Υγεία: Όλοι μας κάποια στιγμή έχουμε βιώσει το αίσθημα να παγώνουν τα δάχτυλά μας, ωστόσο μήπως από πίσω κρύβεται ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας; Δείτε στο xristika.gr τι μπορεί να σημαίνει…
Εάν τα δάχτυλα των χεριών ή των ποδιών σας γίνονται ποτέ χλωμά (ακόμα και σχεδόν λευκά) και μουδιάζουν όταν εκτίθενται στο κρύο, ίσως θεωρείτε ότι έχετε απλώς κακή κυκλοφορία αίματος.
Τα κρύα και αποχρωματισμένα δάχτυλα είναι κάτι που σε συμβαίνει σε πολλούς, κυρίως όταν βρίσκονται σε εξωτερικό περιβάλλον και η θερμοκρασία είναι σχετικά χαμηλή.
Όταν εκτίθεστε σε κρύο περιβάλλον, το σώμα σας αντιδρά προσπαθώντας να διατηρήσει τη θερμοκρασία του πυρήνα σας. Τα αιμοφόρα αγγεία κοντά στην επιφάνεια του δέρματός σας συστέλλονται, ανακατευθύνοντας τη ροή του αίματος βαθύτερα στο σώμα.
Εάν έχετε το φαινόμενο Raynaud, η παραπάνω διαδικασία είναι πιο ακραία.
Ακόμη και μικρές αλλαγές στη θερμοκρασία του αέρα μπορεί να πυροδοτήσουν ένα επεισόδιο, λέει ο ρευματολόγος δρ. Robert H. Shmerling, από την Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ.
«Ο κρύος καιρός είναι το κλασικό έναυσμα για το φαινόμενο Raynaud. Αλλά μπορεί να συμβεί οποιαδήποτε εποχή του χρόνου. Για παράδειγμα, όταν βγαίνετε από μια θερμαινόμενη πισίνα, περπατάτε σε ένα κλιματιζόμενο κτήριο, ή βρίσκεστε στον διάδρομο με τους καταψύκτες στο σούπερ μάρκετ« λέει ο ίδιος.
Εκτός από τα χέρια, το φαινόμενο Raynaud μπορεί επίσης να επηρεάσει τα πόδια και, λιγότερο συχνά, την μύτη, τα χείλη και τα αυτιά. Κατά τη διάρκεια ενός επεισοδίου, οι μικρές αρτηρίες που τροφοδοτούν τα δάχτυλα των χεριών και των ποδιών συστέλλονται σπασμωδικά, εμποδίζοντας τη ροή του πλούσιου σε οξυγόνο αίματος στο δέρμα.
Μερικά από αυτά τα αγγεία κλείνουν, έστω και προσωρινά. Έτσι το δέρμα εκεί γίνεται χλωμό και κρύο και μερικές φορές φτάνει να έχει ένα έντονα λευκό χρώμα.
Τυπικά, το φαινόμενο Raynaud είναι πρόβλημα κυκλοφορίας του αίματος, αλλά είναι πολύ διαφορετικό από αυτό που εννοούν οι γιατροί με τον όρο κακή κυκλοφορία αίματος, λέει ο δρ. Shmerling.
Η περιορισμένη, ή κακή κυκλοφορία επηρεάζει συνήθως ηλικιωμένους, των οποίων οι αρτηρίες έχουν στενέψει από λιπώδη πλάκα (αθηροσκλήρωση), η οποία συχνά προκαλείται από υψηλή χοληστερόλη, υπέρταση και κάπνισμα. Αντίθετα, το φαινόμενο Raynaud επηρεάζει συνήθως νεότερους ανθρώπους (κυρίως γυναίκες) χωρίς αυτά τα προβλήματα.
Και το πρόβλημα στην κυκλοφορία του αίματος είναι γενικά προσωρινό και εντελώς αναστρέψιμο.
Η καλύτερη θεραπεία γι’ αυτήν την πάθηση είναι η εξαρχής πρόληψη των επεισοδίων. Αυτό επιτυγχάνεται κυρίως με το να αποφεύγετε την ξαφνική, ή χωρίς προστασία έκθεση σε χαμηλές θερμοκρασίες.
Ντυθείτε καλά με επιπλέον στρώσεις ενδυμάτων και γάντια ακόμα και όταν η θερμοκρασία αναμένεται να πέσει έστω και ελαφρώς, ή αν αναμένονται βροχές και άνεμοι.
Άλλες συμβουλές περιλαμβάνουν να προθερμάνετε το αυτοκίνητό σας το χειμώνα πριν μπείτε μέσα και να φοράτε γάντια στους ψυχρούς διαδρόμους του παντοπωλείου.
Γενικά, είναι καλύτερο να αποφεύγετε συμπεριφορές και φάρμακα που προκαλούν συστολή των αιμοφόρων αγγείων. Αυτό περιλαμβάνει το να μην καπνίζετε και να αποφεύγετε φάρμακα που περιέχουν φαινυλεφρίνη, ψευδοεφεδρίνη (κυρίως για κρυολόγημα και αλλεργίες) και εργοταμίνη (κυρίως για ημικρανίες).
Το συναισθηματικό στρες μπορεί επίσης να προκαλέσει ένα επεισόδιο Raynaud, επομένως σκεφτείτε τεχνικές, που μπορούν να σας βοηθήσουν να μειώσετε το άγχος.
Εάν είναι απαραίτητο, ο γιατρός σας μπορεί να συνταγογραφήσει ένα φάρμακο που χαλαρώνει τα αιμοφόρα αγγεία, συνήθως έναν αποκλειστή των διαύλων ασβεστίου, όπως η νιφεδιπίνη.
Εάν αυτό δεν είναι αποτελεσματικό, φάρμακα για τη θεραπεία της στυτικής δυσλειτουργίας, όπως η σιλδεναφίλη, μπορεί να βοηθήσουν κάπως. Μπορεί να μην χρειάζεται να παίρνετε αυτά τα φάρμακα όλη την ώρα, αλλά μόνο τις περιόδους με πιο χαμηλές θερμοκρασίες, όταν το φαινόμενο Raynaud τείνει να είναι χειρότερο.
Μόλις ξεκινήσει ένα επεισόδιο, είναι σημαντικό να ζεσταθούν τα προσβεβλημένα άκρα όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Δοκιμάστε να βάλετε τα χέρια σας κάτω από ζεστό τρεχούμενο νερό.
Όταν αυτό δεν είναι δυνατό, μπορείτε να τα βάλετε κάτω από τις μασχάλες σας ή δίπλα σε άλλο ζεστό μέρος του σώματός σας. Όταν τελικά τα αιμοφόρα αγγεία χαλαρώσουν και η ροή του αίματος επανέλθει, το δέρμα γίνεται πάλι ζεστό και φυσιολογικά ροζ/κόκκινο. Τα δάχτυλα των χεριών, ή των ποδιών μπορεί να τα νιώσετε να πάλλονται, ή να μυρμηγκιάζουν.
Μερικά άτομα με φαινόμενο Raynaud έχουν άλλα προβλήματα υγείας, συνήθως διαταραχές του συνδετικού ιστού, όπως το σκληρόδερμα, ή ο λύκος. Ο γιατρός σας μπορεί να το προσδιορίσει κάνοντας μια φυσική εξέταση, ρωτώντας σας για τα συμπτώματά σας και κάνοντας μερικές εξετάσεις αίματος. Αλλά τις περισσότερες φορές, δεν υπάρχει υποκείμενο ιατρικό πρόβλημα.
Υγεία: Τι είναι το φαινόμενο Raynaud;
Το φαινόμενο Raynaud (ονομάζεται επίσης νόσος Raynaud ή σύνδρομο Raynaud) είναι μια διαταραχή που επηρεάζει τα αιμοφόρα αγγεία στα δάκτυλα των χεριών και των ποδιών.
Μπορούν επίσης να επηρεαστούν τα αιμοφόρα αγγεία στη μύτη, στα χείλη ή στους λοβούς του αυτιού.Αυτή η διαταραχή χαρακτηρίζεται από επεισοδιακούς σπασμούς (αγγειοσπαστικές κρίσεις), προκαλώντας στα μικρά αιμοφόρα αγγεία των δακτύλων των χεριών και ποδιών μεγάλη σύσπαση (σφίγγουν ή κλείνουν) ως απόκριση ακραίων θερμοκρασιών, ορισμένων επαγγελματικών εκθέσεων ή συναισθηματικής φόρτισης.
Με το Raynaud, το δέρμα στις πληγείσες περιοχές γίνεται λευκό ή μπλε και κρύο ή μουδιασμένο.Το φαινόμενο Raynaud μπορεί να συμβεί από μόνο του (πρωτοπαθές φαινόμενο Raynaud), ή μπορεί να σχετίζεται με μια άλλη ιατρική κατάσταση (δευτεροπαθές φαινόμενο Raynaud).
Το πρωτοπαθές φαινόμενο Raynaud
Επίσης γνωστό ως νόσος Raynaud, το πρωτοπαθές φαινόμενο Raynaud είναι το πιο κοινό και ηπιότερο από τα δύο είδη. Ένα άτομο που έχει πρωτοπαθές Raynaud δεν έχει άλλες ασθένειες ή συναφή ιατρικά προβλήματα που μπορεί να προκαλέσει τα συμπτώματα του Raynaud. Περίπου το 75% όλων των περιπτώσεων πρωτοπαθούς φαινομένου Raynaud διαγιγνώσκεται σε γυναίκες ηλικίας 15 έως 40 ετών. Οι άνθρωποι με την πρωτοπαθή μορφή σπάνια αναπτύσσουν άλλες ασθένειες που σχετίζονται με το Raynaud, όπως ο λύκος ή το σκληρόδερμα.
Δευτεροπαθές Φαινόμενο Raynaud
Λιγότερο κοινό από την πρωτοπαθή μορφή, ωστόσο, το δευτεροπαθές φαινόμενο Raynaud είναι συχνά μια πιο σοβαρή διαταραχή. Το δευτεροπαθές Raynaud προκαλείται από μια υποκείμενη ασθένεια ή κατάσταση.
Είναι ιδιαίτερα συχνή σε άτομα με παθήσεις του συνδετικού ιστού. Ορισμένες από αυτές τις παθήσεις προκαλούν πάχυνση των τοιχωμάτων των αιμοφόρων αγγείων και τα κάνουν να συστέλλονται πολύ εύκολα, μειώνοντας έτσι τη ροή του αίματος στα δάκτυλα των χεριών και των ποδιών.
Το φαινόμενο Raynaud εμφανίζεται σε περίπου 85 – 95 % των ασθενών με σκληροδερμία και υπάρχει σε περίπου ένα τρίτο των ασθενών με συστηματικό ερυθηματώδη λύκο (ΣΕΛ). Το Raynaud μπορεί επίσης να εμφανιστεί σε ασθενείς που έχουν άλλα νοσήματα του συνδετικού ιστού, συμπεριλαμβανομένου του συνδρόμου Sjögren, δερματομυοσίτιδας και πολυμυοσίτιδας.
Άλλες πιθανές αιτίες του δευτεροπαθούς φαινομένου Raynaud περιλαμβάνουν:-Τραυματικός αγγειόσπασμος από εργαλεία που δονούνται ή επαναλαμβανόμενο χτύπημα με την παλάμη του χεριού (σύνδρομο υποθέναρος-σφυριού)-Σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα-Αποφρακτική αρτηριακή νόσος-Ορισμένα φάρμακα, όπως βήτα-αναστολείς, παρασκευάσματα εργοταμίνης, ορισμένα χημειοθεραπευτικά φάρμακα και εκείνα που προκαλούν αγγειοσυστολή (όπως μερικά φάρμακα που χορηγούνται χωρίς συνταγή για την ψύξη του δέρματος (π.χ σε κακώσεις των άκρων), και τα ναρκωτικά)-Διαταραχές του θυρεοειδούς
Ποιος επηρεάζεται από το φαινόμενο Raynaud;
Αν και οι εκτιμήσεις ποικίλλουν, πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι το φαινόμενο Raynaud μπορεί να επηρεάσει το 3 – 5% του γενικού πληθυσμού στις ΗΠΑ. Οι γυναίκες έχουν περισσότερες πιθανότητες από τους άντρες να έχουν τη διαταραχή.
Το φαινόμενο του Raynaud φαίνεται επίσης πιο συνηθισμένο σε ανθρώπους που ζουν σε ψυχρότερα κλίματα.
Ωστόσο, τα άτομα με τη διαταραχή που ζουν σε ήπια κλίματα μπορεί να έχουν περισσότερες κρίσεις κατά τη διάρκεια ψυχρότερων καιρικών συνθηκών. Περίπου το 25% των ανθρώπων με Raynaud έχουν οικογενειακό ιστορικό της πάθησης.
Τι προκαλεί το φαινόμενο Raynaud;
Μια κρίση (εμφάνιση) του Raynaud προκαλείται συνήθως από έκθεση σε κρύο ή συναισθηματικό στρες.Υπό κανονικές συνθήκες, όταν ένα άτομο εκτίθεται σε κρύο, η απάντηση του σώματός του είναι να επιβραδύνει την απώλεια θερμότητας.
Το σώμα το κάνει αυτό συστέλλοντας τα αιμοφόρα αγγεία που ελέγχουν τη ροή του αίματος στην επιφάνεια του δέρματος για να μεταφέρουν το αίμα από τις αρτηρίες της επιφάνειας στις εν τω βάθει φλέβες του σώματος.
Για τους ανθρώπους που έχουν Raynaud, ωστόσο, αυτή η φυσιολογική αντίδραση του σώματος εντείνεται από τη συστολή των μικρών αιμοφόρων αγγείων που παρέχουν αίμα στα δάκτυλα των χεριών και των ποδιών.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτό προκαλεί υπερβολική σύσπαση ή και κολαπσάρισμα των αρτηριών των δακτύλων των χεριών και των ποδιών.
Το αποτέλεσμα είναι μια πολύ μειωμένη παροχή αίματος στις πληγείσες περιοχές του σώματος, προκαλώντας αποχρωματισμό του δέρματος.
Ο Αγγειοχειρουργός είναι ο εξειδικευμένος ιατρός για να εκτιμήσει τη κυκλοφορία στα δάκτυλα των χεριών και ποδιών σας και να διακρίνει το πρωτοπαθές από το δευτεροπαθές Raynaud.
Σε περίπτωση που οφείλεται σε πάθηση του συνδετικού ιστού θα σας παραπέμψει σε ρευματολόγο, γιατί η αντιμετώπιση του υποκείμενου νοσήματος βελτιώνει την ένταση και την συχνότητα του φαινομένου.