσιο που είχαν 20ετία το 2010 μπορούν να αποχωρήσουν οποτεδήποτε, χωρίς όριο ηλικίας.
• Άνδρες στο Δημόσιο με ανήλικο τέκνο και 25ετία το 2012, εφόσον είχαν συμπληρώσει το 55ο έτος έως τον Αύγουστο του 2015, έχουν «κλειδώσει» το δικαίωμα συνταξιοδότησης.

Όσοι μπορούν να αποχωρήσουν στα 62, εφόσον έχουν 40 έτη ασφάλισης (μαζί με πλασματικά χρόνια) ή στα 62 με μειωμένη σύνταξη και 15ετία.

Ειδικό καθεστώς:

Στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα, γυναίκες με 4.500 ημέρες ασφάλισης (εκ των οποίων 3.600 στα βαρέα) μπορούν να βγουν στη σύνταξη στα 62, υπό την προϋπόθεση ότι 1.000 βαρέα ένσημα έχουν συγκεντρωθεί την τελευταία 17ετία.

Συντάξεις: Τα ποσά για παλαιούς και νέους ασφαλισμένους – Αναλυτικοί πίνακες και παραδείγματα

Κρυφά μπόνους που αυξάνουν τα ποσοστά αναπλήρωσης έως και 92% ή και 100% αποκαλύπτονται στους συντελεστές υπολογισμού των συντάξεων και σε πολλές περιπτώσεις οι συνταξιούχοι μπορούν να πάρουν σύνταξη που προσεγγίζει τον μέσο όρο του μισθού που είχαν ως εργαζόμενοι.

Η «ιδανική συνταξιοδότηση» φαίνεται είναι στα 40 έτη με μισθούς από 1.000 ευρώ έως 2.080 ευρώ.

Στους πίνακες με τα ποσά των νέων συντάξεων που επεξεργάστηκε και δημοσιεύει σήμερα το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις» αποκαλύπτονται τα εξής:

1. Τα πραγματικά ποσοστά αναπλήρωσης για τον υπολογισμό και τον επανυπολογισμό των συντάξεων καταλήγουν να είναι υψηλότερα για τους χαμηλόμισθους και μικρότερα για τους υψηλόμισθους, όταν λαμβάνεται υπόψη και η εθνική σύνταξη. Για τον λόγο αυτόν υπάρχουν συντάξεις πολλών ταχυτήτων και πολλών ανισοτήτων ακόμη και για συνταξιούχους που έχουν τα ίδια έτη ασφάλισης αλλά διαφορετικούς μισθούς.
2. Ευνοημένοι από τα ποσοστά αναπλήρωσης είναι οι συνταξιούχοι με πολύ λίγα χρόνια (π.χ. 15, 17, 20 έτη) και με πολύ χαμηλές αποδοχές, καθώς μπορεί να παίρνουν πολύ μικρή ανταποδοτική σύνταξη, αλλά όταν προστίθεται και η εθνική σύνταξη, καταλήγουν με υψηλό ποσοστό αναπλήρωσης, φτάνοντας συνταξιούχους που πλήρωσαν εισφορές για περισσότερα χρόνια και είχαν μεγαλύτερους μισθούς.
3. Με τις βελτιώσεις που έγιναν στον νόμο Βρούτση (ν. 4670/2020) αυξήθηκαν οι συντελεστές υπολογισμού των συντάξεων που προέβλεπε ο νόμος Κατρούγκαλου για χρόνο ασφάλισης από 30 έτη και άνω, πλην όμως μπήκε «κόφτης» στην αύξηση των συντελεστών μετά τα 40 έτη ασφάλισης και για κάθε επιπλέον έτος οι ασφαλισμένοι «ανταμείβονται» με προσαύξηση σύνταξης μόλις κατά 0,5%, όταν από τα 36 έως τα 40 έτη η ετήσια προσαύξηση που κερδίζουν στο τελικό ποσό σύνταξης είναι 2,55%. Το απότομο «φρενάρισμα» στα ποσοστά αναπλήρωσης μετά τα 40 έτη οδηγεί σε καθήλωση των συντάξεων σε σημείο που μετά τα 45 έτη να δίνουν μεγαλύτερη σύνταξη οι συντελεστές του νόμου Κατρούγκαλου (που δεν ισχύουν πλέον) παρά του νόμου Βρούτση, που είναι αυτοί που εφαρμόζονται.
4. Οι εισφορές που καταβάλλουν οι ασφαλισμένοι μένοντας στην εργασία και μετά τα 40 έτη δεν έχουν αντίκρισμα, καθώς είναι πολλαπλάσιες έναντι της προσδοκώμενης σύνταξης. Για παράδειγμα, ασφαλισμένος με 1.000 ευρώ μισθό, που έχει 35 έτη ασφάλισης, θα πάρει σύνταξη 800 ευρώ, ενώ αν συνταξιοδοτηθεί με 5 έτη επιπλέον, δηλαδή με 40ετία, θα πάρει 926 ευρώ. Για μια 5ετία (από τα 35 έως τα 40 έτη) κερδίζει 126 ευρώ στη σύνταξη. Αν μείνει άλλα 5 χρόνια και συνταξιοδοτηθεί με 45ετία, θα πάρει 951 ευρώ, που σημαίνει ότι το κέρδος του από τα 40 έως τα 45 έτη θα είναι μόνον 25 ευρώ αύξηση στην τελική σύνταξη, όταν η 5ετία από τα 35 έως τα 40 έτη δίνει αύξηση 126 ευρώ!
5. Η «ιδανική συνταξιοδότηση», δηλαδή το πότε κερδίζουν οι ασφαλισμένοι το μάξιμουμ της ανταποδοτικότητας των ποσοστών αναπλήρωσης σε συνδυασμό με τον μισθό και τις εισφορές που καταβάλλουν, φαίνεται είναι στα 40 έτη, με μισθούς από 1.000 ευρώ έως 2.080 ευρώ. Οσο και αν μοιάζει απίστευτο, σε αυτά τα επίπεδα μισθών τα ποσοστά αναπλήρωσης (από ανταποδοτική και εθνική σύνταξη) κυμαίνονται από 70,50% έως 92,63%. Αντιθέτως, με υψηλότερους μισθούς, τα ποσοστά αναπλήρωσης κατεβαίνουν κάτω από το 70% και κάτω από το 60%, όπως αποκαλύπτεται στον σχετικό πίνακα που επεξεργάστηκε και δημοσιεύει το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις».

Συντάξεις: Τα μυστικά των ποσοστών αναπλήρωσης για παλαιούς και νέους συνταξιούχους

Τα ποσοστά αναπλήρωσης κρύβουν μυστικά τόσο για τις νέες όσο και για τις επανυπολογισμένες συντάξεις. Ως ποσοστό αναπλήρωσης ορίζεται το ποσοστό του μισθού που λαμβάνει ένας ασφαλισμένος από τη σύνταξη. Όταν μεγαλώνει το ποσοστό αναπλήρωσης, σημαίνει ότι ο συνταξιούχος λαμβάνει σύνταξη πολύ κοντά στον μισθό που είχε από την εργασία του.

Οι μεν νέοι συνταξιούχοι με 30 έτη ασφάλισης και άνω μπορούν να επιλέξουν πότε τους συμφέρει να αποχωρήσουν για να πάρουν καλύτερο ποσοστό αναπλήρωσης, οι δε παλαιοί συνταξιούχοι κέρδισαν σε πάρα πολλές περιπτώσεις μεγαλύτερη σύνταξη μέσω του επανυπολογισμού.

Για παράδειγμα, για έναν παλαιό συνταξιούχο που είχε σύνταξη 900 ευρώ και επανυπολογίστηκε από τον νόμο Κατρούγκαλου με συντάξιμο μισθό 1.000 ευρώ και χρόνο υπηρεσίας 40 ετών, η σύνταξη διαμορφώθηκε στα 812 ευρώ, ενώ με τον δεύτερο επανυπολογισμό του νόμου Βρούτση βελτιώθηκε στα 884 ευρώ. Σήμερα, όμως, η τελική σύνταξη, μετά και τις αυξήσεις που δόθηκαν, έχει φτάσει στα 981 ευρώ, δηλαδή ο συνταξιούχος παίρνει περισσότερα από αυτά που είχε με την αρχική του σύνταξη.

Από την άλλη, όμως, δεν λείπουν οι στρεβλώσεις και οι αδικίες για τους νέους συνταξιούχους.

Ενδεικτικά, για έναν δικαιούχο με συντάξιμες αποδοχές 1.000 ευρώ και χρόνο υπηρεσίας 40 ετών, η τελική σύνταξη διαμορφώνεται σε (500+426,17) 926,17 ευρώ, με πραγματικό ποσοστό αναπλήρωσης 92,62%. Αντίθετα, για έναν δικαιούχο με συντάξιμες αποδοχές 3.000 ευρώ και τον ίδιο χρόνο υπηρεσίας (40 έτη), η τελική σύνταξη διαμορφώνεται σε (1.500+426,17) 1.926,17 ευρώ, με πραγματικό ποσοστό αναπλήρωσης 64,21%. Για τον ίδιο δικαιούχο με 35 έτη ασφάλισης το ποσοστό αναπλήρωσης διαμορφώνεται, αντίστοιχα, σε 79,93%, με μισθό 1.000 ευρώ, και σε 51,52%, με μισθό 3.000 ευρώ.

Οι συντάξεις για 20 έως 30 έτη ασφάλισης

Σύμφωνα με τους πίνακες που επεξεργάστηκε και δημοσιεύει το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις», τα ποσά των νέων συντάξεων και τα πραγματικά ποσοστά αναπλήρωσης για παλαιούς και νέους συνταξιούχους με 20 έως 30 έτη ασφάλισης διαμορφώνονται ως εξής:

*Με 20 χρόνια ασφάλισης και συντάξιμο μισθό 900 ευρώ, η σύνταξη διαμορφώνεται στα 569 ευρώ και το ποσοστό αναπλήρωσης είναι 63,22%.

*Με 25 χρόνια ασφάλισης και συντάξιμο μισθό 900 ευρώ, η σύνταξη διαμορφώνεται στα 612 ευρώ και το ποσοστό αναπλήρωσης είναι 68,03%

*Με 23 χρόνια ασφάλισης και συντάξιμο μισθό 1.200 ευρώ, η σύνταξη διαμορφώνεται στα 650 ευρώ και το ποσοστό αναπλήρωσης είναι 54,20%

*Με 27 χρόνια ασφάλισης και συντάξιμο μισθό 900 ευρώ, η σύνταξη διαμορφώνεται στα 631 ευρώ και το ποσοστό αναπλήρωσης είναι 70,09%

*Με 29 χρόνια ασφάλισης και συντάξιμο μισθό 1.500 ευρώ, η σύνταξη διαμορφώνεται στα 804 ευρώ, αλλά το ποσοστό αναπλήρωσης είναι 53,57%

*Με 30 χρόνια ασφάλισης και συντάξιμο μισθό 900 ευρώ, η σύνταξη διαμορφώνεται στα 664 ευρώ και το ποσοστό αναπλήρωσης ανεβαίνει στο 73,72%

*Με 30 χρόνια ασφάλισης και συντάξιμο μισθό 1.980 ευρώ, η σύνταξη διαμορφώνεται στα 948 ευρώ, αλλά το ποσοστό αναπλήρωσης υποχωρεί στο 47,89%.

Συντάξεις: Πού οφείλεται το σκαμπανέβασμα των ποσοστών αναπλήρωσης;

Τα διαφορετικά ποσοστά αναπλήρωσης στις συντάξεις οφείλονται στον συνδυασμό δύο παραγόντων: του μισθού και της εθνικής σύνταξης. Ο μηχανισμός ευνοεί τους χαμηλόμισθους επειδή η εθνική σύνταξη είναι υψηλή για τις αποδοχές τους. Για παράδειγμα, στα 25 έτη ασφάλισης με μισθό 900 ευρώ, οι ασφαλισμένοι παίρνουν τα 426,17 ευρώ της εθνικής σύνταξης και 186 ευρώ από την ανταποδοτική σύνταξη, με το σύνολο να βγαίνει στα 612 ευρώ, που αντιστοιχεί στο 68% του μισθού. Ενώ με μισθό 1.800 ευρώ η εθνική είναι 426,17 ευρώ και η ανταποδοτική 372 ευρώ, με σύνολο 798 ευρώ και αναπλήρωση μισθού από σύνταξη μόλις 44,36%.

Οι συντάξεις και τα πραγματικά ποσοστά αναπλήρωσης για 20, 23 και 25 έτη ασφάλισης

Συντάξιμος μισθός	20 έτη ασφάλισης		23 έτη ασφάλισης		25 έτη ασφάλισης
	Σύνταξη (ανταποδοτική + εθνική)	Πραγματικό ποσοστό αναπλήρωσης	Σύνταξη (ανταποδοτική + εθνική)	Πραγματικό ποσοστό αναπλήρωσης	Σύνταξη (ανταποδοτική + εθνική)	Πραγματικό ποσοστό αναπλήρωσης
900 €	569 €	63,22	594 €	66,04	612 €	68,03
1.000 €	585 €	58,49	613 €	61,31	633 €	63,30
1.100 €	601 €	54,61	632 €	57,43	654 €	59,42
1.200 €	617 €	51,38	650 €	54,20	674 €	56,19
1.300 €	632 €	48,65	669 €	51,47	695 €	53,46
1.400 €	648 €	46,31	688 €	49,13	716 €	51,12
1.500 €	664 €	44,28	707 €	47,10	736 €	49,09
1.600 €	680 €	42,51	725 €	45,33	757 €	47,32
1.700 €	696 €	40,94	744 €	43,76	778 €	45,75
1.800 €	712 €	39,55	763 €	42,37	798 €	44,36

Οι συντάξεις και τα πραγματικά ποσοστά αναπλήρωσης για 27, 29 και 30 έτη ασφάλισης

Συντάξιμος μισθός	27 έτη ασφάλισης		29 έτη ασφάλισης		30 έτη ασφάλισης
	Σύνταξη (ανταποδοτική + εθνική)	Πραγματικό ποσοστό αναπλήρωσης	Σύνταξη (ανταποδοτική + εθνική)	Πραγματικό ποσοστό αναπλήρωσης	Σύνταξη (ανταποδοτική + εθνική)	Πραγματικό ποσοστό αναπλήρωσης
900 €	631 €	70,09	653 €	72,51	664 €	73,72
1.020 €	658 €	64,52	683 €	66,94	695 €	68,15
1.140 €	685 €	60,12	713 €	62,54	727 €	63,75
1.260 €	713 €	56,56	743 €	58,98	758 €	60,19
1.380 €	740 €	53,62	773 €	56,04	790 €	57,25
1.500 €	767 €	51,15	804 €	53,57	822 €	54,78
1.620 €	795 €	49,05	834 €	51,47	853 €	52,68
1.740 €	822 €	47,23	864 €	49,65	885 €	50,86
1.860 €	849 €	45,65	894 €	48,07	917 €	49,28
1.980 €	876 €	44,26	924 €	46,68	948 €	47,89

Η «ιδανική συνταξιοδότηση» με 40ετία και ποσοστά αναπλήρωσης άνω του 70%

Μισθός	Σύνταξη	Ποσοστό αναπλήρωσης
1.000 €	926 €	92,63
1.180 €	1.016 €	86,13
1.360 €	1.106 €	81,35
1.540 €	1.196 €	77,68
1.720 €	1.286 €	74,79
1.900 €	1.376 €	72,44
2.080 €	1.466 €	70,50
2.260 €	1.556 €	68,87
2.980 €	1.916 €	64,31
3.340 €	2.097 €	62,77
3.700 €	2.277 €	61,53
4.060 €	2.457 €	60,51
4.600 €	2.727 €	59,27
5.320 €	3.087 €	58,02

Πηγή: Εφημερίδα «Ελεύθερος Τύπος»