Συντάξεις: Έσκασε η «βόμβα» – Ποιες επιστρέφουν σε επίπεδα προ μνημονίων

Συντάξεις: Απόφαση που αλλάζει τα πάντα από το Ελεγκτικό Συνέριο αναφορικά με τις συντάξεις.

Νέα απόφαση «βόμβα» που διαμορφώνει διαφορετικά δεδομένα για τις συντάξεις-τουλάχιστον του Δημοσίου- έλαβε το Ελεγκτικό Συνέδριο.

Λίγες εβδομάδες αφότου δικαίωσε τους δικαστικούς, το ανώτατο δικαστήριο έπραξε το ίδιο και για 17 πανεπιστημιακούς καθηγητές ΑΕΙ, οι οποίοι ζήτησαν να επανέλθουν οι αποδοχές τους στα επίπεδα που ήταν πριν από τα Μνημόνια, δηλαδή σ’ αυτά του 2012.

Η απόφαση, που φέρνει στο φως της δημοσιότητας η «Κυριακάτικη Δημοκρατία», βαδίζει στα χνάρια εκείνης που αφορούσε τους δικαστικούς, καθώς κρίνει ότι οι συντάξεις τους οφείλουν να επανέλθουν στα επίπεδα προ μνημονίων, καθώς οι μεταγενέστερες περικοπές τους δεν είναι σύμφωνες με το Σύνταγμα.

Επιβεβαιώνεται εν τοις πράγμασι, αυτό που είχε επισημανθεί από την πρώτη απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου για τους δικαστικούς, ότι ανοίγει η «βεντάλια» για ανάλογες διεκδικήσεις και από άλλους συνταξιούχους του Δημόσιου τομέα.

Σ’ ό,τι αφορά τους δικαστικούς-και αυτό ενδεχομένως να ισχύσει με τους πανεπιστημιακούς- το Ελεγκτικό Συνέδριο είχε υποστηρίξει ότι η απόφαση ανοίγει τον δρόμο για αυξήσεις στις συντάξεις όλων των δικαστικών συνταξιούχων που προσφεύγουν στον ΕΦΚΑ για «επανακανονισμό» των αποδοχών τους.

Τι ισχύει για τους συνταξιούχους του ευρύτερου ιδιωτικού τομέα και των ΔΕΚΟ

Η υπόθεση των αναδρομικών έχει επί της ουσίας λήξει για τους εργαζόμενους στις ΔΕΚΟ και στον ιδιωτικό τομέα, μετά την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας του 2019 και τη σχετική πολιτική απόφαση της κυβέρνησης Μητσοτάκη.

Ωστόσο, με αφορμή τις αποφάσεις για τους δικαστικούς, προέκυψαν σφοδρές αντιδράσεις από το συνταξιουχικό κίνημα και τις συνταξιουχικές οργανώσεις, που ζητούν ίση μεταχείριση.

Επισημαίνουν χαρακτηριστικά ότι η κυβέρνηση πρέπει να προχωρήσει σε αναπροσαρμογές και σε αύξηση όλων των συντάξεων, διότι σε αντίθετη περίπτωση, αν δηλαδή δοθούν αυξήσεις με βάση τις αποδοχές του 2012 σε συγκεκριμένες κατηγορίες συνταξιούχων, θα προκύψει μια τεράστια αδικία σε βάρος της πλειοψηφίας των απόμαχων της εργασίας.

Η εξίσωση που καλείται να επιλύσει η κυβέρνηση είναι δύσκολη.

Από τη μία πλευρά πρέπει να εξασφαλίσει τη δημοσιονομική ισορροπία που θα διαταραχθεί εφόσον αποδοθούν αναδρομικά και αυξήσεις εκατομμυρίων ευρώ, και από την άλλη πρέπει να προασπίσει την ισονομία απέναντι στους υπόλοιπους συνταξιούχους (ιδιωτικού τομέα και ΔΕΚΟ), που έλαβαν-η πλειοψηφία από αυτούς- αναδρομικά που αφορούσαν μόνο το 11μηνο Ιούνιος 2015-Μάιος 2016.

Σ’ ό,τι αφορά στους δικαστικούς, τα υπουργεία Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Εργασίας προωθούν μια νομοθετική ρύθμιση που προβλέπει μεσοσοσταθμική αύξηση 10% στις συντάξεις τους και στοχεύει στον περιορισμό των αθρόες προσφυγές συνταξιούχων δικαστικών για αναδρομικά που θα κοστίσουν πολύ περισσότερο στον κρατικό προϋπολογισμό.

Να σημειώσουμε ότι σύμφωνα με την «Κυριακάτικη Δημοκρατία», η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου για τους 17 πανεπιστημιακούς, αφορά την προσφυγή τους, που υπεβλήθη το 2016, ενώ θα επιφέρει αυξήσεις στις συντάξεις τους, της τάξεως των 700 με 800 ευρώ.

Συντάξεις: Έρχεται η νέα εθνική – Ποσό… σοκ

Με εγκύκλιο του υπουργείου Εργασίας εφαρμόζεται ο νόμος για τη χορήγηση σύνταξης αναπηρίας

Από 148,95 ευρώ ως 413,76 ευρώ θα λαμβάνουν στο εξής οι ασφαλισμένοι που πιστοποιούνται ως ανάπηροι με ποσοστά από 50% και άνω ως εθνική σύνταξη αναπηρίας.

Πέρα από τα ποσά της εθνικής, θα λαμβάνουν και ανταποδοτική σύνταξη που θα υπολογίζεται σύμφωνα με το χρόνο ασφάλισης και τις αποδοχές τους.

Οι προϋποθέσεις, σύμφωνα με δημοσίευμα του Ελεύθερου Τύπου, για τη χορήγηση αναπηρικών συντάξεων γίνονται ενιαίες για όλους τους ασφαλισμένους, δηλαδή για τους παλαιούς, πριν το 1993, ασφαλισμένους θα ισχύουν οι προϋποθέσεις των νέων, μετά το 1993, ασφαλισμένων.

Το νέο καθεστώς για τη χορήγηση σύνταξης αναπηρίας από κοινή νόσο ψηφίστηκε πέρυσι τον Νοέμβριο με το νόμο 4997/2022 (άρθρο 26) και τίθεται σε εφαρμογή με σχετική εγκύκλιο που υπέγραψε ο υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης, Πάνος Τσακλόγλου.

Από το 67% στο 50%

Στο εξής, ως κατώτερο ποσοστό πιστοποιημένης αναπηρίας καθιερώνεται το 50%, αντί 67% που ήταν με το προηγούμενο καθεστώς.

Η σύνταξη λόγω αναπηρίας από κοινή νόσο καταβάλλεται για όσο ισχύει η πιστοποίηση από το ΚΕΠΑ, ενώ υπάρχει 6μηνη παράταση καταβολής, εφόσον οι συνταξιούχοι έχουν ποσοστό αναπηρίας από 67% και άνω.

Αν οι συνταξιούχοι είχαν αναπηρία 67% και πάρουν μεγαλύτερο ποσοστό (75%), θα αναπροσαρμοστεί και το ποσό της εθνικής σύνταξης. Αν πάρουν μικρότερο από 67%, τότε ενώ με το παλαιό καθεστώς θα έχαναν τη σύνταξη, τώρα θα συνεχίσουν να τη λαμβάνουν αλλά με μικρότερο ποσό.

Στις περιπτώσεις που θα προκύψει αναπηρία 50% ενώ οι ασφαλισμένοι λαμβάνουν ήδη σύνταξη με αναπηρία 67%, η διαφορά των ποσών που πήραν θα παρακρατηθεί με ένα 20% από το νέο ποσό.

Oι δημόσιοι υπάλληλοι και στρατιωτικοί συνεχίζουν να υπάγονται για την πιστοποίηση της αναπηρίας τους στην Ανώτατη Στρατιωτική Υγειονομική Επιτροπή (ΑΣΥΕ).

Ωστόσο, η πιστοποίηση από τα ΚΕΠΑ εφαρμόζεται και σε περιπτώσεις δημοσίων υπαλλήλων που παραιτούνται ή απολύονται για άλλους λόγους (όχι λόγω ανικανότητας και όχι λόγω συνταξιοδότησης) για τη χορήγηση σύνταξης λόγω αναπηρίας, για το χρονικό διάστημα που ισχύει η πιστοποίησή του.

Τρεις βαθμίδες αναπηρίας

Σύμφωνα με δημοσίευμα του Ελεύθερου Τύπου, με το νέο καθεστώς διαμορφώνονται τρεις συνταξιοδοτικές βαθμίδες αναπηρίας: η βαριά αναπηρία ποσοστού 80% και άνω, η συνήθης αναπηρία ποσοστού 67% έως 79,99% και η μερική αναπηρία ποσοστού 50,00% έως 66,99%.

Η σύνταξη διακόπτεται όταν λήξει η πιστοποίηση αναπηρίας και δεν έχει παραταθεί ή έχει παραταθεί 6 μήνες χωρίς να εκδοθεί νέα ή έχει εκδοθεί νέα πιστοποίηση αλλά το συνολικό ποσοστό αναπηρίας δεν είναι συντάξιμο (κάτω από 50%).

Η αναπηρία από κοινή νόσο πρέπει να είναι μεταγενέστερη της υπαγωγής στην ασφάλιση. Σε περίπτωση προϋπάρχουσας αναπηρίας, ο ασφαλισμένος μπορεί να θεωρηθεί άτομο με αναπηρία αν η αναπηρία επιδεινώθηκε και το ποσοστό επιδείνωσης (της αρχικής) φτάνει τουλάχιστον το 40% της αναπηρίας βάσει της οποίας ζητεί τη χορήγηση σύνταξης.

Εφαρμογή για όλες τις αιτήσεις

Το νέο καθεστώς θα εφαρμοστεί για όλες τις αιτήσεις για χορήγηση αναπηρικής σύνταξης από κοινή νόσο που υποβλήθηκαν από 25/11/2022 και μετά.

Οι εκκρεμείς, ως τις 25/11/2022, αιτήσεις καθώς και αιτήσεις παράτασης σύνταξης λόγω αναπηρίας εξετάζονται με τις παλαιότερες διατάξεις. Για παράδειγμα:

*Ασφαλισμένος που αιτείται για πρώτη φορά τη χορήγηση αναπηρικής σύνταξης από 25/11/2022 και μετά θα πάρει αναπηρική σύνταξη με το νέο καθεστώς.

*Ασφαλισμένος που λάμβανε αναπηρική σύνταξη η οποία είχε διακοπεί (π.χ. λόγω εργασίας ή λόγω μη συντάξιμου ποσοστού αναπηρίας) και αιτείται τη χορήγηση αναπηρικής σύνταξης από 25/11/2022 και έπειτα υπάγεται στο νέο καθεστώς.

*Δικαιούχος αναπηρικής σύνταξης του οποίου η πιστοποίηση αναπηρίας δεν παρατείνεται θα εξεταστεί για τη δυνατότητα χορήγησης νέας αναπηρικής σύνταξης με το νέο καθεστώς.

Στον ΟΓΑ το 50% της αναπηρίας θα εφαρμοστεί για αιτήσεις από 1ης/1/2024 και μετά.

Οι προϋποθέσεις

Για τη χορήγηση αναπηρικής σύνταξης οι ασφαλισμένοι θα πρέπει να έχουν πραγματοποιήσει: α) τουλάχιστον 15 έτη ή 4.500 ημέρες ασφάλισης ή β) τουλάχιστον 5 έτη ή 1.500 ημέρες ασφάλισης, εκ των οποίων τουλάχιστον 2 έτη ή 600 ημέρες ασφάλισης εντός των τελευταίων πέντε ετών πριν από την ημερομηνία έναρξης της αναπηρίας ή πριν από το έτος έναρξης της αναπηρίας. Για όσους δεν έχουν συμπληρώσει το 21ο έτος της ηλικίας τους, απαιτείται να έχουν τουλάχιστον 1 έτος ή 300 ημέρες ασφάλισης για αναπηρική σύνταξη. Οι 300 ημέρες ασφάλισης αυξάνονται προοδευτικά σε 1.500 ημέρες ασφάλισης με την προσθήκη 120 ημερών ασφάλισης για κάθε έτος ηλικίας πέραν του 21ου και μέχρι τη συμπλήρωση του 31ου. Το ποσοστό ιατρικής αναπηρίας και ασφαλιστικής αναπηρίας δύναται να προσαυξηθεί και λόγω κοινωνικών κριτηρίων ή κριτηρίων αγοράς εργασίας έως 17 ποσοστιαίες μονάδες για τους παλαιούς (μέχρι 1992) ασφαλισμένους και έως τις 15 ποσοστιαίες μονάδες για τους νέους (από το 1993) ασφαλισμένους.

Τα ποσά

Τα ποσά εθνικής σύνταξης ανάλογα με τα έτη ασφάλισης και το ποσοστό αναπηρίας διαμορφώνονται ως εξής:

* Με αναπηρία έως 49,99% (50%) χορηγείται το 40% της εθνικής σύνταξης, δηλαδή 165,50 ευρώ στα 20 έτη και 148,95 ευρώ με 15 έτη.

* Με αναπηρία από 50% έως και 66,99% (έως 67%) χορηγείται το 50% της εθνικής, δηλαδή 206,88 ευρώ στα 20 έτη και 186,19 ευρώ με 15 έτη.

* Με αναπηρία από 67% έως και 79,99% χορηγείται το 75% της εθνικής σύνταξης, δηλαδή 310,32 ευρώ στα 20 έτη ασφάλισης και 279,29 ευρώ με 15 έτη.

* Με αναπηρία 80% και άνω καταβάλλεται το πλήρες ποσό εθνικής σύνταξης που είναι 413,76 ευρώ στα 20 έτη και 372,38 ευρώ με 15 έτη.

Πέρα από την εθνική, καταβάλλεται και ανταποδοτική σύνταξη ανάλογα με το χρόνο ασφάλισης.

Συντάξεις: Απόλυτη ανατροπή! Δείτε τι θα πάρετε μέχρι τα Χριστούγεννα

Ανατροπές και εκπλήξεις έρχονται για τους συνταξιούχους τις επόμενες εβδομάδες.

Στην αύξηση των αποδοχών του συνόλου των συνταξιούχων θα επικεντρωθεί η κυβέρνηση μέσα στο τελευταίο τρίμηνο του έτους.

Ειδικότερα για τους 2,5 εκατομμύρια συνταξιούχους αναμένεται νέα αύξηση στις αποδοχές τους γύρω στο 3,5% (το ποσοστό καθορίζεται με βάση τη φόρμουλα «ανάπτυξη – πληθωρισμός»).

Η αύξηση θα δοθεί σε συνδυασμό με την καταβολή επιδόματος (κλιμακούμενο, από 200, 250 έως και 300 ευρώ) για όσους χάσουν την αύξηση λόγω της προσωπικής διαφοράς.

Το τελικό ύψος της αύξησης των συντάξεων θα διαμορφωθεί κατ’ εφαρμογήν του σχετικού νόμου. Θα είναι ίσο με το άθροισμα του πληθωρισμού και του ρυθμού ανάπτυξης, διαιρούμενο διά 2.

Εφόσον ο ρυθμός ανάπτυξης διαμορφωθεί φέτος στο 2,3%, όπως προβλέπει το Πρόγραμμα Σταθερότητας, και ο πληθωρισμός στο 4,2%- 4,5%, οι αυξήσεις των συντάξεων θα κλειδώσουν κοντά στο 3,5%. Υπενθυμίζεται ότι υπάρχει υπόλοιπο 0,3- 0,5% (από την υψηλότερη ανάπτυξη του 2022).

Ωστόσο, το τελικό ύψος της αύξησης θα καθοριστεί από τις συνθήκες που θα επικρατήσουν στην οικονομία κατά τη διάρκεια του χειμώνα, κόστος ενέργειας και προϊόντων.

Για τους συνταξιούχους που θα χάσουν τις νέες αυξήσεις λόγω της προσωπικής διαφοράς σχεδιάζεται να δοθεί και πάλι το ειδικό επίδομα που δόθηκε πέρυσι, 200-300 ευρώ ανάλογα με το ύψος της σύνταξης.

Με βάση τα παραπάνω δεδομένα, το κέρδος που προκύπτει για τους συνταξιούχους είναι, πρώτον, ότι όσοι μηδένισαν φέτος την προσωπική διαφορά θα δουν μεγαλύτερη καθαρή αύξηση το 2024 και, δεύτερον, όσοι έχουν υπόλοιπο προσωπικής διαφοράς θα καταφέρουν είτε να το μειώσουν είτε να το μηδενίσουν όσο μεγαλύτερο είναι το ποσοστό της αύξησης.

Εκτιμάται ότι 100.000 με 150.000 συνταξιούχοι, κάθε χρόνο, από το 2024 και μετά, θα μηδενίζουν την προσωπική διαφορά και θα έχουν καθαρή αύξηση.

Στις αυξήσεις που δόθηκαν φέτος, 1,4 εκατ. συνταξιούχοι πήραν ολόκληρη την αύξηση 7,75% στη σύνταξη, γιατί δεν είχαν προσωπική διαφορά.

Άλλοι 300.000 πήραν μικρότερη αύξηση, γιατί ένα μέρος της ισοφάρισε την προσωπική τους διαφορά, την οποία μηδένισαν, και 850.000 δεν πήραν καθόλου αύξηση, γιατί δεν έφτασε να σβήσει την προσωπική τους διαφορά.

Όσον αφορά το επίδομα προσωπικής διαφοράς, η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί για την καταβολή του και το 2024, εξετάζοντας τυχόν αύξησή του ανάλογα με τα δεδομένα στην οικονομία από 300 ευρώ στα 350 ευρώ με ταυτόχρονη άνοδο του πλαφόν από τα 1.600 στα 1.800 ευρώ.

Σύμφωνα με πληροφορίες πριν τις εορτές αναμένεται να λάβουν οι συνταξιούχοι το επίδομα προσωπικής διαφοράς για το 2024.

Έτσι μέχρι το τέλος του 2023 οι συνταξιούχοι θα λάβουν το επίδομα προσωπικής διαφοράς για το έτος 2024, νωρίτερα απο τη χορήγηση των αυξήσεων για το 2024.

Πέρσι το επίδομα προσωπικής διαφοράς δόθηκε μετά την καταβολή των αυξήσεων των συντάξεων ενώ κάθε χρόνο εφόσον υπάρχει πλεόνασμα θα δίνεται πριν την καταβολή των αυξήσεων.

Η εφάπαξ έκτακτη ενίσχυση είναι κλιμακούμενη σε 3 κλίμακες:

300 ευρώ
250 ευρώ
200 ευρώ
Εξαρτάται από τρία κριτήρια:

την μερική ή και καθόλου αύξηση λόγω προσωπικής διαφοράς, το ύψος της σύνταξης και τις τυχόν άλλες ενισχύσεις που δόθηκαν το προηγούμενο διάστημα.

Όσοι εξακολουθούν, μετά την αύξηση, να έχουν υπόλοιπο προσωπικής διαφοράς, θα παίρνουν επίδομα ανάλογο ή και υψηλότερο από τα 200, 250 και 300 ευρώ που δόθηκαν φέτος.

Η πρώτη καταβολή επιδόματος προσωπικής διαφοράς έγινε τον περασμένο Απρίλιο, ακολουθώντας την αύξηση του 7,75%.

Περισσότεροι από 1 εκατ. συνταξιούχοι έλαβαν την έκτακτη ενίσχυση από 200 έως 300 ευρώ.