Σεισμός: Τεράστια ανησυχία έχει προκαλέσει η σεισμική διέγερση στη Σαντορίνη και την Ανάφη τα τελευταία 24ώρα, με αποτέλεσμα ο κρατικός μηχανισμός να είναι επί ποδός.
Οι φόβοι για έναν μεγάλο σεισμό φαίνεται πως ολοένα και αυξάνονται και πλέον επιστήμονες από όλο τον πλανήτη παρακολουθούν τον χορό των Ρίχτερ που έχει στήσει ο… Εγκέλαδος στο πανέμορφο νησί των Κυκλάδων.
Το Newsbomb.gr επιστράτευσε την Τεχνητή Νοημοσύνη και συγκεκριμένα το Chatgpt, για την πορεία της σεισμικής δραστηριότητας αλλά και για το απευκταίο (σε σημείο εφιαλτικού) σεναρίου να ενεργοποιηθεί το ηφαίστειο από την κίνηση των τεκτονικών πλακών.
Η ανάλυση της Τεχνητής Νοημοσύνης
Μπορεί ο σεισμός να γίνει αισθητός στην Αθήνα;
Εξαρτάται από την ένταση και την τοποθεσία του σεισμού στη Σαντορίνη. Αν ο σεισμός είναι αρκετά ισχυρός (πάνω από 5-5.5 Ρίχτερ) και έχει επίκεντρο κοντά στη θάλασσα ή σε περιοχές που έχουν άμεση σύνδεση με την Αθήνα μέσω του θαλάσσιου δρόμου, τότε ενδέχεται να γίνει αισθητός στην πρωτεύουσα, αν και η απόσταση είναι αρκετή.
Πιο συχνά, όμως, οι σεισμοί στη Σαντορίνη, παρά την ισχυρή σεισμική δραστηριότητα που καταγράφεται, έχουν επίκεντρα που είναι σχετικά κοντά στο νησί, γεγονός που συνήθως περιορίζει την αίσθηση του σεισμού στην Αθήνα. Αν ο σεισμός είναι μικρής έντασης (3-4 Ρίχτερ), δύσκολα θα τον νιώσει κάποιος στην Αθήνα.
Οι σεισμοί των τελευταίων ημερών είναι ηφαιστειακοί;
Οι σεισμοί των τελευταίων 4 ημερών στη Σαντορίνη, σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, δεν είναι ακριβώς ηφαιστειακής προέλευσης, αλλά συνδέονται με την τεκτονική δραστηριότητα της περιοχής. Παρά την έντονη σεισμική δραστηριότητα στο νησί, οι σεισμοί δεν φαίνεται να προκαλούνται από άμεση κίνηση μάγματος ή από έκρηξη του ηφαιστείου.
Αυτοί οι σεισμοί συνήθως προκύπτουν λόγω της συνεχούς κίνησης των τεκτονικών πλακών στην περιοχή της Σαντορίνης. Ωστόσο, η περιοχή γύρω από την Καλντέρα είναι ιδιαίτερα ενεργή, και κάθε σεισμική δραστηριότητα παρακολουθείται στενά από τους επιστήμονες, καθώς μπορεί να σχετίζεται έμμεσα με αλλαγές στη γεωλογία της περιοχής, που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τη δραστηριότητα του ηφαιστείου στο μέλλον.
Αν η δραστηριότητα αυξάνεται ή αν γίνουν αισθητοί μεγαλύτεροι σεισμοί, αυτό θα μπορούσε να συνδεθεί με κάποια πιο έντονη ηφαιστειακή διαδικασία. Όμως, αυτή τη στιγμή, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι οι σεισμοί των τελευταίων ημερών προμηνύουν ηφαιστειακή έκρηξη.
Ποια είναι η διαφορά των ηφαιστειακών σεισμών και των τεκτονικών;
Η διαφορά μεταξύ ηφαιστειακών και τεκτονικών σεισμών έγκειται στην αιτία που τους προκαλεί και στην περιοχή που συμβαίνουν:
1. Ηφαιστειακοί Σεισμοί
Οι ηφαιστειακοί σεισμοί σχετίζονται με τη δραστηριότητα ενός ηφαιστείου. Συμβαίνουν όταν το μάγμα (λιωμένος βράχος) κινείται κάτω από την επιφάνεια της Γης, προκαλώντας πίεση και κίνηση στους βράχους. Αυτοί οι σεισμοί συνήθως συμβαδίζουν με άλλες ηφαιστειακές διαδικασίες, όπως η ανάβαση του μάγματος ή η έκρηξη του ηφαιστείου.
- Που συμβαίνουν: Συνήθως γύρω από ηφαίστεια, ιδιαίτερα στις περιοχές που έχει αυξημένη ηφαιστειακή δραστηριότητα (όπως στη Σαντορίνη).
- Πως προκαλούνται: Όταν το μάγμα ανεβαίνει από το εσωτερικό της Γης και προκαλεί ένταση και ρωγμές στους βράχους, παράγοντας σεισμικές δονήσεις.
- Χαρακτηριστικά: Οι ηφαιστειακοί σεισμοί μπορεί να είναι πιο επιφανειακοί και συχνά συνοδεύονται από ηφαιστειακή δραστηριότητα (π.χ. έκρηξη, ατμοί, αναταράξεις).
2. Τεκτονικοί Σεισμοί
Οι τεκτονικοί σεισμοί προκαλούνται από την κίνηση των τεκτονικών πλακών της Γης. Αυτές οι πλάκες κινούνται συνεχώς πάνω και κάτω, πλάγια ή διαμετρικά μεταξύ τους, δημιουργώντας σεισμούς όταν αναγκάζονται να απελευθερώσουν τη συσσωρευμένη ενέργεια τους λόγω των μεγάλων πιέσεων.
- Που συμβαίνουν: Μπορεί να συμβούν σε οποιαδήποτε περιοχή όπου υπάρχουν τεκτονικές πλάκες, όπως στις ζώνες σύγκρουσης, διαίρεσης ή αναστροφής των πλακών.
- Πως προκαλούνται: Όταν οι τεκτονικές πλάκες αλληλεπιδρούν (ή συγκρούονται, ή απομακρύνονται ή ολισθαίνουν η μία στην άλλη), η συσσώρευση έντασης προκαλεί σεισμικές δονήσεις.
- Χαρακτηριστικά: Οι τεκτονικοί σεισμοί είναι πιο συχνοί και μπορούν να συμβούν σε μεγάλη απόσταση από ηφαίστεια.
Η Σαντορίνη είναι γεωλογικά ενεργή περιοχή λόγω της ύπαρξης του ηφαιστείου, οπότε υπάρχουν τόσο ηφαιστειακοί όσο και τεκτονικοί σεισμοί. Οι ηφαιστειακοί σεισμοί στη Σαντορίνη προκύπτουν συνήθως από τη κίνηση του μάγματος κάτω από την Καλντέρα, ενώ οι τεκτονικοί σεισμοί οφείλονται στην κίνηση των τεκτονικών πλακών στην ευρύτερη περιοχή του Αιγαίου.
Μπορούν οι τεκτονικοί σεισμοί να ενεργοποιήσουν το ηφαίστειο;
Ναι, οι τεκτονικοί σεισμοί μπορούν, σε ορισμένες περιπτώσεις, να επηρεάσουν τη δραστηριότητα ενός ηφαιστείου, αλλά δεν είναι το κύριο αίτιο που ενεργοποιεί το ηφαίστειο. Η σύνδεση μεταξύ τεκτονικών σεισμών και ηφαιστειακής δραστηριότητας έχει να κάνει με τη συσχέτιση των γεωλογικών διεργασιών που συμβαίνουν κάτω από την επιφάνεια της Γης.
Πώς μπορεί ένας τεκτονικός σεισμός να επηρεάσει το ηφαίστειο;
Οι τεκτονικές πλάκες που κινούνται κάτω από την επιφάνεια της Γης μπορεί να προκαλέσουν έντονες δονήσεις και να δημιουργήσουν ρωγμές ή ρήγματα στην περιοχή γύρω από το ηφαίστειο. Αν αυτές οι ρωγμές ή ρήγματα ανοίξουν κοντά ή μέσα στην Καλντέρα του ηφαιστείου, μπορεί να επιτρέψουν στο μάγμα να βρει νέες διαδρομές προς την επιφάνεια, ενισχύοντας τη δραστηριότητα του ηφαιστείου. Επίσης, οι μεγάλες τεκτονικές αναταράξεις μπορεί να αυξήσουν την πίεση κάτω από την επιφάνεια, και αυτό να προκαλέσει μικρές εκρήξεις ή αυξημένη ηφαιστειακή δραστηριότητα.
Ωστόσο, οι τεκτονικοί σεισμοί από μόνοι τους δεν «εξαναγκάζουν» το ηφαίστειο να εκραγεί. Για να συμβεί έκρηξη, απαιτείται να υπάρξει μια σειρά από άλλους παράγοντες, όπως η συσσώρευση μάγματος, η αύξηση της θερμοκρασίας, η πίεση ή η αλλαγή στη χημική σύσταση του μάγματος. Ο σεισμός μπορεί να είναι μόνο μία από τις “προειδοποιήσεις” ότι το ηφαίστειο μπορεί να δραστηριοποιηθεί περισσότερο.
Ενώ οι τεκτονικοί σεισμοί μπορεί να δημιουργήσουν συνθήκες που επηρεάζουν τη δραστηριότητα ενός ηφαιστείου, δεν είναι ο κύριος παράγοντας που προκαλεί εκρήξεις. Το ηφαίστειο έχει τη δική του γεωλογική και θερμική δυναμική που καθορίζει την ηφαιστειακή του δραστηριότητα.
Στη Σαντορίνη μπορεί να συμβεί αυτό;
Ναι, στη Σαντορίνη, το ενδεχόμενο οι τεκτονικοί σεισμοί να επηρεάσουν τη δραστηριότητα του ηφαιστείου υπάρχει, καθώς το νησί βρίσκεται σε μια περιοχή γεωλογικά πολύ ενεργή. Το ηφαίστειο της Σαντορίνης, που είναι μέρος της Καλντέρας, παραμένει ενεργό και είναι αποτέλεσμα της διαδικασίας της τεκτονικής δραστηριότητας στην περιοχή, δηλαδή της κίνησης των τεκτονικών πλακών. Ειδικότερα, η Σαντορίνη βρίσκεται κοντά στο σημείο συνάντησης της Ευρασιατικής και Αφρικανικής πλάκας, κάτι που την καθιστά επιρρεπή σε σεισμούς.
Πώς θα μπορούσαν οι τεκτονικοί σεισμοί να επηρεάσουν τη δραστηριότητα του ηφαιστείου στη Σαντορίνη;
- Ανοιγμα ρηγμάτων ή ρωγμών: Αν ένας ισχυρός τεκτονικός σεισμός προκαλέσει ρωγμές ή σχισμές στην περιοχή γύρω από την Καλντέρα, το μάγμα κάτω από την επιφάνεια θα μπορούσε να βρει νέες διαδρομές προς την επιφάνεια. Αυτό μπορεί να αυξήσει την ηφαιστειακή δραστηριότητα και να προκαλέσει πιο έντονα φαινόμενα, όπως αύξηση των ατμών ή μικρές εκρήξεις.
- Αλλαγή της πίεσης του μάγματος: Οι σεισμοί μπορεί να προκαλέσουν αλλαγές στην πίεση του μάγματος που βρίσκεται κάτω από την Καλντέρα. Εάν η πίεση αυξηθεί σημαντικά, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε πιο έντονη ηφαιστειακή δραστηριότητα, αν και αυτό θα συνέβαινε μόνο σε περίπτωση που το ηφαίστειο ήταν ήδη σε κατάσταση ενεργοποίησης.
- Διάσπαση του φλοιού της Γης: Ιδιαίτερα ισχυροί σεισμοί, όπως αυτοί που σχετίζονται με την κίνηση των πλακών στην περιοχή, μπορούν να οδηγήσουν σε διάσπαση ή σχισμή του φλοιού της Γης, δίνοντας τη δυνατότητα στο μάγμα να έρθει πιο κοντά στην επιφάνεια, προκαλώντας πιθανές εκρήξεις.
Τι σημαίνει αυτό για τη Σαντορίνη;
Αν και είναι θεωρητικά δυνατό οι τεκτονικοί σεισμοί να αυξήσουν τη δραστηριότητα του ηφαιστείου, η σύνδεση αυτή δεν σημαίνει ότι ένας σεισμός θα οδηγήσει κατ’ ανάγκην σε έκρηξη. Οι επιστήμονες παρακολουθούν στενά την περιοχή για να εντοπίσουν οποιαδήποτε ανωμαλία που θα μπορούσε να υποδηλώνει αυξημένη ηφαιστειακή δραστηριότητα, όπως αλλαγές στην θερμοκρασία, την ατμοσφαιρική πίεση ή την εκπομπή αερίων.
Τι αποτελέσματα μπορεί να φέρει η έκρηξη του ηφαιστείου;
Η έκρηξη του ηφαιστείου στη Σαντορίνη μπορεί να προκαλέσει σοβαρές και καταστροφικές συνέπειες, ανάλογα με την ένταση της έκρηξης και τη διάρκεια της δραστηριότητας του ηφαιστείου. Ειδικότερα, η Σαντορίνη, με την Καλντέρα της και την ηφαιστειακή της δραστηριότητα, μπορεί να προκαλέσει μια σειρά από γεωλογικά, περιβαλλοντικά και κοινωνικά αποτελέσματα. Ας δούμε ποια μπορεί να είναι τα πιο πιθανά αποτελέσματα μιας μεγάλης ηφαιστειακής έκρηξης:
1. Καταστροφή τοπικών περιοχών
- Λάβα και πυροκλαστικά υλικά: Η έκρηξη του ηφαιστείου μπορεί να εκτοξεύσει μεγάλες ποσότητες λάβας, στάχτης, και πυροκλαστικών υλικών (π.χ. βράχους, πυρηνικές σφαίρες) που θα μπορούσαν να καταστρέψουν τα κτίρια και τις υποδομές στο νησί και στις γύρω περιοχές. Ολόκληρες περιοχές κοντά στην Καλντέρα ενδέχεται να καταστραφούν ή να υποστούν σοβαρές ζημιές.
- Ρεύματα λάβας και ηφαιστειακής τέφρας: Η λάβα μπορεί να καταστρέψει ή να καταπιεί τα πάντα στο πέρασμά της, ενώ η ηφαιστειακή τέφρα, που εκτοξεύεται στον αέρα, μπορεί να καλύψει εκτεταμένες περιοχές, προκαλώντας σοβαρές ζημιές στις καλλιέργειες και στους οικισμούς.
2. Ηφαίστεια-σεισμική δραστηριότητα και τσουνάμι
- Σεισμοί και κίνδυνος τσουνάμι: Η έκρηξη μπορεί να προκαλέσει ισχυρούς σεισμούς και να προκαλέσει αλλαγές στη στάθμη της θάλασσας, ενδεχομένως να προκαλέσει τσουνάμι. Οι καταβυθίσεις ή οι εκρηκτικές εκρήξεις στον βυθό της θάλασσας θα μπορούσαν να δημιουργήσουν κύματα που να φτάσουν στα παράλια της Σαντορίνης και άλλων γειτονικών νησιών ή ακτών στην περιοχή του Αιγαίου.
3. Ηφαίστειακή στάχτη και επιπτώσεις στο περιβάλλον
- Ρύπανση ατμόσφαιρας και αέρα: Η εκτόξευση στάχτης στον αέρα μπορεί να καλύψει τις γύρω περιοχές και να επηρεάσει τη ζωή των ανθρώπων και των ζώων. Αν η στάχτη φτάσει σε υψηλές ατμοσφαιρικές στρώσεις, μπορεί να προκαλέσει προσωρινή πτώση της θερμοκρασίας στην περιοχή ή να αναστατώσει τη ναυσιπλοΐα και τις πτήσεις.
- Επιπτώσεις στη γεωργία και την οικονομία: Η ηφαιστειακή τέφρα μπορεί να καλύψει τη γη και να καταστρέψει τις καλλιέργειες, οδηγώντας σε σημαντική οικονομική ζημιά, καθώς η Σαντορίνη εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον τουρισμό και τη γεωργία (κυρίως την αμπελουργία).
4. Κοινωνικές και ανθρώπινες συνέπειες
- Απώλεια ανθρώπινων ζωών και εκκένωση: Εάν η έκρηξη είναι μεγάλης κλίμακας, μπορεί να προκαλέσει την απώλεια ανθρώπινων ζωών ή τον τραυματισμό πολλών ανθρώπων. Οι εκκενώσεις περιοχών θα είναι απαραίτητες για την προστασία των κατοίκων και των τουριστών. Αν η δραστηριότητα του ηφαιστείου είναι ακραία, η Σαντορίνη και τα γειτονικά νησιά μπορεί να απαιτήσουν μια εκτεταμένη επιχείρηση εκκένωσης.
- Καταστροφή υποδομών και τουριστικής βιομηχανίας: Η τουριστική βιομηχανία, η οποία αποτελεί μια από τις κύριες πηγές εσόδων για το νησί, μπορεί να πληγεί σοβαρά από μια ηφαιστειακή έκρηξη. Επίσης, οι υποδομές του νησιού, όπως το λιμάνι, οι δρόμοι, τα ξενοδοχεία και άλλες τουριστικές εγκαταστάσεις, θα μπορούσαν να καταστραφούν ή να υποστούν σοβαρές ζημιές.
5. Αλλαγές στη γεωλογία της περιοχής
- Δημιουργία νέων χαρακτηριστικών τοπίου: Η έκρηξη μπορεί να δημιουργήσει νέες γεωλογικές δομές, όπως νέα ηφαιστειακή γη, και να αλλάξει το τοπίο του νησιού. Ειδικότερα, οι εκρήξεις στον υποθαλάσσιο βυθό ή στην Καλντέρα μπορεί να προκαλέσουν τη δημιουργία νέων νησίδων ή να προκαλέσουν καθιζήσεις και καταβυθίσεις στο νησί.
6. Παγκόσμιες κλιματικές επιπτώσεις (σε ακραίες περιπτώσεις)
- Σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις, μια τεράστια ηφαιστειακή έκρηξη μπορεί να εκτοξεύσει μεγάλες ποσότητες ηφαιστειακής τέφρας στην ατμόσφαιρα και να προκαλέσει αλλαγές στο κλίμα σε παγκόσμια κλίμακα, περιορίζοντας την ποσότητα ηλιακής ακτινοβολίας που φτάνει στη Γη. Ωστόσο, αυτό είναι πολύ πιο πιθανό σε εκρήξεις ηφαιστείων πολύ μεγαλύτερης κλίμακας από εκείνη της Σαντορίνης.
Υπάρχει περίπτωση να είναι προσεισμοί;
Είναι δυνατόν, ναι, οι συνεχείς σεισμοί με αυξανόμενη ένταση να είναι προσεισμοί για έναν μεγαλύτερο σεισμό ή ακόμα και για μια ηφαιστειακή έκρηξη. Στην περίπτωση της Σαντορίνης, η περιοχή είναι ηφαιστειακά ενεργή, και οι σεισμοί μπορεί να σχετίζονται με διάφορες γεωλογικές διεργασίες, όπως η κίνηση του μάγματος ή η τεκτονική κίνηση των πλακών.
Αν και δεν είναι πάντα εύκολο να προβλεφθεί ακριβώς εάν αυτοί οι σεισμοί θα οδηγήσουν σε κάτι μεγαλύτερο, η αυξανόμενη σεισμική δραστηριότητα μπορεί να είναι ένα σημάδι ότι υπάρχει συγκέντρωση ενέργειας στην περιοχή που μπορεί να οδηγήσει σε πιο έντονες γεωλογικές εκδηλώσεις.
Πιθανές ερμηνείες για τους σεισμούς ως προσεισμούς:
- Αναγγελία μεγαλύτερης σεισμικής δραστηριότητας: Οι προσεισμοί συνήθως είναι μικρότεροι σεισμοί που προηγούνται ενός μεγαλύτερου κύριου σεισμού. Η παρουσία σεισμών με αυξανόμενη ένταση μπορεί να είναι ενδεικτική ότι η περιοχή συσσωρεύει ενέργεια και είναι πιθανό να ακολουθήσει μια πιο ισχυρή δόνηση.
- Ηφαιστειακή δραστηριότητα: Αν οι σεισμοί σχετίζονται με την κίνηση του μάγματος κάτω από την Καλντέρα, αυτό μπορεί να είναι προειδοποίηση ότι το ηφαίστειο είναι έτοιμο να εκραγεί ή να προκαλέσει κάποια μορφή ηφαιστειακής εκδήλωσης. Οι μικρότεροι σεισμοί μπορεί να προμηνύουν μεγαλύτερες εκρήξεις, ειδικά αν το μάγμα ανεβαίνει στην επιφάνεια και προκαλεί αυξημένη δραστηριότητα.
Ενδείξεις που οι επιστήμονες παρακολουθούν:
- Αύξηση της σεισμικής έντασης: Αν η σεισμική δραστηριότητα αυξάνεται με τον χρόνο και οι σεισμοί γίνονται ισχυρότεροι, αυτό θα μπορούσε να είναι ένδειξη προσεισμικής ή ηφαιστειακής δραστηριότητας.
- Θερμοκρασιακές αλλαγές: Αν υπάρχουν ανωμαλίες στις θερμοκρασίες κοντά στην Καλντέρα ή στο έδαφος, αυτό μπορεί να σχετίζεται με ανύψωση του μάγματος.
- Αυξημένες εκπομπές αερίων: Η αύξηση των εκπομπών αερίων από το ηφαίστειο (π.χ. διοξείδιο του θείου) μπορεί επίσης να υποδηλώνει ότι το ηφαίστειο προετοιμάζεται για κάποια έκρηξη ή σημαντική ηφαιστειακή δραστηριότητα.
Συμπέρασμα:
Ενώ η αυξανόμενη σεισμική δραστηριότητα μπορεί να είναι ενδεικτική προσεισμών, δεν είναι απόλυτο ότι θα οδηγήσει σε έναν μεγαλύτερο σεισμό ή έκρηξη. Είναι σημαντικό να παρακολουθούμε στενά την περιοχή και να παραμένουμε σε επικοινωνία με τις αρμόδιες σεισμολογικές αρχές για ενημερώσεις και πιθανές προειδοποιήσεις.
Σεισμός: Νέα ρήγματα στην Αττική – Πού ανακαλύφθηκαν
Οι επιστήμονες που μιλούν στα «ΝΕΑ» επισημαίνουν ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια άγνωστη κατάσταση, καθώς η ύπαρξη του ρήγματος που προκαλεί τους συγκεκριμένους σεισμούς, δεν ήταν γνωστή μέχρι τις 11 Δεκεμβρίου.
Η σεισμική δραστηριότητα που ξεκίνησε πριν από περίπου ένα μήνα, μεταξύ Χολαργού και Χαλανδρίου έχει δώσει περίπου 36 μικροσεισμούς, από 0,5 ρίχτερ έως 2,8 ρίχτερ.
Το φαινόμενο, αν και πρωτοφανές για τη συγκεκριμένη περιοχή, δεν θεωρείται ανησυχητικό προς το παρόν, σύμφωνα με τους σεισμολόγους. Ο δρ Αθανάσιος Γκανάς, διευθυντής Ερευνών στο Γεωδυναμικό Ινστιτούτο, εξηγεί στα ΝΕΑ, ότι τα επίκεντρα των σεισμών εντοπίζονται σε μια ζώνη μήκους 4 χιλιομέτρων από το Κάτω Χαλάνδρι μέχρι στου Παπάγου, με το ενεργοποιημένο ρήγμα να κατευθύνεται προς το Νότο. Το ρήγμα αυτό ήταν μέχρι πρόσφατα άγνωστο.
Η Αττική χαρακτηρίζεται από χαμηλή σεισμικότητα. Την τελευταία δεκαετία έχουν καταγραφεί μόνο δύο σημαντικές σεισμικές δονήσεις: μία 3,6 Ρίχτερ στη Μεταμόρφωση το 2021 και μία 3,2 Ρίχτερ στο Γαλάτσι το 2015. Αν και η δόνηση του 2015 έγινε κοντά στην ενεργοποιημένη περιοχή, δεν υπάρχουν στοιχεία που να συνδέουν τα δύο γεγονότα.
Ο σεισμολόγος Γεράσιμος Παπαδόπουλος υπογραμμίζει ότι τέτοια φαινόμενα είναι συνηθισμένα στη χώρα, αλλά προκαλούν εύλογη ανησυχία όταν συμβαίνουν σε πυκνοκατοικημένες περιοχές. «Παρ’ όλ’ αυτά, θέλω να επισημάνω κάτι: Δεν είναι ορθή η άποψη ότι αυτό που έχει ενεργοποιηθεί είναι ένα μικρό ρήγμα και άρα δεν μπορεί να δώσει μεγάλους σεισμούς, Μικρό, δηλαδή μήκους λίγων χιλιομέτρων, είναι το τμήμα που έχει ενεργοποιηθεί – κανείς, όμως, δεν γνωρίζει αν αυτό αποτελεί κομμάτι ενός μεγαλύτερου ρήγματος. Αρα, επειδή είμαστε πραγματικά σε θέση ελλιπούς γνώσης, χρειάζεται μικρή επιφύλαξη και κατά συνέπεια πολύ καλή αξιολόγηση και επαναξιολόγηση του συνόλου των δεδομένων μετά από κάθε νέα δόνηση στην περιοχή».
Παρότι η Αττική σπάνια πλήττεται από μεγάλους σεισμούς, δεν εξαιρείται από τον κίνδυνο, όπως δείχνουν ιστορικά παραδείγματα. Ο σεισμός της Πάρνηθας το 1999, που προκάλεσε 142 θανάτους, και ο σεισμός του Ωρωπού το 1938, που άφησε πίσω του 18 νεκρούς και σοβαρές ζημιές, αποτελούν υπενθυμίσεις ότι ο Εγκέλαδος παραμένει απρόβλεπτος.
Σεισμός: Φόβοι πως ο… Big One έρχεται – Σπάνε 200 ρήγματα
Ένα σμήνος σεισμών έπληξε ένα ρήγμα μήκους 45 μέτρων στις μεσοδυτικές πολιτείες που οι επιστήμονες φοβούνται ότι έχει καθυστερήσει για να εκδηλώσει έναν μέγα-σεισμό.
Αυτή η ελάχιστα γνωστή Νέα Μαδρίτη βρίσκεται στην καρδιά της Αμερικής, περνώντας από το Μιζούρι, το Αρκάνσας, το Τενεσί, το Κεντάκι και το Ιλινόις.
Το Γεωλογικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ ανίχνευσε οκτώ σεισμούς από τις 6 έως τις 11 Δεκεμβρίου.
Οι μεγαλύτεροι σεισμοί ήταν μεγέθους 3,0 και 2,6 Ρίχτερ που έπληξαν κοντά στο Χάουαρντβιλ και οι υπόλοιποι είχαν μέγεθος περίπου 2.
Οποιοσδήποτε σεισμός μικρότερος από 2,5 Ρίχτερ γενικά δεν γίνεται αισθητός, αλλά η δόνηση μπορεί να ανιχνευθεί από έναν σεισμογράφο.
Οι επιστήμονες έχουν προειδοποιήσει ότι το ρήγμα μπορεί να δώσει σεισμό μεγέθους 7 Ρίχτερ ή και μεγαλύτερο στα επόμενα 50 χρόνια.
Οι πιθανότητες ενός σεισμού αυτού του μεγέθους είναι περίπου 40%, αλλά «κάθε χρόνο που περνάει, η πιθανότητα γίνεται μεγαλύτερη», δήλωσε ο Ρόμπι Μάγιερς, συντονιστής έκτακτης ανάγκης στο Τμήμα Ασφάλειας του Μιζούρι.
Περίπου επτά από τους σεισμούς συγκλόνισαν την περιοχή μέσα σε διάστημα εννέα ωρών. Και στις 11 Δεκεμβρίου, οι οκτώ εντοπίστηκαν στο Howardville.
Η περιοχή δεν είχε σημαντικό σεισμό για περισσότερα από 200 χρόνια.
Η τελευταία ισχυρή σεισμική δραστηριότητα συνέβη μεταξύ 1811 και 1812, όταν χτύπησαν τρεις σεισμοί που «εκτιμάται ότι ήταν μεταξύ μεγέθους 7 και 8 Ρίχτερ», σύμφωνα με το Γεωλογικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ.
Το σμήνος κατέστρεψε οικισμούς και «επηρέασε δραματικά το τοπίο», ανέφεραν αξιωματούχοι.
Αν και το σμήνος σεισμών αυτής της εβδομάδας δεν είναι απαραίτητα ένα σημάδι ότι το ρήγμα της Νέας Μαδρίτης πρόκειται να προκαλέσει μεγαλύτερο σεισμό, οι ειδικοί έχουν πει ότι οι άνθρωποι που ζουν γύρω από αυτό θα πρέπει πάντα να είναι προετοιμασμένοι για ένα μεγάλο σεισμικό γεγονός.
Ένας σεισμός μεγέθους 8 Ρίχτερ σε αυτή την περιοχή θα μπορούσε να σκοτώσει χιλιάδες, να καταστρέψει γέφυρες πάνω από τον ποταμό Μισισιπή, να λυγίσει μεγάλους αυτοκινητόδρομους και να προκαλέσει θραύση αγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Οι ειδικοί πιστεύουν ότι η πιο σημαντική καταστροφή θα συμβεί στο Σεντ Λούις του Μιζούρι και στο Μέμφις του Τενεσί. Αλλά ένα γεγονός αυτού του μεγέθους θα προκαλούσε διαταραχές σε εθνικό επίπεδο.
Ένας καταστροφικός σεισμός μεγέθους 6 Ρίχτερ ή μεγαλύτερος συμβαίνει περίπου μία φορά κάθε 80 χρόνια στη σεισμική ζώνη της Νέας Μαδρίτης (NMSZ), σύμφωνα με το Γεωλογικό Ινστιτούτο των Ηνωμένων Πολιτειών (USGS).
Το τελευταίο αυτού του μεγέθους ήταν ένα συμβάν 6,6 Ρίχτερ το 1895 κοντά στο Τσάρλεστον του Μιζούρι – πριν από 129 χρόνια. Έτσι, αυτό το ρήγμα έχει καθυστερήσει πολύ για έναν μεγάλο σεισμό.
Το NMSZ είναι μία από τις πιο ενεργές σεισμικές ζώνες ανατολικά των Βραχωδών Ορέων. Έτσι, σμήνη όπως αυτό της Δευτέρας δεν είναι ασυνήθιστο.
Τα σμήνη σεισμών χαρακτηρίζονται από συστάδες μικρών έως μέτριων σεισμών που συμβαίνουν σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Οι επιστήμονες εξακολουθούν να ερευνούν τι προκαλεί ένα σμήνος σεισμών, αλλά έχουν κάποιες θεωρίες.
Μια πιθανή εξήγηση είναι ότι το ρήγμα γλιστράει αργά και μικρά κολλώδη μπαλώματα ξεπηδούν και δημιουργούν πολλούς μικρούς σεισμούς, σύμφωνα με το USGS.
Εναλλακτικά, το μάγμα – ή λιωμένο πέτρωμα – μπορεί να σπρώχνει προς τα πάνω στο φλοιό της Γης, ανοίγοντας ένα μονοπάτι για τον εαυτό του σπάζοντας το βράχο μπροστά του και προκαλώντας μια σειρά σεισμών.
Αλλά πιο συχνά, τα σμήνη σεισμών φαίνεται να προκαλούνται από τη σταδιακή απελευθέρωση τεκτονικής τάσης κατά μήκος των ρηγμάτων ή τις αλλαγές στις συνθήκες του υπεδάφους, σύμφωνα με το USGS.
Αν και το NMSZ παράγει συχνά σεισμούς, το γενικά χαμηλό μέγεθος και οι πενιχρές επιπτώσεις τους δεν συγκεντρώνουν μεγάλη προσοχή για αυτή τη σεισμική ζώνη.
Αντ ‘αυτού, το μεγαλύτερο μέρος της προετοιμασίας για τον σεισμό στις ΗΠΑ έχει επικεντρωθεί στην Καλιφόρνια, η οποία οι ειδικοί λένε ότι έχει καθυστερήσει περίπου 80 χρόνια για το «The Big One», έναν τεράστιο σεισμό κατά μήκος του ρήγματος του Αγίου Ανδρέα μήκους 1.287 χιλιομέτρων.
Αυτή η εστίαση στην Καλιφόρνια έχει καταστήσει δυσκολότερο για τους ειδικούς στο Μιζούρι και σε άλλες πολιτείες του NMSZ να πείσουν τους αξιωματούχους και το κοινό να είναι προετοιμασμένοι.
Αλλά ο αντίκτυπος ενός σεισμού σε αυτή την περιοχή θα μπορούσε να είναι πιο εκτεταμένος από ό, τι καταγράφεται στη Δυτική Ακτή, δήλωσε το Τμήμα Φυσικών Πόρων του Μιζούρι.
Σεισμός: Πώς να ενεργοποιήσετε στο κινητό σας το σύστημα έγκαιρης ειδοποίησης της Google
Και όμως υπάρχει σύστημα προειδοποίησης σεισμού στο κινητό μας!
Διαθέσιμο για όλες τις συσκευές android είναι το σύστημα ειδοποίησης σεισμών από την Google.
Το νέο σύστημα το οποίο έχει σκοπό να βοηθήσει εκατομμύρια ανθρώπους που ζουν σε περιοχές με σεισμική δραστηριότητα ανιχνεύει τους σεισμούς πριν την εκδήλωση της δόνησης.
Η υπηρεσία παρέχεται δωρεάν από την Google και μπορεί να ενεργοποιηθεί με τους εξής τρόπους από το κινητό σας:
Mεταβείτε στις Ρυθμίσεις και ενεργοποιήστε τις Υπηρεσίες τοποθεσίας για τη συσκευή (απαιτείται χρήση ίντερνετ).
Αυτή η λειτουργία θα επιτρέψει στην Google να ανιχνεύει την τοποθεσία της συσκευής σας και με βάση αυτήν, θα ειδοποιεί χρήστες σε περίπτωση πιθανού σεισμού στην περιοχή τους
Στη συνέχεια, ενεργοποιήστε το Σύστημα ειδοποίησης σεισμών στο τηλέφωνο
Για να το κάνετε αυτό, μεταβείτε στις ρυθμίσεις της συσκευής σας. Κάντε κλικ στην επιλογή ασφάλεια και έκτακτη ανάγκη, και στη συνέχεια επιλέξτε ειδοποιήσεις για σεισμούς και ενεργοποιήστε το διακόπτη.
Το σύστημα παρέχει δύο τύπους ειδοποιήσεων, ειδοποιήσεις Be aware και ειδοποιήσεις Take Action.
Οι ειδοποιήσεις Be Aware είναι σχεδιασμένες για μικρούς σεισμούς και παρέχουν περισσότερες πληροφορίες όταν πατηθεί η ειδοποίηση. Το μήνυμα απόστέλλεται μόνο σε χρήστες που αντιμετωπίζουν δονήσεις MMI 3 & 4 κατά τη διάρκεια σεισμού μεγέθους 4,5 Ρίχτερ ή μεγαλύτερου.
Οι ειδοποιήσεις Take Action είναι σχεδιασμένες να τραβήξουν
Σχεδιασμένο για να τραβήξει την προσοχή σας προτού νιώσετε μέτριο έως δυνατό κούνημα, ώστε να μπορείτε να αναλάβετε δράση για να προστατευθείτε.
Αποστέλλεται μόνο σε χρήστες που θα βιώσουν δόνηση MMI 5+ κατά τη διάρκεια σεισμού μεγέθους 4,5 Ρίχτερ ή μεγαλύτερου.
Σεισμός: Εφιάλτης δίχως τέλος – Έρχονται πάνω από 6 Ρίχτερ;
Το άγνωστο ρήγμα της Νότιας Εύβοιας έχει προκαλέσει μεγάλη ανησυχία στους σεισμολόγους, που δεν αποκλείουν σφοδρό χτύπημα του Εγκέλαδου στη χώρα μας.
Ο καθηγητής Σεισμολογίας και Εφαρμοσμένης Γεωφυσικής , κος Κωνσταντίνος Παπαζάχος, μίλησε στα Παραπολιτικά για τον σεισμό στην Εύβοια ενώ εμφανίστηκε ανησυχητικός για την σεισμική ακολουθία στη χώρα μας, καθώς όπως είπε ένας σεισμός 6 Ρίχτερ μπορεί να γίνει ανά πάσα στιγμή σε οποιοδήποτε μέρος.
Μεταξύ άλλων, τόνισε:
Κ.ΠΑΠΑΖΑΧΟΣ: Οι εκτιμήσεις των σεισμολόγων σχετικά με την σεισμική ακολουθία είναι παρόμοιες για να μην πω ταυτόσημες. Όλοι μιλάμε για μια περιοχή χαμηλής σεισμικότητας, όλοι μιλάμε για μια περιοχή για την οποία τα ιστορικά στοιχεία είναι πρακτικώς ανύπαρκτα. Χαμηλής σεισμικότητας για τον ελλαδικό χώρο σημαίνει ότι τα ρήγματα στην περιοχή μπορεί να δώσουν τον τυπικά χαμηλότερο μέγιστο σεισμό που θεωρούμε για τον ελληνικό χώρο και αυτός είναι ένας σεισμός της τάξης του 6. Για την Ελλάδα το 6 είναι πάρα πολύ λίγο, η Ελλάδα συγκεντρώνει το 60% της ευρωπαϊκής σεισμικότητας. Δεν είναι Κεφαλλονιά έχουμε 7,5, δεν είναι Σάμος που έχουμε 7. Στην Ελλάδα ένας σεισμός 6 ρίχτερ μπορεί να γίνει ανά πάσα στιγμή οπουδήποτε.
Ερωτηθείς αν τα παλιά σπίτια που δεν έχουν κατασκευαστεί με αντισεισμική τεχνολογία θα αντέξουν ένα σεισμό της τάξεως του 6
Κ.ΠΑΠΑΖΑΧΟΣ: Δεν παίζει μόνο το μέγεθος του σεισμού αλλά και η απόσταση. Πολλοί μικρότεροι σεισμοί δηλαδή της τάξεως του 5,2-5,5 σε μικρές αποστάσεις δηλαδή όταν είσαι δίπλα στο επίκεντρο έχουν σημαντικές επιπτώσεις. Γενικά επειδή τα 6αρια είναι οι τυπικοί σεισμοί του ελλαδικού χώρου κάνουν βλάβες στην κοντινή περιοχή κυρίως στα παλιά κτήρια.
Ερωτηθείς αν θα συμβούλευε τους κατοίκους της Ευβοίας να παραμείνουν στα αυτοκίνητα τους
Κ.ΠΑΠΑΖΑΧΟΣ: Δεν θα συμβούλευα κανέναν να μένει στο αυτοκίνητό του εφόσον το σπίτι του είναι εντάξει.
Σεισμός: Αποκάλυψη Παπαδόπουλου – Αυτές είναι οι περιοχές της Ελλάδας που κινδυνεύουν
Οι χώρες της Μεσογείου συνεργάζονται και προετοιμάζονται για το ενδεχόμενο ενός ισχυρού σεισμού που θα προκαλέσει τσουνάμι και θα πλήξει παράκτιες περιοχές τους, με πιθανότερο σενάριο ότι αυτό θα ξεκινήσει από την Ελλάδα.
Η Ελλάδα έχει την υψηλότερη σεισμικότητα σε όλη τη Μεσόγειο, κατά μήκος του περίφημου Ελληνικού Τόξου -ξεκινάει από τα νησιά του Ιονίου διασχίζει τον βυθό του Νοτίου Ιονίου έξω από την Πελοπόννησο και περνώντας νοτίως της Κρήτης καταλήγει στη Ρόδο- και για αυτό είναι απολύτως υπαρκτό το ενδεχόμενο γένεσης τσουνάμι μετά από ισχυρό υποθαλάσσιο ή παράκτιο σεισμό.
Λόγω της σπανιότητας του φαινομένου για πολλά χρόνια υπήρχε αμηχανία σε ό,τι αφορά την προετοιμασία αντιμετώπισης του, ωστόσο, πλέον τόσο σε εθνικό, όσο και σε διεθνές επίπεδο, μέσα από τη συμμετοχή της Ελλάδας στη Διακυβερνητική Ομάδα Συντονισμού της UNESCO, έχουν καταρτιστεί τυποποιημένα πρωτόκολλα άμεσων ενεργειών, ενώ γίνονται ασκήσεις ετοιμότητας και δράσεις επιμόρφωσης των πολιτών.
Μάλιστα, όπως εξήγησε ο ερευνητής σεισμολόγος και επιστημονικός συνεργάτης της UNESCO Δρ Γεράσιμος Παπαδόπουλος, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, στο περιθώριο των εργασιών του συνεδρίου για τις Νέες Τεχνολογίες στην Πολιτική Προστασία «SafeThessaloniki 2022», στον σεισμό των 7 Ρίχτερ την 30η Οκτωβρίου 2020, στη Σάμο, για πρώτη φορά σε ευρωπαϊκό επίπεδο ενεργοποιήθηκε η Υπηρεσία Επικοινωνιών Εκτάκτου Ανάγκης (Ειδοποιήσεις Συστήματος Συναγερμού Πολιτών μέσω του 112) και σήμερα το εθνικό κέντρο που παρακολουθεί και προειδοποιεί την Πολιτεία για τον κίνδυνο τσουνάμι κινητοποιείται βάσει αυστηρού πρωτοκόλλου, το οποίο προβλέπει συγκεκριμένες ενέργειες εντός χρονικού διαστήματος έως 10 λεπτών από την καταγραφή της σεισμικής δόνησης.
Σεισμός: Οι “κόκκινες” περιοχές στην Ελλάδα
Σε ό,τι αφορά τις σεισμογενείς περιοχές στην Ελλάδα και τις ακτές όπου είναι υψηλότερος ο κίνδυνος παραγωγής τσουνάμι ο σεισμολόγος διευκρίνισε:
«Σε όλη τη Μεσόγειο έχουμε, κατά μήκος του Ελληνικού Τόξου, την υψηλότερη σεισμικότητα, η οποία είναι και υποθαλάσσια, άρα είναι αυτονόητο και το γνωρίζουμε και από τα επιστημονικά δεδομένα, ότι εκεί ακριβώς έχουμε τον μεγαλύτερο κίνδυνο για την παραγωγή τσουνάμι. Το τσουνάμι διαδίδεται πολύ γρήγορα, δε “σβήνει” εύκολα και απειλεί παράκτιες περιοχές σε μεγάλες αποστάσεις, αυτή είναι η ιδιαιτερότητα του φαινομένου. Μετά έχουμε μια άλλη περιοχή με πολύ υψηλό κίνδυνο, τον Κορινθιακό Κόλπο. Επίσης έχει πολύ υψηλή σεισμικότητα, όμως με τη διαφορά ότι πρόκειται για κλειστό κόλπο και δεν μπορεί, ακόμη και μεγάλο τσουνάμι, να βγει προς τα έξω και να απειλήσει άλλες περιοχές. Έπειτα, έχουμε μικρότερο κίνδυνο σε περιοχές όπως τα Δωδεκάνησα και γενικότερα το Ανατολικό Αιγαίο, η Λέσβος, η Χίος».
Λιγότερο πιθανό, βάσει των δεδομένων σεισμικότητας, είναι το ενδεχόμενο να φτάσει στην Ελλάδα τσουνάμι που θα ξεκινήσει από άλλες χώρες της Μεσογείου. Αντιθέτως, άλλες χώρες όπως το Ισραήλ και η Ιταλία προετοιμάζονται συστηματικά για ένα τσουνάμι που θα μπορούσε να ξεκινήσει από το Ελληνικό Τόξο.
«Από γειτονικές χώρες απειλούμαστε ελάχιστα από την Ιταλία. Δεν υπάρχει καταγεγραμμένος μεγάλος σεισμός που να προκάλεσε τσουνάμι και να ήλθε στη δική μας πλευρά. Δεν έχουν τόσο υψηλή σεισμικότητα όσο εμείς, παρόλα αυτά στα σενάριά μας λαμβάνουμε υπόψη κι αυτό το ενδεχόμενο. Αντιθέτως στην Ιταλία φοβούνται πάρα πολύ τα τσουνάμι που μπορεί να ξεκινήσουν από την Ελλάδα κι έχουν κάνει πολλές έρευνες για αυτό το θέμα. Το ίδιο οι Ισραηλινοί. Έχουμε κάνει κοινές ασκήσεις με τους Ισραηλινούς, φοβούνται πάρα πολύ τα τσουνάμι που μπορεί να δημιουργηθούν για παράδειγμα κατά μήκος της Κρήτης, ή της Ρόδου και σε 45 λεπτά, το πολύ σε μία ώρα, θα έχουν φτάσει στο Ισραήλ», επισήμανε ο κ. Παπαδόπουλος.
Μπορούμε να είμαστε προετοιμασμένοι για την πιθανή γένεση τσουνάμι μετά από ισχυρό υποθαλάσσιο ή παράκτιο σεισμό;
«Βεβαίως μπορούμε», απάντησε ο κ. Παπαδόπουλος, σημειώνοντας ότι στην προετοιμασία της ελληνικής Πολιτείας αλλά και συνολικά των χωρών της Μεσογείου, μέσα από τη Διακυβερνητική Ομάδα Συντονισμού για το Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης και Μετριασμού του Τσουνάμι στον Βορειοανατολικό Ατλαντικό, τη Μεσόγειο και τις συνδεδεμένες θάλασσες (ICG/NEAMTWS) της Διακυβερνητικής Ωκεανογραφικής Επιτροπής της UNESCO (IOC-UNESCO), καθοριστικό ρόλο διαδραμάτισε ο σεισμός και το τσουνάμι του Ινδικού Ωκεανού του 2004 και οι τεράστιες ανθρώπινες απώλειες και καταστροφές στις 14 χώρες που επηρέασε.
«Για το τσουνάμι κάναμε πολύ σημαντικά βήματα, ακριβώς επειδή υπήρξε η επιταγή της συνεργασίας των κρατών. Υστερούμε, παρά το ότι έχουν γίνει πρόοδοι στα τεχνολογικά συστήματα, στη διαλειτουργικότητα, δηλαδή στο πώς συνεργάζονται μεταξύ τους οι υπηρεσίες. Το τσουνάμι δεν έχει σύνορα. Στη Μεσόγειο ένα μεγάλο τσουνάμι μπορεί να χτυπήσει 10-15 χώρες. Αυτό σημαίνει ότι οι χώρες πρέπει να συνεργαστούν μεταξύ τους. Πολλές φορές βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση, ή δεν έχουν καλές σχέσεις, άλλοτε δεν έχουν το ίδιο τεχνολογικό επίπεδο, δεν έχουν το ίδιο πολιτιστικό επίπεδο, άρα χρειαζόμασταν έναν καταλύτη να φέρνει κοντά τις χώρες κι αυτός είναι η UNESCO», επισήμανε ο κ. Παπαδόπουλος.
Σήμερα ο πάροχος υπηρεσιών τσουνάμι (TSPs) της Ομάδας ICG/NEAMTWS υποστηρίζεται τεχνικά από πέντε εθνικά κέντρα, αυτά της Πορτογαλίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Ελλάδας και της Τουρκίας.
Σημαντικότατη πρόκληση είναι η εξασφάλιση γρήγορων και αξιόπιστων μεταδόσεων προειδοποιήσεων για τσουνάμι, τις οποίες σύμφωνα με τα πρωτόκολλα που έχουν συμφωνηθεί στην UNESCO, τα πέντε κέντρα στέλνουν με τρεις τρόπους ταυτόχρονα (email, fax και GTS) και μετά οι υπηρεσίες πολιτικής προστασίας πρέπει να χρησιμοποιούν εξίσου αξιόπιστα συστήματα, για να πάει προς τα κάτω το μήνυμα.
Τα πέντε κέντρα της Ομάδας ICG/NEAMTWS συνεργάζονται μεταξύ τους και έχουν καταρτιστεί συγκεκριμένα πρωτόκολλα ενεργειών, από τα οποία δεν μπορεί κανείς να αποκλίνει.
«Μόλις γίνει ένας σεισμός ύποπτος για τη γένεση τσουνάμι, δηλαδή μεγέθους άνω των 6, υποθαλάσσιος και επιφανειακός, αμέσως οργανώνεται ένα μήνυμα προειδοποίησης για τσουνάμι. Τα Αστεροσκοπεία της Αθήνας , της Ρώμης κ.ο.κ. στέλνουν στην Πολιτική Προστασία της χώρας τους εντός 8 έως 10 λεπτών αυτό το μήνυμα και η Πολιτική Προστασία κοιτάει πώς αυτό πάει προς τα κάτω, προς τις απειλούμενες περιοχές. Για πολλά χρόνια υπήρχε μία αμηχανία στο θέμα αυτό, δηλαδή τι μπορούμε να κάνουμε πρακτικά, δεδομένου ότι ειδικά εδώ στη Μεσόγειο το περιθώριο αντίδρασης για να προστατευθεί ο γενικός πληθυσμός είναι πολύ περιορισμένος, συχνά μόνο λίγα λεπτά», σημείωσε ο κ. Παπαδόπουλος.
Σημείωσε δε, ότι τον Φεβρουάριο του 2020, όταν ο ίδιος είχε κληθεί στη συζήτηση στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής για τον νέο νόμο πολιτικής προστασίας, που ψηφίστηκε και ισχύει τώρα, είχε θέσει το θέμα της προετοιμασίας της ελληνικής πολιτείας για το ενδεχόμενο τσουνάμι:
«Προσέξετε το αυτό, μία φορά θα χρειαστεί η χώρα. Τότε πρέπει να είμαστε έτοιμοι», είχε πει στην παρέμβασή του και λίγους μήνες αργότερα, τον Οκτώβριο του 2020 στον μεγάλο σεισμό της Σάμου «για πρώτη φορά όχι μόνο στην Ελλάδα , αλλά συνολικά στον ευρωπαϊκό χώρο και στη Μεσόγειο χρησιμοποιήθηκε το 112».
«Το θεωρώ πολύ σημαντικό βήμα παρά τα μειονεκτήματα που παρατηρήθηκαν. Πρωτοπορήσαμε οι Έλληνες σε αυτό, υπάρχει τρόπος να βελτιωθεί ακόμη περισσότερο το σύστημα -είμαι βέβαιος – έτσι ώστε η επιστημονική και τεχνολογική πρόοδος που μας δίνει τη δυνατότητα μέσα σε 10 λεπτά να στείλουμε την προειδοποίηση, να γίνει ακόμη καλύτερη από επιχειρησιακή άποψη πλέον», πρόσθεσε.
Σε πιο άμεσο κίνδυνο στην περίπτωση γένεσης τσουνάμι βρίσκονται οι παράκτιες περιοχές που βρίσκονται κοντά στο επίκεντρο της σεισμικής δόνησης.
Εκεί, όσοι βρίσκονται κοντά σε ακτές και αισθανθούν το σεισμό θα πρέπει να απομακρυνθούν άμεσα, χωρίς να περιμένουν οποιουδήποτε είδους ενημέρωση και άρα θα πρέπει να είναι προετοιμασμένοι να το κάνουν, μέσα από επιμορφωτικές δράσεις, σε περιοχές υψηλού κινδύνου.
«Η πιο δύσκολη περίπτωση γενικώς αφορά τις παράκτιες περιοχές που βρίσκονται πιο κοντά στην εστία του σεισμού που παράγει το τσουνάμι. Αυτό το είδαμε στη Σάμο το 2020. Στη Βόρεια Σάμο το πρώτο κύμα έφτασε μόνο σε 4 λεπτά. Πώς το ξέρουμε; Δεν είχαμε όργανα αλλά βίντεο και τα αξιοποιήσαμε για πρώτη φορά σε σχετική μελέτη μας. Καταγράφηκαν από αξιόπιστες κάμερες. Σε τέσσερα λεπτά έφτασαν τα κύματα. Εκεί το σύστημα δυστυχώς δε νομίζω ότι προλαβαίνει να δώσει προειδοποίηση. Εκεί επεμβαίνει αυτό που λέγεται ενημέρωση, πληροφόρηση και εκπαίδευση του πληθυσμού. Η βασική οδηγία λέει: “Μόλις αισθανθείτε σεισμό σε παράκτια περιοχή, απομακρύνεστε αμέσως στα ενδότερα. Δεν προλαβαίνετε να ακούσετε προειδοποίηση, δεν περιμένετε να πάρετε μήνυμα από το 112, ή να πληροφορηθείτε από τα ΜΜΕ τι ακριβώς συμβαίνει. Αμέσως, ακαριαία, διότι το κύμα φτάνει αστραπιαία”. Αυτό είναι πολύ σημαντικό και θέλει πολύ μεγάλη προσπάθεια και σε έναν άλλον τομέα, την επιμόρφωση, εκπαίδευση, ενημέρωση. Θέλει εκπαίδευση και των ίδιων των στελεχών , των σωμάτων και των υπηρεσιών», εξήγησε ο κ. Παπαδόπουλος.
Όπως διευκρίνισε, στη Σάμο μετά και την εμπειρία του 2020 οι δύο δήμοι προχώρησαν σε σειρά ενεργειών: «Ανέθεσαν μία μελέτη στο Πανεπιστήμιο Αθηνών -συμμετείχαμε και συμβάλλαμε κι εμείς- για τον κίνδυνο του σεισμού και του τσουνάμι, όπου χαρτογραφήθηκε για πρώτη φορά ο βαθμός κινδύνου στις ακτογραμμές του νησιού. Δεν είναι ο ίδιος παντού, εξαρτάται και από τη μορφολογία των ακτών. Για παράδειγμα, είναι δομημένη μια παράκτια ζώνη, είναι επίπεδη η μορφολογία και ένα ενδεχόμενο τσουνάμι μπορεί με πολύ μεγάλη ευκολία να προχωρήσει μέσα στην ξηρά; Υπάρχουν απότομες πλαγιές άρα δεν ευνοείται η αναρρίχηση του τσουνάμι; Όλα αυτά ελήφθησαν υπόψη και δόθηκε μια χαρτογράφηση στις ακτές του νησιού για πρώτη φορά. Επίσης ήδη έχει κάνει ο Δήμος Σάμου κάποιες προσπάθειες να υπάρξει περισσότερη ενημέρωση του πληθυσμού στο θέμα αυτό, όπως έχουν γίνει και σε άλλα νησιά, στη Ρόδο, την Κω, την Κρήτη, όπου έχουμε κάνει και ασκήσεις. Σε παγκόσμιο επίπεδο, ο ΟΗΕ έχει από το 2016 θεσπίσει την 5η Νοεμβρίου εκάστου έτους ως ημέρα ενημέρωσης για το τσουνάμι. Οι προσπάθειες συνεχίζονται και εντείνονται».
Σεισμός ΤΩΡΑ LIVE: Δείτε τι καταγράφει το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο
Σεισμός ΤΩΡΑ LIVE: Δείτε τι καταγράφει το Ευρωμεσογειακό Σεισμολογικό Κέντρο
Σεισμός ΤΩΡΑ LIVE: Δείτε τι καταγράφει το Αμερικάνικο Σεισμολογικό Κέντρο