Προσοχή: Αλλάζει η ώρα σε λίγες ημέρες – Μην το ξεχάσετε – Πότε γυρίζουν οι δείκτες

Αλλαγή ώρας: Πλησιάζει η ημερομηνία που θα αλλάξει η ώρα και από θερινή θα περάσουμε στη χειμερινή, κάτι που σημαίνει ότι τα ρολόγια θα πάνε μία ώρα πίσω.

Η αλλαγή της ώρας θα γίνει την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου, δηλαδή τα ξημερώματα στις 27 Οκτωβρίου, όταν οι δείκτες των ρολογιών στις 4 π.μ. Τότε θα χρειαστεί να γυρίσουμε μία ώρα πίσω και να δείξουν 3 π.μ.

Πότε εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα η αλλαγή ώρας

Στην Ελλάδα, η θερινή ώρα εφαρμόστηκε για πρώτη φορά – δοκιμαστικά – το 1932, στη συνέχεια όμως εγκαταλείφθηκε. Κατά τη δεκαετία του ‘70, μετά την ενεργειακή κρίση που ξέσπασε στην Ευρώπη το 1973, αποφασίστηκε η υιοθέτηση της θερινής ώρας από μεγάλο μέρος των κρατών της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, η οποία το εφάρμοσε πια το 1975.

Επισημαίνεται ότι στην Ευρώπη, η πρώτη φορά που εφαρμόστηκε η αλλαγή ώρας ήταν το καλοκαίρι του 1916 – εν μέσω πολέμου – στη Γερμανία, προκειμένου το ανθρώπινο δυναμικό να μπορεί να παράγει καλύτερα πολεμικό υλικό χωρίς να καταναλώνει ηλεκτρικό ρεύμα.

Από το 1996 ισχύει μία ενιαία και πανευρωπαϊκή ρύθμιση, κατά την οποία την άνοιξη συνηθίζεται να γυρίζουμε τα ρολόγια μία ώρα μπροστά. Αυτό συμβαίνει έτσι ώστε να αξιοποιούμε το φως της ημέρας για μία ώρα επιπλέον, ενώ το φθινόπωρο τα επαναφέρουμε μία ώρα πίσω.

Ωστόσο, η Ισλανδία δεν έχει υιοθετήσει το μέτρο. Η Λευκορωσία σταμάτησε την εναλλαγή ώρας μετά το 2011 και υιοθέτησε μόνιμα τη θερινή ώρα για να συμβαδίσει με την αλλαγή που είχε κάνει αρχικά η Ρωσία. Από τις 27 Απριλίου 2011 και με διάταγμα του – τότε – Ρώσου Προέδρου, Ντμίτρι Μεντβέντεφ, καθιερώθηκε η θερινή ώρα Μόσχας καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.

Γιατί αλλάζουμε ώρα

Το μέτρο της αλλαγής της ώρας έχει ως βασικό πλεονέκτημα την εξοικονόμηση ενέργειας. Συνολικά, κατά τους επτά μήνες της θερινής ώρας εξοικονομούμε 210 ώρες ηλεκτρικής ενέργειας εκμεταλλευόμενοι τον Ήλιο.

Στην Ελλάδα η αλλαγή ώρας εφαρμόστηκε για πρώτη φορά, δοκιμαστικά, το 1932 και συγκεκριμένα από τις 6 Ιουλίου μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου 1932 όπου τα ρολόγια είχαν τεθεί μία ώρα μπροστά.

Η αλλαγή της ώρας, που είχε υιοθετηθεί αρχικά για λόγους εξοικονόμησης ενέργειας και ισχύει επίσης και σε χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες (στη Γαλλία από το 1976), προκαλεί έντονες αντιδράσεις εδώ και χρόνια. Μάλιστα είχε ανοίξει ολόκληρη συζήτηση για να καταργηθεί η αλλαγή ώρας. Τελικά αυτό δεν πρόκειται να συμβεί.

Γιατί «πάγωσε» η κατάργηση της αλλαγής ώρας στην Ε.Ε.

Στις 12 Σεπτεμβρίου του 2018, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε πρόταση για τον τερματισμό των εποχικών αλλαγών της ώρας το 2019 σε όλη την ΕΕ, ενώ παράλληλα άφησε τα κράτη μέλη ελεύθερα να αποφασίσουν την επίσημη ώρα τους.

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η τελική απόφαση βρίσκεται επί του παρόντος στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Προκειμένου η πρόταση να αρχίσει να παράγει νομικά αποτελέσματα, θα πρέπει πρώτα να καταλήξουν σε συμφωνία. Στις 26 Μαρτίου 2019, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τη θέση του σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής, τασσόμενο υπέρ της κατάργησης των εποχικών αλλαγών της ώρας έως το 2021. Το Συμβούλιο δεν έχει ακόμη οριστικοποιήσει τη θέση του.

Η Ε.Ε. σχεδίαζε να σταματήσει την αλλαγή της ώρας το 2021, αλλά ήρθε το Brexit και η πανδημία και κάποια άλλα ζητήματα διεθνούς γραφειοκρατίας. Στη συνέχεια ήρθε η πανδημία και κάπως έτσι φτάσαμε στο σήμερα, με τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να έχουν να αντιμετωπίσουν σημαντικότερα ζητήματα.

Πόσο επηρεάζει την ψυχολογία μας η αλλαγή ώρας

Το Ινστιτούτο Ιατρικής Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Μονάχου έχει προβλέψει «τεράστια προβλήματα από μια παντοτινή θερινή ώρα, περισσότεροι διαβητικοί, καταθλιπτικοί, προβλήματα ύπνου και μάθησης, προσθήκη βάρους».

Σε έρευνα του γερμανικού ασφαλιστικού φορέα υγείας DAK-Gesundheit το 2019, το 29% των ερωτηθέντων παραπονέθηκε για μια σειρά από παθήσεις τη χειμερινή ώρα, όπως διαταραχή ύπνου, προβλήματα αρτηριακής πίεσης και κόπωση διάρκειας πολλών εβδομάδων. Κυρίως οι άνθρωποι που δουλεύουν σε βάρδιες, νιώθουν στο πετσί τους την αλλαγή ώρας.

Επίσης, χρονοβιολόγοι, που ερευνούν τον βιορυθμό του ανθρώπινου οργανισμού, επικροτούν την οριστική παραμονή στη χειμερινή ώρα και επισημαίνουν ότι η καλοκαιρινή είναι τεχνητή ώρα που «αφαιρεί φως το πρωί, κάτι που επηρεάζει αρνητικά την εργασιακή επίδοση και επιβαρύνει το σώμα το βράδυ με μιαν επιπλέον ώρα φωτός, όταν είναι ώρα για ύπνο».

Ποιες είναι οι ώρες κοινής ησυχίας τον χειμώνα

Σύμφωνα με τη Αστυνομική Διάταξη 3 του 1996 οι ώρες μεσημβρινής και νυκτερινής ησυχίας είναι οι ακόλουθες:

• Κατά τη χειμερινή περίοδο από 15:30 έως 17:30 και από 22:00 έως 07:30.
• Κατά τη θερινή περίοδο από 15:00 έως 17:30 και από 23:00 έως 07:00.

Χειμερινή περίοδος, λογίζεται το χρονικό διάστημα, από την 1 Οκτωβρίου έως την 31 Μαρτίου.

Αλλαγή ώρας 2024: Οι κίνδυνοι στην οδήγηση

Τα τελευταία χρόνια, οι επιστήμονες προειδοποιούν πως τα όποια οφέλη της αλλαγής ώρας είναι μικρότερα από τις επιπτώσεις τόσο για την ψυχική όσο και τη σωματική μας υγεία.

Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν εμφανίζουν κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα, όμως κάποιους για ορισμένους η αλλαγή μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για καρδιαγγειακό επεισόδιο. Περισσότερο κινδυνεύουν οι ηλικιωμένοι και οι καρκινοπαθείς.

Σύμφωνα με το «Sleep Medicine», τις 2 πρώτες εβδομάδες μετά την αλλαγή της ώρας παρατηρείται υψηλότερος κίνδυνος εμφάνισης εγκεφαλικού κατά 8%. Επίσης και ο κίνδυνος εμφράγματος ανεβαίνει σημαντικά, όπως αναφέρει το «Journal of Clinical Medicine».

Επίσης, όσοι πάσχουν από αϋπνία ή διαταραχές του ύπνου, η στέρηση ακόμη και μίας ώρας ύπνου μπορεί να αυξήσει έως 17% τον κίνδυνο ένας οδηγός να εμπλακεί σε τροχαίο. Και στη θερινή ώρα, επειδή πάμε τα ρολόγια 1 ώρα μπροστά, συνήθως χάνουμε μία ώρα ύπνου.

Αυτός είναι και ο λόγος που η Ευρωπαϊκή Ένωση είχε αποφασίσει να καταργηθεί η αλλαγή της ώρας. Κανονικά, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα της Κομισιόν, η αλλαγή της ώρας θα έπρεπε να είχε καταργηθεί ήδη από το 2019, ωστόσο το πρόγραμμα έχει καθυστερήσει, λόγω της πανδημίας του κορονοϊού.