Συντάξεις 2022: Τι θα γίνει με αναδρομικά, αυξήσεις και 13η σύνταξη – Όλα τα δεδομένα

Συντάξεις 2022: Επιστροφές για όσους έχουν προσφύγει σε δικαστήρια. Σε πόσες δόσεις μπορούν να ρυθμιστούν οι οφειλές στον ΕΦΚΑ. Προς αύξηση από 12 σε 24 των δόσεων της πάγιας ρύθμισης οφειλών προς τον ΕΦΚΑ. Όλες οι εξελίξεις στο xristika.gr.

Δημοσιονομικό χώρο αναζητά το οικονομικό επιτελείο προκειμένου ανάμεσα στα άλλα μέτρα στήριξης που θα εξαγγελθούν στη ΔΕΘ να συμπεριληφθούν παροχές για τους συνταξιούχους που αφορούν την επιστροφή των αναδρομικών καθώς και την καταβολή εφάπαξ βοηθήματος (13η σύνταξη).

Και μπορεί ο πρωθυπουργός ερωτηθείς για την επιστροφή των αναδρομικών στους συνταξιούχους να είπε πριν από λίγες εβδομάδες εκτός κάμερας σε συζήτηση με δημοσιογράφους «αφήστε να ανακοινώσουμε και κάτι στη ΔΕΘ τον Σεπτέμβριο», αναπτερώνοντας τις ελπίδες των δικαιούχων, αξιωματούχοι του υπουργείου Οικονομικών, όμως, συνιστούν να μην προδικάζουμε το αποτέλεσμα προτού ολοκληρωθεί η διαδικασία κοστολόγησης των μέτρων.

Αλλωστε το μείγμα των μέτρων στήριξης έχει αλλάξει.

Η πλειονότητα των παροχών κατευθύνεται πλέον στην ελάφρυνση των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων που επιβαρύνονται υπέρμετρα από τις δαπάνες για την ενέργεια.

Το υπουργείο Οικονομικών έχει αφήσει να εννοηθεί ότι δεν υπάρχει δημοσιονομικός χώρος για επιπλέον μέτρα στους συνταξιούχους. Ωστόσο, οι τελικές αποφάσεις για τις εξαγγελίες στη ΔΕΘ λαμβάνονται πάντα στο Μέγαρο Μαξίμου.

Την ίδια ώρα, ο υπορυγός Εργασίας, Κωστής Χατζηδάκης, μιλώντας το πρωί της Τετάρτης, στον ραδιοφωνικό σταθμό ΣΚΑΪ, ανακοίνωσε δύο σημαντικές παρεμβάσεις που θα αφορούν στις παραγραφές χρεών ιδιωτών σε σχέση με τον ΕΦΚΑ, αλλά και την αύξηση από 12 σε 24 των δόσεων της πάγιας ρύθμισης οφειλών προς τον ΕΦΚΑ. Αναφερόμενος στο ασφαλιστικό νομοσχέδιο το οποίο αναμένεται να κατατεθεί το Φθινόπωρο, πρόσθεσε δε ότι εξετάζεται -από κοινού με το υπουργείο Οικονομικών- πώς θα καταργηθεί η παρακράτηση του 1% στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων υπέρ του Ταμείου Πρόνοιας.

Τα σενάρια για την επιστροφή αναδρομικών: Υπενθυμίζουμε ότι η απόφαση του ΣτΕ έκλεισε τον δρόμο της επιστροφής των αναδρομικών για τις αντισυνταγματικές μειώσεις 11 μηνών σε επικουρικές συντάξεις και δώρα σε 1,3 εκατ. συνταξιούχους που δεν είχαν προσφύγει στα δικαστήρια.

Αντίθετα, οι περίπου 350.000 συνταξιούχοι από τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα που είχαν καταθέσει αγωγές μπορούσαν να περιμένουν να τελεσιδικήσει η υπόθεσή τους προκειμένου να λάβουν τις επιστροφές.

Το κόστος των επιστροφών υπολογιζόταν σε 2,5 δισ., 723 εκατ. για τα αναδρομικά των επικουρικών και 1,875 δισ. για τα δώρα δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.

Οι συνταξιούχοι του Δημοσίου δικαιούνται αναδρομικά έως 2.900 ευρώ, του ΙΚΑ έως 1.900 ευρώ, των ΔΕΚΟ έως 3.300 ευρώ και των τραπεζών έως 3.200 ευρώ.

Τα σενάρια που εξετάζονται (χωρίς να έχουν ωριμάσει οι συζητήσεις πριν κοστολογηθούν τα μέτρα) είναι:

■ Να δοθούν με πολιτική απόφαση τα αναδρομικά στους δικαιούχους που έχουν προσφύγει (με αγωγές έως 31/7/2020) ώστε να μη χρειαστεί να περιμένουν έως και 5 χρόνια να εκδικαστούν οι υποθέσεις τους, με δεδομένο ότι σε όλα τα πρωτοδικεία οι δίκες έχουν κερδηθεί. Διευκρινίζεται ότι οι υποθέσεις που θα τελεσιδικήσουν στο Εφετείο πρέπει να καταστούν εκτελεστές προκειμένου να πληρωθούν οι δικαιούχοι.

Το κόστος της επιστροφής των αναδρομικών γι’ αυτή την κατηγορία ανέρχεται σε περίπου 700 εκατ. ευρώ. Το σενάριο δίνει ως εναλλακτική για να μην επιβαρυνθεί ο Προϋπολογισμός την καταβολή των ποσών με ετήσιες δόσεις από το 2023.

■ Για όσους δεν έχουν προσφύγει στα δικαστήρια εξετάζεται το σενάριο του συμψηφισμού των αναδρομικών με τις θετικές προσωπικές διαφορές του νόμου Κατρούγκαλου. Η λύση αυτή είναι επωφελής και για τις δύο πλευρές. Το μεν Δημόσιο θα αποφύγει να φουσκώσει τον λογαριασμό των επιστροφών που γι’ αυτή την πολυπληθή κατηγορία ανέρχεται σε περίπου 1,4 δισ. ευρώ, οι δε συνταξιούχοι θα έχουν την ευκαιρία να μειώσουν ή ακόμη και να μηδενίσουν την προσωπική τους διαφορά, εξασφαλίζοντας την αύξηση των συντάξεών τους από 1/1/2023. Π.χ. συνταξιούχος που δικαιούται αναδρομικά από τα κομμένα δώρα ύψους 800 ευρώ έχει προσωπική διαφορά 200 ευρώ. Με τον συμψηφισμό θα μηδενίσει την προσωπική διαφορά και θα μείνει ένα υπόλοιπο 600 ευρώ, το οποίο θα λάβει σε δόσεις. Την ίδια ώρα θα δικαιούται αύξηση από 1/1/2023, η οποία θα ανέρχεται σε περίπου 55 ευρώ αν το ύψος της σύνταξής του είναι 1.000 ευρώ.

■ Ενα ακόμα σενάριο που εξετάζεται εναλλακτικά είναι να δοθεί ένα βοήθημα με τη μορφή 13ης σύνταξης στους χαμηλοσυνταξιούχους που αδυνατούν να ανταποκριθούν ακόμα και σε βασικές υποχρεώσεις εξαιτίας της επέλασης του πληθωρισμού και της ενεργειακής ακρίβειας.

Μία ακόμα εκκρεμότητα με την οποία δεν έχει ασχοληθεί επί του παρόντος το υπουργείο Οικονομικών είναι η επιστροφή των αναδρομικών σε περίπου 380.000 συνταξιούχους του Δημοσίου από την Εισφορά Αλληλεγγύης (ΕΑΣ) που κρίθηκε αντισυνταγματική από το Ελεγκτικό Συνέδριο για τα έτη 2017 και 2018.

Συντάξεις 2022: H εισφορά αλληλεγγύης

Πάντως, αν όλα αυτά είναι υπό εξέταση, το μόνο σίγουρο είναι ότι οι συνταξιούχοι που έχουν μηδενική ή μικρή προσωπική διαφορά θα πάρουν αύξηση στις συντάξεις το 2023, ενώ θα καταργηθεί και η φορολογική εισφορά αλληλεγγύης που παρακρατείται κάθε μήνα με ποσοστά από 2,2% έως και 10% από όλα τα μηνιαία ποσά συντάξεων που υπερβαίνουν τα 1.000 ευρώ.

Αυτό το διάστημα ο ΕΦΚΑ επιδίδεται σε ασκήσεις επί χάρτου προκειμένου να καταγραφούν οι λεγόμενες προσωπικές διαφορές των συνταξιούχων.

Σύμφωνα με στελέχη του φορέα, η καταγραφή της προσωπικής διαφοράς ξεκινά από μηδενική βάση και τρέχει ανάλογα με την εισοδηματική κατηγορία (π.χ. 500 έως 600 ευρώ, 600 έως 700 ευρώ κ.ο.κ.).

Σε κάθε κατηγορία καταγράφεται ποιοι συνταξιούχοι θα δουν αύξηση στην τσέπη και ποιοι στα χαρτιά, καθώς διατηρούν θετική προσωπική διαφορά.

Στόχος των ασκήσεων επί χάρτου είναι να εκτιμηθεί το συνολικό κόστος ώστε τον Οκτώβριο να καταρτιστεί νέος Προϋπολογισμός που θα περιλαμβάνει τα αυξημένα κονδύλια για τις συντάξεις από την 1/1/2023.

Παράλληλα, επιπλέον αύξηση το 2023 θα πάρουν 280.000 παλαιοί συνταξιούχοι με πάνω από 30 έτη ασφάλισης που μηδένισαν την προσωπική διαφορά και δικαιούνται να πληρωθούν την 4η δόση αύξησης του επανυπολογισμού.

Ειδικότερα, αύξηση 5%-5,5% θα πάρουν περίπου 1 εκατ. συνταξιούχοι από 1/1/2023.

Το ποσοστό της αύξησης σύμφωνα με τον νόμο 4670/2020 υπολογίζεται με βάση το άθροισμα του ρυθμού ανάπτυξης και του πληθωρισμού του 2022 διά του 2.

Σύμφωνα με τις έως τώρα επίσημες εκτιμήσεις (Κρατικός Προϋπολογισμός, Τράπεζα της Ελλάδος, Κομισιόν) για το 2022 προβλέπεται ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας μεταξύ 3,1% και 3,7% και πληθωρισμός γύρω στο 7%-8%, που σημαίνει ότι η αύξηση συντάξεων για το 2023 θα κυμαίνεται σε ένα εύρος από 5,05% έως 5,85%.

Στην παρούσα συγκυρία, οι συνταξιούχοι ευνοούνται από τον πληθωρισμό που καλπάζει και μοιραία θα απορροφήσει το μεγαλύτερο ποσοστό της αύξησης, ενώ αρνητικά επιδρά η προβλεπόμενη επιβράδυνση του ΑΕΠ.

Οπως υπολογίζουν οι ειδικοί στην ασφάλιση, περίπου 850.000 συνταξιούχοι δεν δικαιούνται αυξήσεις καθώς διατηρούν μεγάλη προσωπική διαφορά, η οποία προέκυψε μετά τον επανυπολογισμό των συντάξεων.

Δηλαδή λαμβάνουν υψηλότερο ποσό σύνταξης από αυτήν που θα έπαιρναν αν η σύνταξή τους υπολογιζόταν με βάση τα όσα προβλέπει ο νόμος Κατρούγκαλου.

Αυτό σημαίνει ότι αυξήσεις θα πάρουν δύο στους τρεις, οι περισσότεροι από τους οποίους ανήκουν στην κατηγορία των νέων συνταξιούχων.

Παράλληλα περίπου 300.000 συνταξιούχοι θα δουν ελάχιστη αύξηση.

Για παράδειγμα:

1. Συνταξιούχος με σύνταξη 1.201 ευρώ δικαιούται την 4η δόση της αύξησης του επανυπολογισμού ύψους 13 ευρώ. Η σύνταξή του θα ανέλθει σε 1.214 ευρώ και με την αύξηση του 5% θα διαμορφωθεί στα 1.275 ευρώ. Το κέρδος από την αύξηση θα είναι 61 ευρώ τον μήνα και 732 ετησίως. Την ίδια ώρα η ελάφρυνσή του από την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης θα είναι περίπου 66 ευρώ ετησίως.

2. Συνταξιούχος με σύνταξη 1.447 ευρώ δικαιούται την 4η δόση της αύξησης του επανυπολογισμού, ύψους 14 ευρώ. Η σύνταξή του θα ανέλθει στα 1.461 ευρώ και με την αύξηση του 5% θα διαμορφωθεί στα 1.534 ευρώ. Το κέρδος θα είναι 73 ευρώ τον μήνα και 876 ετησίως. Παράλληλα θα επωφεληθεί κατά 110 ευρώ τον χρόνο από την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης.

Συντάξεις 2022: Αυξήσεις από 3 πηγές για 280.000 παλαιούς συνταξιούχους

Για 280.000 παλαιούς συνταξιούχους (πριν από τον Μάιο του 2016) οι αυξήσεις του 2023 θα έρθουν από τρεις πηγές, καθώς:

• Θα πληρωθούν την 4η δόση αύξησης του επανυπολογισμού.
• Θα πάρουν την αύξηση (5%), όπως όλοι οι συνταξιούχοι.
• Θα έχουν και έμμεση αύξηση από την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης, εφόσον οι συντάξεις τους υπερβαίνουν τα 1.000 ευρώ τον μήνα!

Για παράδειγμα:

1 Παλαιός συνταξιούχος που είχε επανυπολογισμό με αύξηση 195 ευρώ πάνω από την προσωπική διαφορά παίρνει την αύξηση αυτή σε δόσεις των 39 ευρώ κάθε χρόνο από το 2020 έως το 2024.

Μέχρι τώρα έχει λάβει τρεις δόσεις της αύξησης και η σύνταξή του διαμορφώθηκε το 2022 στα 1.881 ευρώ μικτά και στα 1.583,62 ευρώ καθαρά μετά τον φόρο και με εισφορά αλληλεγγύης.

Το 2023 θα πάρει την 4η δόση της αύξησης του επανυπολογισμού και η σύνταξή του θα διαμορφωθεί στα 1.920 ευρώ μικτά και στα 1.607,83 ευρώ καθαρά μετά τον φόρο και χωρίς την εισφορά αλληλεγγύης που καταργείται.

Με την αύξηση 5% για το 2023 η σύνταξη θα ανέλθει στα 2.016 ευρώ μικτά και στα 1.739,16 ευρώ καθαρά, χωρίς εισφορά αλληλεγγύης. Το συνολικό όφελος για το 2023 θα είναι καθαρή αύξηση σύνταξης κατά 155,54 ευρώ τον μήνα ή σε ποσοστό 9,82%.

2 Παλαιός συνταξιούχος που είχε επανυπολογισμό με αύξηση 70 ευρώ πάνω από την προσωπική διαφορά παίρνει την αύξηση αυτή σε δόσεις των 14 ευρώ κάθε χρόνο από το 2020 έως το 2024.

Μέχρι τώρα έχει λάβει τρεις δόσεις της αύξησης και η σύνταξή του διαμορφώθηκε το 2022 στα 1.529 ευρώ μικτά και στα 1.343,21 ευρώ μετά τον φόρο και με εισφορά αλληλεγγύης.

Το 2023 θα πάρει την 4η δόση της αύξησης του επανυπολογισμού με άλλα 14 ευρώ και η σύνταξή του θα διαμορφωθεί στα 1.543 ευρώ μικτά και στα 1.352,28 ευρώ καθαρά χωρίς την εισφορά αλληλεγγύης που καταργείται.

Με την αύξηση 5% για το 2023 η σύνταξη θα ανέλθει στα 1.620 ευρώ μικτά και στα 1.453,20 ευρώ καθαρά, χωρίς εισφορά αλληλεγγύης. Το συνολικό όφελος για το 2023 θα είναι καθαρή αύξηση σύνταξης κατά 109,99 ευρώ τον μήνα ή σε ποσοστό 9,82%.