Σούπερ μάρκετ: Οργή και αγανάκτιση για τους πολίτες που βλέπουν τα είδη πρώτης ανάγκης να εκτοξεύονται. Η κακοκαιρία, τα προβλήματα της εφοδιαστικής αλυσίδας παγκοσμίως έχουν σοβαρό αντίκτυπο στην αγορά καφέ. Όλες οι εξελίξεις στο xristika.gr.
Στα υψηλότερα επίπεδα της τελευταίας 10ετίας έχουν ανέλθει οι τιμές του καφέ, ενώ οι αναλυτές αναμένουν ότι οι δυσκολίες στην εν λόγω αγορά θα συνεχιστούν και το 2023.
Τα συμβόλαια του καφέ λήξεως Δεκεμβρίου έκλεισαν τη Δευτέρα στα 2,34 δολάρια ανά λίμπρα. Σημειωτέον ότι τον περασμένο Ιούλιο η τιμή βρισκόταν στα 100 σεντς.
Την επόμενη μέρα τα συμβόλαια στη Νέα Υόρκη έφτασαν τα 2,46 δολάρια – τιμή που συνιστά την υψηλότερη τιμή από το 2011, όταν η τιμή του εμπορεύματος ξεπερνούσε τα 3 δολάρια ανά λίμπρα.
Στο μεταξύ, η τιμή αναφοράς της Διεθνούς Ένωσης Καφέ ήταν στα 2,07 δολ/λίμπρα την περασμένη Παρασκευή, άνοδος 85% σε σχέση με έναν χρόνο πριν.
Ο Όλε Χάνσεν, επικεφαλής του τομέα στρατηγικής εμπορευμάτων της Saxo Bank, ανέφερε στο CNBC ότι το τελευταίο 12μηνο συνέβη η τέλεια καταιγίδα από γεγονότα που συνέτειναν στο να δώσουν ώθηση στις τιμές.
Το βασικό ερώτημα για τη μελλοντική πορεία των τιμών είναι πόσες από αυτές τις εξελίξεις θα έχουν δυνητικά μεγάλη διάρκεια, ανέφερε ο ίδιος.
«Νομίζω ότι πρέπει να επικεντρωθούμε σε αυτό που συμβαίνει φέτος στη Βραζιλία, όπου έχει αξιοσημείωτα χαμηλές θερμοκρασίες και παγωνιά που χτύπησε πολλές περιοχές μεγάλης παραγωγής, εώ είχαμε και μια περίοδο ξηρασίας που άφησε τον καρπό του 2022 σε κακή κατάσταση».
Σύμφωνα με τον Χάνσεν, αυτές οι αντίξοες και διαμετρικά αντίθετες καιρικές συνθήκες ίσως επηρεάσουν τις αποδόσεις για το υπόλοιπο του 2021, το 2022 και δυνητικά ακόμα και το 2023.
«Είδαμε τον καφέ να κάνει ράλι γύρω στα 3 δολάρια ανά λίμπρα το 2011, όταν και πάλι υπήρχαν προβλήματα στη Βραζιλία», ανέφερε.
«Αυτά τα νούμερα είναι πραγματικά αυτά που προκαλούν φημολογία στην αγορά για το πότε θα ξαναφτάσουμε σε τέτοια επίπεδα.
Νομίζω ότι έχοντας στο μυαλό μας τη Βραζιλία και αν οι προβλέψεις για τους επόμενους μήνες συνεχίσουν να επιβεβαιώνουν μια επιβράδυνση ή μια μείωση στην παραγωγή, τότε ο κίνδυνος να αυξηθεί κι άλλο η τιμή (του καφέ) είναι απολύτως υπαρκτός».
Μαζί με την κακοκαιρία, τα προβλήματα στον εφοδιασμό παγκοσμίως έχουν σοβαρό αντίκτυπο στην αγορά του καφέ γιατί οι παραγωγοί και οι εταιρείες που ψήνουν τον καρπό για να τον φτιάξουμε ρόφημα και να τον πιούμε εμείς στη συνέχεια, βρίσκονται συχνά σε διαφορετικές χώρες.
Η αβεβαιότητα που υπάρχει στην αγορά πηγάζει από τις εξαγωγές χώρες όπως είναι η Αιθιοπία, η οποία είναι στα πρόθυρα εμφύλιου πολέμου και το Βιετνάμ όπου το τελευταίο διάστημα αυξάνονται τα κρούσματα της Covid-19, γεγονός που μπορεί να πλήξει την παραγωγή.
Στο μεταξύ, ο Μαξιμίλιαν Κόουπστεϊκ, εκτελεστικός διευθυντής ευρωπαϊκών πωλήσεων της Marex, ανέφερε ότι τα τελευταία 5 με 8 χρόνια η προσφορά ερχόταν από δυο βασικές χώρες παραγωγούς καφέ. Τη Βραζιλία και το Βιετνάμ.
Αν υπήρχε κάποιο πρόβλημα σε μια από αυτές τις χώρες, η αγορά πάσχιζε να πείσει κι άλλα κράτη να μπουν στην παραγωγή καφέ. Επισήμανε επίσης ότι χρειάζονται περίπου δύο χρόνια να ανταποκριθεί η αγορά καφέ σε μια αλλαγή στην τιμή.
Πρόσθεσε δε ότι σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του, οι τιμές θα παραμείνουν υψηλές και θα χαρακτηριστούν από έντονη μεταβλητότητα. Σε κάθε περίπτωση, όπως ανέφερε, δεν έχουμε βγει με κανέναν τρόπο από το τούνελ.
Σούπερ μάρκετ: Πού αυξήθηκαν οι τιμές
- Λαχανικά +21%
- Ελαιόλαδο + 19%
- Ηλιέλαιο +30%
- Τυριά +15%
- Ζυμαρικά +13%
- Αρνί – Κατσίκι +18%
- Κοτόπουλο +10%
- Ψάρια +8%
- Αυγά +4%
- Γαλακτοκομικά +5%
- Δημητριακά +4%
- Όσπρια +5%
- Ζάχαρη +5%
- Σοκολάτα +5%
Σούπερ μάρκετ: Παραδείγματα
- Αλεύρι 0,96 ευρώ 1,15 ευρώ
- Μέλι 0,96 ευρώ 1,15 ευρώ
- Φακές 0,96 ευρώ 1,15 ευρώ
Τι συμβαίνει με τη βενζίνη
[Βενζίνη αμόλυβδη – μο πανελλαδικά]
- Οκτώβριος 2020 1,419 ευρώ
- Οκτώβριος 2021 1,765 ευρώ
Παράδειγμα (ρεζερβουάρ 60 λίτρων):
- Οκτώβριος 2020: 85,14 ευρώ
- Οκτώβριος 2021: 105,90 ευρώ
+20,76 ευρώ ανά γέμισμα
Σούπερ μάρκετ: Δείτε τι έχουν κάνει οι αλυσίδες
Παράλληλα, με τα ενεργειακά αποθέματα και τις πρώτες ύλες να αυξάνοντες σε δυσανάλογα ποσοστά , έρχεται δύσκολο… φθινόπωρο για καταναλωτές και επιχειρήσεις, κάτι που έχει αντιληφθεί και προσπαθεί να «μαζέψει» η κυβέρνηση κινούμενη στο να ανακοινώσει αντισταθμιστικά μέτρα.
Ωστόσο, αυξήσεις καταγράφονται ήδη σε φυσικό αέριο, πετρέλαιο και προϊόντα καθημερινότητας, ενώ ανατιμήσεις αναμένονται για το επόμενο χρονικό διάστημα και σε άλλα βασικά είδη των σούπερ μάρκετ, με αποτέλεσμα, οι πελάτες να «κυνηγούν» από τώρα τις προσφορές και να ετοιμάζουν την «καβάντζα» τους…!
Σύμφωνα με πληροφορίες, στη λίστα ανατιμήσεων περιλαμβάνονται τα εξής προϊόντα:
πανάκια καθαρισμού (αύξηση της τάξης 4-25%)
ζυμαρικά (7-23%)
χυμοί (5-15,5%)
ρύζι τζαζμίν (10%)
φέτα (9%)
αφρόλουτρα (7%)
κατεψυγμένα λαχανικά (6%)
τυριά (5,7%)
εσπρέσο (5,5%)
στιγμιαίος καφές (5%)
αλάτι (5%)
κρουασάν (5%)
πουρές (4,5%)
σάλτσες (4,5%)
παιδικές τροφές σε βαζάκια (4,8%)
ελληνικός καφές (4,5%)
αλεύρι (4,5%)
αλουμινόχαρτο (3,5%)
σοκολάτα-κουβερτούρα (3,5%)
βρεφικό γάλα (3%)
χλωρίνη (3%)
κέτσαπ, μουστάρδες, μαγιονέζες (3%)
τσάι (3%)
χαρτί υγείας (3%)
γάλα εβαπορέ (3%)
κρεμοσάπουνο (2,5%)
τοματοειδή (2,5%)
δημητριακά (2,5%)
ροφήματα (2,5%)
εισαγόμενα νερά (2-4%)
ζωοτροφές (1,5-5%)
Σούπερ μάρκετ: Τι δείχνουν τα στοιχεία για την ακρίβεια
Προς το παρόν, σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, οι μεγαλύτερες ανατιμήσεις εμφανίζονται σε βασικά τρόφιμα, όπως είναι τα έλαια, τα κρέατα, τα ψάρια, τα φρούτα, τα λαχανικά, τα τυριά, οι μαργαρίνες.
Ενδεικτικά οι μεγαλύτερες ανατιμήσεις σε σχέση με πέρυσι, όπως εμφανίζονται στην τελευταία έρευνα για το Δείκτη Τιμών Καταναλωτή το μήνα Ιούλιο, έγιναν: φυσικό αέριο 72,32%, πετρέλαιο κίνησης 20,25%, βενζίνη 16,8%, άλλα βρώσιμα έλαια 16,32%, αρνί και κατσίκι 13,21%, νωπά λαχανικά 8%, νωπά ψάρια 6,58%, νωπά φρούτα 5,19%, φρέσκα θαλασσινά 4,39%, τυριά 3,54%, μαργαρίνη και άλλα φυτικά λίπη 3%, ελαιόλαδο 2,61%, πίτσες και πίτες 2,08%, ζυμαρικά 1,83%, παιδικές τροφές 1,73%, κατεψυγμένα ψάρια 1,73%, αλεύρι 1,69%, πατάτες 1,21%.
Τον κύκλο των αυξήσεων δεν δίστασαν μάλιστα να ανοίξουν οι πολυεθνικές εταιρείες, μιλώντας ανοικτά για εντεινόμενες πληθωριστικές πιέσεις.
Η Coca Cola έχει προχωρήσει ήδη σε ανατιμήσεις, το ίδιο και η Nestle η οποία εκτιμά ότι ως το τέλος της χρονιάς οι μεσοσταθμικές αυξήσεις που θα έχει επιβάλει στα προϊόντα της θα φθάνουν το 4%. Απ’ τις τελευταίες ενδιάμεσες οικονομικές εκθέσεις τους δείχνουν ότι την ίδια προσέγγιση θα ακολουθήσουν Unilever και Reckitt Benckiser διεθνώς προκειμένου να διοχετεύσουν μέρος του αυξημένου κόστους που αντιμετωπίζουν στους καταναλωτές.
Πρόσφατα τόσο η Pepsico όσο και η Heineken προειδοποιούσαν πως η μεγαλύτερη πίεση που θα δεχθούν απ’ την άνοδο των πρώτων υλών θα είναι μέσα στους επόμενους μήνες, γεγονός που αφήνει ανοικτό το παράθυρο νέων προσαρμογών στους τιμοκαταλόγους τους στο τέλος της χρονιάς. Επίσης μεγαλύτερες πληθωριστικές πιέσεις κατά τους επόμενους μήνες βλέπουν η Danone και η General Mills.
Το κύμα των ανατιμήσεων θα επηρεάσει και τον οικιακό εξοπλισμό και τα έπιπλα και τις λευκές συσκευές και τα είδη τεχνολογίας και την ένδυση και υπόδηση.
Σούπερ μάρκετ: Παγκόσμιο φαινόμενο το ράλι!
Την ίδια ώρα, σύμφωνα με μετρήσεις του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών αυξήσεις παρατηρήθηκαν και σε άλλα είδη όπως η φέτα, το γιαούρτι, τα αυγά. Ωστόσο σύμφωνα με τις εκτιμήσεις το συνολικό ποσοστό αύξησης στον οικογενειακό προϋπολογισμό συγκρατήθηκε στο 0,7%, καθώς εξισορροπήθηκε από προϊόντα σε προσφορά.
Όπως ανέφερε ο πρόεδρος του ΙΕΛΚΑ, Κωνσταντίνος Μαχαίρας, στον enikos.gr «οι ανατιμήσεις αφορούν σε ολόκληρη την Ευρώπη καθώς ανεβαίνουν οι πρώτες ύλες». Σύμφωνα με τον ίδιο, έχουμε «μεσοσταθμικές αυξήσεις 5%-6% εφέτος και το λιανεμπόριο έως τώρα έχει απορροφήσει ένα 4% και στην τελική τιμή του προϊόντος έχει… περάσει ένα 2%. Με το που άνοιξαν έξω οι αγορές, ήρθαν και οι ανατιμήσεις. Είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο και όχι ελληνικό».
Ο Γιώργος Λεχουρίτης, πρόεδρος του ΙΝΚΑ, βλέπει ωστόσο πιο μόνιμα χαρακτηριστικά στις ανατιμήσεις, οι οποίες όπως είπε ξεκίνησαν από τον Ιανουάριο.
Όπως είπε σε συνέντευξή του στο OPEN το μπαράζ ανατιμήσεων παρατηρείται σχεδόν σε όλα τα προϊόντα από τα μακαρόνια και όσπρια μέχρι το λάδι και το ρύζι. Μάλιστα, επεσήμανε ότι οι ανατιμήσεις είναι μεγάλες εάν αναλογιστεί κανείς δεν υπάρχει καμιά αύξηση στις αποδοχές των εργαζομένων και στις συντάξεις.
Στο ερώτημα εάν συνδέονται οι ανατιμήσεις με το κύμα της πανδημίας ο πρόεδρος του ΙΝΚΑ σημείωσε ότι δεν υπάρχει καμιά συσχέτιση της πανδημίας με τις αυξήσεις στον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα και στα προϊόντα που φτάνουν στα ράφια του σούπερ μάρκετ.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΙΝΚΑ, «αυτό που επικαλούνται για παράδειγμα οι πωλητές λαϊκών αγορών ότι πήγαιναν κάθε 15 ημέρες και ότι μειώθηκαν οι πάγκοι, γι’ αυτό και αυξήθηκαν οι τιμές, δεν ισχύει για τα σούπερ μάρκετ, καθώς αυτά δεν έκλεισαν καθ’ όλη τη διάρκεια της πανδημίας.
Όταν θέλουμε να δικαιολογήσουμε τις αυξημένες τιμές προϊόντων, βρίσκουμε δικαιολογίες. Θεωρούμε λοιπόν ως ΙΝΚΑ ότι πολλές επιχειρήσεις βρίσκουν δικαιολογίες για να αυξάνουν τις τιμές των προϊόντων. Η αύξηση των τιμών πρώτων υλών επηρεάζει τις τελικές τιμές αλλά δεν δικαιολογούνται τέτοιου είδους αυξήσεις.
Παράλληλα ενώ μειώθηκε ο ΦΠΑ από το 24% στο 13% θα περιμέναμε και γενικότερη μείωση τιμών στα προϊόντα, ωστόσο αυτές δεν μειώθηκαν, παρέμειναν σταθερές ή ίσως και να αυξήθηκαν σε ορισμένες περιπτώσεις».
Την ίδια στιγμή ο πλανήτης βιώνει μία οξεία επισιτιστική κρίση. Συγκεκριμένα, σχεδόν 20 εκατ. επιπλέον άνθρωποι προστέθηκαν στους πληγέντες των επισιτιστικών κρίσεων στη διάρκεια της περσινής χρονιάς, ενώ οι προοπτικές για το άμεσο μέλλον φαντάζουν εξίσου δυσοίωνες, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Δίκτυο Κατά των Επισιτιστικών Κρίσεων (GNAFC).