Σούπερ μάρκετ: Την πάτησαν με αυτό που έκαναν – Η μοιραία κίνηση

Σούπερ μάρκετ: Σε ποια τρόφιμα αυξήθηκαν οι τιμές και μειώθηκε η κατανάλωση. Τα νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα, για να διατηρήσουν στα ίδια επίπεδα την κατανάλωση, αναγκάζονται να αυξήσουν περισσότερο τις δαπάνες. Όλες οι εξελίξεις στο xristika.gr.

Μειωμένη από 8% έως 14% παρατηρείται η κατανάλωση πουλερικών στα νοικοκυριά με μισθούς από 750 έως 1450 ευρώ ενώ η δαπάνη αντίστοιχα αυξήθηκε από 2% έως 11%.

Η κατανάλωση του γάλακτος (νωπό πλήρες) μειώθηκε από 18% έως 23% στα ίδια νοικοκυριά ενώ η δαπάνη μειώθηκε πολύ λιγότερο από 7% έως 11%.

Σούπερ μάρκετ: Η έκθεση

Σύμφωνα με τα στοιχεία που αποτυπώνονται στην ενδιάμεση έκθεση του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ για την απασχόληση και την οικονομία 2023, τα έτη 2021-2022 μειώθηκε η κατανάλωση των τροφίμων (κρέας, ψάρι, λαχανικά, τυριά, λάδι) καθώς και ενέργειας στο σύνολο των νοικοκυριών και ιδίως των φτωχότερων.

Ωστόσο όπως επισημαίνει η έκθεση, η μείωση της κατανάλωσης δε στάθηκε ικανή να μειώσει τη δαπάνη των νοικοκυριών, η οποία αντιθέτως αυξήθηκε.

Σούπερ μάρκετ: Η επιβάρυνση στα νοικοκυριά

Ειδικότερα σε σχέση με τα εισοδήματα, παρατηρείται δυσανάλογη επιβάρυνση στα νοικοκυριά, καθώς για εισοδήματα κάτω των 750 ευρώ διαπιστώνεται αύξηση 19% της δαπάνης για το ψωμί, ένα ποσοστό που υποχωρεί στο 11% για την κατηγορία 751 – 1.100 ευρώ, ενώ είναι μόλις 1% για την κατηγορία 1.801 – 2.200 ευρώ.

Αντίστοιχα, στα ζυμαρικά, η κατανάλωση αυξήθηκε κατά 12% σε σχέση με το ποσό που δαπανήθηκε, για εισοδήματα κάτω των 750 ευρώ και μόλις 4% για εισοδήματα από 1.451 – 1.800 ευρώ.

Ως αποτέλεσμα τα νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα, για να διατηρήσουν στα ίδια επίπεδα την κατανάλωση, αναγκάζονται να αυξήσουν περισσότερο τις δαπάνες.

Εάν μάλιστα αυτά τα νοικοκυριά, δεν διαθέτουν αποταμιεύσεις, υποχρεώνονται να περιορίσουν δραστικά την κατανάλωσή τους, γεγονός που συνιστά κρίση αξιοπρεπούς διαβίωσης.

Στην κατηγορία «διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά», ο υψηλός τιμάριθμος συνεχίζει να περιορίζει την αγοραστική δύναμη, ειδικά των νοικοκυριών με χαμηλά εισοδήματα.

Στη συγκεκριμένη κατηγορία παρατηρείται ότι ο υψηλός πληθωρισμός (31,2%) που κατέγραψε την τριετία Δεκέμβριος 2020-Δεκέμβριος 2023 τροφοδοτήθηκε από την αύξηση των τιμών στις κατηγορίες «Έλαια και λίπη» (87,4%) και «Λαχανικά» (35,2%).

Αξιοσημείωτη άνοδος του τιμαρίθμου παρατηρήθηκε και σε άλλα βασικά είδη διατροφής, όπως στα «Γαλακτοκομικά και αυγά» (33,8%), στα «Κρέατα» (31,2%) και στην ομάδα «Ψωμί και δημητριακά» (25,3%).

Σούπερ μάρκετ: Ποια προϊόντα μπαίνουν στο στόχαστρο

Nέες παρεμβάσεις με στόχο να μειωθούν οι τιμές σε ακόμη περισσότερα βασικά αγαθά επεξεργάζεται το υπουργείο Ανάπτυξης.

Σύμφωνα με πληροφορίες της «Η», στο στόχαστρο της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Ανάπτυξης αναμένεται να βρεθούν προϊόντα τα οποία πωλούνται ακριβότερα στην Ελλάδα σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως είναι για παράδειγμα το ελαιόλαδο, το σπορέλαιο, το αλεύρι και ο καφές.

Υπενθυμίζεται ότι την περασμένη Τετάρτη ο υπουργός Ανάπτυξης Κώστας Σκρέκας ανακοίνωσε νέα μέτρα προκειμένου να μειωθούν εντός Μαρτίου οι τιμές στο βρεφικό γάλα, στα φρούτα, τα λαχανικά και τα κρέατα, στα απορρυπαντικά, στα καθαριστικά σπιτιού, στις οδοντόκρεμες, στα αφρόλουτρα, στα σαμπουάν και στις βρεφικές πάνες αλλά και για να αποτραπούν νέες ανατιμήσεις μέσα από την απαγόρευση να πραγματοποιούνται προσφορές και εκπτώσεις σε όσα προϊόντα αυξάνονται οι τιμές.

Από την αποτελεσματικότητα των μέτρων που ανακοινώθηκαν για τον περιορισμό της ακρίβειας στις συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων θα εξαρτηθεί για το εάν θα υπάρξει ανάγκη για νέες ευρύτερες παρεμβάσεις στην αγορά τροφίμων και άλλων βασικών αγαθών. Εξάλλου, ο υπουργός Ανάπτυξης, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο για λήψη νέων μέτρων εφόσον οι νέες παρεμβάσεις δεν φέρουν τα επιθυμητά αποτελέσματα.

Σούπερ μάρκετ: Παθογένειες της ελληνικής αγοράς

Την ίδια στιγμή, σύμφωνα πάντα με πληροφορίες, διερευνώνται συνεχώς μέτρα προκειμένου να διορθωθούν παθογένειες ετών της ελληνικής αγοράς.

Στόχος είναι να υπάρξει μεγαλύτερη διαφάνεια στις εμπορικές συναλλαγές σε όλες τις κατηγορίες προϊόντων που εντοπίζονται στρεβλώσεις, είτε από την Επιτροπή Ανταγωνισμού είτε από τους ελεγκτικούς μηχανισμούς, προκειμένου να μειωθούν αισθητά οι τιμές σε βασικά αγαθά.

Με στόχο την μεγαλύτερη διαφάνεια στις συναλλαγές ανακοινώθηκε την περασμένη η εβδομάδα για παράδειγμα η παρέμβαση για τον περιορισμό της ακρίβειας στα νωπά φρούτα, στα λαχανικά και τα κρέατα για τα οποία προκειμένου να διασφαλισθεί η διαφάνεια στην εφοδιαστική αλυσίδα από το χωράφι στο ράφι, οι προμηθευτές θα είναι υποχρεωμένοι να πωλούν τα προϊόντα τους στα σούπερ μάρκετ, στα μανάβικα και στα κρεοπωλεία σε «καθαρές» τιμές και να επιτρέπεται μόνο πιστωτικό τιμολόγιο έως 3% για επιστροφές προϊόντων ή φύρας.

Σύμφωνα με γνώστες της αγοράς εμπορίας φρούτων και λαχανικών, σήμερα οι παροχές που δίνουν τα σούπερ μάρκετ στους προμηθευτές φτάνουν ακόμη και το 35%, που αφορούν τις επιστροφές ή την φύρα, δηλαδή τα προϊόντα που δεν πωλούνται.

Μάλιστα, ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, σε σύσκεψη που είχε την προηγούμενη εβδομάδα με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης, θέλοντας να στείλει για άλλη μια φορά ένα ηχηρό μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση επισήμανε ότι «η Ελλάδα δεν είναι μπανανία» και πως «ο πληθωρισμός της απληστίας» δεν μπορεί να γίνει αποδεκτός.

Ο κ. Μητσοτάκης, τόνισε επίσης ότι «για κάποιες συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων κάνουμε πια πιο δραστικές παρεμβάσεις, οι οποίες έχουν σκοπό να μειώσουν τελικά τις τιμές στο ράφι.

Διότι έχουμε ένα μοντέλο στην Ελλάδα, όπου έχουμε υψηλές ονομαστικές τιμές και μετά υψηλές εκπτώσεις και πίσω από αυτό το συγκεκριμένο καθεστώς τιμολόγησης τελικά κρύβονται οι υψηλότερες τιμές».

Σούπερ μάρκετ: Μεγάλες αποκλίσεις

Οι σημαντικές αποκλίσεις ανάμεσα στις τιμές που πωλούνται αρκετά προϊόντα στην Ελλάδα σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες αποτυπώνονται κατά καιρούς σε διάφορες έρευνες που βλέπουν το φως της δημοσιότητας.

Σύμφωνα, με την πιο πρόσφατη που διενήργησε το Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών γάλα μακράς διάρκειας σε συσκευασία ενός λίτρου πωλείται στην χώρα μας ακριβότερα (1,78 ευρώ) από όλες τις υπόλοιπες χώρες που αναφέρονται στην έρευνα όπως η Αγγλία (1,27 ευρώ), η Ισπανία (1,13 ευρώ), η Γαλλία (1,63 ευρώ) και η Πορτογαλία (1,04 ευρώ). Αντίστοιχα παραδείγματα υπάρχουν και για αρκετά ακόμη προϊόντα.

Σούπερ μάρκετ: Δείτε τι θα συμβεί στην Ελλάδα τους επόμενους μήνες

Νέα ανησυχητικά μηνύματα για την ακρίβεια. Με άνοδο σε σύγκριση με τον Νοέμβριο έκλεισε τον Δεκέμβριο ο πληθωρισμός, καθώς διαμορφώθηκε σε 3,5%, από 3% ένα μήνα πριν. Όλες οι εξελίξεις στο xristika.gr.

Αν και ο δείκτης τιμών καταναλωτή διαμορφώνεται ήδη από τον Απρίλιο του 2023 σε επίπεδα κάτω του 4%, η εξέλιξη αυτή δεν προκαλεί αισιοδοξία.

Και αυτό διότι ο πληθωρισμός των τροφίμων παραμένει σε υψηλά επίπεδα και κατέγραψε έστω και οριακή αύξηση σε μηνιαία βάση, ενώ την ίδια ώρα οι εξελίξεις στην Ερυθρά Θάλασσα προκαλούν βάσιμες ανησυχίες για νέα αναζωπύρωση του πληθωρισμού σε παγκόσμιο επίπεδο.

Το νέο πολεμικό μέτωπο στη Μέση Ανατολή έχει ήδη εκτοξεύσει στα ύψη τα ναύλα για τη μεταφορά εμπορευματοκιβωτίων από την Ασία στη Βόρεια Ευρώπη, ενώ σε τροχιά ανόδου βρίσκεται και η διεθνής τιμή του πετρελαίου.

Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι μέσα στην εβδομάδα η κυβέρνηση προχώρησε σε νέα δέσμη μέτρων με στόχο τον περιορισμό των πληθωριστικών πιέσεων, διατηρώντας παράλληλα σε ισχύ και τα μέτρα που είχαν ληφθεί έως τώρα, όπως είναι για παράδειγμα το «καλάθι του νοικοκυριού» και το πλαφόν στο περιθώριο μεικτού κέρδους.

Ειδικότερα, σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε η Ελληνική Στατιστική Αρχή, ο δείκτης τιμών καταναλωτή αυξήθηκε τον Δεκέμβριο σε ετήσια βάση κατά 3,5%, ενώ αύξηση σημειώθηκε και σε μηνιαία βάση, κατά 0,1%.

Οι συνεχιζόμενες αυξήσεις τιμών στα τρόφιμα, νωπά και συσκευασμένα, είναι αυτές που κυρίως εμποδίζουν μια ταχύτερη αποκλιμάκωση του πληθωρισμού και ευθύνονται και για τα «σκαμπανεβάσματα» που καταγράφηκαν μέσα στη χρονιά και συγκεκριμένα τον Ιούλιο, τον Αύγουστο, τον Οκτώβριο, με τελευταίο «κρούσμα» τη μεταβολή του δείκτη τον Δεκέμβριο.

Εάν το 2022 ήταν το φυσικό αέριο και το ηλεκτρικό ρεύμα τα αγαθά στα οποία παρατηρούνταν οι υψηλότερες αυξήσεις τιμών, πλέον τα σκήπτρα κρατά το ελαιόλαδο, με την τιμή του να είναι υψηλότερη κατά 58,5%. Κατά 15% είναι αυξημένες οι τιμές στα φρούτα, κατά 14% στα λαχανικά, κατά 12,6% στην κατηγορία «νερό – αναψυκτικά – χυμοί», με τις ανατιμήσεις να αφορούν κυρίως τους χυμούς, κατά 8,4% στα ψάρια, κατά 6,5% στα κρέατα, κατά 7,7% στα ζαχαρώδη, κατά 3,8% στα γαλακτοκομικά και αυγά.

Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι οι τιμές σε βασικά τρόφιμα έχουν αυξηθεί και σε μηνιαία βάση, με το ελαιόλαδο να πωλείται ακριβότερα τον Δεκέμβριο σε σύγκριση με τον Νοέμβριο κατά 4,7%, τα νωπά λαχανικά κατά 5,7%, τα ψάρια κατά 2,2%. Συνολικά ο δείκτης τιμών καταναλωτή στην ομάδα «διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά» κατέγραψε μηνιαία αύξηση 0,3%.

Σε ορισμένα από τα παραπάνω προϊόντα, με πλέον χαρακτηριστικά παραδείγματα το ελαιόλαδο και τους χυμούς, είναι βέβαιο ότι θα καταγραφούν νέες ανατιμήσεις και στα στοιχεία του Ιανουαρίου, δεδομένου ότι ήδη οι προμηθευτές έχουν στείλει τους σχετικούς τιμοκαταλόγους στις αλυσίδες σούπερ μάρκετ.

Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν συνέχιση των ανατιμήσεων και σε μια σειρά άλλων αγαθών και υπηρεσιών, όπως τα ξενοδοχεία και η εστίαση (5,9% σε ετήσια βάση και 0,7% σε μηνιαία), στις υπηρεσίες υγείας και στα φαρμακευτικά προϊόντα (5,5% σε ετήσια βάση), στην εκπαίδευση (3,8%), στα είδη ένδυσης και υπόδησης (2,8% σε ετήσια βάση), στα διαρκή αγαθά – είδη νοικοκυριού (1,9%).

Αν και οι τιμές των καυσίμων –βενζίνης και πετρελαίου κίνησης– βρίσκονται σε χαμηλότερα επίπεδα σε σχέση με τον περυσινό χειμώνα, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο αύξησής τους λόγω της εύφλεκτης κατάστασης στη Μέση Ανατολή.

Η επίθεση βρετανικών και αμερικανικών δυνάμεων σε στρατιωτικούς στόχους των ανταρτών Χούθι στην Υεμένη είχε ως συνέπεια χθες οι διεθνείς τιμές του πετρελαίου, τόσο του Brent όσο και του αμερικανικού αργού, να αυξηθούν κατά 3%.

Την ίδια ώρα, βέβαιες θεωρούνται οι ανατιμήσεις σε σειρά προϊόντων, καθώς η απόφαση των ναυτιλιακών κολοσσών να εκτρέπουν τα πλοία μεταφοράς από τη Διώρυγα του Σουέζ στο Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας στη Νότια Αφρική έχει προκαλέσει κατακόρυφη αύξηση των ναύλων.

Σύμφωνα με έκθεση της S&P Global Market Intelligence, η χρέωση για τη μεταφορά ενός κοντέινερ 40 ποδιών από τη Βόρεια Ασία στην Ευρώπη έχει αυξηθεί κατά 600% σε σχέση με τη χρέωση που υπήρχε όταν ξέσπασε ο πόλεμος Ισραήλ – Χαμάς τον περασμένο Οκτώβριο, φτάνοντας τις 6.000 δολάρια.

Στην εγχώρια αγορά ήδη φτάνουν με καθυστέρηση κάποια εμπορεύματα, ενώ, όπως εκτιμούν στελέχη των επιχειρήσεων που εισάγουν μεγάλο όγκο προϊόντων από την Κίνα και άλλες ασιατικές χώρες, οι επιπτώσεις από τη νέα αυτή διαταραχή στις μεταφορές θα γίνουν πολύ πιο ορατές έπειτα από 15 ημέρες.