Ρεύμα: Η κούρσα καθόδου τερματίζεται αύριο, με την τιμή της επόμενης ημέρας να διαμορφώνεται στην χονδρική στα 127,28€, σπάζοντας ξανά το φράγμα των 100€ και διαψεύδοντας – προσώρας τουλάχιστον – τις ελπίδες για γενικευμένη αποκλιμάκωση τιμών. Όλες οι εξελίξεις στο xristika.gr .
έο άλμα της τάξης του 117,8% κάνει αύριο η χονδρική τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος στην Ελλάδα, μετά την βουτιά των τελευταίων 24ωρων.
Έτσι σπάει το καθοδικό σερί που είχε ξεκινήσει από την προηγούμενη Δευτέρα, όταν η τιμή ήταν στα 204€/MWh και κατρακύλησε 71% μέσα σε μόλις τέσσερα 24ωρα για να πέσει χθες στα 58,44€/MWh!
Η κούρσα καθόδου τερματίζεται αύριο, με την τιμή της επόμενης ημέρας να διαμορφώνεται στην χονδρική στα 127,28€, σπάζοντας ξανά το φράγμα των 100€ και διαψεύδοντας – προσώρας τουλάχιστον – τις ελπίδες για γενικευμένη αποκλιμάκωση τιμών.
Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας παραμένουν – παρά την αλματώδη αύξηση της τιμής – στην κορυφή του ενεργειακού μείγματος και αύριο με 46,91% ενώ ακολουθούν οι εισαγωγές με 18,20% και το φυσικό αέριο με 12,24%.
Το φυσικό αέριο αυξάνει την συμμετοχή του στο μείγμα και αυξάνει και την τιμή χονδρικής. Χθες για παράδειγμα, Τετάρτη 18 Ιανουαρίου η συνεισφορά του φυσικού αερίου στο μείγμα ήταν μόλις 6,69% και η τιμή διαμορφώθηκε στα 58,44€/MWh.
Προχθές, Τρίτη, η συνεισφορά του φυσικού αερίου ήταν 10,89% και η χονδρική τιμή διαμορφώθηκε στα 86,77€/MWh.
Ρεύμα: Αυξήσεις σε όλη την Ευρώπη
Αυξήσεις, όμως, στην χονδρική του ρεύματος δηλαδή στην Τιμή της Επόμενης Ημέρας (DAM price) καταγράφουν για αύριο οι περισσότερες ευρωπαικές χώρες. Μάλιστα η Ελλάδα βγαίνει τρίτη στην ποσοστιαία αύξηση της τιμής, πίσω από την Ισπανία (164%) και την Πορτογαλία (164%).
Προφανώς αλλάζουν οι καιρικές συνθήκες, πέφτει η ένταση του ανέμου και η αποδοτικότητα των αιολικών με αποτέλεσμα να μπαίνουν περισσότερο στο σύστημα οι ακριβές θερμικές μονάδες.
Ρεύμα: Χρυσό μετάλειο ακρίβειας
Η Ελλάδα παραμένει πρωταθλήτρια στην ακρίβεια χονδρικής του ρεύματος σε όλη την Ευρώπη σε επίπεδο μέσης τιμής μήνα για τον Ιανουάριο, με την μέση τιμή να διαμορφώνεται στην Ελλάδα για τον Ιανουάριο στα 199€/MWh, όταν η Ιταλία που είναι στην δεύτερη θέση έχει μέση τιμή Ιανουαρίου 172,81€/MWh, η Τουρκία που είναι τρίτη έχει μέση τιμή Ιανουαρίου 171,63€/MWh και η Μάλτα που είναι 4η έχει τιμή 162€/MWh.
Χονδρική τιμή ρεύματος (DAM price)
Ρεύμα: Βουτιά στη λιανική
Η αποκλιμάκωση πάντως της τιμής της χονδρικής – τον Δεκέμβριο έκλεισε στα 284,6€/MWh – όπως επίσης η βουτιά του φυσικού αερίου σε προπολεμικά επίπεδα θα έχει αποτύπωση και στις τιμές της λιανικής του ρεύματος που θα ανακοινώσουν αύριο οι πάροχοι ενέργειας για τον Φεβρουάριο με τις εκτιμήσεις των αναλυτών να κάνουν λόγο για σημαντική πτώση των αρχικών τιμών ρεύματος Φεβρουαρίου. Μένει να αποδειχθεί στην πράξη αύριο τα μεσάνυχτα και μετά να ακούσουμε τις επιδοτήσεις που θα δώσει η κυβέρνηση για τον Φεβρουάριο ώστε να προκύψει η τελική τιμή για τον καταναλωτή.
Οι εκτιμήσεις αναφέρουν πως η λιανική (αρχική τιμή) θα πέσει κοντά στο μισό της τιμής του Ιανουαρίου, κοντά στα 0,20 – 0,25€/MWh από 0,48€/MWh. Μένει να φανεί αν οι κρατικές επιδοτήσεις θα κουμπώσουν έτσι ώστε η τελική τιμή να πέσει και πάλι στο επίπεδο των 0,15 – 0,16€/MWh ή εάν θα δώσουν μεγαλύτερη ώθηση προς τα κάτω στην τελική λιανική τιμή, ώστε το ρεύμα να φτάσει σε προ ενεργειακής κρίσης επίπεδα.
Ρεύμα: Τέλος οι εκπτώσεις – Επιδότηση ανάλογα με το εισόδημα
Το ολλανδικό μοντέλο επιδοτήσεων στο ρεύμα που τέθηκαν σε ισχύ με την αλλαγή του χρόνου, φαίνεται πως άρεσε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή που πλέον προτείνει να εφαρμοστούν αλλαγές και στα κράτη-μέλη της Ε.Ε.
Έτσι, με εντολή Βρυξελλών, πάμε σε αλλαγές στο σύστημα επιδοτήσεων στο ρεύμα που υπάρχει σε ολόκληρη την Ευρώπη και τίθεται στο τραπέζι των συζητήσεων της συνεδρίασης των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης.
Οι προτάσεις της Κομισιόν βασίζονται σε ένα μοντέλο που θα έχει δύο στάδια επιδοτήσεων, με τη διάκριση να γίνεται ανάλογα με το εισόδημα, αλλά και έναν όρο ακόμα: Να υπάρχει μείωση της κατανάλωσης του ρεύματος.
Η αλλαγή δεν θα είναι άμεση, αλλά οι Βρυξέλλες προετοιμάζουν από τώρα το έδαφος για το νέο σύστημα που θα περιορίζει τις πολλές εκπτώσεις στους λογαριασμούς, αλλά δεν θα επηρεάζει -τουλάχιστον με όσα γνωρίζουμε μέχρι στιγμής- τους πιο ευάλωτους. Δεν ισχύει όμως το ίδιο με όσους δεν είναι στα πρόθυρα της φτώχειας.
Αναλυτικά:
- Το πρώτο στάδιο θα αφορά τους ευάλωτους καταναλωτές, όπου θα επιδοτείται το σύνολο της αύξησης των τιμολογίων του ηλεκτρικού ρεύματος.
- Το δεύτερο στάδιο περιλαμβάνει τους καταναλωτές με μεσαία και υψηλά εισοδήματα με μεσαίες και υψηλές καταναλώσεις, όπου εκεί θα προβλέπεται κλιμακωτή επιδότηση με την προϋπόθεση ότι θα μειώνουν όμως και την κατανάλωση.
Το ολλανδικό μοντέλο προβλέπει πως τα νοικοκυριά δεν πληρώνουν περισσότερο από μία ανώτατη τιμή για φυσικό αέριο, ηλεκτρική ενέργεια και τηλεθέρμανση μέχρι ένα συγκεκριμένο όριο χρήσης. Έτσι, τα νοικοκυριά λαμβάνουν έκπτωση στον λογαριασμό ενέργειας χωρίς όμως να ισχύει η έκπτωση που δινόταν προς όλους τους λογαριασμούς.
Σε ό,τι αφορά τις παραπάνω αλλαγές που προωθεί η Κομισιόν, η Ελλάδα διαβεβαιώνει ότι το πλέγμα των μέτρων θα παραμείνει ίδιο μέχρι και τον Ιούλιο του 2023.
Ρεύμα: Οι επιδοτήσεις ρεύματος Ιανουαρίου 2023
Σε τρεις κλίμακες η επιδότηση για τους οικιακούς καταναλωτές:
- Για κατανάλωση έως 500 κιλοβατώρες, η επιδότηση διαμορφώνεται στα 330 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Η κατηγορία αυτή αφορά το 90% των νοικοκυριών στην Ελλάδα. Απορροφάται το 87% της αύξησης.
- Για κατανάλωση από 501 έως 1000 κιλοβατώρες, η επιδότηση διαμορφώνεται στα 280 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
- Για κατανάλωση πάνω από 1001 κιλοβατώρες, η επιδότηση διαμορφώνεται στα 190 ευρώ ανά μεγαβατώρα.Η κατηγορία αυτή αφορά το 2% των νοικοκυριών στην Ελλάδα.
Να σημειωθεί ότι ισχύει και πάλι μπόνους μειωμένης κατανάλωσης. Έτσι εάν ένα νοικοκυριό μειώσει την κατανάλωση κατά 15% σε σχέση με το 2021 η επιδότηση αυξάνεται κατά 50 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
Για τα νοικοκυριά που είναι ενταγμένα στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο, η επιδότηση διαμορφώνεται στα 378 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Απορροφάται σχεδόν το 100% της αύξησης.
Το συνολικό κόστος της επιδότησης για τα νοικοκυριά ανέρχεται στα 470 εκατ. ευρώ, ενώ το συνολικό ποσό της επιδότησης για νοικοκυριά και επιχειρήσεις τον Ιανουάριο του 2023 ανέρχεται σε 840 εκατ. ευρώ και είναι διπλάσιο από τον μήνα Δεκέμβριο.
Ρεύμα: Γιατί πληρώνουμε ακόμα ακριβά το ηλεκτρικό ρεύμα
Η Ελλάδα αποτελεί την εξαίρεση, καθώς είναι η μοναδική αγορά στην οποία δεν αποτυπώνεται η σημαντική αποκλιμάκωση της τιμής του φυσικού αερίου στον ολλανδικό κόμβο του TTF, η οποία έκλεισε τον Δεκέμβριο στα 119 ευρώ/μεγαβατώρα και υποχώρησε χθες στα 72 ευρώ, επιστρέφοντας στα επίπεδα προ της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Η τιμή της μεγαβατώρας στην ελληνική αγορά εξακολουθεί να είναι η υψηλότερη στην Ευρώπη (269 ευρώ για σήμερα Τρίτη) και μάλιστα με απόκλιση κατά 120 ευρώ/μεγαβατώρα ακόμη και από τη γειτονική διασυνδεδεμένη αγορά της Βουλγαρίας και πάνω από 123 ευρώ από τις αγορές της Γερμανίας και της Γαλλίας.
Όπως σημειώνει ρεπορτάζ της Καθημερινής, σε επίπεδο μήνα (Δεκέμβριος 2022) η Ελλάδα με τιμή στα 276,9 ευρώ/μεγαβατώρα είναι η 6η ακριβότερη αγορά της Ευρώπης, πίσω από το Βέλγιο (278,06 ευρώ), την Ιρλανδία (279,57), τη Γαλλία (279,57), την Ελβετία (289,19) και την Ιταλία (297,26). Σε επίπεδο έτους, ανεβαίνει θέση και καθίσταται η τρίτη ακριβότερη αγορά της Ευρώπης με τιμή στα 279,89 ευρώ/μεγαβατώρα, πίσω από την Ελβετία (282,43) και την Ιταλία που βρίσκεται στην πρώτη θέση με τιμή στα 304,17 ευρώ/ μεγαβατώρα.
Οι σημαντικές αποκλίσεις τιμών από τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές αγορές βρέθηκαν στο επίκεντρο της πολιτικής αντιπαράθεσης από την περασμένη εβδομάδα με την κυβέρνηση να τις αποδίδει στον διαφορετικό τρόπο που τιμολογούν το φυσικό αέριο οι εγχώριοι παραγωγοί σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη. Πράγματι στην Ελλάδα το μοντέλο τιμολόγησης του φυσικού αερίου λαμβάνει υπόψη τη μέση τιμή του προηγούμενου μήνα έναντι της ημερήσιας τιμής που διαμορφώνεται στη χρηματιστηριακή αγορά, μοντέλο τιμολόγησης που ισχύει στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Ο ετεροχρονισμός αυτός δεν επιτρέπει την άμεση μετακύλιση στη χονδρεμπορική τιμή ρεύματος της υποχώρησης της τιμής του φυσικού αερίου, κάτι που συνέβη στις υπόλοιπες αγορές, όπου οι τιμές κατρακύλησαν ακόμη και σε μηδενικά επίπεδα. Εάν μόνο αυτός ο παράγοντας έκανε τη διαφορά στις τιμές, τότε θα ήταν ζήτημα χρόνου η σύγκλιση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, κάτι που δεν επιβεβαιώνουν τα στοιχεία για τη μέση τιμή του Δεκεμβρίου και πολύ περισσότερο για τη μέση τιμή το 2022, αλλά και τα στοιχεία για την προ κρίσης περίοδο, όπου η Ελλάδα βρίσκεται στις πρώτες θέσεις των χωρών με τις υψηλότερες τιμές ρεύματος στη χονδρική αγορά.
Η βασική αιτία των υψηλών τιμών βρίσκεται στο μείγμα καυσίμου για ηλεκτροπαραγωγή, στο οποίο κυρίαρχη θέση έχει το φυσικό αέριο με ποσοστό πάνω από 40%. Σε αντίθεση με άλλες χώρες, όπως η Γαλλία όπου την οριακή τιμή του συστήματος μπορεί να ορίζουν για κάποιες ημέρες τα πυρηνικά, ή τη Γερμανία και τις χώρες της Β. Ευρώπης τα αιολικά, κάτι που συνέβη τις προηγούμενες ημέρες όταν η αιολική παραγωγή στη Γερμανία έφτασε στο 85% και στη Δανία στο 130%, στην Ελλάδα την οριακή τιμή καθορίζει το ακριβό φυσικό αέριο. Η συμμετοχή του λιγνίτη είναι χαμηλή, ενώ οι ΑΠΕ μόνο για μερικές ώρες μπορούν να ορίσουν τιμή.