Σεισμός τώρα: Με τη σεισμική ακολουθία στη χώρα μας να είναι ολοένα και πιο έντονή, οι πολίτες ανησυχούν για το ενδεχόμενο επερχόμενων Ρίχτερ.
Ο πρόεδρος του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας, Ευθύμιος Λέκκας, απαντά στο εάν τα κτήρια στη χώρα μπορούν να αντέξουν έναν σεισμό όπως αυτός που ισοπέδωσε μεγάλο μέρος της Τουρκίας και δίνει οδηγίες για το πώς πρέπει να κινηθεί κανείς σε περίπτωση σεισμού.
«Με ένα σεισμό σαν της Τουρκίας θα είχαμε το 1/20 των καταρρεύσεων», ξεκαθάρισε ο Ευθύμης Λέκκας τονίζοντας ότι «στην Ελλάδα η απαίτηση των αντισεισμικών κανονισμών» θέλει τα κτήρια να υφίστανται βλάβες αλλά σε καμία περίπτωση να μην καταρρέουν.
Μιλώντας στην ΕΡΤ, τόνισε πως αυτό το γεγονός είναι πολύ σημαντικό, διότι το «κτήριο που καταρρέει έχει πάρα πολλά θύματα, ενώ αυτό που δεν καταρρέει έχει πολύ πολύ λιγότερα».
Σχετικά με τα λεγόμενα «σούπερ κτήρια» στην Αθήνα – αυτά δηλαδή που έχουν την απόλυτη αντισεισμική προστασία – ο Ευθύμης Λέκκας ανέφερε ότι πράγματι υπάρχουν – και παραδείγματα αυτών αποτελούν ο πύργος Αθηνών, το Ωνάσσειο, το Μουσείο της Ακρόπολης.
«Χαρακτηριστικό τους αποτελεί ότι απομονώνουν τη σεισμική δόνηση στα θεμέλια του κτηρίου, είναι σαν ένας τύπος αμορτισέρ που αποσβαίνει την ενέργεια στη βάση του κτηρίου. Το κτήριο κινείται με την ίδια ένταση με ένα οποιδήποτε άλλο, αλλά δεν παθαίνει βλάβες».
Κληθείς να απαντήσει ποια θα πρέπει να είναι η πρώτη αντίδραση που πρέπει να έχει κανείς, απαντά:
«Αν βρισκόμαστε στο σπίτι, προσπαθούμε να πάμε στο κέντρο του δωματίου, εφόσον η κατασκευή είναι με οπλισμένο σκυρόδεμα, δηλαδή από το 1959 και μετά.
Ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ διαψεύδει, μάλιστα, τον μύθο ότι κατά τη διάρκει ενός σεισμού καλό θα ήταν σταθούμε κάτω από τα δοκα΄ρια κάποιας πόρτας.
Κι αυτο γιατί «όταν συνθλίβεται μία οικοδομή, συνθλίβεται στα δοκάρια, δηλαδή το ένα δοκάρι με το άλλο δεν αφήνει καθόλου χώρο. (…) Δεν πάμε δίπλα σε μεγάλα αντικείμενα τα οποία μπορούν να ανατραπούν. Είδαμε δεκάδες βίντεο στην Τουρκία πώς μπορούν να ανατραπούν».
Τόνισε, ακόμη, ότι το κέντρο των δωματίων ήταν ο χώρος που έψαχναν για επιζώντες με το συνεργείο της ΕΜΑΚ στην Τουρκία.
Υπογράμμισε μεταξύ αλλων ότι όταν τελειώσει ο σεισμός βγαίνουμε από το σπίτι και δεν καθόμαστε ποτέ στο πεζοδρόμιο, αλλά επιλέγουμε έναν ανοιχτό εξωτερικό χώρο.
Σεισμός τώρα: Εφιαλτική πρόβλεψη – «Αργά ή γρήγορα θα κάνει 6άρια στην Ελλάδα»!
Σε μια πρόβλεψη που προκαλεί τρόμο προχώρησε ο σεισμολόγος, Γεράσιμος Παπαδόπουλος, κάνοντας λόγο για σεισμούς άνω των 6 Ρίχτερ στην Ελλάδα!
Σύμφωνα με τον Γεράσιμο Παπαδόπουλο, το ρήγμα της Ανατολίας μοιάζει ικανό να «τραντάξει» και τη χώρα μας εφόσον τα μεγέθη 5 με 6 Ρίχτερ «δεν είναι μέσα στη σφαίρα της φαντασίας».
«Αργά ή γρήγορα θα ξανακάνει 6άρια στην Ελλάδα», εκτιμά ο γνωστός σεισμολόγος.
Ο Γεράσιμος Παπαδόπουλος έδωσε απαντήσεις στο ερώτημα γιατί οι σεισμολόγοι φοβούνται μετατόπιση των σεισμών στα νότια από το επίκεντρο του ρήγματος που προκάλεσε τον φονικό σεισμό της 6ης Φεβρουαρίου στην Τουρκία.
«Οι επιστήμονες δεν είναι βέβαιοι αν το μπαράζ των σεισμών στην Ελλάδα οφείλεται στην Τουρκία», σημείωσε.
Απαντώντας στο εάν υπάρχει κίνδυνος μετατόπισης των σεισμών στα νότια, προς την Κύπρο ο κ. Παπαδόπουλος τόνισε ότι οι περιοχές που μπορεί, κατά κύριο λόγο, να επηρεαστούν από τον μεγάλο σεισμό, τον κύριο, ήταν οι κοντινότερες περιοχές της Τουρκίας και της Συρίας.
«Στην τελική απόληξη του ρήγματος στα σύνορα Τουρκίας Συρίας, αλλά και πολύ κοντά στην Κύπρο, έγινε ένας πολύ ισχυρός σεισμός με μέγεθος 6,4 Ρίχτερ, ο οποίος συμπλήρωσε την καταστροφή, στην περιοχή νότια της Αντιόχειας. Αυτό δεν είναι κάτι που βγαίνει από τα φυσιολογικά και αναμενόμενα όρια. Απεναντίας είναι μέσα στα αναμενόμενα» ανέφερε μιλώντας στην ΕΡΤ.
Πρόσθεσε μάλιστα ότι το ρήγμα το οποίο έχει ενεργοποιηθεί έχει πολύ μεγάλο μήκος και είναι πάρα πολύ λογικό να αναμένουμε μετασεισμική δραστηριότητα σε όλο το μήκος αυτού του ρήγματος.
Εκεί ακριβώς συναντώνται όμως και τα άλλα δύο ρήγματα με το ρήγμα της Ανατολικής Ανατολίας.
Το ένα είναι το Ρήγμα της Νεκράς Θάλασσας, το οποίο κατευθύνεται προς τον Νότο, μέσω Συρίας, Λιβάνου και Ισραήλ και κατεβαίνει μέχρι τον κόλπο της Άκαμπα.
«Η αλήθεια είναι ότι η περιοχή αυτή της Ανατολικής Μεσογείου, Τουρκίας – Συρίας, χαρακτηρίζεται από την παρουσία τριών πολύ μεγάλων ρηγμάτων. Και όταν λέμε πολύ μεγάλων, το καθένα από αυτά έχει μήκος εκατοντάδων χιλιομέτρων, όπως είναι το ρήγμα της Ανατολικής Ανατολίας, που ενεργοποιήθηκε πριν από λίγες εβδομάδες με τους δύο πολύ μεγάλους σεισμούς και όλους εκείνους οι οποίοι έχουν ακολουθήσει» δήλωσε ο γνωστός σεισμολόγος.
Αναλύοντας τη σεισμική ακολουθία σε έκταση 300 χλμ. στην τουρκική ύπαιθρο, ο κ. Παπαδόπουλος επισήμανε ότι οι μετασεισμοί έχουν φτάσει μέχρι αυτό το τριπλό σημείο σύνδεσης, εκεί που συναντώνται τα τρία αυτά μεγάλα ρήγματα, πολύ κοντά στην περιοχή της Αντιόχειας.
Από την άλλη μεριά, όπως είπε, έρχεται το βορειοανατολικό άκρο του κυπριακού σεισμικού τόξου, το οποίο αποτελεί ένα άλλο σημαντικό σύστημα ρηγμάτων.
«Η μέχρι τώρα πορεία δείχνει ότι τα μεγέθη 5, 5,5, και 6 (Ρίχτερ) δεν είναι μέσα στα στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας. Είναι μέσα σε αναμενόμενα πλαίσια. Χρειάζεται πάρα πολύ προσοχή για δύο λόγους: πρώτον, διότι μπορεί η σεισμική δραστηριότητα να μεταναστεύσει σε περιοχές λίγο νοτιότερα ή λίγο προς τα νοτιοδυτικά, εκεί δηλαδή που δεν είχε εκδηλωθεί μέχρι τώρα», πρόσθεσε ο γνωστός σεισμολόγος.
«Εκείνο το οποίο είχε φανεί πριν από μερικές ημέρες είναι το γεγονός ότι είχαμε αρκετούς σεισμούς με σχετικώς μικρά έως μέτρια μεγέθη, 3,5 – 4 Ρίχτερ, αλλά αυτό κράτησε μερικές ημέρες […] Έχει πέσει ακόμα η σεισμική δραστηριότητα, αλλά αυτό συμβαίνει πολλές» εκτίμησε ο κ. Παπαδόπουλος.
Ολοκληρώνοντας την τοποθέτησή του για την σεισμική ακολουθία στην Τουρκία δήλωσε ότι «η φύση έχει τους δικούς της νόμους. Αργά ή γρήγορα θα ξανακάνει τα 6άρια στην Ελλάδα. Να μην έχουμε καμία αυταπάτη επ’ αυτού» υποστήριξε τονίζοντας ότι θα πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση.
Σεισμός τώρα: Έκτακτη προειδοποίηση των σεισμολόγων – Αυτά τα ρήγματα στην Ελλάδα δίνουν πάνω από 7 Ρίχτερ
Ο ελλαδικός χώρος απασχολεί ολοένα και περισσότερο τους σεισμολόγους.
Ο φονικός σεισμός των 7,8 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ στην Τουρκία τρομοκράτησε όλο τον κόσμο. Οπως είναι πολύ λογικό, στο μυαλό όλων των Ελλήνων ήρθε το ερώτημα «μπορεί να γίνει ένας τόσο καταστροφικός σεισμός στην Ελλάδα;».
Η απάντηση είναι προφανής, σύμφωνα με τους ειδικούς, καθώς έχουν καταγραφεί μεγαλύτεροι των 7 R σεισμοί και στον ελλαδικό χώρο, όχι, όμως, και πολύ απλή.
Η χώρα μας έχει την ιδιαιτερότητα να καλύπτεται σε μεγάλο μέρος από θάλασσα, γεγονός που την κάνει ελαφρώς… τυχερή καθώς σε πολλές περιπτώσεις η σεισμική ενέργεια εκτονώνεται μακριά από σπίτια και ανθρώπους.
Επίσης, το μέγεθος ενός σεισμού δεν καθορίζει πάντα την καταστροφή που ακολουθεί – χαρακτηριστικότερο παράδειγμα όλων τα 5,9 R της Πάρνηθας το 1999.
Ολα αυτά αναλύθηκαν στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής από τέσσερις σεισμολόγους, τους Αθ. Γκανά, Ευθ. Λέκκα, Γερ. Παπαδόπουλο και Γερ. Χουλιάρα.
ΔΡ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΓΚΑΝΑΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΡΕΥΝΩΝ ΓΕΩΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ
«Υπάρχουν μεγάλα ρήγματα στην Ελλάδα με βεβαιωμένο δυναμικό για σεισμούς άνω του μεγέθους 7 R είτε διότι έχουν “σπάσει” κατά την περίοδο της ενόργανης σεισμολογίας (οπότε το μέγεθος έχει μετρηθεί) είτε διότι το χαρτογραφημένο μήκος τους δικαιολογεί σεισμούς Μ>7 βάσει των εμπειρικών σχέσεων που δεχόμαστε στη σεισμολογία» σημειώνει ο δρ Αθανάσιος Γκάνας, διευθυντής Ερευνών του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου. «Ρήγματα με μήκη μεγαλύτερα από 50 χιλιόμετρα έχουν το δυναμικό για σεισμό Μ7.
Ανάλογα με τον μηχανισμό του σεισμού υπάρχουν περιπτώσεις όπου ρήγματα με μήκη μεταξύ 40-50 χλμ. να μπορούν να δώσουν σεισμούς Μ7. Τα κυριότερα μεγάλα ρήγματα απεικονίζονται στον χάρτη ρηγμάτων του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών NOAFAULTs:
Ρήγμα Α, η επιφάνεια επαφής των δύο πλακών Αφρικανικής και Αιγαίου – Ευρασίας, η οποία σχηματίζει το γνωστό ελληνικό τόξο (Hellenic arc) και του οποίου το δυναμικό έχει εκτιμηθεί σε Μ8,3 κυρίως για το κομμάτι ανοικτά της Κρήτης μέχρι νότια από το ακρωτήριο Ταίναρο.
Τρία ρήγματα πάνω στην πλάκα του Αιγαίου (Β, Γ και Δ) τα οποία έχουν σχηματίσει τις τάφρους Στράβωνα (Β), Πλίνιου (Γ) και Πτολεμαίου (Δ) και των οποίων τα μήκη ξεπερνούν τα 200 χιλιόμετρα.
Το ρήγμα της Ρόδου (Ε).
Το ρήγμα της Κεφαλληνίας – Λευκάδας (Ζ).
Το ρήγμα του κεντρικού Αιγαίου – Αδραμυτίου (Η).
Το ρήγμα του Βορείου Αιγαίου (Θ).
Το ρήγμα του Β. Ιονίου (Ι).
Το ρήγμα της Αμοργού (Κ) το οποίο έδωσε και τον σεισμό Μ7,5 τον Ιούλιο του 1956.
Υπάρχουν αρκετά ρήγματα ειδικά στον υποθαλάσσιο χώρο ανοικτά της Πελοποννήσου και δυτικά της Κρήτης για τα οποία δεν έχουμε αρκετά δεδομένα για να εκτιμήσουμε το δυναμικό τους.
Επιπλέον, η επιφάνεια υποβύθισης της αφρικανικής πλάκας κάτω από το Αιγαίο έχει δώσει μεγάλους σεισμούς ενδιάμεσου βάθους, όπως στο Κρητικό Πέλαγος το 1856 (Μ7,7), το 1883 ανοικτά των Φιλιατρών (Μ7,3), στα Κύθηρα το 1903 (Μ7,2 ή και Μ7,6), στη Ρόδο το 1926 (Μ7,6) και άλλους.
Αυτοί οι σεισμοί γίνονται σε βάθη μεταξύ 60-100 χιλιομέτρων αλλά μπορούν να έχουν καταστρεπτικά αποτελέσματα λόγω του μεγάλου μεγέθους των, όπως επίσης γίνονται και αντιληπτοί σε ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο».
ΕΥΘΥΜΗΣ ΛΕΚΚΑΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΟΑΣΠ
Ως εξαιρετικά σπάνιο φαινόμενο χαρακτήρισε ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ Ευθύμης Λέκκας το ενδεχόμενο να γίνει σεισμός στην Ελλάδα πάνω από 7,5 Ρίχτερ.
Οπως σημείωσε στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής ο κ. Λέκκας, ο οποίος βρέθηκε από την πρώτη στιγμή στην Τουρκία μαζί με την ομάδα του, «το να έχουμε σεισμό πάνω από 7,5 R στην Ελλάδα είναι εξαιρετικά σπάνιο φαινόμενο, πόσω μάλλον να πάμε στα 8 R.
Μπορεί να είχαμε στο παρελθόν οχτάρη, αλλά ήταν βάθους, όχι επιφάνειας.
Αλλο να γίνεται στα 100 χλμ. και να είναι 8άρης και διαφορετικό στα 5 χλμ. και να είναι 6άρης, καθώς θα ήταν πολύ πιο καταστροφικός ο τελευταίος».
Σύμφωνα με τον σεισμολόγο, στην Ελλάδα ο μέγιστος σεισμός που μπορεί να γίνει σε ακραία περίπτωση είναι ο 7άρης και μάλιστα σεισμός επιφάνειας, γιατί δεν υπάρχουν μεγαλύτερες τεκτονικές δομές, οι οποίες να προκαλούν ένα μεγαλύτερο μέγεθος, αλλά και ο 7άρης ή ο 7,5άρης που έχει καταγραφεί γίνεται μία φορά στα 300 χρόνια. «Οι πιο συνήθεις σεισμοί στην Ελλάδα είναι μέχρι 7 R», επεσήμανε.
Ερωτηθείς για το τι συνέβη στην Τουρκία, εξήγησε πως οι μεγαλύτεροι σεισμοί που καταγράφονται στη γείτονα χώρα προέρχονται από μεγαλύτερες τεκτονικές δομές από αυτές της Ελλάδας.
Είναι δηλαδή μεγαλύτερα τα ρήγματα στην Τουρκία.
Τι γίνεται όμως με τις κτιριακές υποδομές της χώρας μας;
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΟΑΣΠ, οι αντισεισμικοί κώδικες στην Ελλάδα είναι πολύ καλοί και αυτό αποδεικνύεται στο ότι οι βλάβες είναι περιορισμένες σε σχέση με ομόλογους σεισμούς σε άλλες χώρες.
«Στην Τουρκία οι αντισεισμικοί κανονισμοί και οι διατάξεις είναι όχι τόσο καλά μελετημένοι, η ποιότητα κατασκευών πολλές φορές δεν ελέγχεται και οι αρχιτεκτονικές παραδοξολογίες που θέλουν να παρουσιάσουν στις οικοδομές είναι αυτές που φταίνε για τις καταρρεύσεις», τόνισε χαρακτηριστικά, ξεκαθαρίζοντας παράλληλα ότι αν γινόταν μεγάλος σεισμός στην Ελλάδα, οι ζημιές θα ήταν μικρότερες, συγκρίνοντας τις κατασκευές της χώρας μας με αυτές της Τουρκίας.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΔΡ ΣΕΙΣΜΟΛΟΓΙΑΣ
Εννέα σεισμούς από 7 βαθμούς της κλίμακας Ρίχτερ και πάνω από το 1905 έως και σήμερα μετράει ο δρ Σεισμολογίας και μέλος του Συμβουλίου Διοίκησης του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου, Γεράσιμος Παπαδόπουλος.
«Με αφορμή την καταγεγραμμένη σεισμική… ιστορία γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι και η χώρα μας έχει τη δυναμική για έναν σεισμό τόσο μεγάλο όσο ήταν αυτός της Τουρκίας», αναφέρει στον «Ε.Τ.» της Κυριακής.
Μεγάλο ποσοστό των σεισμών άνω των 7 R που έχουν σημειωθεί στον ελλαδικό χώρο δεν είχαν ως αποτέλεσμα να πεθάνουν άνθρωποι. Ενδεικτικά, τρεις διαδοχικοί σεισμοί, το 1981, το 1982 και το 1983, ήταν υποθαλάσσιοι, με αποτέλεσμα να μην καταγράψουν θύματα.
Η Ελλάδα έχει την ιδιαιτερότητα, όπως εξηγεί ο κ. Παπαδόπουλος, να καλύπτεται σε μεγάλο μέρος της από θάλασσα. «Συνεπώς είναι λογικό να έχουμε περισσότερους σεισμούς στη θάλασσα».
Αλλωστε, ορισμένα από τα μεγάλα και επικίνδυνα ρήγματα της χώρας μας είναι στη θάλασσα. Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει ότι δεν μπορούν να γίνουν και σεισμοί που να φέρουν μεγάλες καταστροφές. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, ο σεισμός της Κεφαλλονιάς το 1953.
Στις 12 Αυγούστου, σεισμική δόνηση 7,2 R οδήγησε στην… κατάρρευση τριών νησιών (Κεφαλλονιά, Ζάκυνθος, Ιθάκη). Ο τραγικός απολογισμός ήταν 480 νεκροί. «Εάν σκεφτείτε ότι ο πληθυσμός της Κεφαλλονιάς τότε ήταν 6.000-7.000 άτομα, πρόκειται για εθνική τραγωδία», επισημαίνει.
Με βάση τα παραπάνω, η απάντηση στο ερώτημα εάν η χώρα μας διαθέτει ρήγματα που μπορούν να δώσουν μεγάλους σεισμούς, είναι καταφατική.
Ενα ιδιαιτέρως επικίνδυνο, σύμφωνα με τον κ. Παπαδόπουλο, είναι το ρήγμα της Αταλάντης. Υπενθυμίζει δε δύο μεγάλους σεισμούς, το 1894, με μεγέθη 6,4 και 6,7 βαθμούς της κλίμακας Ρίχτερ.
Δυτικά αλλά και ανατολικά της Κρήτης υπάρχει μεγάλο ρήγμα, όπως επίσης και στην περιοχή της Ρόδου.
Η περιοχή ανάμεσα σε Κεφαλλονιά και Ζάκυνθο διαπερνάται από σημαντικό ρήγμα, ενώ αντίστοιχο υπάρχει και στο Βόρειο Αιγαίο, κατά μήκος της υποθαλάσσιας τάφρου.
«Επικίνδυνη» είναι και η υποθαλάσσια τάφρος μεταξύ Αμοργού και Σαντορίνης. Εκεί έγινε το 1956 μεγάλος σεισμός, με μέγεθος 7,4 R, το οποίο πρόσφατα επαναπροσδιορίστηκε σε 7,7. Ο σεισμός στοίχισε τη ζωή σε 55 ανθρώπους και προκάλεσε τσουνάμι ύψους 15 μέτρων.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΧΟΥΛΙΑΡΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΡΕΥΝΩΝ ΓΕΩΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ
Πολύ λίγες είναι οι επιστημονικές πιθανότητες να επηρεαστεί η χώρα μας από τον σεισμό της Τουρκίας. Παρ’ όλα αυτά και η Ελλάδα έχει την… ικανότητα για έναν αντίστοιχα ισχυρό σεισμό, σύμφωνα με τον διευθυντή Ερευνών στο Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του Αστεροσκοπείου Αθηνών, Γεράσιμο Χουλιάρα.
Ο ίδιος θυμίζει τον πιο πρόσφατο, αυτόν στην Αμοργό, το 1956, ενώ ανατρέχοντας πολύ πίσω, σημειώνει ότι το 365 μ.Χ. είχε καταγραφεί σεισμός 8,2 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ στην Κρήτη.
Μάλιστα, ο σεισμός αυτός θεωρείται ο ισχυρότερος που έχει συμβεί ποτέ στη λεκάνη της Μεσογείου.
«Η δυναμική για μεγάλους σεισμούς υπάρχει και στην Ελλάδα. Απλά σε μεγάλο ποσοστό οι σεισμοί της Ελλάδας είναι υποθαλάσσιοι. Ετσι είναι η σεισμοτεκτονική της χώρας.
Είμαστε κάπως θα λέγαμε τυχεροί σε αυτό», αναφέρει ο κ. Χουλιάρας στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής.
Το ελληνικό τόξο, εκεί όπου ενώνεται η αφρικανική με την ευρασιατική πλάκα είναι η μεγάλη διάρρηξη της χώρας μας. Ξεκινά από την Κεφαλλονιά, διασχίζει το Νότιο Αιγαίο, περνά νότια της Κρήτης και φτάνει έως και τη Ρόδο. Είναι μια γεωφυσική ζώνη με δυνατότητα για πολύ μεγάλους σεισμούς.
Για το μέγεθος και την ένταση ενός σεισμού, βέβαια, πάντα παίζει ρόλο το μέγεθος ενός ρήγματος. Για παράδειγμα, το ρήγμα της Ανατολικής Ανατολίας που προκάλεσε τη σεισμική δόνηση της 6ης Φεβρουαρίου στην Τουρκία έχει μήκος 600 χλμ.
Επίσης, ο κ. Χουλιάρας τονίζει ότι τα κτίρια είναι αυτά που σώζουν και αυτά που σκοτώνουν κόσμο.
«Βλέπουμε ζημιές ακόμη και από καιρικά φαινόμενα στα κτίρια. Η τοπική αυτοδιοίκηση πρέπει να δίνει βάση, να γίνονται εργασίες», σημειώνει.
Στο όχι και τόσο μακρινό παρελθόν, σεισμοί πάνω από 7 R έχουν καταγραφεί και στη χώρα μας. Κάθε πότε επαναλαμβάνονται; Απαντώντας στην ερώτηση αυτή, ο κ. Χουλιάρας, αναφέρει ότι η επαναληψιμότητα σε μια εστία μπορεί να κυμαίνεται από 20ετία έως και εκατοντάδες χρόνια.
«Οταν υπάρχουν μεγάλα μεγέθη, χρειάζονται και χρόνο να συγκεντρώσουν την ενέργεια και να την εκλύσουν μέσω του σεισμού. Οσο πιο μεγάλος ένας σεισμός τόσο πιο πολλά χρόνια απαιτούνται να συγκεντρωθεί η ενέργεια», εξηγεί.
Σεισμός τώρα: Εφιαλτική πρόβλεψη Παπαδόπουλου – «Σεισμός 7 Ρίχτερ και τσουνάμι στο Αιγαίο»
Σε μια δήλωση που θα συζητηθεί προχώρησε ο σεισμολόγος, Γεράσιμος Παπαδόπουλος, αναφορικά με την σεισμική δραστηριότητα στη χώρα μας.
Μιλώντας στην εκπομπή «Καλύτερα Αργά», εξήγησε τις διαφορές στην ενέργεια που προκύπτουν από σεισμούς της τάξης των 5 ή 6 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ.
Είπε ακόμη πως άλλοτε συμβαίνουν σε χερσαίο χώρο, πολλές φορές όμως γίνονται σε υποθαλάσσιο περιβάλλον.
«Ποιος θυμάται 24 Μαϊου 2014 σεισμό 6,9 στο Βόρειο Αιγαίο; Κανείς. Εμείς μόνο» τόνισε, ενώ ερωτώμενος αναφορικά με το ενδεχόμενο για τσουνάμι είπε πως υπάρχει το ενδεχόμενο, να γίνει πιθανότερα στο Αιγαίο και γύρω από την Κρήτη και με λιγότερες πιθανότητες στο Ιόνιο.
«Ταυτόχρονα όμως θα πρέπει να ρωτάμε, πόσο συχνά», είπε.
Απάντησε επίσης πως όσα αναφέρει ο ιστορικός του Βυζαντίου, Προκόπιος, για καταγεγραμμένο τσουνάμι στην χώρα μας είναι fake news λέγοντας χαρακτηριστικά «τα φούσκωνε».
Σε άλλο σημείο εξήγησε την εκτίμησή του για σεισμό περί τους 6 βαθμούς της κλίμακας Ρίχτερ.
Την διετία 2020-2021 είχαμε 6 μεγάλους σεισμούς έξι με εξίμισι βαθμούς σύμφωνα με όσα είπε ο κ. Παπαδόπουλος.
Επίσης δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο και για μεγαλύτερο σεισμό περί τους 7 βαθμούς της κλίμακας Ρίχτερ.
Σεισμός τώρα: Αυτές είναι οι 4 περιοχές που φοβούνται οι σεισμολόγοι – Ανησυχία για πολλά Ρίχτερ
Ούτε οι σεισμολόγοι μπορούν να καταλάβουν τι συμβαίνει πλέον στον ελλαδικό χώρο μετά τους συνεχόμενους σεισμούς, με τέσσερις περιοχές να προκαλούν προβληματισμό.
Σε επιφυλακή βρίσκεται η Μόνιμη Ειδική Επιστημονική Επιτροπή Εκτίμησης Σεισμικού Κινδύνου και Μείωσης της Σεισμικής Διακινδύνευσης του ΟΑΣΠ για την αξιολόγηση της σεισμικής δραστηριότητας σε όλη τη χώρα.
Στο μικροσκόπιο της Επιτροπής έχουν τεθεί τέσσερις περιοχές και συγκεκριμένα η Λέσβος, η Κρήτη, η Εύβοια και η Θήβα, όπου το τελευταίο διάστημα έχουν σημειωθεί σεισμικές δονήσεις με κυριότερες αυτές στη Λέσβο την τελευταία εβδομάδα.
Όπως εξηγεί στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ και πρόεδρος της Επιτροπής, καθηγητής Ευθύμης Λέκκας, το φαινόμενο σε Εύβοια και Θήβα είναι σε αποδρομή, ωστόσο στη Λέσβο το πλαίσιο είναι πιο πολύπλοκο τόσο σε τεκτονικό όσο και σε σεισμικό επίπεδο.
«Στη Λέσβο υπάρχει μετασεισμική ακολουθία που είναι εντοπισμένη σε συγκεκριμένη περιοχή. Δεν διαφαίνεται πάντως σε καμία περίπτωση η σεισμική δραστηριότητα να μεταφέρεται σε άλλα ρήγματα, παρακείμενα τα οποία έχουν δράσει στο παρελθόν και συνδέονται με μεγάλους σεισμούς», σημειώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Λέκκας.
Σύμφωνα και με το ομόφωνο πόρισμα της Επιτροπής που συνεκλήθη, την Πέμπτη, 12 Ιανουαρίου έπειτα από συνεννόηση του υπουργού Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Χρήστου Στυλιανίδη με τον πρόεδρο του ΟΑΣΠ και πρόεδρο της Επιτροπής, καθηγητή Δυναμικής Τεκτονικής Εφαρμοσμένης Γεωλογίας & Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών, Ευθύμη Λέκκα, η σεισμική δραστηριότητα στην Κρήτη δεν ανησυχεί τα μέλη της Επιτροπής καθώς η σεισμική διακινδύνευση στην Ανατολική Κρήτη σύμφωνα με τα έως τώρα δεδομένα είναι εξαιρετικά μικρή.
Όσον αφορά την Εύβοια και τη Θήβα, όπως τονίζει ο κ. Λέκκας, το φαινόμενο είναι σε αποδρομή και δεν συντρέχει λόγος ανησυχίας, ωστόσο καταγράφονται συνεχώς και αξιολογούνται τα νεότερα δεδομένα.
Επιπλέον, όπως επισημαίνει ο κ. Λέκκας η σεισμική δραστηριότητα που παρατηρείται σε διάσπαρτες περιοχές στον ελλαδικό χώρο τις τελευταίες ημέρες αποτελούν απλώς χρονική σύμπτωση. Αυτή είναι μοναδική σχέση που έχουν μεταξύ τους.
Διττός είναι ο ρόλος της νεοσύστατης Επιστημονικής Επιτροπής Εκτίμησης Σεισμικού Κινδύνου και Μείωσης της Σεισμικής Διακινδύνευσης του ΟΑΣΠ καθώς πέρα από την εκτίμηση του σεισμικού κινδύνου και της εξέλιξης της σεισμικής δραστηριότητας καλείται να μελετά και την σεισμική διακινδύνευση ανάλογα με την περιοχή όπου εκδηλώνεται το φαινόμενο, αναλύοντας ουσιαστικά τις επιπτώσεις που θα φέρει μία σεισμική δόνηση σε κάθε περιοχή (πχ στις υποδομές).
Η επιτροπή αποτελείται από έξι άτομα, που εκπροσωπούν επιστημονικά και ερευνητικά ιδρύματα, ενώ κατά τη διάρκεια των συνεδριάσεων παρευρίσκονται ως παρατηρητές και εκπρόσωποι των υπουργείων Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, του υπουργείου Εσωτερικών καθώς και του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, οι οποίοι ωστόσο δεν έχουν δικαίωμα ψήφου.
Συγκεκριμένα συμμετέχουν επιστήμονες και ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών καθώς και την Πολυτεχνική Σχολή του ΑΠΘ.
Πρόκειται για άτομα που έχουν επιλεγεί κατόπιν εισήγησης των φορέων τους, ενώ πρόεδρος της Επιτροπής είναι ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ, καθηγητής Ευθύμης Λέκκας, λειτουργώντας και ως εποπτευόμενος φορέας του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.
Ο εκπρόσωπος κάθε φορέα δεν καταθέτει τις προσωπικές του απόψεις αλλά τις απόψεις του ιδρύματός του.
Σκοπός είναι η επιτροπή να συνεδριάζει άμεσα, όταν χρειάζεται, συμβάλλοντας ταυτόχρονα, μέσω των πορισμάτων που καταλήγει, στην επιχειρησιακή προετοιμασία και ετοιμότητα των δυνάμεων της Πολιτικής Προστασίας και της Πυροσβεστικής.
Έπειτα από κάθε συνεδρίαση η Επιτροπή διαβιβάζει τα πορίσματα της στο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, ενημερώνοντας για τις κινήσεις και τις δράσεις που πρέπει να γίνουν, εφόσον κριθεί αναγκαίο.
Συνεπώς το πόρισμα της επιτροπής καθορίζει και το επίπεδο της προετοιμασίας και της ετοιμότητας των δυνάμεων της Πολιτικής Προστασίας.
Από την πλευρά της η Πολιτική Προστασία, παρακολουθώντας τη σεισμική δραστηριότητα που σημειώνεται στον ελλαδικό χώρο το τελευταίο διάστημα προχωρά στην συνεχή επικαιροποίηση του Γενικού Σχεδίου Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών και Διαχείρισης Συνεπειών Σεισμού «ΕΓΚΕΛΑΔΟΣ» , η εφαρμογή του οποίου βρίσκεται στην ευθύνη της τοπικής αυτοδιοίκησης αποσκοπώντας στην καλύτερη προετοιμασία των δήμων και των περιφερειών.
Σημειώνεται ότι η Επιτροπή έχει συνεδριάσει ήδη 3 φορές και παραμένει σε επιφυλακή ύστερα από αίτημα του υπουργού Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Χρ. Στυλιανίδη προκειμένου να παρακολουθεί συνεχώς τις εξελίξεις και να συγκληθεί και πάλι αν χρειαστεί.
Σεισμός τώρα: «Δεν έχουμε μια συνηθισμένη κατάσταση»
Αυτό που μεγαλώνει την αβεβαιότητα είναι η διέγερση τμημάτων κοντά σε κατοικημένες περιοχές, με τους σεισμολόγους να ζητούν από τους πολίτες να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και σε εγρήγορση.
Στο επίκεντρο των ειδικών βρίσκεται η έξαρση των τελευταίων ημερών στο νησί της Λέσβου, με τον καθηγητή Σεισμολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Γεράσιμο Παπαδόπουλο να επισημαίνει πως η μετασεισμική ακολουθία δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ομαλά.
Δεν έχει τα χαρακτηριστικά ομαλής μετασεισμικής ακολουθίας, καθώς υπάρχει μεγάλη διασπορά στα επίκεντρο, και αυτό γιατί δεν υπάρχει καλή κάλυψη στην περιοχή» σημειώνει χαρακτηριστικά. Ιανουαρίου, ακολούθησε δόνηση ριστικά μιλώντας στα «ΝΕΑ», προ 4,8 ρίχτερ.
Στο πλαίσιο αυτό, ο καθηγητής Σεισμολογίας πρότεινε όπως λέει, την αποστολή φορητών σεισμογράφων, προκειμένου να ενισχυθεί η καταγραφή του φαινομένου αλλά και να παρέχεται ολοκληρωμένη ενημέρωση προς τους κατοίκους.
«Ηδη, νομίζω, αποφασίστηκε να πάνε στο νησί φορητοί σεισμογράφοι και από σήμερα ελπίζω να λειτουργήσουν».
Ένα άλλο χαρακτηριστικό της σεισμικής ακολουθίας στο νησί του Βόρειου Αιγαίου είναι και το γεγονός πως δεν μπορεί να απαντηθεί με σιγουριά το ερώτημα ποια δόνηση ήταν η κύρια δόνηση.
Παραμένει η επιφυλακτικότητα για το εάν το 4,9 ήταν ο κύριος ή όχι.
«Νομίζω ότι έχει μέλλον η συγκεκριμένη ακολουθία και χρειάζεται πολύ μεγάλη προσοχή από όλες τις απόψεις, τονίζει ο ίδιος, επισημαίνοντας την ανάγκη για πιο τεκμηριωμένα στοιχεία».
Επιπλέον, ο Γεράσιμος Παπα δόπουλος εκτιμά ότι πιθανότατα οι νέοι σεισμοί δεν προέρχονται από το ρήγμα που έδωσε τον πολύ μεγάλο σεισμό του 1867. Είναι ένα άλλο ρήγμα λίγο δυτικότερα με μικρότερες διαστάσεις.
Ωστόσο, επειδή δεν υπάρχει καλή γεωγραφική απεικόνιση για τις δονήσεις που καταγράφονται.
Από την πλευρά του, και ο συνάδελφός του επίσης από το ΑΠΕ – Βασίλης Καρακώστας υπογραμμίζει πως παρατηρείται μια έντονη έξαρση της τελευταίες ημέρες.
Αναφερόμενος, δε, ειδικά στη Λέσβο, συμβουλεύει να είμαστε υπομονετικοί και να περιμένουμε την εξέλιξη του φαινομένου τις επόμενες ημέρες.
Ωστόσο, όπως λέει χαρακτηριστικά, «όταν η ακολουθία περιορίζεται σε μικρό χώρο, συνήθως δεν συμβαίν νει κάτι».
Ειδικότερα, ο καθηγητής Σεισμολογίας περιγράφει το φαινόμενο που τις τελευταίες ημέρες έχει αναστατώσει τους κατοίκους του ακριτικού νησιού.
Ανησυχητική χαρακτηρίζει την κατάσταση ο Παπαζάχος, καθηγητής Σεισμολογίας και Γεωφυσικής του ΑΠθ επισημαίνοντας βέβαια ότι το φαινόμενο στη Λέσβο είναι σε πλήρη εξέλιξη οπότε θα πρέπει να περιμένουμε περισσότερα στοιχεία.
Χρειάζεται πολύ μεγάλη προσοχή καθώς υπάρχει δραστηριότητα μια περιοχή με έντονο ιστορικά. Από την άλλη, τονίζει ότι ρήγμα στο οποίο καταγράφηκαν οι σεισμοί δεν είναι το ίδιο με τους μεγάλους σεισμούς στο παρελθόν αλλά ένα άλλο 15 χιλιόμετρα δυτικά.
Σεισμός τώρα: «Βόμβα» Παπαδόπουλου – «Σεισμός άνω των 6 Ρίχτερ το 2023 στην Ελλάδα»
Οι συνεχόμενοι σεισμοί σε όλη την Ελλάδα έχουν φέρει υπερδιέγερση και οι φόβοι για πολλά Ρίχτερ μέσα στο 2023 ολοένα και αυξάνονται.
Ο γνωστός σεισμολόγος Γεράσιμος Παπαδόπουλος εξέφρασε την άποψη ότι υπάρχουν αυξημένες οι πιθανότητες για σεισμό πάνω από 6 Ρίχτερ το 2023.
Σε ερώτηση για τους πρόσφατους σεισμούς που καταγράφηκαν σε Εύβοια, Κρήτη, Λέσβο και Μεθώνη, ο καθηγητής σεισμολογίας Γεράσιμος Παπαδόπουλος απάντησε χαρακτηριστικά: «ο σεισμός δεν κάνει συμβόλαια, αλλού φοβάμαι ότι θα «μπουμπουνίσει”».
Σε ερώτηση δημοσιογράφου εάν εννοεί τις Αλκυονίδες, είπε ότι κανείς δεν ξέρει και ότι δεν θα έπρεπε να φοβόμαστε μόνο αυτό το ρήγμα.
«Είμαστε πιο κοντά στο σενάριο τα 4,9 Ρίχτερ στη Λέσβο να ήταν ο κύριος σεισμός» επισήμανε ο καθηγητής σεισμολογίας, ερευνητής, σεισμολόγος και επιστημονικός συνεργάτης της «Ουνέσκο».
Ωστόσο θεωρεί «ως στοιχείο επιπλέον επικινδυνότητας το ότι η μετασεισμική ακολουθία στη Λέσβο εξελίσσεται σε χερσαίο περιβάλλον» όπως και το βεβαρημένο ιστορικό σε σεισμούς της περιοχής.
«Έχω αρχίσει επιστημονικά να αισθάνομαι ότι πάμε αρκετά καλά. Δεν είμαστε ακόμα στο σημείο που θα πούμε ναι, εντάξει, έληξε το φαινόμενο.
Όμως είμαστε κάπως πιο κοντά σε αυτό το σενάριο από ότι ήμασταν χθες» ανέφερε μιλώντας στην ΕΡΤ.
Συνέστησε στους κατοίκους «υπομονή και ψυχραιμία» αν και παραδέχτηκε πως είναι δύσκολο με τους συνεχείς μετασεισμούς.
Επίσης συνέστησε σε αυτούς «τους λίγους, που έχουν κάποιες μικρές βλάβες στο χώρο κατοικίας ή στο χώρο εργασίας, να πάρουν τη γνωμάτευση, τη συμβουλή ενός μηχανικού είτε από το Δήμο ή αν κάποιος βιάζεται ακόμα και από ιδιώτη μηχανικό».
«Ειδικά στα Ψαχνά, η μετασεισμική ακολουθία το λέω ευθέως, είναι μετασεισμική, προχωράει ομαλά και φυσιολογικά στις άλλες δύο εστίες, γιατί έχουμε τρεις εστίες εκεί ενεργοποιημένες παράλληλα, στο Λιμνιώνα – Βλαχιά που είναι στο βορειοανατολικό άκρο περίπου και το άλλο που είναι στο νότιο τμήμα, εξακολουθούμε να τις παρακολουθούμε με ιδιαίτερη προσοχή ξεχωριστά» ανέφερε.
Τα τρία αυτά σημεία είναι ξεχωριστά «παρόλο που μπορεί να υποκρύπτεται ένας μηχανισμός που διήγειρε την μία μετά την άλλη, αλλά αυτό είναι μια επιστημονική υπόθεση», όπως υπογράμμισε.
«Άρα και εκεί χρειάζεται προσοχή. Ο Εγκέλαδος κρύβει πολλά μυστικά, πολύπλοκα φαινόμενα» επισήμανε.
Για το κατά πόσο οι σημερινές δονήσεις στη Λέσβο συνδέονται με το ρήγμα της Αγίας Παρασκευής σημείωσε
« Φαίνεται να είναι λίγο δυτικότερα η ανάπτυξη, το επίκεντρο της τελευταίας σεισμικής δράσης. Λόγω όμως των σφαλμάτων που υπάρχουν στον εντοπισμό των επικέντρων, δεν είμαστε απολύτως βέβαιοι».
Όμως, όπως υπογράμμισε «ακόμα κι αν είναι το ρήγμα το συγκεκριμένο που προκάλεσε τον πολύ μεγάλο σεισμό του 1867, τον οποίο γνωρίζω πολύ καλά, έχω γράψει ειδικό βιβλίο για τους σεισμούς της Λέσβου και της Χίου και αν ακόμα είναι, δεν σημαίνει ότι κατ’ ανάγκην θα πρέπει να επαναληφθεί τώρα ο μεγάλος εκείνος σεισμός του 1867.
Ενεργό ρήγμα είναι και πολλές φορές θα μας δώσει και μικρούς σεισμούς».
Όπως ενημέρωσε «ένας σεισμός μεγέθους 6R για να εκτονωθεί θέλει περίπου χίλιους τεσσάρηδες μετασεισμούς. Δεν τους έχουμε τους χίλιους τεσσάρηδες».
Από την άλλη για τη Λέσβο επισήμανε πως «δεν σημαίνει ότι το να έχουμε αυτούς τους 4,9 Ρίχτερ ή 4,7 το ρήγμα είναι ήδη ώριμο για να μας δώσει τον 6,5 Ρίχτερ».
«Από όσα έχουμε συζητήσει με τους σεισμομηχανικούς συναδέλφους προκύπτει ότι η καταπόνηση των κτηρίων, π.χ της Αθήνας είναι πραγματική μόνο όταν είναι μεγάλες οι δονήσεις.
Προέρχονται δηλαδή από μεγάλους σεισμούς, 6R και παραπάνω. Αυτές οι μικρές δονήσεις που αισθανθήκαμε εδώ και στην Αττική από την Εύβοια, για παράδειγμα, το πρόσφατο διάστημα δεν προκαλούν ιδιαίτερη καταπόνηση.
Εξάλλου, οι κατασκευές σήμερα, αλλά και αρκετά χρόνια τώρα, από τότε τουλάχιστον που έχουμε αντισεισμικούς κανονισμούς στη χώρα, δηλαδή από το 1959 και ύστερα, οι κατασκευές κατασκευάζονται από τους συναδέλφους μηχανικούς, λαμβάνοντας υπόψη όλα αυτά τα δεδομένα.
Οπότε είναι πολύ πιο ανθεκτικές από ότι νομίζουμε», πρόσθεσε ο Γεράσιμος Παπαδόπουλος.
« Στην Ελλάδα κατά μέσον όρο κάθε χρόνο έχουμε ένα σεισμό μεγέθους 6 R ή και μεγαλύτερο κατά μέσον όρο. Το 2022 πέρασε χωρίς ούτε έναν σεισμό πάνω από πεντέμισι, όχι έξι και πάνω.
Άρα οι πιθανότητες να έχουμε ισχυρό σεισμό στην Ελλάδα μεγέθους 6 και λίγο μεγαλύτερο μέσα στο 2023 είναι αυξημένες».
Όμως όπως καθησύχασε «Πάρα πολλοί σεισμοί γίνονται στη θάλασσα και περνάνε “Αβρόχοις ποσί”, χωρίς να γίνει κάτι με αρνητικές επιπτώσεις».
«Θα πρέπει λοιπόν όλα να τα ζυγίζουμε και να δούμε ότι η σεισμική δραστηριότητα στην Ελλάδα είναι πολύ υψηλή, αλλά ταυτόχρονα μετριασμένη, γιατί πολλοί σεισμοί ισχυροί γίνονται σε υποθαλάσσιο περιβάλλον.
Ακόμα και άλλοι γίνονται στο χερσαίο χώρο, αλλά μακριά από κατοικημένα κέντρα» σημείωσε
«Όλα αυτά λοιπόν μας δίνουν μια εικόνα επιπτώσεων που απέχει από την γεωφυσική εικόνα των σεισμών.
Η γεωφυσική εικόνα είναι ναι, πολλοί σεισμοί με μεγάλα μεγέθη.
Οι επιπτώσεις είναι όμως πολύ μικρότερες από αυτό που θα ανέμενε κάποιος εάν όλοι οι σεισμοί γινόντουσαν κοντά σε αστικά κέντρα που δεν είναι η περίπτωσή μας» υπογράμμισε.
Και συνέστησε «ετοιμότητα, ενημέρωση, επιμόρφωση, ασκήσεις στα σχολεία, σχέδια έκτακτης ανάγκης από τις κεντρικές αρχές πολιτικής προστασίας.
Πρέπει οι θεσμοί αυτοί να καλυτερεύουν συνεχώς τον ίδιο τους τον εαυτό προσφέροντας στην κοινωνία».
Σεισμός τώρα: Εφιαλτικό σενάριο από Λέκκα – Αυτό το ρήγμα μπορεί να δώσει 6,5 Ρίχτερ στην Ελλάδα
Έντονη σεισμική δραστηριότητα παρουσιάζει ο ελλαδικός χώρος, με τους επιστήμονες να είναι προβληματισμένοι.
Σε επιφυλακή βρίσκονται τόσο οι αρμόδιες αρχές όσο και οι επιστήμονες μετά τον ισχυρό σεισμό των 4,9 Ρίχτερ που ταρακούνησε τη Λέσβο τα ξημερώματα του Σαββάτου.
Συγκεκριμένα, ο κ. Ευθύμιος Λέκκας μιλώντας στο Mega επισήμανε πως «δεν μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι αυτός ήταν ο κύριος σεισμός, βέβαια υπάρχουν πάρα πολλές πιθανότητες γι’ αυτό, και δεν μπορούμε να το πούμε με βεβαιότητα γιατί πρώτον η σεισμική δραστηριότητα εξελίσσεται και δεύτερον, δυστυχώς, υπάρχει ένα βεβαρημένο σεισμικό παρελθόν στην περιοχή» και συνέχισε λέγοντας: «Είμαστε σε επιφυλακή, παρατηρούμε την εξέλιξη του φαινομένου», τονίζοντας ταυτόχρονα ότι οι Αρχές βρίσκονται επί ποδός και, σε περίπτωση μεγαλύτερου σεισμού, είναι έτοιμες να επέμβουν.
«Ο Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας σε συνεργασία με το υπουργείο Πολιτικής Προστασίας, έχουμε ενεργοποιήσει όλες τις διαδικασίες οι οποίες προβλέπονται από τον “Ξενοκράτη 2” και είμαστε έτοιμοι, στην ελάχιστη περίπτωση που θα έχουμε έναν μεγαλύτερο σεισμό, να επέμβουμε», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Λέκκας.
Αναφορικά με το ρήγμα που έδωσε τον διπλό σεισμό στη Λέσβο, ο κ. Λέκκας επισήμανε: «Με βάση τα ιστορικά δεδομένα, μπορεί να δώσει περίπου 6,5 Ρίχτερ, όταν όμως ενεργοποιηθεί ολόκληρο.
Τώρα έχουμε την ενεργοποίηση ενός συζυγούς ρήγματος της μεγάλης ρηξιγενούς ζώνης της Αγίας Παρασκευής. Έχουμε μικρότερο μέγεθος και πιστεύω ότι θα παραμείνει σε αυτό, αν και η σεισμική δραστηριότητα είναι σε εξέλιξη, κάτι που μας κάνει ιδιαίτερα επιφυλακτικούς».
Σύμφωνα με τον κ. Λέκκα, ο διπλός σεισμός στη Λέσβο, μπορεί να «ξυπνήσει» άλλα ρήγματα στην ευρύτερη περιοχή.
«Υπάρχει μια μικρή πιθανότητα και για αυτό, όμως έχουμε να κάνουμε και με πάρα πολλούς μετασεισμούς έως τώρα. Οι πιθανότητες είναι ανοιχτές. Βέβαια οι πιθανότητες για να έχουμε έναν μεγαλύτερο σεισμό, τονίζω ότι είναι εξαιρετικά μικρές».
Οι αλλεπάλληλοι σεισμοί που σημειώνονται την τελευταία περίοδο, «δε μας ανησυχούν, δεδομένου ότι οι σεισμικές διεγέρσεις που παρατηρήθηκαν σε διάφορα σημεία της χώρας, είναι τελείως ανεξάρτητες, ανήκουν σε τελείως διαφορετικό σεισμοτεκτονικό πλαίσιο, δεν επηρεάζει η μία την άλλη, απλά και μόνον συμπίπτουν χρονικά.
«Συνεπώς, δεν υπάρχει μια γενικότερη διέγερση στον ελληνικό χώρο, απλά έχουμε επιμέρους διεγέρσεις. Είναι απλά μια χρονική σύμπτωση.
Δεν έχουμε δεδομένα που να ενισχύουν την άποψη ότι έχουμε μια γενικότερη διέγερση στον ελληνικό χώρο».
Κλείνοντας, ο καθηγητής τόνισε πως θα πρέπει να δρομολογηθεί άμεσα το θέμα των κατολισθήσεων που προκαλεί ο Εγκέλαδος.
«Εκείνο το οποίο είναι ιδιαίτερα σημαντικό, είναι ότι θα πρέπει να δούμε τα θέματα των κατολισθήσεων.
Θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή εκεί, έτσι ώστε να μην έχουμε ατυχήματα κατά μήκος του οδικού δικτύου».
Σεισμός τώρα: Προειδοποίηση για μεγάλη δόνηση στην Ελλάδα
Αγωνία πλέον σε όλη την Ελλάδα για την σεισμική έξαρση των τελευταίων ημερών.
Ο γνωστός ειδικός σε θέματα σεισμών Ιάπωνας Yoshinori Moriwaki, μιλώντας σε σεμινάριο «Ζώντας με έναν σεισμό» που πραγματοποιήθηκε στο Αφιόν Καραχισάρ της Τουρκίας, προειδοποίησε για το ενδεχόμενο ενός επερχόμενου μεγάλου σεισμού.
Συγκεκριμένα τόνισε μεταξύ άλλων:
«Ένας μεγάλος σεισμός αναμένεται στην Τουρκία, ιδιαίτερα στην περιοχή του Μαρμαρά. Το ρήγμα της Ανατολικής Ανατολίας και το ρήγμα του Αιγαίου έχουν επίσης αρχίσει να σπάνε».
Απαντώντας σε ερωτήσεις του Τύπου πριν από το σεμινάριο, ο Moriwaki δήλωσε ότι η Τουρκία, όπως και η Ιαπωνία, είναι μια χώρα σεισμογενής, κάνοντας αναφορά στο ρήγμα του Αιγαίου.
Σημειώνοντας την ανάγκη προετοιμασίας εξ αρχής για τον σεισμό, ο Moriwaki τόνισε ότι η εκπαίδευση είναι σημαντική.
«Η Τουρκία είναι μια χώρα με σεισμούς όπως και η Ιαπωνία. Είναι πολύ σημαντικό να είμαστε προετοιμασμένοι για έναν σεισμό. Όλα τα ιδρύματα και οι άνθρωποι πρέπει να είναι έτοιμοι. Ένας μεγάλος σεισμός αναμένεται στην Τουρκία, ειδικά στην περιοχή του Μαρμαρά. Το ρήγμα της Ανατολικής Ανατολίας και το ρήγμα του Αιγαίου έχουν επίσης αρχίσει να σπάνε» δήλωσε.
Σε άλλο σημείο ο Moriwaki είπε:
«Η Ιαπωνία έχει βιώσει πολύ μεγάλους σεισμούς. Ο λαός της Ιαπωνίας είναι πλήρως προετοιμασμένος επειδή τους βιώνει. Το 60% των κτιρίων στην Τουρκία είναι παράνομα.»
Όταν ρωτήθηκε ποια ήταν η εκτίμησή του για τον σεισμό της Κωνσταντινούπολης, ο Moriwaki προειδοποίησε:
«Εάν υπάρξει σεισμός, είναι απαραίτητο να είμαστε έτοιμοι όπου κι αν γίνει. Δυστυχώς είναι απαραίτητο να επισκευαστεί το 50 % των παράνομων κτιρίων. Είναι απαραίτητο να το κάνουμε πιο γρήγορα».
Σεισμός τώρα: Έρχεται η ώρα της Αττικής; Πόσα Ρίχτερ περιμένουν οι σεισμολόγοι
Η σεισμική ακολουθία στη χώρα μας ολοένα και αυξάνεται και ο φόβος όλων είναι πως ο Εγκέλαδος θα χτυπήσει κάποιο μεγάλο αστικό κέντρο.
Για το νέο σεισμό 4,9 Ρίχτερ που σημειώθηκε στα Ψαχνά της Εύβοιας μίλησε ο διευθυντής ερευνών του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου και σεισμολόγος Γεράσιμος Χουλιάρας, ενώ απάντησε και στο ερώτημα για το εάν τα ρήγματα στην Εύβοια μπορούν να επηρεάσουν και την Αττική.
Όπως ανέφερε αρχικά ο Γεράσιμος Χουλιάρας στο Open, οι «ειδικοί» δεν γνωρίζουν ακόμη εάν αυτός ήταν ο κύριος σεισμός.
«Έχουν περάσει 15 ώρες έχουμε καταγράψει 70 σεισμούς μικρότερου μεγέθους με τον μεγαλύτερο να είναι 3,5 Ρίχτερ οπότε μελετούμε αυτές τις δεκάδες μικρότερες δονήσεις. Προσπαθούμε να βρούμε μια φθίνουσα πορεία αλλά είναι δύσκολο με αυτούς του λίγους σεισμούς. Πρέπει να μαζέψουμε και άλλα δεδομένα».
Σύμφωνα με τον σεισμολόγο, «το ρήγμα αυτό ήταν γνωστό στα Ψαχνά είχαμε μια ακολουθία το 2003. Είχαμε έναν σεισμό 5,4 Ρίχτερ λίγο μεγαλύτερο από τον χτεσινό και είχαμε μια μεγάλη ακολουθία που κράτησε αρκετούς μήνες, με μικρότερους σεισμούς και δεν δημιούργησε ιδιαίτερα προβλήματα».
Σε ερώτηση για το εάν υπάρχει σεισμική διέγερση στην ελληνική επικράτεια, καθώς καταγράφονται σε πολλές περιοχές της Ελλάδας αισθητές δονήσεις το τελευταίο διάστημα, ο Γεράσιμος Χουλιάρας απάντησε:
«Αυτές οι δονήσεις δεν έχουν τίποτα κοινό. Είναι καθημερινές. Κάθε μέρα έχουμε 30 με 40. Καμία από αυτές δεν είναι μεγάλες. Δεν βλέπω κάποια ιδιαίτερη διέγερση αυτή τη στιγμή στον Ελλαδικό χώρο. Ο τελευταίος μεγάλος σεισμός που είχαμε ήταν πριν από ένα χρόνο στο Αρκαλοχώρι ακόμα συνεχίζει εκεί η ακολουθία. Επίσης είχαμε και την ακολουθία στον Τύρναβο».
Τέλος, για το εάν τα δύο ρήγματα στην Εύβοια μπορούν να επηρεάσουν ρήγματα στην Αττική, ο διευθυντής ερευνών του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου εξέφρασε την εκτίμηση ότι δεν υφίσταται τέτοιος λόγος ανησυχίας:
«Οι σεισμοί της τάξης των 5 Ρίχτερ δεν έχουν τη δυνατότητα να διεγείρουν ρήγματα σε αποστάσεις όπως είναι στην Αττική. Είναι μικρό μεγέθους και χρειαζόμαστε σεισμούς πάνω από 6 Ρίχτερ για να έχουμε κάποια διέγερση».
Αυτοί στην Εύβοια είναι ανεξάρτητοι ο ένας από τον άλλον. Την Αττική επηρεάζουν σεισμοί που είναι από 4 Ρίχτερ αλλά τα κτίρια δεν επηρεάζονται από τέτοιου είδους δονήσεις.
Σεισμός τώρα: Εφιαλτική πρόβλεψη Παπαζάχου για το ρήγμα της Εύβοιας – Πόσα Ρίχτερ μπορεί να δώσει
Ώρες αγωνίας για τους κατοίκους της Εύβοιας αλλά και των γύρω περιοχών για το ρήγμα των Ψαχνών που έφερε τον σεισμό των 4,9 Ρίχτερ.
«Το ρήγμα των Ψαχνών μπορεί να δώσει σεισμό 6 Ρίχτερ», σημειώνει ο καθηγητής Σεισμολογίας του ΑΠΘ, Κώστας Παπαζάχος, αναφορικά με τη σεισμική δόνηση των 4,9 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ που ταρακούνησε τα Ψαχνά Ευβοίας το μεσημέρι της Τετάρτης (28/12).
Σύμφωνα με τον ίδιο, τα επόμενα 24ωρα θεωρούνται κρίσιμα για τη μετασεισμική ακολουθία στην ευρύτερη περιοχή, ενώ οι σεισμολόγοι παρακολουθούν την εξέλιξη του φαινομένου.
«Το ρήγμα που υπάρχει εκεί και διαμορφώνει όλη την λεκάνη των Ψαχνών είναι ένα μεγαλύτερο ρήγμα που είναι γνωστό. Το ρήγμα αυτό έχει την ικανότητα να κάνει σεισμό της τάξης των 6 Ρίχτερ.
Αυτό δεν σημαίνει πως κάθε φορά που γίνεται σεισμός σε ένα ρήγμα, το οποίο μπορεί να δώσει τέτοιο μέγεθος, ότι μπορεί να γίνει σεισμός 6 Ρίχτερ.
Απλά επειδή υπάρχει αυτή η δυνατότητα και δεν ξέρουμε την κατάσταση του ρήγματος κρατησαμε μία επιφύλαξη.
Προς το παρόν, η ακολουθία έχει περιοριστεί σε ένα μικρό μήκος», συμπλήρωσε ο κ. Παπαζάχος, μιλώντας στην εκπομπή «Κοινωνία Ώρα Mega».
Ο ίδιος άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να σημειωθεί ισχυρότερος μετασεισμός, ο οποίος μπορεί να φτάσει και τα 4,5 Ρίχτερ.
«Παρότι η ακολουθία εξελίσσεται με μικρούς σεισμούς, μεγέθους 3,5 Ρίχτερ, είναι πολύ υποτονική. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι τις επόμενες ημέρες θα εκδηλωθούν ισχυρότεροι μετασεισμοί. Στην πιο φυσιολογική περίπτωση οι μετασεισμοί μπορούν να φτάσουν μέχρι 4,5 Ρίχτερ», επισήμανε ακόμα.
Σεισμός τώρα: Φόβος για πολλά Ρίχτερ – Αυτές είναι οι περιοχές που κινδυνεύουν άμεσα
Ανησυχία έχει προκαλέσει η έντονη σεισμική δραστηριότητα στην ευρύτερη περιοχή της Εύβοιας.
Αν και η φύση ξέρει να κρατά μερικά μυστικά κρυμμένα για χιλιετίες, η επιστημονική ομάδα του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας τα τελευταία δύο χρόνια έχει ξεκινήσει αναλυτική έρευνα καταγραφής και μελέτης όλων των ενεργών και πιθανώς ενεργών ρηγμάτων της χώρας όχι μόνο με την επικαιροποίηση των παλιών χαρτών αλλά με νέα δεδομένα στην επιφάνεια, να δημιουργηθεί μία βάση δεδομένων, έργο που χρηματοδοτείται από την Ελληνική Αρχή Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών.
Η προσπάθεια φαίνεται να εκτιμάται ιδιαιτέρως από το υπουργείο Κλιματικής Αλλαγής και μένει το επόμενο διάστημα να συνεχιστεί πιθανόν και σε άλλα επικίνδυνα καιρικά και κλιματικά φαινόμενα που απειλούν ανθρώπινες ζωές και ζώα.
Παρά τις επιστημονικές μελέτες που ακολούθησαν τον σεισμοτεκτονικό χάρτη της χώρας που καταρτίστηκε το 1983, η επικαιροποίηση κρίνεται αναγκαία σε κάθε σεισμό, όπως στην Εύβοια, με τη νέα ηλεκτρονική βάση συνεχώς να ενημερώνεται από τα τρέχοντα γεγονότα.
Αντίστοιχα σημαντικό στοιχείο από το παζλ εκτιμάται πως είναι η επανασύσταση της Επιτροπής Εκτίμησης Σεισμικού Κινδύνου, η οποία έχει καθυστερήσει για γραφειοκρατικούς λόγους.
Η Επιτροπή αυτή είναι το αρμόδιο όργανο που αναλύει όλα τα θέματα και τα νέα δεδομένα, όλες αυτές τις προγνώσεις με στόχο να πληροφορεί σωστά την Πολιτεία, για να υπάρχει η αντισεισμική θωράκιση του ελληνικού χώρου.
Σύμφωνα με τον δόκτορα Σεισμολογίας και μέλος της Διοίκησης του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου, Γεράσιμο Παπαδόπουλο, το φαινόμενο εξελίσσεται ομαλά δείχνοντας ότι μάλλον ο σεισμός των 5 ρίχτερ ήταν ο κύριος.
«Τα συμπεράσματά μας συνοψίζονται στα εξής: Από τις 25.10.2022, που ξεκίνησε η διέγερση, μέχρι τη γένεση του ισχυρότερου σεισμού μεγέθους 5,0 ρίχτερ η ακολουθία χαρακτηρίστηκε από γνωρίσματα που είναι τυπικά για τις προσεισμικές ακολουθίες. Συνεπώς, δεν ευσταθούσε η “επίσημη” εκτίμηση ότι ο πρωινός σεισμός 4,7 ρίχτερ κατά πάσα πιθανότητα ήταν ο κύριος σεισμός. Μετά τη γένεση του σεισμού 5 ρίχτερ η ακολουθία άρχισε να εμφανίζει χαρακτηριστικά που τα συναντάμε σε μετασεισμικές ακολουθίες. Συνεπώς, το πιθανό σενάριο, αλλά όχι ακόμη το βέβαιο, είναι ότι ο “5άρης” σεισμός μάλλον ήταν ο κύριος. Επιβάλλεται να επαληθευτεί η μετασεισμική φύση της εξελισσόμενης ακολουθίας και προς τον σκοπό αυτόν η ανάλυσή μας θα συνεχιστεί», ανέφερε στον «Ε.Τ.» της Κυριακής.
Στην ερώτηση αν αυτά τα «άγνωστα» ρήγματα μπορούν να έρθουν στη γνώση της επιστημονικής κοινότητας άνευ σεισμού, ο κ. Παπαδόπουλος εμφανίστηκε επιφυλακτικός:
«Δυστυχώς, υπάρχει ένα λογικό κενό και όχι επειδή η επιστημονική κοινότητα δεν έχει την όρεξη ή την κατάρτιση. Δυστυχώς, όμως, χρειαζόμαστε μία ένδειξη για να στρέψουμε το βλέμμα μας και να καταγράφουμε τα δεδομένα. Αυτό συνέβη στον Τύρναβο ή και στην Κρήτη, στο Αρκαλοχώρι, μία άγνωστη περιοχή για τη σεισμική επιστημονική κοινότητα. Οπως, δηλαδή, συνέβη και στον σεισμό της Πάρνηθας».
Ο πρόεδρος του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας, Ευθύμιος Λέκκας, σχετικά με την Εύβοια εμφανίστηκε επιφυλακτικός λέγοντας στον «Ε.Τ.» της Κυριακής ότι το φαινόμενο είναι σε αποδρομή.
Σε ό,τι αφορά, όμως, την κουβέντα που άνοιξε το προηγούμενο διάστημα για της Αλκυονίδες και τον Κορινθιακό ανέφερε ότι «ο Ανατολικός Κορινθιακός Κόλπος είναι ένα φυσικό εργαστήριο, έχει υψηλή σεισμικότητα και είναι επόμενο μετά τα 40 χρόνια που έχει να δώσει σεισμό η περιοχή, να είναι ώριμη για έναν αρκετά μεγάλο σεισμό».
Οπως διευκρίνισε, δεν έχουμε ασφαλείς ενδείξεις για τον χρόνο εκδήλωσής του εάν θα είναι τα πέντε ή τα τρία χρόνια. «Πάντως, κάποια στιγμή μέσα στο άμεσο μέλλον ο Κορινθιακός θα ενεργοποιηθεί.
Δυστυχώς, σε παγκόσμιο επίπεδο δεν μπορούμε να προσδιορίσουμε χρονικά τους σεισμούς, αλλά ούτε και σε μεγάλο βαθμό τον χώρο εκδήλωσης ενός μεγάλου σεισμού».
Σχολιάζοντας κατά πόσο είμαστε έτοιμοι για ένα τέτοιο φαινόμενο και εάν θα αντέξουν οι δομές απάντησε:
«Τολμώ να πω ότι θα αντέξουν. Είμαστε σε πάρα πολύ καλύτερη κατάσταση απ’ ό,τι ήμασταν το 1981. Θα πρέπει να σημειώσω ότι το 1984 – 86 έγινε ο αντισεισμικός κανονισμός, ο οποίος είναι ένας κανονισμός από τους καλύτερους στον κόσμο και αυτό οφείλεται ουσιαστικά στις προσπάθειες της ελληνικής επιστημονικής κοινότητας, των μηχανικών και των γεωεπιστημόνων, με την επίβλεψη, βεβαίως, του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας. Εχουμε να κάνουμε με έναν πολύ καλό αντισεισμικό κανονισμό και οι κατασκευές ουσιαστικά, ένα μεγάλο ποσοστό, είναι άτρωτες σε σχέση με τον σεισμό των 6 βαθμών. Βεβαίως, υπάρχουν και παλιές κατασκευές οι οποίες είναι ευάλωτες και σε αυτές πρέπει να ουσιαστικά να στρέψουμε το ενδιαφέρον μας».
Η περιοχή της Θήβας παραμένει μία ενεργή περιοχή, η οποία μετά την έξαρση του καλοκαιριού δεν έχει σβήσει και εξακολουθεί να δίνει μικρούς σεισμούς.
Σύμφωνα με τους σεισμολόγους, μία προσεισμική ακολουθία μπορεί να κρατήσει και ενάμιση χρόνο πριν, όπως έγινε και το 1893, δεκαετίες πίσω για την ανθρωπότητα, ελάχιστος χρόνος για ένα σεισμικό φαινόμενο. Το δε ρήγμα της Θήβας είναι ενεργό και είχε δώσει σεισμό 6 με 6,2 ρίχτερ.
«Το 1914 είχαμε σεισμό για τον οποίο δεν έχουμε σήμερα ενδείξεις ότι υπήρξαν προσεισμοί, κάτι που δείχνει την πολυπλοκότητα των φαινομένων και ότι δεν μπορούν να μπουν σε καλούπια», είχε αναφέρει για το φαινόμενο ο κ. Παπαδόπουλος.
Μια άλλη περιοχή είναι το Βορειοανατολικό Αιγαίο.
«Θέλει σίγουρα προσοχή αυτή η περιοχή. Την περίοδο του ’80 και συγκεκριμένα το 1982 και το 1983 είχαμε αλλεπάλληλους ισχυρότατους σεισμούς και εκ νέου το 2014 με μεγέθη έως 6,9 ρίχτερ. Κατά συνέπεια, είναι μια σεισμοτεκτονική δομή με πάρα πολύ υψηλό σεισμικό δυναμικό, διότι αποτελεί τη συνέχεια του ρήγματος της Βόρειας Ανατολίας, που έρχεται από το βόρειο τμήμα της Τουρκίας, εισέρχεται στη θάλασσα του Μαρμαρά και κινείται μέσα στη θάλασσα του Βορείου Αιγαίου. Το ότι οι γύρω κατοικημένες περιοχές βρίσκονται σε αρκετή απόσταση από το συγκεκριμένο ρήγμα δεν απαλλάσσει από την ευθύνη να παρακολουθείται και να αξιολογείται μεγάλη προσοχή τα δεδομένα».
Σύμφωνα με τους ειδικούς, ο σεισμός 5,4 ρίχτερ στις 16/01/2022 στο Βόρειο Αιγαίο μπορεί να είναι μόνο η αρχή μιας διαδικασίας και μπορεί σε ένα, δύο ή τρία χρόνια να δούμε την επανάληψη του επόμενου ισχυρού σεισμού.