Προς κατάργηση τα μετρητά: Αύριο οι έκτακτες ανακοινώσεις για το νέο «νόμισμα»

Μετρητά: Η ώρα της μεγάλης απόφασης για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έφτασε. Σε λίγες μέρες ανακοινώνει το ψηφιακό ευρώ και βάζει τέλος στα μετρητά. Όλες οι εξελίξεις στο xristika.gr.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και δεκάδες υποστηρικτικές ομάδες εντός και εκτός Ευρωζώνης από κεντρικές τράπεζες και διεθνείς οργανισμούς ολοκληρώνουν την πρώτη φάση όπου εξετάζεται η ιδέα για τη δημιουργία του ψηφιακού ευρώ.

Σε αυτό το στάδιο τέθηκαν οι βασικοί στόχοι του νέου νομίσματος, ετέθησαν οι νομισματικοί κανόνες, εξετάστηκαν τεχνικά ζητήματα και, στη συνέχεια, ελήφθησαν υπόψη τα σχόλια της δημόσιας διαβούλευσης με πολίτες, επιχειρήσεις και οργανισμούς της Ε.Ε.

Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, εφόσον τελικά η ΕΚΤ πειστεί ότι πρέπει να προχωρήσει στην έκδοση του ψηφιακού ευρώ, τότε θα το ανακοινώσει μέσα στον Ιούλιο, ώστε να περάσει στη δεύτερη φάση.

Σύμφωνα με πληροφορίες του Capital.gr, η ημερομηνία που έχει οριστεί, μέχρι στιγμής, στη Φρανκφούρτη είναι η 14η Ιουλίου.

Τότε θα μάθουμε το εάν τελικά η ΕΚΤ θα προχωρήσει σε βαθύτερη ανάλυση για τον σχεδιασμό του ευρώ και σε μεγαλύτερη εξέταση των τεχνικών και νομισματικών ζητημάτων.

Αλλιώς, το σχέδιο θα μπει προσωρινά στο “αρχείο” προκειμένου να χρησιμοποιηθούν τα τεχνικά, νομισματικά και πρακτικά ευρήματα στο μέλλον ή σε κάποιο άλλο project που τεχνολογικά θα εξυπηρετεί τους σκοπούς του ψηφιακού ευρώ.

Προφανώς, για να αποφασίσει αν περάσει ή όχι η ΕΚΤ στην επόμενη φάση, προχώρησε σε μια σειρά από απλές προσομοιώσεις προκειμένου να διαπιστώσει στην πράξη προβλήματα που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν στο επόμενο στάδιο ή που θα μπορούσαν να αλλάξουν ριζικά τον όλο σχεδιασμό.

Μετρητά: Τα πρώτα “πειράματα”

Το Capital.gr, παρακολουθώντας στενά το ζήτημα και έχοντας λάβει μέρος στη δημόσια διαβούλευση, παρουσιάζουν μερικούς από τους προβληματισμούς που προέκυψαν στις προσομοιώσεις, σε σχέση με τους σκοπούς του ψηφιακού ευρώ.

1. Το όριο των 3.000 ευρώ. Επειδή το ψηφιακό ευρώ θα είναι νέο νόμισμα που θα έχει στόχο να λειτουργεί όπως τα μετρητά, ετέθη το ζήτημα της νομισματικής κυκλοφορίας, ώστε να μην επηρεάζονται πληθωρισμός και άλλα νομισματικά μεγέθη.

Έτσι, αποφασίστηκε, σε πρώτη φάση τουλάχιστον, να οριστεί ένα ποσό, π.χ. μέχρι 3.000 ευρώ, το οποίο θα δικαιούται κάθε πολίτης να έχει στο ψηφιακό του πορτοφόλι.

Το ποσό αυτό προέκυψε ύστερα από έρευνα που έδειξε ότι τα 3.000 ευρώ αρκούν ως μετρητά στην “τσέπη” ενός μέσου Ευρωπαίου για τις συναλλαγές του σε μετρητά. Τότε προχώρησαν σε μια θεωρητική άσκηση.

Ένας πολίτης είχε στο ψηφιακό του πορτοφόλι 2.700 ευρώ. Ένα άλλος χρωστούσε στον πρώτο 500 ευρώ.

Από την άσκηση αυτή προέκυψε το εξής ζήτημα: Ο δεύτερος που χρωστούσε τα 500 ευρώ δεν μπορούσε να τα επιστρέψει στον πρώτο με ψηφιακά ευρώ, διότι ο πρώτος θα ξεπερνούσε το όριο των 3.000 ευρώ.

Θα μπορούσε να επιστρέψει 300 ψηφιακά ευρώ. Και τα υπόλοιπα 200 ψηφιακά ευρώ; Ίσως, σε μετρητά σε ευρώ ή με άλλη συναλλαγή.

Εδώ, λοιπόν, εντοπίστηκε ένα ζήτημα με το πλαφόν στη νομισματική κυκλοφορία ανά άτομο, καθώς και η δυσκολία να λειτουργεί το ψηφιακό ευρώ με την ίδια ευκολία όπως τα μετρητά σε ευρώ.

Ακόμη, από τη στιγμή που, σύμφωνα με ένα σενάριο του σχεδιασμού, μπορεί το ψηφιακό ευρώ να έχει διαφορετικό επιτόκιο, ο πολίτης του παραδείγματος που λαμβάνει 300 ψηφιακά ευρώ και 200 φυσικά ευρώ μπορεί να βγαίνει κερδισμένος ή χαμένος σε σχέση με 500 ψηφιακά ευρώ που είχε δανείσει αρχικά. Η ισοτιμία θεωρείται ίδια μεταξύ ψηφιακού και φυσικού ευρώ.

2. Αγοραστική δύναμη. Η ΕΚΤ, σύμφωνα με τον σχεδιασμό, δεν θέλει να ασκεί νομισματική πολιτική μέσω του ψηφιακού ευρώ, ούτε το τελευταίο να επηρεάζει νομισματικά μεγέθη.

Ούτε να αποτελεί επενδυτικό μέσο ή στοιχείο αποθεματικού. Αυτό μπορεί να είναι εφικτό, όταν βλέπουμε την Ευρωζώνη συνολικά.

Όμως, το όριο των 3.000 ψηφιακών ευρώ δεν έχει την ίδια αγοραστική δύναμη σε όλες τις χώρες-μέλη της Ευρωζώνης.

Άλλη αξία έχουν στο Λουξεμβούργο, άλλη στην Ελλάδα και άλλη στη Βουλγαρία. Αυτό, βέβαια, ισχύει και για το φυσικό ευρώ.

Με τη διαφορά ότι αποτελεί αποθετικό στοιχείο, νομισματικό και επενδυτικό μέσο. Συνεπώς, με τους νομισματικούς περιορισμούς και το πλαφόν των 3.000 ψηφιακών ευρώ, μπορεί να δημιουργηθούν “επενδυτικά αρμπιτράζ” σε διασυνοριακές πληρωμές. Π.χ. η τιμή είναι 3 ευρώ ή 2,5 ψηφιακά ευρώ. Αυτό εξουδετερώνει τη βασική αρχή ότι το ψηφιακό ευρώ θα πρέπει να είναι λειτουργεί παράλληλα με τα μετρητά και να έχει ακριβώς την ίδια αξία, χρησιμότητα και ευκολία.

3. Πληθωρισμός. Η συνέχεια του προηγούμενου ζητήματος αναδεικνύει τις δομικές διαφορές που υπάρχουν μεταξύ των οικονομιών στην Ευρωζώνη.

Για παράδειγμα, τα 3.000 ψηφιακά ευρώ μπορεί να μη δημιουργούν πληθωριστικές πιέσεις στη Γερμανία, αλλά ίσως να δημιουργούν στη Βουλγαρία ή στην Ελλάδα, λόγω της υψηλότερης αγοραστικής δύναμης.

Υπόψη, ότι το ψηφιακό ευρώ θα είναι νέο νόμισμα, το οποίο θα εκδοθεί παράλληλα με το φυσικό ευρώ. Συνεπώς αυξάνεται η ρευστότητα, δηλαδή η νομισματική κυκλοφορία.

4. Διεθνές νόμισμα. Το παραπάνω παράδειγμα βγαίνει εκτός συνόρων της Ευρωζώνης. Όπως το φυσικό ευρώ, έτσι και το ψηφιακό ευρώ θα κινείται παράλληλα και εκτός Ε.Ε.

Το όριο των 3.000 ψηφιακών ευρώ στην Ευρωζώνη, στις ΗΠΑ ή στον Καναδά, ίσως να έχει νόημα και να μη δημιουργεί προβλήματα στο συνάλλαγμα με τα μεγέθη του ευρώ. Όμως, το όριο των 3.000 ψηφιακών ευρώ στην Ουγκάντα ή στην Ινδία ή στην Τουρκία μπορεί να έχει ζητήματα ως προς τις εξαγωγές συναλλάγματος, τις επιπτώσεις στον πληθωρισμό στις χώρες εκτός Ε.Ε. και, τελικά, στα νομισματικά μεγέθη και τις νομισματικές αποφάσεις της ΕΚΤ.

5. Ανωνυμία. Το ψηφιακό ευρώ πρέπει να λειτουργεί ως μετρητό, δηλαδή πληρωτέο επί τη εμφανίσει. Η ΕΚΤ μπορεί, για παράδειγμα, να εκδώσει κωδικούς και οι πολίτες να τους ανταλλάσουν μέσα από τα ψηφιακά πορτοφόλια όπως τα μετρητά.

Αν αυτό γίνει με τη χρήση ενός online συστήματος που θα συνδέεται με τους τραπεζικούς λογαριασμούς του ευρώ, τότε μπορεί να χαθεί η ανωνυμία.

Έτσι, εξετάζεται η περίπτωση της offline συναλλαγής ή της χρήσης κάποιου μέρους από την τεχνολογία των κρυπτονομισμάτων. Όμως, το mining στα κρυπτονομίσματα είναι ενεργοβόρο. Συνεπώς θα πρέπει να λυθεί ένα τεχνικό πρόβλημα ανταλλαγής των κωδικών και της εξαργύρωσης.

6. Stablecoins. Αφού το ψηφιακό ευρώ θα έχει την αξία του φυσικού ευρώ και ενδεχομένως να χρησιμοποιηθεί κομμάτι της τεχνολογίας των κρυπτονομισμάτων (π.χ. DLT), γιατί να μην εκδώσει η ΕΚΤ το δικό της stablecoin (αντί για ψηφιακό ευρώ) που είναι συνδεδεμένο με το ευρώ; Με τον τρόπο αυτό μπορεί να προσφέρει ένα ρυθμισμένο ψηφιακό νόμισμα που εκδίδεται από κεντρική τράπεζα και που εποπτεύεται και θα είναι διαθέσιμο και από όλα τα πιστωτικά ιδρύματα της Ευρωζώνης.