Συντάξεις Χηρείας 2021: Σε ένα νέο μέτρο που θα φέρει μειώσεις σε χιλιάδες συντάξεις προχωρά ο e-EΦΚΑ, υπολογίζοντας πλέον τη διαφορά ηλικίας του θανόντος με τη σύζυγό του!
Όπως αναφέρει το έγγραφο του e-ΕΦΚΑ και σύμφωνα με τις διατάξεις της υποπερ. α της περ. Α της παρ. 4 του αρ. 12 του ν. 4387/2016, όπως ισχύουν, η σύνταξη του επιζώντος συζύγου μειώνεται στην περίπτωση που η διαφορά ηλικίας μεταξύ του αποθανόντος και του επιζώντος συζύγου είναι μεγαλύτερη των δέκα ετών, αφαιρουμένου του χρονικού διαστήματος του γάμου. Η μείωση καθορίζεται ρητά με ποσοστά που αφορούν πλήρη έτη διαφοράς ηλικίας και φτάνουν το 5% για έτη από 36 και πάνω. Αν η διαφορά ηλικίας μεταξύ αποβιώσαντος και συζύγου, αφαιρουμένου του διαστήματος του γάμου τους, είναι μεγαλύτερη από δέκα έτη, η σύνταξη του επιζώντος συζύγου υφίσταται μείωση για κάθε πλήρες έτος διαφοράς, που καθορίζεται σε:
- 1% για τα έτη από το 10ο έως και το 20ό έτος,
- 2% για τα έτη από το 21ο έως και το 25ο έτος,
- 3% για τα έτη από το 26ο έως και το 30ό έτος,
- 4% για τα έτη από το 31ο έως και το 35ο έτος,
- 5% για τα έτη από το 36ο και άνω.
Επίσης, με την παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 4499/2017 θεσμοθετήθηκε η χορήγηση αυτοτελούς κατωτάτου ορίου σύνταξης μεταξύ άλλων δικαιούχων και στον επιζώντα σύζυγο στην περίπτωση που η σύνταξή του είναι μικρότερη του κατωτάτου ποσού του αντίστοιχου προς τον χρόνο ασφάλισης του θανόντος. Ως κατώτατο ποσό σύνταξης λόγω θανάτου ορίστηκε το πλήρες ποσό της εθνικής σύνταξης του άρθρου 7 του ν. 4387/2016 για 20 χρόνια ασφάλισης, δηλαδή το ποσό των 384 ευρώ. Εάν ο θανών είχε λιγότερα από 20 χρόνια ασφάλισης, το ποσό των 384 ευρώ μειώνεται κατά 1,25% για κάθε έτος που υπολείπεται των 20 ετών και μέχρι τα 15 έτη ασφάλισης. Εάν ο χρόνος ασφάλισης του θανόντος είναι μικρότερος των 15 ετών, χορηγούνται ως κατώτατο ποσό τα 360 ευρώ που αντιστοιχούν σε 15 χρόνια ασφάλισης.
Εάν λόγω της μεγάλης διαφοράς ηλικίας μεταξύ του αποθανόντος και του επιζώντος συζύγου προκύπτει κάποιο ποσό σύνταξης μικρότερο του κατώτατου ορίου, αλλά όχι αρνητικό, ο επιζών σύζυγος θα δικαιούται ποσό σύνταξης που αντιστοιχεί στο κατώτατο όριο των προαναφερθεισών διατάξεων.
Υπάρχει περίπτωση, όμως, να προκύπτει μηδενικό ποσό σύνταξης λόγω της μεγάλης διαφοράς ηλικίας μεταξύ του αποθανόντος και του επιζώντος συζύγου. Ακόμα και σε αυτή την περίπτωση, δεν είναι επιτρεπτό με βάση την ισχύουσα νομοθεσία να απορριφθεί το αίτημα συνταξιοδότησης. Αν συμβαίνει κάτι τέτοιο, θα εκδίδεται μεν απόφαση συνταξιοδότησης που θα αναγνωρίζει το δικαίωμα σε σύνταξη, αλλά δεν θα καταβάλλεται ποσό σύνταξης.
Συντάξεις Χηρείας 2021: Οι δικαιούχοι
Αναλυτικά, σύνταξη λόγω θανάτου ασφαλισμένου ή συνταξιούχου δικαιούνται:
1. Ο επιζών σύζυγος/έτερο μέρος του συμφώνου συμβίωσης.
2. Τα τέκνα του θανόντος ασφαλισμένου.
3. Ο διαζευγμένος σύζυγος.
Μάλιστα, με τις αλλαγές που επήλθαν τον Μάιο του 2019, από 17/5/2019 ο επιζών σύζυγος/έτερο μέρος του συμφώνου συμβίωσης συνεχίζει να λαμβάνει τη σύνταξη λόγω θανάτου ανεξάρτητα από την ηλικία του, μετά την πρώτη τριετία από την αρχική χορήγησή της. Παράλληλα, προβλέπεται πλέον η 3ετία ως ελάχιστη διάρκεια γάμου/συμφώνου συμβίωσης, για την αναγνώριση δικαιώματος συνταξιοδότησης σε επιζώντα σύζυγο ή στο έτερο μέρος του συμφώνου συμβίωσης.
Επίσης, πλέον, η σύνταξη εξακολουθεί να καταβάλλεται στα τέκνα και μετά τη συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας τους μόνο στην περίπτωση που κατά τον χρόνο του θανάτου του συνταξιούχου ή του ασφαλισμένου είναι άγαμα και ανίκανα για κάθε βιοποριστική εργασία, εφόσον η ανικανότητά τους επήλθε πριν από τη συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας τους.
Το ποσό της σύνταξης των δικαιούχων υπολογίζεται επί του ποσού της σύνταξης που δικαιούται ή έχει δικαιωθεί ο θανών επιμεριζόμενο ως εξής:
Σύζυγος/έτερο μέρος συμφώνου συμβίωσης δικαιούται το 70% επί του ποσού της σύνταξης, το οποίο δικαιούνταν ή έχει χορηγηθεί στον σύζυγο που απεβίωσε.
Σε περίπτωση που πέραν του χήρου επιζώντος συζύγου υπάρχει και διαζευγμένος σύζυγος δικαιούμενος και αυτός σύνταξη λόγω θανάτου, τότε το 70% της σύνταξης επιμερίζεται σε ποσοστό 75% για τον χήρο και 25% για τον διαζευγμένο. Για κάθε δε επιπλέον έτος έγγαμου βίου του διαζευγμένου, πέραν του 10ου και μέχρι και του 35ου, η σύνταξη του διαζευγμένου αυξάνεται κατά 1% και μειώνεται αναλόγως κατά 1% η σύνταξη του χήρου, και σε περίπτωση διάρκειας του έγγαμου βίου του διαζευγμένου πέραν των 35 ετών, η σύνταξη λόγω θανάτου επιμερίζεται κατά ποσοστό 50% στον καθένα.
Τέκνα
Εάν ο θανών καταλείπει ένα τέκνο, αυτό λαμβάνει το 25% του ποσού της σύνταξής του. Εάν το τέκνο είναι αμφιπλεύρως ορφανό και δεν δικαιούται σύνταξη από τους δύο γονείς, τότε λαμβάνει ποσοστό 50%. Εάν ο θανών καταλείπει περισσότερα του ενός τέκνα, τότε:
- Εάν υπάρχει επιζών σύζυγος ή/και διαζευγμένος, στα τέκνα θα επιμεριστεί ισόποσα το ποσοστό σύνταξης που απομένει μετά την αφαίρεση του 70% που δικαιούται ο επιζών/ή και ο διαζευγμένος – δηλαδή στα τέκνα επιμερίζεται το 30%.
- Τα αμφοτεροπλεύρως ορφανά παιδιά που πάσχουν από νοητική υστέρηση ή αυτισμό ή πολλαπλές βαριές αναπηρίες ή από χρόνιες ψυχικές διαταραχές που επιφέρουν μόνιμο ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω, δικαιούνται το σύνολο του ποσού της σύνταξης που λάμβανε ο θανών συνταξιούχος ή δικαιούνταν ο θανών ασφαλισμένος, με την προϋπόθεση να μην εργάζονται, να μην ασκούν κάποιο επάγγελμα ή να μη λαμβάνουν σύνταξη από δική τους εργασία.
Συντάξεις Χηρείας 2021: Οι πέντε προϋποθέσεις
Για τη χορήγηση σύνταξης λόγω θανάτου, στον διαζευγμένο σύζυγο θα πρέπει να συντρέχουν αθροιστικά οι εξής προϋποθέσεις:
- Ο πρώην σύζυγος, κατά τη στιγμή του θανάτου του, να κατέβαλλε σε αυτόν ή να υποχρεούνταν να του καταβάλει διατροφή βάσει δικαστικής απόφασης ή μεταξύ τους σύμβασης.
- Να είχαν συμπληρωθεί 10 χρόνια έγγαμου βίου μέχρι τη λύση του γάμου με αμετάκλητη δικαστική απόφαση.
- Το διαζύγιο να μην οφείλεται σε ισχυρό κλονισμό της έγγαμης συμβίωσης λόγω υπαιτιότητας του αιτούντος τη σύνταξη.
- Το μέσο μηνιαίο ατομικό φορολογητέο εισόδημα διαζευγμένου επιζώντος συζύγου να μην υπερβαίνει το διπλάσιο του ποσού του επιδόματος κοινωνικής αλληλεγγύης ανασφάλιστων υπερηλίκων, δηλαδή
τα 720 ευρώ. - Να μην έχει τελεστεί άλλος γάμος ή σύμφωνο συμβίωσης.