«Σκάνδαλο» με τους λογαριασμούς ρεύματος: Δείτε τι έχει συμβεί

Λογαριασμοί ρεύματος: Εκνευρισμός στους πολίτες από τους υπέρογκους λογαριασμούς ρεύματος που φτάνουν στα νοικοκυριά. «Πόλεμος»  της ΡΑΕ με τις εταιρείες παροχής ρεύματος με τους καταναλωτές να παρακολουθούν τις εξελίξεις με αγωνία. Όλες οι εξελίξεις στο xristika.gr.

Η ΡΑΕ είχε αρχίσει από τον Ιούνιο μια προσπάθεια να προστατεύσει τους καταναλωτές από τις μεγάλες αυξήσεις στις τιμές χονδρικής, οι οποίες αναπόφευκτα θα φθάσουν στους λογαριασμούς των περισσότερων καταναλωτών, εκτός από όσους έχουν επιλέξει προγράμματα σταθερής χρέωσης, χωρίς ρήτρες αναπροσαρμογής με βάση τις τιμές χονδρικής.

Οι πάροχοι ρεύματος επιχειρούν με μεγάλες διαφημιστικές εκστρατείες, όπου κατά κανόνα προβάλλουν τις εκπτώσεις έγκαιρης εξόφλησης, να μεταφέρουν όσο περισσότερους καταναλωτές μπορούν σε πακέτα σύνδεσης που περιλαμβάνουν ρήτρες χονδρικής, καθώς σε αντίθετη περίπτωση θα επιβαρυνθούν οι ίδιες από την αύξηση των τιμών.

Παράλληλα, οι πάροχοι προσπαθούσαν να καθυστερήσουν τη ρυθμιστική παρέμβαση της ΡΑΕ, αναβάλλοντας την αποστολή στοιχείων που είχαν ζητηθεί από την Αρχή σχετικά με τις ρήτρες χονδρικής των λογαριασμών τους.

Η μόνη αλλαγή που είχε γίνει από την παρέμβαση της Αρχής ήταν η απόφαση της διοίκησης της ΔΕΗ να αφαιρέσει από τον Αύγουστο από τα τιμολόγιά της την αδιαφανή και δυσνόητη ρήτρα Co2 και να την αντικαταστήσει με μια ρήτρα ανάλογη με τις ρήτρες χονδρικής που εφαρμόζουν όλες οι εταιρείες.

Η ΔΕΗ διατηρεί, όπως έχει τονίσει ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος, Γ. Στάσσης, και πρόγραμμα σταθερών χρεώσεων για όσους καταναλωτές επιθυμούν να το επιλέξουν, δηλαδή χωρίς ρήτρα χονδρικής.

Παρά το παιχνίδι καθυστερήσεων που έπαιξαν οι πάροχοι, η ΡΑΕ επέσπευσε την παρέμβασή της, καθώς διαπιστώνει ότι οι επόμενοι λογαριασμοί θα είναι πολύ φουσκωμένοι, δεδομένου ότι ένας συνδυασμός μόνιμων και συγκυριακών παραγόντων (καιρικές συνθήκες, υψηλές τιμές των ρύπων, αυξημένες τιμές φυσικού αερίου) κρατούν σε πολύ υψηλά επίπεδα τις τιμές χονδρικής, που ήδη έκαναν άλμα 32% τον Ιούνιο σε σχέση με τον Μάιο.

Η ΡΑΕ ενημέρωσε τους παρόχους σε τηλεδιάσκεψη, αυτή την Παρασκευή, για τις βασικές παραμέτρους της ρυθμιστικής παρέμβασή της, την οποία σκοπεύει να θέσει σε δημόσια διαβούλευση το αμέσως επόμενο διάστημα.

Οι πάροχοι αντιδρούν έντονα και, σύμφωνα με πληροφορίες, έχουν αρχίσει εκστρατεία lobbying στο παρασκήνιο, προς τη ΡΑΕ αλλά και την κυβέρνηση, με σκοπό να αναθεωρηθούν οι προτάσεις αυτές πριν φθάσουν να εκτεθούν σε διαβούλευση, οπότε θα είναι μικρά και τα περιθώρια αλλαγών.

Οι προτάσεις για παρέμβαση της ΡΑΕ εκτείνονται κυρίως σε τέσσερα πεδία:

Επιβολή πλαφόν 30% στις διακυμάνσεις των τιμολογίων ρεύματος από μήνα σε μήνα, οι οποίες μπορεί να προκληθούν από τις αυξήσεις των τιμών χονδρικής και την ενεργοποίηση των σχετικών ρητρών.

Στόχος της ΡΑΕ είναι να δημιουργήσει ένα περιβάλλον προστασίας των καταναλωτών από εντελώς ακραίες διακυμάνσεις, που θα προκαλούσαν κοινωνική δυσφορία και σοβαρά οικονομικά προβλήματα στους οικονομικά ασθενέστερους καταναλωτές.

Από την άλλη πλευρά, όμως, η επιβολή πλαφόν σημαίνει ότι, εάν σε ένα μήνα οι αυξήσεις, με βάση τη διακύμανση των τιμών χονδρικής, είναι μεγαλύτερες από 30%, τη διαφορά θα κληθούν να επωμισθούν οι πάροχοι, επιβαρύνοντας τα οικονομικά τους αποτελέσματα. Από την πλευρά της ΡΑΕ λέγεται, πάντως, ότι δεν είναι δυνατόν να περνά στον καταναλωτή όλος ο κίνδυνος από τις μεταβολές των χονδρικών τιμών.

Κατάργηση των πάγιων χρεώσεων, οι οποίες είναι κατάλοιπο παλαιότερων εποχών και δεν συνάδουν με τις σημερινές συνθήκες της αγοράς, όπου οι τιμές του ρεύματος διαμορφώνονται καθημερινά σε χρηματιστηριακή διαπραγμάτευση και οι πάροχοι έχουν τη δυνατότητα να αποζημιώνονται πλήρως από τις τιμές ανά κιλοβατώρα που χρεώνουν στον καταναλωτή.

Καθιέρωση υποχρέωσης για όλες τις εταιρείες να προσφέρουν και προγράμματα με σταθερή χρέωση και όχι μόνο προγράμματα μεταβλητής χρέωσης με ρήτρες χονδρικής.

Αυτή η πρόταση αντιστρατεύεται την προσπάθεια των εταιρειών να περάσουν όλοι οι καταναλωτές σε προγράμματα με ρήτρα χονδρικής, ώστε όλος ο κίνδυνος από τις μεταβολές των τιμών να μεταφερθεί στους πελάτες τους.

Βέβαια, όπως αναφέρουν στελέχη της αγοράς, οι εταιρείες θα μπορούσαν να «απονευρώσουν» τα προγράμματα με σταθερή χρέωση, προχωρώντας σε τόσο «τσουχτερές» τιμολογήσεις, ώστε να μην είναι ελκυστικά.

Κατάργηση της ποινής για την πρόωρη αποχώρηση του καταναλωτή από μια εταιρεία, καθώς η ΡΑΕ εκτιμά ότι αποτελεί ένα μέσο περιορισμού του ανταγωνισμού στην αγορά, μέσω της προβολής ενός σημαντικού οικονομικού εμποδίου σε όποιον καταναλωτή δεν είναι ικανοποιημένος από τις χρεώσεις της εταιρείας που έχει επιλέξει και θέλει να αλλάξει προμηθευτή.

Λογαριασμοί ρεύματος: «Πόλεμος» Κινέζων – Ελλήνων για το ρεύμα

Παράλληλα, οι Κινέζοι της State Grid να επένδυσαν 320 εκατομμύρια ευρώ στον ΑΔΜΗΕ το 2016, ωστόσο πέντε χρόνια μετά τα… κλαίνε!

Χειρότερα από τις αρχικές εκτιμήσεις του κινεζικού μονοπωλίου διανομής ρεύματος, State Grid, εξελίσσεται η επένδυση των 320 εκατ. ευρώ που έκαναν στα τέλη του 2016 στον ΑΔΜΗΕ, ο οποίος έχει εμπλακεί σε μια σφοδρή αντιπαράθεση με τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, με αποκορύφωμα την πρόσφατη επιβολή πρωτοφανούς προστίμου 5 εκατ. ευρώ.

Το πρόβλημα των Κινέζων επενδυτών, οι οποίοι έχουν εκφράσει έντονη δυσφορία στη διοίκηση του ΑΔΜΗΕ, χωρίς να αποκλείεται και κάποια διπλωματική παρέμβαση προς την ελληνική κυβέρνηση, είναι ότι οι αποδόσεις της επένδυσής τους για το 24% των μετοχών του ΑΔΜΗΕ υποχωρούν σε χαμηλότερα επίπεδα από τους αρχικούς υπολογισμούς, παρά το γεγονός ότι η επένδυση σε έναν μονοπωλιακό διαχειριστή του συστήματος μεταφοράς ρεύματος υψηλής τάσης θα έπρεπε να είναι μια τοποθέτηση χαμηλού κινδύνου.

Τη δυσφορία της State Grid για τις χαμηλές αποδόσεις και τις δυσάρεστες εκπλήξεις από τον ΑΔΜΗΕ αντανακλούν οι πρόσφατες δηλώσεις του προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου του ΑΔΜΗΕ, Μάνου Μανουσάκη, ο οποίος ουσιαστικά επέρριψε στη ΡΑΕ την ευθύνη για τα μειωμένα οικονομικά αποτελέσματα.

Όπως είπε, η ΡΑΕ στέρησε από τον ΑΔΜΗΕ συνολικά 10 εκατ. ευρώ από την φετινή κερδοφορία, καθώς με τις αποφάσεις της δεν θα επιτρέψει πλήρη ανάκτηση των τελών μεταφοράς ρεύματος για το 2021, ενώ επέβαλε και πρόστιμο 5 εκατ. ευρώ για τα προβλήματα με τη διασύνδεση της Πελοποννήσου (Δυτικός Διάδρομος).

Ο κ. Μανουσάκης, μάλιστα, επιτέθηκε στη ρυθμιστική αρχή με τρόπο που δεν συνηθίζεται από εποπτευόμενη εταιρεία, κατηγορώντας τη ΡΑΕ ότι λειτουργεί σαν Δημόσιο «παλαιάς κοπής» και αντιμετωπίζει τον ΑΔΜΗΕ σαν Δημόσιο και όχι ως μια εταιρεία που λογοδοτεί σε επενδυτές.

Όπως τόνισε, από τα οικονομικά αποτελέσματα του ΑΔΜΗΕ εξαρτώνται οι επενδύσεις εκσυγχρονισμού του Δικτύου Μεταφοράς, ενώ «η ΡΑΕ λειτουργεί αργά, σαν να μην πειράζει πότε θα πάρουμε το έσοδο».

Το θέμα που έχει προκαλέσει τη μεγαλύτερη ένταση στη σχέση του ΑΔΜΗΕ με τη ΡΑΕ είναι το πρωτοφανές πρόστιμο των 5 εκατ. ευρώ για τη διασύνδεση της Πελοποννήσου. Από την πλευρά του ΑΔΜΗΕ, η καθυστέρηση της λειτουργίας της διασύνδεσης αποδίδεται στις δικαστικές προσφυγές από μοναχές που ενοχλούνται αισθητικά από τους πυλώνες και είναι σφάλμα να επιβάλλονται κυρώσεις στον ΑΔΜΗΕ.

Από την πλευρά του ΑΔΜΗΕ τονίζεται ότι αν δεν γίνει δεκτή η αίτησή του στη ΡΑΕ για ακύρωση του προστίμου θα προσφύγει στα διοικητικά δικαστήρια, ενώ μετά την επιβολή των κυρώσεων αποφάσισε να προχωρήσει σε μελέτη για εναλλακτική όδευση, η οποία όμως θα απαιτήσει αρκετό χρόνο.

Η ΡΑΕ έχει αποφύγει να απαντήσει ως τώρα σε αυτές τις αιτιάσεις, αλλά πιθανότατα θα το κάνει τις επόμενες ημέρες. Η ρυθμιστική αρχή αποδίδει στον ΑΔΜΗΕ βαριές ευθύνες για την καθυστέρηση της διασύνδεσης της Πελοποννήσου, όχι μόνο γιατί δημιουργεί κινδύνου ενεργειακής ασφάλειας, αλλά και επειδή προκάλεσε τεράστια προβλήματα και στρεβλώσεις στη χρηματιστηριακή διαμόρφωση των τιμών του ρεύματος, που άρχισε στα τέλη του 2020 με την εφαρμογή του ευρωπαϊκού Target Model.

Όπως διαπίστωσε κατόπιν διαβούλευσης με τους φορείς της αγοράς η ΡΑΕ, στις αρχές του χρόνου, προχωρώντας μάλιστα σε επιβολή περιορισμών στη διαμόρφωση των τιμών, το γεγονός ότι δεν λειτούργησε η διασύνδεση δημιούργησε ένα κλειστό σύστημα στην Πελοπόννησο, όπου οι παραγωγικές μονάδες δεν μπορούσαν να διαθέτουν πλήρως την παραγωγή τους στο σύστημα και αυτό έδωσε τη δυνατότητα σε παραγωγούς να ακολουθούν πρακτικές που στρέβλωσαν τη λειτουργία της αγοράς και προκάλεσαν μεγάλη διόγκωση των τιμών στην Αγορά Εξισορρόπησης.

Όπως έχει τονίσει η ΡΑΕ, «αντικείμενο της απόφασης (σ.σ.: για την επιβολή προστίμου) αποτέλεσε η παραβίαση υποχρεώσεων που συναρτώνται με την ανάπτυξη του Συστήματος, για λόγους ευστάθειας του Συστήματος, ασφάλειας εφοδιασμού, άρσης κατάστασης συμφόρησης και στήριξης της διείσδυσης των ΑΠΕ».

Η ΡΑΕ τόνισε, μάλιστα, ότι οι περιορισμοί που επέβαλε στη διαμόρφωση των τιμών στην Αγορά Εξισορρόπησης αποτελούν μόνο «το πρώτο μέτρο που έλαβε η Αρχή για την αποκατάσταση συνθηκών εύρυθμης λειτουργίας των αγορών και του ανταγωνισμού». Απευθυνόμενη στον ΑΔΜΗΕ, η ΡΑΕ τόνισε:

Προφανώς, η ρυθμιστική παρέμβαση δεν εξαντλείται στη λήψη της σχετικής Απόφασης. Στόχος της ΡΑΕ είναι η αντιμετώπιση των αιτιών (αλλά και των υπαιτίων) και η θεραπεία των ανεπαρκειών των αγορών.

Σε συνέχεια των ανωτέρω, οι θεσμικοί φορείς, ιδίως όσοι ασκούν μονοπωλιακές δραστηριότητες εγγυημένης κερδοφορίας, την οποία διασφαλίζει η ΡΑΕ δια των Αποφάσεών της για το Έσοδο, καλούνται να επικεντρωθούν στην άσκηση των καθηκόντων τους σύμφωνα με το κείμενο πλαίσιο.