Σπίτι μου: Σοβαρότατη καταγγελία από νέους που μπορούσαν να επωφεληθούν από το πρόγραμμα για χαμηλότοκο στεγαστικό. Η τράπεζα τους «υποχρέωσε» να πάρουν και ένα καταναλωτικό με επιτόκιο 13%.
Όταν ανακοινώθηκε, έδωσε μια μεγάλη ελπίδα σε χιλιάδες νέους ότι θα μπορέσουν να αποκτήσουν το δικό τους διαμέρισμα, με ιδιαίτερα χαμηλότοκο δάνειο, και να βάλουν ένα σημαντικό θεμέλιο στη ζωή τους. Γρήγορα όμως το πρόγραμμα «Σπίτι μου» έχει μετατραπεί σε φιάσκο για πολλούς και διάφορους λόγους.
Ένας από αυτούς είδε πρόσφατα το φως της δημοσιότητας και το έκανε γνωστό ένα ζευγάρι νέων, που και κατάφεραν να βρουν σπίτι -μέσα στο χάος- αλλά και πληρούσαν όλα τα κριτήρια για να το αποκτήσουν με κρατική στήριξη.
Επειδή, όμως, το πρόγραμμα περνά από τις τράπεζες, φαίνεται ότι τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα έχουν επιδοθεί σε ένα αδιανόητο κόλπο γκρόσο, προκειμένου να «φορτώνουν» και κανένα καταναλωτικό.
Μάλιστα, σύμφωνα με την καταγγελία, αυτό γίνεται όταν όλα έχουν μπει στην τελική ευθεία, βάζοντας, με κάποιο τρόπο, «το μαχαίρι στο λαιμό» στους δανειολήπτες.
Τι συνέβη;
Σπίτι μου: Η σοβαρή καταγγελία που είδε το φως της δημοσιότητας
Το νεαρό ζευγάρι βγήκε στο OPEN και έκανε την καταγγελία του.
Σύμφωνα με όσα υποστηρίζουν οι δύο νέοι, βρήκαν διαμέρισμα και έλαβαν την πολυπόθητη προέγκριση δανείου για 120.000 ευρώ, επωφελούμενοι από το πρόγραμμα «Σπίτι μου», το οποίο επιδοτεί το 90% της εμπορικής αξίας του ακινήτου.
Στη συνέχεια το νεαρό ζευγάρι βρήκε για αγορά σπίτι 87 τετραγωνικών μέτρων με 110.000 ευρώ. Όπως προβλέπει η διαδικασία, πλήρωσαν 200 ευρώ στην τράπεζα για να εκτιμήσει το σπίτι και τελικά έκπληκτοι πληροφορήθηκαν ότι η τράπεζα εκτίμησε το σπίτι για 98.000 ευρώ παρά την αναφορά του εκτιμητή της τράπεζας ο οποίος το εκτίμησε για 113.000 ευρώ.
Το αποτέλεσμα ήταν, με βάση τη μείωση της εμπορικής αξίας του ακινήτου η τράπεζα να δώσει στο νεαρό ζευγάρι έγκριση για δάνειο 98.000 ευρώ, πράγμα που σημαίνει ότι η τράπεζα θα δώσει τις 88.000 ευρώ με το πρόγραμμα «Σπίτι μου» και τους κάλεσαν για το υπόλοιπο ποσό να πάρουν καταναλωτικό δάνειο με επιτόκιο από 13% και πάνω.
Το φιάσκο του «Σπίτι μου»: Δεν υπάρχουν ακίνητα
Το πρόγραμμα υποσχόταν ότι οι νέοι από 25 έως 39 ετών θα μπορούν να αποκτήσουν το δικό τους σπίτι με πολύ χαμηλό επιτόκιο, ενώ το μεγαλύτερο μέρος του δανείου το καλύπτει η ΔΥΠΑ χωρίς κανένα επιτόκιο. Όμως, παρότι ελκυστικοί και εξαιρετικά ευνοϊκοί οι όροι, δεν υπάρχουν διαθέσιμα σπίτια που να καλύπτουν τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για να πάρει «πράσινο φως» το δάνειο.
Όπως ανέφερε τότε ο Σύλλογος Μεσιτών Αστικών Συμβάσεων Αττικής, από τα 45.689 διαθέσιμα ακίνητα, μόλις το 32,61% πληροί τις προϋποθέσεις του προγράμματος, δηλαδή τα πραγματικά διαθέσιμα σπίτια για συμμετοχή στο πρόγραμμα είναι 14.899. Κυρίως το πρόβλημα είναι στην Αθήνα.
Προς το παρόν, μόνο το 5%-6% των αιτήσεων που έχουν υποβληθεί έχει εγκριθεί, καθώς οι περισσότεροι νέοι δεν έχουν βρει ακόμα ακίνητο. Ο Σύλλογος με ανακοίνωσή του ενημέρωσε τους ενδιαφερόμενους ότι «δεν υπάρχουν αρκετά σπίτια για όλους τους υποψήφιους αγοραστές, ούτε καν για την αρχική φάση του εγχειρήματος, πολλώ μάλλον και για τη συνέχεια όπου η σκέψη του υπουργείου είναι το πρόγραμμα να διευρυνθεί.
Μάλιστα, είχε διαρρεύσει μέσω πληροφοριών σε δημοσιεύματα εφημερίδων ότι οι τράπεζες και οι δανειολήπτες έχουν ζητήσει να καταργηθεί ένας από τους βασικούς όρους: Να έχει το ακίνητο εμπορική αξία ύψους 200.000 ευρώ. Και αυτό γιατί είναι σχεδόν αδύνατο να βρεθεί ακίνητο που να καλύπτει τα πάντα. Δηλαδή:
- Να είναι 15ετίας ή παλαιότερο
- Να είναι μέχρι 150 τ.μ.
- Να έχει την εμπορική αξία 200.000 ευρώ
- Να διαθέτει οικοδομική άδεια
- Και μέσα σε όλα αυτά, θα πρέπει ο δανειολήπτης να έχει και τα 50.000 ευρώ, αφού το δάνειο για ακίνητο 200.000 ευρώ μπορεί να ανέρχεται το ανώτερο σε 150.000 ευρώ.
Σπίτι μου: Μόνο 1 στους 4 νέους δικαιούται στεγαστικό
Κατά την υλοποίηση του προγράμματος «Σπίτι μου» αποσαφηνίστηκε ότι πολλοί από τους περιορισμούς για να χορηγηθούν τα δάνεια ήταν επιπόλαιοι και άδικοι.
Αρχικά είχε εγκριθεί κονδύλιο 500 εκ. ευρώ, που αντιστοιχούσα το πολύ σε 5.000 δάνεια (100.000 για κάθε κατοικία κατά μέσο όρο). Αλλά μετά την κοσμοσυρροή, το πρόγραμμα αυξήθηκε στο 1 δισ. ευρώ.
Ικανό να καλύψει το πολύ 10.000 άστεγες οικογένειες.
Ωστόσο, στη ΔΥΠΑ έχουν συγκεντρωθεί άνω των 40.000 αιτήσεων και η ηλεκτρονική πλατφόρμα συνεχίζει να δέχεται καθημερινά και νέα αιτήματα. Καλλιεργώντας φρούδες ελπίδες σε χιλιάδες νέα ζευγάρια, ενώ τα χρήματα δεν φτάνουν. Οι εγκρίσεις και προεγκρίσεις έχουν ήδη υπερβεί το κρίσιμο αριθμό των δικαιούχων…
Σύμφωνα με τα στατιστικά που έδωσε στην δημοσιότητα η ΔΥΠΑ., υποβλήθηκαν πάνω από 40.000 αιτήσεις εκ ων οποίων 23.875 έλαβαν προέγκριση ενώ οι 9.378 έλαβαν την πολυπόθητη έγκριση, έχει ξεκινήσει δηλαδή ο νομικός και τεχνικός έλεγχος του ακινήτου δεσμεύοντας σχεδόν όλο το ποσό που αναλογεί στη ΔΥΠΑ( 742 εκ από τα 750 εκ που διαθέτεις ο οργανισμός).
Δηλαδή, παρότι γνωρίζουν τον αριθμό των αιτήσεων και των προεγκρίσεων, «δεν σταμάτησαν να υποδέχονται νέες αιτήσεις, δεν έκλεισαν την πλατφόρμα στον αριθμό περίπου των 12.000 (λογικός αριθμός 2.000 επιπλέον αιτήσεων για να καλύψουν τυχόν μη ολοκληρωμένες πράξεις), με αποτέλεσμα να έχουν λάβει προέγκριση και έγκριση συνολικά 33.253, αριθμός υπερτριπλάσιος του ανώτατου αριθμού δανείων των 10.000» αναφέρει ο πρόεδρος του Συλλόγου Κωνσταντίνος Λιβέρης.
Για όλους τους δικαιούχους με τις χορηγηθείσες εγκρίσεις (9.378) εάν δεν προλάβουν να ολοκληρώσουν τον τεχνικό και νομικό έλεγχο και δεν τους χορηγηθεί η παράταση, τότε «αποδεσμεύεται το εν λόγω ακίνητο και μπορεί να πωληθεί σε άλλο δικαιούχο, σε κάποιον δηλαδή από τους έχοντες λάβει την προέγκριση (23.875 ) ή θα λάβουν την πολυπόθητη προέγκριση στο άμεσο μέλλον».
Σπίτι μου: Τα νέα κριτήρια με τις αλλαγές
Διπλασιάστηκε μετά τις καταγγελίες, ο προϋπολογισμός για το «Σπίτι μου» κατά 375 εκατομμύρια ευρώ, ανεβάζοντας έτσι κατά 5.000 τον αριθμό των δικαιούχων νέων από 25 έως 39 ετών οι οποίοι μπορούν να πάρουν χαμηλότοκο στεγαστικό δάνειο. Οι αιτήσεις γίνονταν απευθείας στην τράπεζα της επιλογής του εκάστοτε δικαιούχου και στη συνέχεια πηγαίνουν στη ΔΥΠΑ η οποία δίνει και το 75% του δανείου με μηδενικό επιτόκιο.
Για να καλυφθεί το εισοδηματικό κριτήριο δεν θα είναι πλέον απαραίτητο να έχει δηλωθεί εισόδημα 10.000 ευρώ, αλλά θα μπορεί να προσμετρηθεί και το τεκμαρτό εισόδημα στον υπολογισμό. Για παράδειγμα, εάν νέος πολίτης είχε μισθό 5.000 ευρώ από την εργασία του και τεκμαρτό εισόδημα 5.000 ευρώ από παραχώρηση κατοικίας ή από κατοχή αυτοκινήτου, τότε θα μπορεί να λάβει μέρος στο «Σπίτι μου».
Αρχικά οι συμμετέχοντες του προγράμματος μπορούσαν να αγοράσουν σπίτι τουλάχιστον 15 ετών ωστόσο με τη νέα προτεινόμενη ρύθμιση διευκρινίζεται πως τα 15 έτη υπολογίζονται από τον χρόνο έκδοσης της άδειας και όχι από τον χρόνο αποπεράτωσης της κατασκευής. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως οι δικαιούχοι του προγράμματος μπορούν να αποκτήσουν σπίτι και νεότερο από 15 ετών. Το ακίνητο που αποκτάται βρίσκεται εντός οικιστικής περιοχής.