Σούπερ μάρκετ: Προβληματισμός για το καλάθι του νοικοκυριού, αν και η εικόινα στα Σούπερ μάρκετ είναι καλύτερη αυτή την εβδομάδα. Ποια προϊόντα όντως μειώθηκαν και ποια παραμένουν στο… θεό. Όλες οι εξελίξεις στο xristika.gr.
Ο «ανταγωνισμός του φυλλαδίου» μεταξύ των Σούπερ Μάρκετ πλέον περνά στο «καλάθι του νοικοκυριού» καθώς το τελευταίο εξελίσσεται σε ένα δυναμικό εργαλείο προβολής προσφορών.
Είναι χαρακτηριστικό πως σε αρκετές περιπτώσεις οι τιμές προϊόντων της λίστας διορθώνονται σχεδόν άμεσα από αρκετές αλυσίδες ακόμα και λίγες ώρες μετά τη γνωστοποίηση τους.
Ήδη, σύμφωνα με πληροφορίες, σήμερα το πρωί αναμένεται να φανούν αλλαγές σε τιμές, προϊόντων, τις οποίες έχουν υποβάλει στην πλατφόρμα e καταναλωτής δύο απ’ τις μεγαλύτερες αλυσίδες της χώρας. Κάτι το οποίο συνέβη και τις δύο προηγούμενες εβδομάδες.
Ενδεικτικά, την περασμένη εβδομάδα υπήρξαν αλλαγές στις τιμές συνολικά 50 προϊόντων από τρεις αλυσίδες σούπερ μάρκετ, εξαιρουμένων των αντικαταστάσεων στις οποίες προέβησαν (κυρίως σε προϊόντα γάλακτος που αντιμετωπίζουν πρόβλημα επάρκειας).
Σημειώνεται πως η ισχύουσα ρύθμιση δίνει το δικαίωμα στις αλυσίδες να αλλάξουν τις τιμές στα προϊόντα που έχουν δηλώσει μόνο στην περίπτωση μειώσεων.
Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς η χρονική στιγμή των αλλαγών σήμερα διόλου τυχαία είναι, αφού κάθε Πέμπτη οι περισσότερες αλυσίδες σούπερ μάρκετ παρουσιάζουν στο καταναλωτικό κοινό το εβδομαδιαίο φυλλάδιο των προσφορών στο οποίο περιλαμβάνονται και τα προϊόντα του «καλαθιού του νοικοκυριού».
Με δεδομένο ότι ήδη γνωρίζουν τις προθέσεις του ανταγωνισμού μέσα απ’ τις λίστες που κοινοποιούνται μία μέρα πριν, προχωρούν όπου μπορούν σε διορθωτικές κινήσεις ώστε να «κλειδώσουν» στα φυλλάδια τους την καλύτερη δυνατή προσφορά.
Ως επί το πλείστον αυτό έχει καταγραφεί σε προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας στα οποία οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ διαθέτουν μεγαλύτερο έλεγχο στο κόστος και μεγαλύτερο περιθώριο κέρδους.
Γενικά πάντως όπως φάνηκε και απ’ τα επίσημα στατιστικά στοιχεία που κοινοποίησε χθες το υπ. Ανάπτυξης ο ανταγωνισμός φαίνεται να λειτουργεί με φόντο τα προϊόντα του «καλαθιού» παρά το γεγονός ότι με τη γενικότερη ακρίβεια που υπάρχει το καταναλωτικό κλίμα δεν βελτιώνεται.
Συγκεκριμένα το υπ. Ανάπτυξης ανακοίνωσε πως σε σύγκριση της λίστας κάθε σούπερ μάρκετ για την τρέχουσα εβδομάδα με αυτή την περασμένης, σε σύνολο 816 προϊόντων που είναι απολύτως συγκρίσιμα:
-Η τιμή μειώθηκε στα 186, ποσοστό 22%,
-η τιμή παρέμεινε σταθερή στα 555, ποσοστό 69%, και
-η τιμή αυξήθηκε – ελαφρά στις περισσότερες περιπτώσεις – σε 75, ποσοστό 9%.
Σούπερ μάρκετ: Συνεχίζουν τα αιτήματα για ανατιμήσεις
Την ίδια ώρα πάντως το πληθωριστικό σπιράλ δεν λέει να ανακοπεί όσο παραμένει στα ύψη το ενεργειακό κόστος, οι πρώτες και βοηθητικές ύλες και τα μεταφορικά.
Μάλιστα στελέχη αλυσίδων λένε πως ο ρυθμός γνωστοποίησης ανατιμήσεων εκ μέρους των προμηθευτών τους εξακολουθεί να είναι δυναμικός.
Κάτι που παραδέχθηκε την περασμένη Δευτέρα και ο νέος διευθύνων σύμβουλος της ΑΒ Βασιλόπουλος κ. Νίκος Λαβίδας στην πρώτη του δημόσια εμφάνιση.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της αγοράς οι περισσότερες ανατιμήσεις θα ενεργοποιηθούν είτε μέσα στην εορταστική περίοδο ή με την αλλαγή του χρόνου σε μία ευρεία γκάμα προϊόντων.
Σούπερ μάρκετ: Αυτό είναι κοροΐδία – Έξαλλοι οι καταναλωτές με αυτό που είδαν στα ράφια
Ενδιαφέροντα πορίσματα σχετικά με την εφαρμογή του μέτρου του καλαθιού του νοικοκυριού, προκύπτουν από το Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) για την κατάσταση που επικρατεί στα Σούπερ μάρκετ.
Τέσσερις στους 10 καταναλωτές έχουν αγοράσει στα Σούπερ μάρκετ προϊόντα από το καλάθι του νοικοκυριού την πρώτη εβδομάδα λειτουργίας του μέτρου. Το κοινό που επιλέγει το καλάθι έχει 12% χαμηλότερη εβδομαδιαία δαπάνη. Με το “καλάθι” εντείνεται ο ανταγωνισμός αφού 1 στους 7 καταναλωτές επισκέφθηκε διαφορετικό σουπερμάρκετ, ενώ 1 στους 2 καταναλωτές αναμένει και άλλους κλάδους να ενταχθούν στο μέτρο.
Τα παραπάνω προκύπτουν από την κυλιόμενη έρευνα καταναλωτών σε σχέση με θέματα της επικαιρότητας, που πραγματοποιεί το Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) για όσα συμβαίνουν στα Σούπερ μάρκετ.
Η τελευταία έρευνα πραγματοποιήθηκε την εβδομάδα 8 έως 11 Νοεμβρίου 2022 και αφορούσε ανάμεσα σε άλλα θέματα το καλάθι του νοικοκυριού για την πρώτη εβδομάδα λειτουργίας του.
Ένα από τα σημαντικότερα θέματα της επικαιρότητας είναι η νέα πρωτοβουλία του Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων και των Αλυσίδων σουπερμάρκετ για το «καλάθι του νοικοκυριού».
Όπως καταγράφεται , το πρώτο 10ήμερο της λειτουργίας αυτής της πρωτοβουλίας, το 39% του κοινού δηλώνει ότι αγόρασε έστω μία φορά κάποιο προϊόν από το καλάθι.
Το 15% έχει πραγματοποιήσει 1 επίσκεψη, το 11% 2 επισκέψεις, το 7% 3 επισκέψεις και το υπόλοιπο 6% 4 επισκέψεις ή περισσότερες.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι αν και η πλειοψηφία του κοινού δεν έχει αγοράσει κάποιο προϊόν από το καλάθι, ένα μεγάλο ποσοστό έχει προσεγγίσει τουλάχιστον δοκιμαστικά την πρωτοβουλία τις πρώτες 7- 10 ημέρες που υλοποιείται.
Άρα αναμένεται αυτά τα ποσοστά να αυξηθούν στο μέλλον.
Όπως φαίνεται το κοινό που επέλεξε τις πρώτες 7-10 ημέρες της πρωτοβουλίας να αγοράσει κάποιο ή κάποια από τα προϊόντα από το καλάθι του νοικοκυριού έχει 12% χαμηλότερη εβδομαδιαία δαπάνη στο σουπερμάρκετ, 81,65€ έναντι 93,35€ του συνόλου.
Αυτό αποδίδεται στην τάση το καλάθι να επιλέγεται κυρίως από καταναλωτές με μεγαλύτερη εισοδηματική ανάγκη, οι οποίοι έχουν χαμηλότερες δαπάνες στο Σουπερ μάρκετ.
Δεν υπάρχουν ακόμα επαρκή στοιχεία που να υποστηρίζουν σχέση αιτίου-αιτιατού ανάμεσα στη χρήση του καλαθιού και τη μειωμένη εβδομαδιαία δαπάνη, κάτι που ενδεχομένως να προκύψει σε επόμενα ευρήματα μελετών.
Παρά τις μικρές διαφορές η διείσδυση του καλαθιού φαίνεται προς το παρόν να είναι μεγαλύτερη στην Αττική 42% έναντι της Θεσσαλονίκης 38% και της υπόλοιπης Ελλάδας 37%.
Όσον αφορά τις αγοραστικές τάσεις, 4, 18% του κοινού επισκέφθηκε κάποιο κατάστημα σουπερμάρκετ διαφορετικό από το συνηθισμένο του προκειμένου να βρει προϊόντα από το καλάθι του νοικοκυριού.
Το στοιχείο αυτό είναι υγιές για τον ανταγωνισμό στον κλάδο, δείχνει ότι υπάρχουν επιπλέον κίνητρα για τον ανταγωνισμό στην αγορά και ότι η κινητικότητα του καταναλωτικού κοινού το επόμενο διάστημα αναμένεται να ενταθεί.
-Οι απόψεις για τη χρησιμότητα του καλαθιού είναι μικτές. Μόνο το 22%, δηλώνει ότι είναι μια θετική πρωτοβουλία (το ποσοστό αυτό αυξάνεται σε 30% όσων έχουν αγοράσει από το καλάθι), αλλά συγχρόνως το 56% δηλώνει ότι πρέπει να ενταχθούν και άλλοι κλάδοι στο καλάθι.
– Το 51% δηλώνει ότι απαιτείται πολύς χρόνος προκειμένου να κάνει τις αγορές του, κάτι το οποίο είναι μία πραγματικότητα που ήδη καταγραφόταν στο παρελθόν για τους καταναλωτές που κυνηγούν τις προσφορές.
Οι έρευνες του ΙΕΛΚΑ για το καλάθι του νοικοκυριού αναμένεται να συνεχιστούν και το επόμενο διάστημα με περισσότερα στοιχεία.
Σούπερ μάρκετ: Νέες αλλαγές στο «καλάθι του νοικοκυριού»
Όπως προανήγγειλε ο Άδωνις Γεωργιάδης, θα υπάρξει μια νέα Κοινή Υπουργική Απόφαση με στόχο να υπάρξουν διορθώσεις στο καλάθι του νοικοκυριού σε δύο επίπεδα:
-καλύτερη σήμανση
-επάρκεια προϊόντων
Αυτό που παρατηρήθηκε, δηλαδή, ήταν ότι ενώ σε ορισμένες αλυσίδες σούπερ μάρκετ οι ταμπέλες για το καλάθι του νοικοκυριού ήταν μεγάλες και ευκρινείς, σε άλλες ήταν μικρότερες και δυσδιάκριτες.
Παράλληλα παρατηρήθηκε το φαινόμενο λόγω της αυξημένης προτίμησης των καταναλωτών για το «καλάθι του νοικοκυριού» σε αρκετές περιπτώσεις ράφια με τα προϊόντα που περιλαμβάνονται σε αυτό να μένουν άδεια ή τα προϊόντα να αντικαθίστανται με ομοειδή που όμως έχουν αυξημένη τιμή.
Κατά πληροφορίες στην ΚΥΑ θα ορίζεται ότι σε περίπτωση που ράφι με προϊόν από το «καλάθι του νοικοκυριού» αδειάζει τότε αυτό θα αντικαθίσταται αν όχι με το ίδιο, με ομοειδές που θα είναι φτηνότερο ή τουλάχιστον θα έχει την ίδια τιμή.
Ο Άδωνις Γεωργιάδης ανακοίνωσε, επίσης, ότι από την Τετάρτη, ημέρα κατά την οποία θα πρέπει στην ειδική ιστοσελίδα e-katanalotis.gov.gr/householdBasket να αναρτηθούν οι νέοι κατάλογοι από τις 13 αλυσίδες σούπερ μάρκετ.
To υπουργείο Ανάπτυξης ετοιμάζεται, επίσης, να προχωρήσει και στη δημιουργία ενός «καλαθιού» για «τους συμπολίτες μας, με ειδικές διατροφικές ανάγκες», όπως δήλωσε ο αναπληρωτής υπουργός Ανάπτυξης, Νίκος Παπαθανάσης.
Ο κ. Παπαθανάσης ρωτήθηκε και για το ενδεχόμενο επέκτασης του μέτρου και σε άλλους κλάδους και απάντησε ότι «είναι προαιρετικό, ο καθένας μπορεί να φτιάξει ένα “καλάθι”, δεν μπορούμε να υποχρεώσουμε αλυσίδες μικρότερες, έχουν άλλα μεγέθη».
Συμπλήρωσε, τέλος, πως το υπουργείο Ανάπτυξης έχει έρθει σε επαφή με αρτοποιεία και κρεοπωλεία με τους επιχειρηματίες να είναι θετικοί στη σκέψη, ωστόσο αναμένουν να δουν την εξέλιξη του μέτρου.
Καλάθι του νοικοκυριού: Η λίστα του σούπερ μάρκετ με τα 51 προϊόντα
PYZI
Ρύζι τύπου «Καρολίνα» μακρύκοκκο
ΨΩΜΙ
Ψωμί για τοστ
Ψωμί φραντζόλα
Φρυγανιές
ΖΥΜΑΡΙΚΑ
Μακαρόνια
XOIPINO
Συσκευασμένα
ΠΟΥΛΕΡΙΚΑ
Συσκευασμένα
ΑΛΛΑΝΤΙΚΑ
Γαλοπούλα ή/και πάριζα
ΨAPIA KATEΨΥΓΜΕΝΑ
Ένα τουλάχιστον προϊόν
ΓΑΛΑ ΝΩΠΟ ΠΛΗΡΕΣ
Γάλα φρέσκο πλήρες
ΓΑΛΑ ΝΩΠΟ ΜΕ ΜΕΙΩΜΕΝΑ ΛΙΠΑΡΑ
Γάλα φρέσκο χαμηλά λιπαρά <2%
ΓΑΛΑ ΔΙΑΤΗΡΗΜΕΝΟ
Γάλα εβαπορέ
ΓIAOYPTΙ
Γιαούρτι από γάλα αγελάδος χωρίς γεύσεις
Γιαούρτι από γάλα αγελάδος χωρίς γεύσεις (Χαμηλά λιπαρά <2%)
TYPIA
Φέτα
Γκούντα
Τυρί με Χαμηλά Λιπαρά
ΑΛΛΑ ΕΙΔΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ
Χυμός τομάτας διατηρημένος
AYΓA
Κλωβοστοιχίας και Αχυρώνα
ΜΑΡΓΑΡΙΝΗ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΦΥΤΙΚΑ ΛΙΠΗ
Μαργαρίνες
ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ
Παρθένο ελαιόλαδο
ΑΛΛΑ ΒΡΩΣΙΜΑ ΕΛΑΙΑ
Ηλιέλαιο
ΛAXANIKA KATEΨΥΓΜΕΝΑ
Τουλάχιστον ένα, από αρακάς, μπάμιες, φασολάκια κατεψυγμένα
ZAXAPH
Λευκή ζάχαρη
ΠΑΙΔΙΚΕΣ ΤΡΟΦΕΣ
Παιδικές τροφές (φόρμουλα μωρών)
Παιδικές τροφές (γάλα βρεφικής ηλικίας)
ΚΑΦΕΣ
Ελληνικός καφές
Στιγμιαίος καφές
Γαλλικός καφές
ΤΣΑΪ-ΧΑΜΟΜΗΛΙ
Τσάι ή Χαμομήλι
KAKAO ΚΑΙ ΣΟΚΟΛΑΤΑ ΣΕ ΣΚΟΝΗ
Κακάο σε σκόνη
ΑΛΕΥΡΙ
Αλεύρι για όλες τις χρήσεις
ΟΣΠΡΙΑ
Τουλάχιστον ένας τύπος
ΧΥΜΟΙ ΦΡΟΥΤΩΝ
Χυμός πορτοκάλι
ΕΙΔΗ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ
Απολυμαντικά χεριών και αντισηπτικά
Απορρυπαντικά πλυντηρίου (υγρά και σε σκόνη – όχι ταμπλέτες)
Απορρυπαντικά για σφουγγάρισμα και καθαρισμό επιφανειών – χλωρίνες
Απορρυπαντικά πιάτων για πλύσιμο στο χέρι
Χαρτί κουζίνας
ΕΙΔΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ
Οδοντόκρεμες
Χαρτί υγείας
Σερβιέτες
Ταμπόν
Σαμπουάν
Σαπούνια σε στερεή κατάσταση
Πάνες ακράτειας
ΕΙΔΗ ΓΙΑ ΜΩΡΑ
Πάνες για μωρά
Είδη ατομικής υγιεινής για μωρά (μωρομάντηλα)
Είδη ατομικής υγιεινής για μωρά (σαμπουάν)
ΤΡΟΦΕΣ ΓΙΑ ΚΑΤΟΙΚΙΔΙΑ ΖΩΑ
Τροφή για σκύλους
Τροφή για γάτες
Σούπερ μάρκετ: Καλάθι μέχρι τον Μάρτιο – Τι προβλέπει η ρύθμιση
Η σχετική ρύθμιση επισημοποιεί ότι το «καλάθι του νοικοκυριού» θα έχει διάρκεια τουλάχιστον πέντε μηνών, δηλαδή μέχρι και τον Μάρτιο 2023.
Σύμφωνα με την τροπολογία, οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ και τα καταστήματα που θα αμελούν ή θα καθυστερούν να αποστέλλουν τον κατάλογο προϊόντων, ώστε να αναρτάται στο e-katanalotis, θα επιβαρύνονται με πρόστιμο ύψους 5.000 ευρώ για κάθε ημέρα καθυστέρησης.
Οι επιχειρήσεις υπεραγορών τροφίμων και άλλων προϊόντων που ασκούν δραστηριότητες λιανικής πώλησης (σούπερ μάρκετ), των οποίων συνολικός ετήσιος κύκλος εργασιών υπερβαίνει τα ενενήντα εκατομμύρια (90.000.000) ευρώ ετησίως, βάσει των οικονομικών καταστάσεων αμέσως προηγούμενης, από έναρξη ισχύος του παρόντος, διαχειριστικής περιόδου, αποστέλλουν Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, ανά τακτά χρονικά διαστήματα, κατάλογο καταναλωτικών προϊόντων («καλάθι του νοικοκυριού») που είναι απαραίτητα για αξιοπρεπή διαβίωση.
Ειδικότερα, οι υπόχρεοι παρ. 1 εντάσσουν ένα (1) τουλάχιστον προϊόν από κάθε κατηγορία προϊόντων που περιλαμβάνεται καλάθι του νοικοκυριού και διαθέτουν προσιτή τιμή, ιδίως συγκριτικά τα υπόλοιπα προϊόντα ίδιας κατηγορίας, ενημερώνοντας τους καταναλωτές, που προσέρχονται στα φυσικά ή ψηφιακά καταστήματά τους, ως προς τη σύνθεση του «καλαθιού του νοικοκυριού» που προτείνουν. Η ενημέρωση αυτή γίνεται κάθε πρόσφορο μέσο, ιδίως λίστες, φυλλάδια και ειδική σήμανση επί των προϊόντων ή του χώρου πώλησής τους.
Ο κατάλογος των προϊόντων που συμμετέχουν στο «καλάθι του νοικοκυριού» και οι τιμές τους διαμορφώνονται ελεύθερα από τις επιχειρήσεις, τηρουμένου του άρθρου 58 του ν. 4818/2021 (Α’ 124), περί αθέμιτης κερδοφορίας. Τα προϊόντα που εντάσσονται στο «καλάθι του νοικοκυριού» ελέγχονται, κατά προτεραιότητα, από τις αρμόδιες ελεγκτικές αρχές ως προς συμμόρφωση με την ανωτέρω διάταξη.
Τα προϊόντα του καταλόγου μπορούν να διαφοροποιούνται κάθε φορά που αποστέλλεται από τους υπόχρεους κατάλογος προς Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
Κατάλογο προϊόντων που εντάσσονται «καλάθι του νοικοκυριού» μπορούν να αποστέλλουν και επιχειρήσεις που δεν εντάσσονται στους υπόχρεους της παρ. 1. Οι ως άνω επιχειρήσεις, εφόσον αποστείλουν κατάλογο προϊόντων, καθίστανται υπόχρεοι τήρησης του παρόντος μέχρι λήξη ισχύος του, και ελέγχονται, κατά προτεραιότητα, από τις αρμόδιες ελεγκτικές αρχές ως προς συμμόρφωσή τους με το άρθρο 58 του ν. 4818/2021 περί αθέμιτης κερδοφορίας.
Η μη αποστολή καταλόγου προϊόντων ή η ελλιπής αποστολή καταλόγου προϊόντων από τους υπόχρεους τιμωρείται με διοικητικό πρόστιμο ύψους χιλιάδων (5.000) ευρώ για κάθε ημέρα καθυστέρησης αποστολής πλήρους καταλόγου.
Με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων καθορίζονται οι κατηγορίες των προϊόντων που εντάσσονται «καλάθι του νοικοκυριού», η συχνότητα αποστολής του καταλόγου προϊόντων από τους υπόχρεους, οι αρμόδιες για επιβολή των κυρώσεων της παρ. 5 αρχές, η διαδικασία ελέγχων, η διαδικασία είσπραξης των προστίμων και κάθε άλλο ειδικότερο ζήτημα που αφορά στην εφαρμογή του παρόντος.
Το παρόν ισχύει μέχρι 31η Μαρτίου 2023.