Άδεια εργαζόμενου: Υπάρχει η κανονική άδεια, αλλά και άλλες 27 κατηγορίες που δικαιούνται οι εργαζόμενοι. Δείτε αναλυτικά ποιες είναι και πόσες ημέρες σας αναλογούν.
Ειδικά μετά την οικονομική κρίση, οι εργασιακές συνθήκες αγρίεψαν και πάνω που τα πράγματα έδειχναν να φτιάχνουν, τα τρία χρόνια πανδημίας και αμέσως μετά η ενεργειακή κρίση οδηγούν τους εργαζόμενους σε φόβο και απόγνωση.
Μεγάλος λόγος έγινε για τη «σιωπηρή παραίτηση», που δεν σημαίνει ότι ο εργαζόμενος σταματά να εργάζεται και να ανταποκρίνεται στα καθήκοντά του, αλλά να θέτει όρια και να αρνείται να υπερβαίνει όσα του ζητήθηκαν κατά την πρόσληψή του.
Ένα συχνό θέμα για τους εργαζόμενους είναι οι άδειές τους. Γονείς που δεν θέλουν να εξαντλούν τα γονικά τους δικαιώματα στις άδειες για να μη χάσουν τη δουλειά τους, εργαζόμενοι που δεν παίρνουν ολόκληρη την κανονική τους άδεια παρότι τη δικαιούνται είναι συχνά φαινόμενα, ενώ δεν είναι λίγοι οι εργαζόμενοι που δεν γνωρίζουν καν πόσες άδειες δικαιούνται.
Έτσι, σε ειδική έκδοση του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ απαριθμούνται όλες οι 28 άδειες που δικαιούνται οι μισθωτοί σύμφωνα με τον νόμο:
1. Η κανονική-ετήσια άδεια ξεκινά από 20 ημέρες και ανέρχεται στις 26 (5νθήμερη εβδομάδα), ενώ συνοδεύεται και από το επίδομα (έως ένα 15νθήμερο).
2. Η άδεια στράτευσης αφορά όσους είχαν ήδη έξη μήνες στον ίδιο εργοδότη. Οπότε, με την αποστράτευσα γυρίζουν, εντός μηνός, στην ίδια απασχόληση και λαμβάνουν κανονικά άδεια ανάπαυσης.
3. Μητρότητας 8 εβδομάδων μοιρασμένη πριν και μετά τον τοκετό (επιβαρύνει τον εργοδότη και το ασφαλιστικό οργανισμό-ΕΟΠΥΥ).
4. Άδεια μητρότητας τεκμαιρόμενης Μητέρας και Υιοθετούσας, κατηγορία που καταλαμβάνει και την παρένθετη μητέρα.
5. Άδειας Φροντίδας Τέκνου.
6. Ειδική παροχή προστασίας της Μητρότητας έως 7 μήνες (μετά την άδεια Μητρότητας). Τα χρήματα, στο ύψος του βασικού μισθού, καταβάλλει η ΔΥΠΑ (ΟΑΕΔ).
7. Άδεια Πατρότητας έως 14 ημέρες, ξεκινά δύο (2) ημέρες πριν την εικαζόμενη ημέρα τοκετού.
8. Γονική άδεια 4 μηνών συνολικά μέχρι την ηλικία των 8 ετών. Προϋπόθεση να έχει κλείσει ένα χρόνο στον ίδιο εργοδότη ο μισθωτός.
9. Άδεια Φροντιστή (για συγγενικό πρόσωπο) έως 5 ημέρες (προϋπόθεση να έχει ήδη 6 μήνες στην εργασία).
10. Άδεια Ανωτέρας Βίας.
11. Άδεια για υποβολή σε μεθόδους Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής (7 ημέρες).
12. Άδεια παρακολούθησης σχολικής επίδοσης τέκνου (4 ημέρες ανά τέκνο στη διάρκεια του ημερολογιακού έτους)
13. Άδεια Γάμου 6 ημερών.
14. Άδεια προγεννητικών εξετάσεων.
15. Μειωμένο ωράριο γονέων παιδιών με αναπηρία (μειωμένη ωράριο κατά 1 ώρα την ημέρα με αντίστοιχη μείωση αποδοχών. Ισχύει για επιχειρήσεις άνω των 50 ατόμων).
16. Λόγω Ασθένειας παιδιών ή άλλου εξαρτωμένου μέλους (6 /έως 8 ημέρες για απιδιά έως 16 ετών)
17. Άδεια Λόγω σοβαρών νοσημάτων παιδιών (10 ημέρες για απιδιά έως 18 ετών)
18. Άδεια λόγω νοσηλείας των παιδιών.
19. Άδεια για Μονογονεϊκές οικογένειες (6 ημερών, και 8 ημερών για 3 και πλέον τέκνα).
Με χθεσινή (15/11/22) εγκύκλιό του μάλιστα το υπουργείο Εργασίας διευκρινίζει αναφορικά με τις άδειες των Μονογονεϊκών οικογενειών: ότι
1. Δικαιούχοι της εν λόγω άδειας, πέραν των χήρων και των άγαμων γονέων που έχουν την επιμέλεια του τέκνου (όπως προβλέπεται ρητά από τη νομοθετική ρύθμιση) είναι και οι εργαζόμενοι γονείς, ή τρίτα πρόσωπα, που τους έχει ανατεθεί η κατ’ αποκλειστικότητα άσκηση της γονικής μέριμνας του προσώπου του τέκνου/παιδιού με δικαστική απόφαση.
2. Δικαιούχοι της άδειας μονογονεϊκών οικογενειών είναι επίσης και οι γονείς στους οποίους έχει ανατεθεί η κατ’ αποκλειστικότητα άσκηση της επιμέλειας του προσώπου του τέκνου τους, με δικαστική απόφαση ή με έγγραφη συμφωνία λύσης του γάμου ή του συμφώνου συμβίωσης, ή σε περίπτωση διακοπής της συμβίωσης των συζύγων ή των μερών του συμφώνου συμβίωσης, ή ακύρωσης του γάμου.
20. Άδεια για Μετάγγιση αίματος-Αιμοκάθαρση.
21. Λόγω θανάτου συγγενούς.
22. Αναπήρων άνω του 50% (συν 6 ημέρες το χρόνο).
23. Άδεια λόγω AIDS επιπλέον ένας μήνας για όποιους έχουν κλείσει 4 χρόνια στην επιχείρηση. (Καίτοι η σχετική πρόβλεψη είναι μόλις του 2004 η ασθένεια αναφέρεται με την αρχική –αδόκιμη πλέον- ονομασία και όχι σαν HIV)
24.Σπουδών (30 ημέρες )συνεχόμενα ή διακεκομμένα) με την συμπλήρωσε ενός έτους στην επιχείρηση.
25. Άδεια εξετάσεων σε μεταπτυχιακούς φοιτητές (10 ημέρες άνευ αποδοχών).
26. Συνδικαλιστικές άδειες.
27. Εκλογική άδεια αναλόγως της απόστασης από τον Δήμο, στους εκλογικούς καταλόγους του οποίου είναι εγγεγραμμένος το πολίτης.
28. Αναλογική άδεια δικαιούνται και οι ωρομίσθιοι υπάλληλοι.
Τι είναι η «Μεγάλη Παραίτηση»
Οι ειδικοί υπογραμμίζουν ότι η εμφάνιση του φαινομένου της «σιωπηρής παραίτησης» δεν είναι τυχαία. Είναι εν μέρει ένα υποπροϊόν της πανδημίας COVID-19, όταν εκατομμύρια εργαζόμενοι έχασαν τη δουλειά τους. Αν και οι περισσότεροι έχουν βρει νέες θέσεις εργασίας ή έχουν επαναπροσληφθεί, το εργατικό δυναμικό της χώρας παραμένει μικρότερο από ό,τι πριν από την κρίση υγείας. Αυτό ασκεί μεγαλύτερη πίεση στους υπαλλήλους, οι οποίοι συχνά καλούνται να κάνουν περισσότερα για την ίδια αμοιβή.
Επιπροσθέτως, με την τηλεργασία κατέστησαν ασαφή τα όρια μεταξύ προσωπικής ζωής και εργασίας, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι να είναι όλη την ημέρα μπροστά από τον ηλεκτρονικό υπολογιστή, ή σε συνεχή σύνδεση με το smartphone.
Επίσης, δεν είναι τυχαίο ότι το κίνημα έρχεται μετά τη λεγόμενη Μεγάλη Παραίτηση , όταν ένας αριθμός ρεκόρ Αμερικανών παραιτήθηκε ή άλλαξε δουλειά. Καθώς οι εργοδότες αγωνίζονται να προσλάβουν νέους εργαζόμενους, για πρώτη φορά εδώ και χρόνια οι εργαζόμενοι έχουν αποκτήσει μεγαλύτερη μόχλευση για να βρουν καλύτερα αμειβόμενους ρόλους, να απαιτήσουν υψηλότερες αμοιβές και ακόμη και να συνδικαλιστούν για να πιέσουν για καλύτερες συνθήκες εργασίας και παροχές.
Σε κάποιο βαθμό, η αθόρυβη αυτή εγκατάλειψη μπορεί να αντιπροσωπεύει μια εξέλιξη της Μεγάλης Παραίτησης, με τους Αμερικανούς να στρέφονται ενάντια στις θλιβερές προσδοκίες του εργοδότη ότι θα αφιερώνουν υπάκουα περισσότερες ώρες κάθε εβδομάδα χωρίς πρόσθετη αποζημίωση. Το αν η τάση μετατραπεί από σπίθα σε πυρκαγιά που αναδιαμορφώνει γενικά τις πολιτισμικές στάσεις απέναντι στην εργασία και τις εργασιακές πρακτικές μπορεί να εξαρτάται από το αν οι εργαζόμενοι θα διατηρήσουν το πάνω χέρι με τους εργοδότες.
Ταυτόχρονα, η παραγωγικότητα της εργασίας είναι ασταθής από την πανδημία, με ορισμένους οικονομολόγους να υποστηρίζουν ότι το άγχος έχει πλήξει την παραγωγή των εργαζομένων.
Ωστόσο, υπάρχει κάποια ειρωνεία στο να αποκαλούμε την τάση «παραίτηση» όταν οι εργαζόμενοι εξακολουθούν να εμφανίζονται στη δουλειά τους και να κάνουν τη δουλειά τους.
«Απλώς σημαίνει ότι κάνεις τη δουλειά που σου ζητείται κατά τη διάρκεια των κανονικών ωρών εργασίας και μετά μένεις έξω και ζεις τη ζωή σου», έγραψε κάποιος στο LinkedIn.