Τσικνοπέμπτη 2023: Η ώρα της μεγάλης φιέστας των κρεατοφάγων πλησιάζει. Η ημερομηνία που πέφτει φέτος τον Φεβρουάριο. Τι ισχύει με αργία.
Δεν είναι αργία η Τσικνοπέμπτη 2023, ωστόσο, πρόκειται για μια μέρα που παραδοσιακά τα τραπέζια γεμίζουν, φίλοι και συγγενείς μαζεύονται για το μεγάλο φαγοπότι πριν ξεκινήσει η Σαρακοστή.
Φέτος, η Τσικνοπέμπτη είναι στις 16 Φεβρουαρίου. Έχει πάρει το όνομά της από την τσίκνα, ένα έθιμο που ίσως προέρχεται από τις βακχικές γιορτές των αρχαίων Ελλήνων. Έρχεται αμέσως μετά το Τριώδιο που ξεκινά στις 5 Φεβρουαρίου και ακολουθεί η Καθαρά Δευτέρα που για το 2023 είναι στις 27 Φεβρουαρίου. Η Κυριακή του Πάσχα είναι στις 16 Απριλίου.
Τι είναι η Τσικνοπέμπτη
Το έθιμο χάνεται στα βάθη των αιώνων, χωρίς να γνωρίζουμε την προέλευσή του. Εικάζεται, όμως, ότι προέρχεται από τις βακχικές γιορτές των αρχαίων Ελλήνων και Ρωμαίων, που επιβίωσαν του Χριστιανισμού. Σύμφωνα με τον λαογράφο Δημήτριο Λουκάτο, το φαγοπότι και το γλέντι της ημέρας είναι «ομοιοπαθητικές προσπάθειες για την ευφορία της γης».
Την Τσικνοπέμπτη ξεκινούν ουσιαστικά οι εκδηλώσεις της Αποκριάς, οι οποίες κορυφώνονται με τα Κούλουμα την Καθαρά Δευτέρα. Ανάλογες γιορτές υπάρχουν στη Γερμανία (Schmutziger Donnerstag = Λιπαρή Πέμπτη) και στη Νέα Ορλεάνη των ΗΠΑ (Mardi Gras είναι η Λιπαρή Τρίτη), που συνδυάζονται με καρναβαλικές εκδηλώσεις.
Στο έθιμο της Τσικνοπέμπτης και γενικά στην κρεατοφαγία αντιτίθεται η οργάνωση «Πολίτες για τα Δικαιώματα της Φύσης και της Ζωής» (ΠΟΦΥΖΩ), που υποστηρίζει την ιδεολογία του «αντισπισισμού» (anti-speciesism), η οποία στρέφεται κατά της καταπάτησης των δικαιωμάτων των ζώων.
Η Τσικνοπέμπτη στην Ελλάδα
Στην παλαιά πόλη της Κέρκυρας τελούνται τα Κορφιάτικα Πετεγολέτσια ή αλλιώς Κουτσομπολιά ή Πέτε Γόλια. Η πετεγολέτσα, το πετεγουλιό όπως το λένε οι Κερκυραίοι, δεν είναι άλλο από το γνωστότατο κουτσομπολιό. Η πετεγολέτσα πραγματοποιείται το βράδυ της Τσικνοπέμπτης, στην Πιάτσα κοντά στην τοποθεσία «Κουκουνάρα», της πόλης τής Κέρκυρας.
Στην Πάτρα έχουμε το έθιμο της Κουλουρούς. Η Γιαννούλα η Κουλουρού πιστεύει λανθασμένα πως ο Ναύαρχος Ουίλσον είναι τρελά ερωτευμένος μαζί της και πως έρχεται να την παντρευτεί. Γι’ αυτό ντύνεται νύφη και με τη συνοδεία των Πατρινών πηγαίνει να προϋπαντήσει τον καλό της στο λιμάνι. Γύρω της οι Πατρινοί διασκεδάζουν με τα καμώματά της.
Στις Σέρρες ανάβονται μεγάλες φωτιές στις αλάνες, στις οποίες αφού ψήσουν το κρέας, πηδούν από πάνω τους. Στο τέλος κάποιος από την παρέα με χιούμορ αναλαμβάνει τα «προξενιά», ανακατεύοντας ταυτόχρονα τα κάρβουνα με ένα ξύλο.
Στην Κομοτηνή καψαλίζουν την κότα που θα φαγωθεί την επόμενη Κυριακή (της Απόκρεω). Αυτήν την ημέρα τα αρραβωνιασμένα ζευγάρια ανταλλάσσουν δώρα φαγώσιμα. Ο αρραβωνιαστικός στέλνει στην αρραβωνιαστικιά του μια κότα, τον κούρκο, και εκείνη στέλνει μπακλαβά και μια κότα γεμιστή. Όλα αυτά πραγματοποιούν την παροιμία πως ο «έρωτας περνάει από το στομάχι».
Στο Ηράκλειο της Κρήτης, μικροί και μεγάλοι περιδιαβαίνουν μεταμφιεσμένοι στους δρόμους και στις πλατείες της πόλης, τραγουδώντας και χορεύοντας.
Τι ισχύει με την αργία της Καθαράς Δευτέρας
Η Καθαρά Δευτέρα δεν περιλαμβάνεται στις επίσημες αργίες που ορίζει ο νόμος για τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα.
Όμως, οι ιδιωτικές επιχειρήσεις στη χώρα μας δεν λειτουργούν όταν η Καθαρά Δευτέρα έχει χαρακτηρισθεί αργία από διάταξη ΣΣΕ, Κανονισμού Εργασίας της επιχείρησης, από επιχειρησιακή συνήθεια και έθιμο.
Σε αντίθετη περίπτωση, όσοι αμείβονται με ημερομίσθιο, δικαιούνται να λάβουν το ημερομίσθιό τους (άρθρ. 2 παρ.3 ΝΔ 3755/1957).
Εάν οι μισθωτοί δεν εργαστούν τη συγκεκριμένη μέρα, δεν έχουν καμία μείωση του μισθού τους.
Όλες οι αργίες του 2023
Δείτε αναλυτικά οι αργίες του νέου έτους:
- Πρωτοχρονιά: Κυριακή 1 Ιανουαρίου
- Θεοφάνια: Παρασκευή 6 Ιανουαρίου
- Καθαρά Δευτέρα: Δευτέρα 27 Φεβρουαρίου
- Ευαγγελισμός της Θεοτόκου: Σάββατο 25 Μαρτίου
- Μεγάλη Παρασκευή: 14 Απριλίου
- Μεγάλο Σάββατο: 15 Απριλίου
- Κυριακή του Πάσχα: 16 Απριλίου
- Δευτέρα του Πάσχα: 17 Απριλίου
- Εργατική Πρωτομαγιά: Δευτέρα 1 Μαΐου
- Δεκαπενταύγουστος: Τρίτη 15 Αυγούστου
- 28η Οκτωβρίου: Σάββατο 28 Οκτωβρίου
- Χριστούγεννα: Δευτέρα 25 Δεκεμβρίου
- Σύναξη της Θεοτόκου: Τρίτη 26 Δεκεμβρίου
Υπάρχει και το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος, που πέφτει στις 5 Ιουνίου 2023, όμως είναι για λίγους αργία. Εάν η επιχείρηση λειτουργεί, τότε ο εργαζόμενος θα πρέπει να πάρει άδεια για να μπορέσει να κάνει ταξίδι το πρώτο τριήμερο του καλοκαιριού.
Υποχρεωτικές ημέρες αργίας
- 25 Μαρτίου (Εθνική Εορτή)
- Δευτέρα του Πάσχα
- 15 Αυγούστου, Κοίμηση της Θεοτόκου
- 28 Οκτωβρίου, (Εθνική Εορτή)
- 25 Δεκεμβρίου, Χριστούγεννα
Αργίες κατ’έθιμο
- 1 Ιανουαρίου, Πρωτοχρονιά
- 6 Ιανουαρίου, Θεοφάνεια
- Καθαρά Δευτέρα
- Μεγάλη Παρασκευή
- 1 Μαΐου, Πρωτομαγιά (βάσει του Α.Ν 380/68 μπορεί να καθορίζεται και σαν ημέρα υποχρεωτικής αργίας με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, αυτό γίνεται μέχρι και σήμερα.)
- Αγίου Πνεύματος
- 26 Δεκεμβρίου, Δεύτερη ημέρα των Χριστουγέννων
Είναι δυνατό να καθοριστούν και άλλες ημέρες αργίας, μέχρι πέντε το χρόνο, με απόφαση του υπουργείου Εργασίας. Η 17η Νοεμβρίου επέτειος της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, αποτελεί αργία μόνο στους χώρους της παιδείας (πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια & τριτοβάθμια εκπαίδευση).